زنگ خطر بحران خانواده به صدا درآمد / پیروی از سبک زندگی غربی، عامل اصلی ضعیف شدن بنیان خانواده در ایران

به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری تسنیم، مراسم افتتاحیه جشنواره «آوای زندگی» به همت بنیاد ملی خانواده و با مشارکت کارگروه ملی ترویج ازدواج و کاهش طلاق شورای عالی انقلاب فرهنگی در محل سالن فرهنگی این شورا برگزار شد.

در این مراسم سعیدرضا عاملی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، محمد اسحاقی رییس کارگروه ملی ترویج ازدواج و کاهش طلاق، حجت‌الاسلام و المسلمین محمد ابراهیم رییس مرکز رسیدگی به امور مساجد، حجت‌الاسلام و المسلمین عادل معاون فرهنگی اجتماعی سازمان اوقاف و امور خیریه و همچنین حجت‌الاسلام و المسلمین رضا رویت دبیر جشنواره حضور داشتند.

در ابتدای مراسم سعیدرضا عاملی، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، یکی از دغدغه‌های مهم در نظام جمهوری اسلامی ایران را صیانت از خانواده ایرانی و اسلامی در کشور و سطح جهان عنوان کرد و اظهار داشت: فرموده مقام معظم رهبری بسیار حکیمانه است که تصریح کرده‌اند «شکل‌گیری تمدن نوین اسلامی، بستگی به هم‌افزایی جهان اسلام دارد.»

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه در نظام اجتماعی، مردم با ظرفیت به هم پیوسته با تأثیر و تأثر بر هم زندگی می‌کنند، گفت: این تأثیر از محلی به محل دیگر با شکل گیری صنعت ارتباطات، امری عینی است.

او با اشاره به اینکه نتیجه باهم‌بودگی‌های بدون ازدواج و طلاق‌های گسترده در غرب به شکل‌گیری 90 درصد خانواده‌های تک سرپرست توسط مادر و 10 درصد توسط پدر منجر شده، ابراز کرد: جای تأسف است که چنین وضعیتی در کشور ما نیز اتفاق افتاده و نزدیک 87 درصد خانواده‌های تک سرپرست توسط مادر و 13 درصد توسط پدر اداره می‌شود. در عین حال 7 درصد خانوارها تک سرپرست هستند.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی بخش عظیم گمراهی در سبک زندگی خانواده‌های ایرانی را تأثیرات فرامحلی از فرهنگ و سبک زندگی غربی دانست و گفت: این امر به صورت خوداگاه و ناخوداگاه بر حوزه طلاق، از هم پاشیدگی خانواده‌ها و رواج امور غیر ارزشی و ضد ارزشی تأثیرگذار است؛ بنابراین پیوند خانواده با مسجد، گوهر و منشاء والایی در صیانت و سلامت از خانواده می‌شود.

ضرورت پیوند خانواده‌ها با مسجد و بقاع متبرکه

عاملی با اشاره به اهمیت روایاتی در باب مسجد با عناوین «مجالس الانبیاء» و «بیوت المتقین» گفت: مسجد به عنوان خانه خدا، جایگاهی برای تصفیه نفس و روح انسان است. بنابراین ما باید کانون مساجد را پناهگاهی صالح، سالم و خوشامدگو برای افراد با هر روحیه و شخصیتی متفاوت قرار دهیم.

او با تأکید بر ضرورت پیوند مسجد، خانواده و بقاع متبرکه تصریح کرد: باید نگاهی به آستان‌های بزرگ که تولیت آنها بر عهده مقام معظم رهبری است چون آستان امام رضا علیه السلام با 23 میلیون زائر در سال، آستان حضرت عبدالعظیم علیه السلام، آستان حضرت احمد بن موسی علیه السلام، آستان حضرت معصومه سلام الله علیها و همچنین مسجد جمکران داشته باشیم.

جهل و عصبیت مانع یادگیری مهارت زندگی است

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه سخنان خود، یکی از دلایل مشکلات اجتماعی را جهل و عصبیت عنوان کرد و گفت: دو محور جهل و عصبیت، سواد و مهارت زندگی بر مبنای الگوی اسلامی را از زندگی ایرانی دور می‌کند.

او ادامه داد: علی رغم تلاش‌های «کارگروه ملی ترویج ازدواج و کاهش طلاق» در شورای عالی با محوریت دکتر اسحاقی در سطح ملی اعم از تدبیر کلاس‌های شش ساعته در هنگام ازدواج، بازکردن دایره مشاوران برای خانواده‌ها و بهره‌گیری از عوامل و ظرفیت‌هایی چون مساجد و بقاع متبرکه هنوز به وضعیت صلاح و فلاح متعادلی نرسیده‌ایم.

عاملی از حیطه برنامه‌ریزی فراگیر، سواد عمیق (سواد درسطح با معرفت و ارتباط با مفاهیم ژرف) در زمینه مهارت‌های زندگی زناشویی سخن گفت و اظهار داشت: تحقیقات اجتماعی زیادی در ایران بر روی طلاق با نتایجی چون عدم شناخت زوجین از یکدیگر، همسرگزینی نادرست، نقص دانش و فاقد ظرفیت‌های کافی در مهارت‌های اجتماعی، بدرفتاری و... صورت گرفته است.

