ریاست دوره‌ای شورای امنیت سازمان ملل به هند رسید

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری دانشجو، شورای امنیت سازمان ملل پنج عضو دائم و 10 عضو غیردائم دارد که کشور‌های ژاپن، سوئیس، مالت، موزامبیک و اکوادور اعضای جدید غیر دائم شورای امنیت سازمان ملل هستند که دوره دو ساله عضویت آن‌ها از یکم ژانویه 2023 آغاز و جایگزین کشور‌های هند، نروژ، ایرلند، کنیا و مکزیک خواهند شد. ریاست شورای امنیت دوره‌ای و طول مدت آن یک ماه است و رئیس هیات نمایندگی هر کشور به عنوان رئیس شورای امنیت سازمان ملل شناخته می‌شود. پنج عضو دائم شورای امنیت شامل روسیه، چین، آمریکا، انگلیس و فرانسه می‌شوند که دارای حق وتو در این شورا هستند. وظیفه اصلی این شورا حفظ صلح و امنیت بین‌الملل است که با یکجانبه‌گرایی برخی از این اعضا، از ماموریت اصلی خود دور شده و در موارد متعددی ناکارآمد بوده است. 10 عضو غیر دائم شورای امنیت را مجمع عمومی سازمان ملل متحد با توجه به مشارکت اعضای این سازمان در حفظ صلح و امنیت بین الملل و دیگر اهداف سازمان و همچنین بر مبنای توزیع عادلانه جغرافیایی انتخاب می‌کند. در واقع، 10 عضو انتخابی شورای امنیت توسط مجمع عمومی برای یک دوره دو ساله که از اول ژانویه آغاز می‌شود، انتخاب می‌شوند. عضوی که خارج می‌شود بلافاصله قابل تجدید انتخاب نخواهد بود. هر سال، مجمع عمومی، پنج عضو جدید را انتخاب و جایگزین اعضای قدیمی‌تری که دوره عضویتشان در 31 دسامبر پایان می‌یابد، می‌سازد. ریاست دوره‌ای هند بر شورای امنیت سازمان ملل پس از ریاست کشور غنا بر این شورا است که در ماه نوامبر آن را برعهده داشت و نشست‌های مختلفی درباره موضوعات بین المللی همچون غرب آسیا، اوکراین و آفریقا برگزار شد. جنجالی‌ترین رویداد در دوره ریاست کشور غنا بر شورای امنیت، نشست غیررسمی آریا فرمولا درباره موضوعات داخلی ایران بود که به رهبری آمریکا و حامیانش برگزار شد که سفیر غنا در سازمان ملل در آغاز ریاست دوره‌ای کشورش تاکید کرد که این نشست غیررسمی است ریاست دوره‌ای شورای امنیت در ماه اکتبر بر عهده گابن بود و در ماه سپتامبر نیز برعهده فرانسه بود که هفتاد و هفتمین مجمع عمومی سازمان ملل برگزار شد. در دوره ریاست گابن بر شورای امنیت، نشست‌های این شورا درباره جنگ اوکراین همچنان تداوم یافت و در یکی از نشست‌ها نیز ادعا‌های ضد ایرانی غرب به ویژه آمریکا درباره استفاده روسیه از پهپاد‌های ایرانی در این جنگ مطرح شد که تهران و مسکو قاطعانه این ادعا‌ها را رد کردند. مسکو در دوره ریاست فرانسه، قطعنامه شورای امنیت علیه الحاق مناطق اوکراین به روسیه را وتو کرد. ریاست دوره‌ای شورای امنیت در ماه آگوست نیز برعهده چین و در ماه جولای برعهده برزیل بود که نشست‌های این شورا در موضوعات مختلف از اوکراین تا غرب آسیا و آفریقا برگزار و بررسی شد. در ماه ژوئن نیز ریاست شورای امنیت بر عهده آلبانی بود که نشست دوره‌ای شورای امنیت درباره اجرای قطعنامه 2231 و برجام برگزار و سیزدهمین گزارش آنتونیو گوترش دبیر کل سازمان ملل در این زمینه بررسی شد. ریاست دوره‌ای شورای امنیت در ماه می‌برعهده آمریکا بود که تلاشهایش برای اعمال تحریم‌های سازمان ملل علیه کره شمالی به دلیل آزمایش‌های موشکی با وتوی چین و روسیه مواجه شد. واشنگتن همچنین در دوره ریاست خود علاوه بر نشست‌های شورای امنیت درباره جنگ اوکراین، در نشست مشترکی با سازمان ملل درباره امنیت غذایی جهانی در پی وقوع این جنگ، روسیه را همچنان عامل این بحران جهانی دانست. در ماه آوریل نیز انگلیس متحد واشنگتن، ریاست دوره این شورا را برعهده داشت که همزمان با جنگ اوکراین، با هدایت و رهبری آمریکا و سایر متحدان خود، دو قطعنامه در مجمع عمومی سازمان ملل علیه روسیه صادر کردند. مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سومین نشست فوق العاده خود برای جنگ اوکراین، در 19 فروردین ماه امسال عضویت روسیه در شورای حقوق بشر را با 93 رأی موافق، 24 رأی مخالف و 58 رأی ممتنع به حالت تعلیق درآورد. مجمع عمومی سازمان ملل همچنین هفتم اردیبهشت ماه امسال قطعنامه پیشنهادی کشور لیختن اشتاین را تصویب کرد که بر اساس آن، هر بار که یکی از اعضای دائم شورای امنیت از حق وتوی خود استفاده کند، این نهاد ملزم به تشکیل جلسه می‌شود. این قطعنامه بدون رای گیری و با اجماع به تصویب رسید. این قطعنامه توسط کشور لیختن اشتاین ارائه شد و حمایت 83 کشور از جمله آمریکا را برخوردار بود. بر اساس قطعنامه 76/262 مصوب 26 آوریل 2022 (در پرتو ماده 10 منشور و البته با رعایت مفاد ماده 12)، در صورت وتو هر قطعنامه‌ای در شورای امنیت توسط هر یک از اعضای دائم، مجمع عمومی تشکیل جلسه خواهد داد تا همه اعضای ملل متحد به بحث و بررسی پیرامون وتو قطعنامه مورد نظر بپردازند. در ماه ژانویه سال جاری میلادی (2022) نروژ، در ماه فوریه روسیه و در ماه مارس امارات متحده عربی به ترتیب ریاست شورای امنیت را بر عهده داشتند.