یک‌شنبه 4 آذر 1403

سه بهانه بزرگ برای استیضاح وزیر صمت

وب‌گاه گسترش مشاهده در مرجع
سه بهانه بزرگ برای استیضاح وزیر صمت

عبدالمجید شیخی کارشناس اقتصادی، استاد دانشگاه

مجدداً برای بار دوم برخی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی برای استیضاح وزیر محترم صمت اقدام به جمع کردن امضا کردند. به نظر می آید بهانه همان بهانه های بی اساسی چون تاخیر در واردات خودرو یکی از دلایل این امر باشد. صرف نظر از اینکه عارضه کارآیی پایین در بدنه اداری دستگاههای سنتی یک عارضه فراگیر در هرم حاکمیتی کشور است ولی اینجا لازم است به نمایندگانی که با هر انگیزه ای دست به این کار ناصواب می زنند تذکر داده شود که مواظب سه بهانه بزرگ از ناحیه گروه‌های فشار بخصوص لابی های پشت واردات باشند.

اول اینکه مواظب برخی انگیزه های امتیاز گیری برخی از مشوقین جمع امضا برای فشار به وزیر باشند.

دوم مواظب حاشیه پردازی برای حاشیه سازان در نظام حاError! Hyperlink reference not valid. کمیتی باشند که درک درستی از ناکارآمدی نظام سنتی اداری ندارند و به جای القا و تحکیم تفکر جهادی در بدنه اداری دنبال دکان سازی جدید و تفکیک مجدد وزارت صمت و تشکیل یک پیکر اداری نارکارآمد جدید به نام وزارت بازرگانی هستند. تا از این طریق به اهداف رانت خواری بزرگی از طریق واردات دست بیابند.

سوم بهانه تاخیر در واردات خودرو است. در شرایط فعلی واردات خودرو خلاف عدالت اجتماعی و اقتصادی است. زیرا از یک طرف رانت عظیمی نصیب اشخاص معدود واردکنندگان ثروتمند می کند و عذم النفع بزرگی را نیز برای قشر کارگران تحمیل می کند زیرا ارزش افزوده تولید نصیب شاغلین بیگانه می شود.

از طرف دیگر بطور مستقیم رفاه مصرف کنندگان مرفه را افزایش می دهد. لذا در مجموع به نفع ثروتمندان و به زیان اقشار مستضعف است. در اینجا تذکر چند نکته مهم واجب است.

اولاً تجربه واردات خودرو از زمان سلسله قاجار تا کنون نشان داده با واردات تولید داخلی نه تنها به منصه بلوغ نمی رسد بلکه در شلوغ بازار خودرو های داخلی محو خواهد شد.

ثانیاً نسخه ایجاد رقابت با واردات خودرو یک نسخه گمراه کننده اقتصاد سرمایه‌داری است که برای ما نوشته اند و هرگز خودشان به آن عمل نکرده اند.

ثالثاً مشکل اصلی صنعت خودرو حمایت ناقص بدون تکلیف برنامه ارتقا برای صنایع موجود دست. قطعاً بایستی خودروسازان مکلف می شدند تا طی یک جدول زمانبندی خود را ارتقا دهند کما اینکه امثال کره جنوبی و چین و دیگران چنین کردند.

رابعاً مشکل فوق الذکر وجود انحصار است. نمایندگان باید از دولت بخواهند تا با حمایت همه جانبه چند خودرو ساز جدید تاسیس شود. هم اکنون برخی از شرکت های دانش بنیان خودرو برقی مطابق با معیارهای روز را طراحی وتولید آماده تجاری سازی در بازار نموده اند. مشکل نبود سازنده است. می توان از بدنه صنایع جدید و با مشارکت جوانهای نخبه و شرکت های دانش بنیان تشکل های جدید تولید خودرو بویژه در قالب تشکل های تعاونی ایجاد و انحصار موجود را شکست.

خامساً در این یک سال دولت سیزدهم همین دو خودرو ساز توانستند بسیاری از خودروهای ناقص را با سفارش ساخت قطعات پیشرفته و فناوربه قطعه سازان داخلی تکمیل و از پارکینگ های خود خارج و به مردم تحویل دهند. لذا اصلاح مدیریت توسط این دولت کار ساز بوده است. به علاوه چند خودرو جدید با فناوری روز را آماده تولید و عرضه به بازار نموده اند.

سادساً علاوه بر تجربه صنعت خودرو که با خروج فرانسویان و قطع واردات خودرو تحول نسبی را تجربه کرد، تجربه خروج تولید کنندگان خارجی لوازم خانگی از کشور و خود کفایی در این صنعت تجربه خوبی برای آزمون و تجربه مجدد این موفقیت در صنعت خودرو است.

سابعاً شعار رقابت یک دروغ اقتصاد سرمایه داری به جهان سوم است. هاجون چانگ در کتاب انداختن نردبان می نویسد غربی‌ها آنچه که برای کشور های جهان سوم در نسخه نوشته اند خودشان خلاف آن را عمل کرده اند. از دیدگاه اقتصاد اسلامی رقابت در شرایط نابرابر ظلم به ضعیف است. رقابت در شرایط برابر عادلانه است. ایجاد شرایط برابر مقدم بر ایجاد رقابت است. باید ابتدا تشکل های جدید پا گرفته حمایت شوند و پس از احراز شرایط برابر در بازار برای رقابت توام با رفاقت مهیا شوند. غربی ها 300 سال است از صنایع خود حمایت می کنند و به دروغ شعار پوچ رقابت را بدون هیچ مقدمه و بدون هیچ دلیلی منطقی در نوشته های خود به مغز منجمد و وارداتی اقتصاد خوانان القا و اینان نیز با نفوذ در رئوس هرم حاکمیتی به مسئولان القا و تلقین کرده اند و... لذا جا دارد نمایندگان مجلس بجای بهانه های واهی و غلط، از دولت بخواهند مصوبه واردات خودرو را لغو و طبق توصیه های فوق الذکربرنامه ای برای ارتقای کمی و کیفی خودرو در یک جدول پنج ساله ارائه و در این برنامه انواع حمایت های خود از تشکل های دانش بنیان را تشریح نمایند.