این استاد دانشگاه با اشاره به تحقیقی در ایالات متحده آمریکا عنوان کرد: طبق این تحقیقات بالاترین فراوانی علت طلاق و از هم پاشیدگی خاناده ها، خیانت بوده است. همچنین طبق آمار 85 درصد افراد متأهل در انگلستان، با شخص ثالث، ارتباط نامشروع دارند. همچنین از عوامل رایج دیگر طلاق در آمریکا و اروپا عدم سازگاری و خشونت خانوادگی است.

بحران با‌هم‌بودگی بدون ازدواج

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ضمن آسیب شناسی از بحران‌های خانواده در غرب گفت: آنچه غرب را از سال 1960 به بعد با افول اساسی کاهش ازدواج، افزایش طلاق و ازدواج‌های خارج از قوانین و مقررات الهی به این نقطه رسانده، این است که امروز جامعه شناسان غربی در سخن از خانواده، تعبیر به بودن دو نفر با یکدیگر «been two couple together» می‌کنند.

او تصریح کرد: درواقع حتی بودن دو جنس مخالف و نیز بودن دو نفر انسان با هم ذکر نمی‌شود، بلکه تنها دو نفر با هم بودن منظور است.

عامای با اشاره به اینکه در جامعه آمریکا شاهد نگهداری 270 میلیون حیوان خانگی در جبران خلاء تنهایی هستیم، اظهار داشت: بعضی از ایرانی‌ها هم گرفتار این پدیده شده‌اند. بعضا زمانی که گفته می‌شود حیوان را در اتاق نگهداری نکنید، برخی تلقی‌شان این است که حرمت حیوان را ما متوجه نمی‌شویم! حیوان، طبیعت، اشجار، اشیاء و انسان در اندیشه اسلامی دارای حقوق و رعایت حقوق آن‌ها بر ما لازم است.

زنگ خطر بحران خانواده به صدا درآمده است

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی جایگزینی حیوان در خانواده را به جای انسان، بحران اساسی روحی انسان بیان کرد و گفت: از سوی دیگر با پدیده با هم‌بودگی بدون ازدواج مواجه شده ایم - که به اشتباه ترجمه به ازدواج سفید شده است - یکی از بحران‌های بزرگ جامعه امروز غرب است.

عاملی محصول این باهم‌بودگی‌های بدون ازدواج و طلاق‌های گسترده در غرب را ایجاد 90 درصد خانواده‌های تک سرپرست توسط مادر و 10 درصد توسط پدر عنوان کرد و گفت: متاسفانه این وضعیت در ایران هم اتفاق افتاده است و آمار طلاق افزایش پیدا کرده و نزدیک 87 درصد خانواده‌های تک سرپرست توسط مادر و 13 درصد توسط پدر اداره می‌شود. این آمار و ارقام زنگ خطر برای جامعه ایران است. امروز طبق اعلام مرکز آما ایران، 7 درصد خانوارها تک سرپرست هستند.

این استاد دانشگاه با اشاره به اصل دهم قانون اساسی در زمینه خانواده، عنوان کرد: امروز بعد از10 سال که شورای عالی انقلاب فرهنگی بحث جمعیت و تعالی خانواده و سیاست‌هایش را تصویب کرده بود، بر اساس تدبیر حکیم فرزانه انقلاب اسلامی بنا شد مجلس شورای اسلامی، قانون جمعیت و تعالی خانواده را تصویب کند. البته این قوانین زمانی تصویب شد که در شیب کاهش ازدواج و افزایش طلاق در ایران قرار گرفته‌ایم.

پیروی از سبک زندگی غربی، عامل اصلی ضعیف شدن بنیان خانواده در ایران است

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی از عوامل اصلی ضعیف شدن بنیان خانواده در ایران را تبعیت از سبک زندگی غربی عنوان کرد و گفت: درحقیقت در سبک زندگی غربی با وجود لایه‌های اجتماعی متفاوت؛ ایران همچنان از بخش سخیف زندگی غربی تبعیت می‌کند. با‌هم‌بودگی، تشکیل خانواده بدون ازدواج در خانواده‌های شرافتمند غربی اصل پذیرفته شده نیست بلکه در لایه‌های پایین جامعه غربی به چشم می‌خورد. درحقیقت 50 درصد با‌هم‌بودگی‌های بدون ازدواج در همان پنج سال اول منجر به جدایی می‌شود.

عاملی یلخی‌گری و فرهنگ بی‌قید و بند خارج از ازدواج در ایران را تحت تأثیر ماهواره‌ها و فضای مجازی دانست و اظهار داشت: دشمن در تلاش است تا بنیان‌های ارزشی و الهی را بشکند مثلا از دین تعبیر به ارزش ماورایی کرده که صرفا جنبه تاریخی دارد. دینی که ما انزل الله و قاعده‌های قطعی زندگی است و تخطی از آن به معنای خروج از بایسته‌های حقیقت هستی است که منشاء فساد، بدبختی و فروپاشی فرد و جامعه می‌شود.

