سیگنال سیاسی از ایران به مقصد کرملین؛ جزایر سه‌گانه، شبه‌جزیره کریمه نیست / مماشات سوال برانگیز دولت رئیسی!
اقدام ضدایرانی روسیه در همراهی با اعراب از یک سو واکنش های صریح و انتقادی سیاستمداران و مسئولان ایران از مقامات روس را به دنبال داشت و از سوی دیگر انفعال دولت در این موضوع انتقادبرانگیز شد.
به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، ششمین نشست مجمع همکاری کشورهای عربی و روسیه که روز چهارشنبه (29 آذرماه 1402) در مراکش و با حضور سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه و وزرای خارجه کشورهای عربی برگزار شد، با یک اقدام ضدایرانی روبرو بود. در بخشی از بیانیه پایانی این نشست، بر ارجاع پرونده جزایر سه گانه به محاکم بین المللی تاکید شده و از ایران خواسته شده بود به مذاکره بر سر این جزایر تن دهد.
گلایه بدون تعارف از اقدام ضدایرانی روسیه
این بیانیه نه از آن جهت که کشورهای عربی منطقه پای آن را امضا کرده بودند، بلکه از جهت همراهی روس ها با این اقدام ضدایرانی اعراب با واکنش هایی در داخل ایران روبرو شد. آنچنان که علی اکبر ولایتی مشاور مقام رهبری از اولین چهره هایی بود که نسبت به این اقدام اعتراض کرد و گفت؛«برخی فشارهای سیاسی بر روسیه در شرایط پیچیده فعلی موجب می شود که برای به دست آوردن امتیازی کم ارزش و دست نایافتنی نیز به اعتبار خود لطمه وارد کند.»
محسن رضایی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز گلایه آمیز و همراه با کنایه توئیتی خطاب به مقامات روس زد و نوشت؛«مداخلات غیردوستانه روسیه در رابطه با تمامیت ارضی ایران نباید تکرار شود. جزایر سه‌گانه، شبه‌جزیره کریمه نیست.»
واکنش ها حتی به روزنامه کیهان هم رسید و این رسانه نیز که از حامیان همیشگی رابطه ایران و روسیه خاصه در دولت فعلی است، در سرمقاله ای با قلم حسین شریعتمداری تاکید کرد؛«این اقدام غیر از نفاق و دورویی در سیاست خارجی این کشور چه نام دیگری می‌تواند داشته باشد؟»
نکته عجیب اما آنجا بود که روزنامه ایران، رسانه دولت، با بی تفاوتی نسبت به این موضع گیری روس ها علیه ایران، بازهم به حمایت از روس ها پرداخت و نوشت؛«مسأله جزایر سه‌گانه ایرانی تنها بندی از بیانیه نشست بررسی راه‌های تقویت همکاری کشورهای عربی و روسیه بود. با این حال شیطنت جریان رسانه‌ای ضدایرانی باعث شد برخی چهره‌های سیاسی و... در راستای تکمیل پروژه غربگرایان، اصل روابط ضدتحریمی تهران - مسکو را مورد انتقاد و تخریب قرار دهند. پیش از این نیز در ابتدای امسال همین پروژه رسانه‌ای از سوی غربگرایان داخلی تکرار شده بود.»
دولت رئیسی چرا مماشات می کند؟
موضع گیری ها پیرامون همراهی روسیه با اعراب در ماجرای اختلاف بر سر جزایر سه گانه، به این نقطه ختم نشد و دولت رئیسی نیز همزمان نوک پیکان انتقادات قرار گرفت و موضع انفعالی و مماشات دولت مستقر در پاستور با رفتارهای گاه و بیگاه روس ها علیه ایران خاصه در ماجرای جزایر سه گانه، مورد نقد این طیف قرار گرفت.
حشمت الله فلاحت پیشه نماینده سابق مجلس شورای اسلامی در اظهاراتی کنایه آمیز گفت؛ «وقتی همراهان رئیس جمهور ایران پله های کاخ کرملین را می شمردند، عوامل پوتین پیش نویش بیانیه ضد ایرانی جدیدی را در ابوظبی تهیه می کردند.»
سیدمحمد صدر، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز در مصاحبه با خبرگزاری خبرآنلاین، با تأکید بر اینکه دولت سیزدهم باید جدی تر با مسکو برخورد کند، گفت:«باید تغییر جدی در سیاست خارجی کشور و روابط بین‌الملل صورت بگیرد که از این موقعیت خارج شویم و طرف‌های مقابل احساس ضعف را در ما مشاهده نکنند.»
همچنین سیدحسین موسویان، دیپلمات سابق ایران با انتقاد تلویحی از حمایت ایران از روسیه در جنگ اوکراین و طرفداران داخلی دولت پوتین اظهار کرد؛ «ایران هزینه سنگین حمایت از جنگ اوکراین را متحمل شد و اما مسکو از موضع اعراب در نقض تمامیت ارضی ایران دفاع کرد. در عین حال برخی هنوز معتقدند که روسیه «متحد استراتژیک» است!»
از میان پارلمان نشینان، فداحسین مالکی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی با انتقاد از اینکه وزارت خارجه تاکنون اقدامی در پاسخ به این اقدام روسیه انجام نداده است، خطاب به حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه تصریح کرد: امیدواریم وی با شناختی که از روس‌ها دارد تفهیم کند که چنین خطای راهبری انجام ندهند.
* اهم اظهارات سیاسیون درباره بیانیه روسیه و اعراب درباره جزایر سه گانه ایران را بخوانید:
اسم / سمت
اظهارات
علی اکبر ولایتی / مشاور مقام معظم رهبری
* باید تصریح و تاکید نمایم که جمهوری اسلامی ایران به عنوان صاحب اصلی جزایر سه گانه با دقت تحرکات بدخواهان منافع ملی و منطقه ای را رصد نموده و پاسخ لازم را خواهد داد و قطعیت این تعلق با چنین نشست های سست پایه خدشه دار نخواهد شد.
*روابط استراتژیک و دوستانه ایران و روسیه به آسانی به دست نیامده است و در این خصوص می‌بایست منافع دوجانبه ای و منطقه ای در نظر گرفته شود و در شرایطی که روسیه در شرایط پیچیده بین المللی قرار دارد، اتخاذ بعضی از موضع گیری های وزارت خارجه روسیه باعث تاسف است، هر چند که برخی فشارهای سیاسی بر روسیه در شرایط پیچیده فعلی موجب می شود که برای به دست آوردن امتیازی کم ارزش و دست نایافتنی نیز به اعتبار خود لطمه وارد کند.
محمدباقر قالیباف / رئیس مجلس
*در برنامه هفتم، دولت به توسعه شهرستان ابوموسی با محوریت جزایر 3گانه در زمینه‌های مختلف بازرگانی، اقتصاد دریامحور، آموزش عالی، درمانی و... مکلف شده است. این پاسخ عملی ایران به امارات است که با جدیت دولت در اجرا، همگان بوموسایی متفاوت را بعنوان بخشی از سرزمین مادری‌مان خواهند دید.
*روابط با روسیه بر اساس منافع ملی ایران و احترام متقابل تنظیم شده است. هرگونه ادعایی که قصد خدشه به تمامیت ارضی ایران را داشته باشد حتما خلاف این اصول است، از سوی ایران برخلاف این روابط ارزیابی شده و با پاسخ جدی مواجه خواهد شد. روسیه باید مراقب سوءاستفاده غرب از اشتباهاتش باشد.
حسین امیرعبداللهیان / وزیر امور خارجه ایران
*جمهوری اسلامی ایران هر ادعایی از سوی هر طرفی در این خصوص را کاملا مردود می‌داند.
*احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی کشورها از اصول بنیادین در مناسبات کشورهاست و تهران در موضوع احترام به تمامیت ارضی و مباحث حاکمیتی ایران با هیچ طرفی تعارف ندارد.
ناصر کنعانی / سخنگوی وزارت امور خارجه ایران
*جزایر ایرانی ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک واقع در آب‌های نیلگون خلیج فارس، تعلق ابدی به ایران داشته و جزء جدایی‌ناپذیر سرزمینی جمهوری اسلامی ایران است.
محسن رضایی / عضو مجمع تشخیص مصلحت
*بارها گفته‌ایم که جزایر سه‌گانه قابل مذاکره نیست. ادامه زیاده‌خواهی امارات به نفع آنها نیست و تبعات دارد. مداخلات غیردوستانه روسیه در رابطه با تمامیت ارضی ایران نباید تکرار شود. جزایر سه‌گانه، شبه‌جزیره کریمه نیست!
محمدصدر / عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام
* دولت سیزدهم در رابطه با موضع‌گیری اخیر روسیه علیه ایران نیز دولت باید خیلی خیلی جدی‌تر با مسکو برخورد کند، دولت روسیه هم باید بابت موضع‌گیری اخیر خود معذرت‌خواهی کند و به مسکو تذکر داده شود که اگر این نوع رفتار که نشان‌دهنده زیرپا گذاشتن منافع ایران و جمهوری اسلامی ایران است، ادامه پیدا کند، حتماً برخورد جدی از طرف دولت ایران، رهبری ایران و جمهوری اسلامی ایران با روسیه خواهد شد.
*اگر این رفتار مسکو ادامه پیدا کند سفیر روسیه باید از ایران اخراج شود و به آنها بگویند که ما در رابطه با تمامیت ارضی کشورمان با کسی شوخی ندارم.