ضرورت هدایت سبک زندگی مردم به سمت زندگی الهی و اسلامی

عاملی با تأکید بر اینکه باسد سبک زندگی مردم به سوی زندگی الهی و اسلامی هدایت شود، اظهار داشت: تا زمانی که در این جهت تلاش نکنیم، حتی با آموزش مهارت‌های اجتماعی به نتیجه‌ای نخواهیم رسید.

او تصریح کرد: باید هنرهای عامه پسند متعهد چون سینما، تلویزیون، ادبیات را به خدمت سبک زندگی الهی و اسلامی بگیریم و افراد شاخص را در ذیل این هنرها معرفی کنیم. به راستی اگر این عرصه همراه با اندیشه الهی نباشد، روایت‌های هالییودی و بالیودی سینمای فاسد غرب الگوی زندگی مردم می‌شوند.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: بهترین فرصت برای انتقال ارزش‌های الهی، هنگام ازدواج جوانان نیست بلکه دوره طلایی شکل‌گیری شخصیت کودک در مهدکودک، پیش دبستان و دبستان است. دکتر اسحاقی باید با اهتمام ویژه‌ای در کارگروه ملی ترویج ازدواج و کاهش طلاق پیشنهاداتی به آموزش ابتدایی، دبیرستان و آموزش عالی کشور با نگاه تبدیل کردن آسیب‌های اجتماعی به سلامت اجتماعی داشته باشد.

نزدیک شدن آمار طلاق در ایران به کشورهای اروپایی

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی از نزدیک شدن آمار طلاق در ایران به کشورهای اروپایی خبر داد وگفت: نرخ طلاق در ایران 2/2 در هزار نفر جمعیت است که این آمار در حدود حداقل کشورهای اروپایی است. امروز بالاترین نرخ طلاق خالص حدود 4 و نیم در 1000 است که بالاترین نرخ طلاق در کشورهای اروپایی و امریکایی است.

عاملی ادامه داد: طبق آمار سال 2020 میزان خانواده‌های تک سرپرست در آمریکا 30 درصد و در ایران 7 درصد است. این یک فاجعه اجتماعی است که در آن روحیه تجاوز به دیگران، تجاوز به حقوق اجتماعی، تحریم کشورها و جنگ توسط همین جوامع صورت می‌گیرد.

استاد دانشگاه تهران همچنین از افزایش طلاق و فروپاشی خانواده‌ها در روسیه یاد کرد و گفت: در دو دهه اخیر آمریکا در قرن بیستم - بعد از جنگ جهانی اول و دوم - در 16 جنگ بزرگ حضور و مداخله داشته است. لذا فقط آمریکا و اروپا دستخوش این موضوع نیستند، بلکه روسیه با نرخ 4/8 نرخ طلاق خالص در راس این هرم قرار دارد.

او تصریح کرد: لاییک شدن جوامع و دور شدن از سبک زندگی الهی در غرب پاسخی برای شکل گیری بلاهایی چون فروپاشیدگی بنیان خانوادگی، افزایش نرخ طلاق، با هم بودگی و... است که این امر با فاصله ای در جامعه ایرانی قابل مشاهده است.

عاملی ضعف در ارزش‌های الهی را زمینه طلاق عنوان کرد و اظهار داشت: تمام آسیب‌های اجتماعی مانند طلاق، خانواده‌های تک سرپرست، مصرف الکل و مواد مخدر و... در اثر این ضعف ایجاد می‌شود.

رابطه بین شغل و طلاق در غرب

موضوع دیگری که دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی به آن اشاره کرد، تحقیقی در زمینه رابطه بین شغل و طلاق در آمریکا و اروپا بود.

عاملی در این باره اظهار داشت: بر اساس تحقیقات، پایین‌ترین نرخ طلاق در مشاغل میان زارعان، مهندسان کشاورزی و روحانیون در آمریکا است. همچنین بالاترین نرخ طلاق در بین رقاص‌ها، متصدیان و کارگزاران بار است.

او با بیان اینکه مشاغل با آسیب‌های اجتماعی کاملا پیوند خورده‌اند، گفت: در ایران این مشاغل را در سطح رسمی نداریم اما به هر حال فضای شغل و خانواده در پیوند با هم، فضای مهمی برای استمرار زندگی سالم را رقم می‌زند.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ابراز امیدواری کرد: در جشنواره «آوای زندگی» اهتمام جدی به مسئله ازدواج و طلاق در صیانت از خانواده و پیوند با ظرفیت‌هایی بزرگ مسجد و بقاء متبرکه، آستان‌های بزرگ، مدرسه و دانشگاه اتفاق بیفتد.

او تصریح کرد: شورای عالی انقلاب فرهنگی می‌تواند در قالب یک کارگزار، در پیوند با نهادهای اساسی کشور، این ظرفیت‌ها را در مسیر اساسی خود هدایت کند.