* باید تغییر جدی در سیاست خارجی کشور و روابط بین‌الملل صورت بگیرد که از این موقعیت خارج شویم، طرف‌های مقابل احساس ضعف را در ما مشاهده نکنند، آن موقع به معنای واقعی می‌توانیم از موضع انقلاب اسلامی سال 1357 دفاع کنیم
کاظم جلالی /سفیر ایران در روسیه
*انتظار ما این است که مسکو با توجه به روابط رو به رشد با جمهوری اسلامی ایران، اجازه ندهد دشمنان روابط دو کشور از چنین مواضع و فضاهایی سوء استفاده نمایند.
حشمت‌الله فلاحت پیشه / رئیس کمیسیون امنیت و سیاست خارجی مجلس دهم
*وقتی همراهان رئیس جمهور ایران پله های کاخ کرملین را می شمردند، عوامل پوتین پیش نویش بیانیه ضد ایرانی جدیدی را در ابوظبی تهیه می کردند. این نمونه تازه ساده لوحی در سیاست خارجی ایران است.
سید احمد آوایی / عضو کمیسیون امنیت ملی
* دولت در تشخیص منافع ملی به اشتباه افتاده است، به عبارت دیگر بنده معتقد هستم که اصلاً نباید روس‌ها را ملامت کرد چراکه اگر کشوری به فکر منافع ملی خود نباشد باید مور ملامت قرار بگیرد، روس‌ها از ابتدا همین بودند و فکر نکنید که روس‌ها عوض شدند.
*در حال حاضر روسیه منافع ملی خود را در این می‌بیند که در هماهنگی با کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس علیه ایران موضع‌گیری کند و احساس می‌کنند این اقدام به درآمد آنها کمک می‌کند چراکه روس‌ها علاقه زیادی به دلار نفتی دارند تا جایی که علاقه اینها به دلار نفتی بیش از علاقه به ایران است.
وحید جلال زاده / رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس
*روسیه دفعه قبل گفته بود که نمی‌دانسته این موضوع برای افکار عمومی ایران و مسئولان اینقدر اهمیت دارد. دفعه قبل واکنش نمایندگان و مسئولان عالی جمهوری اسلامی ایران نسبت به این موضوع را دیدند پس این سری نمی‌توانند بگویند که متوجه وجود این بند در قطعنامه انتهایی نشست در مراکش نشده‌اند لذا بهترین اقدام از سوی جمهوری اسلامی ایران عمل متقابل در عرصه روابط بین‌الملل است.
*موارد ادعای برخی کشورها با روسیه کم نیست و ما همیشه در این باره به سمت حقوق بین‌الملل بودیم. جمهوری اسلامی ایران باید عمل متقابل انجام دهد و ما این بار هیچ توجیهی را از دولت روسیه نمی‌پذیریم.
مجتبی ذوالنوری / نایب رئیس مجلس
*ایران آمادگی دارد تعدادی معلم تاریخ و جغرافیا برای آموزش روس‌ها به روسیه اعزام کند که سطح اطلاعات آنها نسبت به تاریخ ایران و منطقه تقویت شده تا برای جلسات بعدی، حکام عرب هر انشای غلطی را به خورد آنان ندهند.
*حکام عرب چشم طمع‌شان را از جزایر سه گانه همیشه ایرانی بردارند، چون خدنگ غیور مردان ایرانی هر چشم طمعی را کور خواهد کرد؛ پس خوب است از سرنوشت صدام عبرت بگیرند؛ خودشان هم می‌دانند که اگر همه حکام مدعی جزایر سه‌گانه را وزن کنند با یک لنگه پوتین صدام هم برابری ندارند.
فداحسین مالکی / عضو کمیسیون سیاست خارجی و امنیت داخلی مجلس
*تاریخ نشان داده روس‌ها هرجایی که لازم باشد پشت ایران را خالی می‌کنند ما هم با روس‌ها روابط راهبردی داریم ولی اینکه همه تخم‌مرغ‌ها را در سبد روس‌ها بگذاریم کار درستی نیست.
* این بار اولی هم نیست که حکام حوزه خلیج فارس چنین تصمیماتی می‌گیرند، ما کار خودمان را انجام می‌دهیم دست‌مان پر است و از یک وجب از خاک جزایرمان چشم‌پوشی و عقب‌نشینی نخواهیم کرد.
* گلایه ما هم از روس‌ها همین است امیدواریم آقای امیرعبداللهیان با شناختی که از روس‌ها دارند تفهیم کنند که چنین خطای راهبری انجام ندهند.
ابراهیم رضایی / عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس
*بر سر تمامیت ارضی مان با هیچ کس تعارف نداریم و جزایر سه گانه ما بخشی جدایی ناپذیر از خاک ایران بوده، هست و خواهد بود.
*اگر بنا بر توصیه برای مذاکره باشد ما هم روس‌ها را به مذاکره با ژاپن بر سر جزایر کوریل دعوت می‌کنیم!
علی بمان اقبالی زارچ / سفیر پیشین ایران در آلبانی و کارشناس مسائل اوراسیا
*موضع گیری روسیه درباره جزایر سه گانه ایران ناشی از عوامل متعددی است. وضعیت کشور روسیه و روابط آن با کشورهای عربی در سالهای اخیر با توجه به جنگ اوکراین از جمله عوامل مهمی است که به یک نقطه گریز برای مسکو برای رهایی از تحریم های غرب تبدیل شده است. ضمن اینکه روابط ایران و روسیه نیز همواره دشمنانی داشته که برای تحت تأثیر قرار دادن این روابط رو به رو رشد تلاش می کنند.
*ماجرا به عدم شناخت روس ها از افکار عمومی در داخل ایران و حساسیت مردم ایران نسبت به جزایر سه گانه برمی گردد که بی شک بخش جدایی ناپذیر خاک ایران بوده و در آینده هم خواهد بود.
ناصر نوبری / سفیر ایران در شوروی سابق
* وقتی که ایران به همین منوال و انفعال در سیاست خود در قبال روس ها ادامه دهد، چرا پوتین سیاستش را در قبال تهران و منطقه به نفع بیشتر ایران تغییر دهد. سیاست فعلی ایران با سیاست روس ها در منطقه برای کرملین ناهمخوانی ندارد، بلکه اشتراکات مفید برای روس ها همراه دارد. در چنین شرایطی روس ها، ایران را کشوری آسان در دنبال روی از خود می‌بینند و لذا ضرورتی به تحرک بیشتر برای جذب آن ندارند.
*اسب انفعالی ایران در قبال روس ها را دولت قبلی زین کرد و در دولت جدید هم به نام و به بهانه سیاست نگاه به شرق، روس ها توانستند به آسانی بتازند. وقتی با نابلدی تیم ایرانی و اعتماد به روس ها، اولیانوف روسی نقش محوری در مذاکرات احیای برجام پیدا کرد، مطمئن بودم که این مذاکرات به نتیجه نخواهد رسید. بنده روس ها را می شناسم آنها متخصص اینگونه عملیات پیچیده دیپلماتیک هستند. بدین ترتیب بود که متاسفانه ایران آن فرصت طلائی را از دست داد. تصور می‌کنم جای دارد که پوتین خصوصی به اولیانوف بابت موفقیتش مدال لیاقت داده باشد.
سیدحسین موسویان / دیپلمات سابق ایران
*روسیه مجددا از ادعای امارات و کشورهای عربی علیه تمامیت ارضی ایران حمایت کرد. ایران هزینه سنگین حمایت از جنگ اوکراین را متحمل شد و اما مسکو از موضع اعراب در نقض تمامیت ارضی ایران دفاع کرد. در عین حال برخی هنوز معتقدند که روسیه «متحد استراتژیک» است!
یوسف مولایی / وکیل دادگستری و استاد حقوق بین‌الملل
* روسیه در این نوع بیانیه اصلاً رعایت دوستی و روابط حسنه با ایران را نکرده و طرف اماراتی‌ها را گرفته و به آنها یک پاداش می‌دهد برای اینکه احتمالاً امتیازاتی که می‌خواهد در جاهای دیگر بگیرد و از کیسه خلیفه دارد می‌بخشد.
حسین شریعتمداری / مدیرمسئول روزنامه کیهان
*آقای لاوروف یک سیاستمدار کهنه‌کار است و به خوبی از ده‌ها سند غیرقابل انکار که مالکیت قطعی ایران بر جزایر یاد شده را ثابت می‌کند، باخبر است. سؤال این است که دولت روسیه با توجه به مالکیت قطعی ایران بر جزایر سه‌گانه، چرا و با چه انگیزه‌ای بیانیه مجمع را امضا کرده است؟! این اقدام دولت روسیه غیر از نفاق و دورویی در سیاست خارجی این کشور چه نام دیگری می‌تواند داشته باشد؟!
روزنامه ایران
*در حالی که مسأله جزایر سه‌گانه ایرانی تنها بندی از بیانیه نشست بررسی راه‌های تقویت همکاری کشورهای عربی و روسیه بود، رسانه‌های ضدانقلاب از جمله ایران‌اینترنشنال به دنبال القای این بودند که «جزایر سه‌گانه ایرانی» موضوع اصلی نشست اخیر مراکش بوده است!
غلامعلی صفایی بوشهری / امام جمعه بوشهر
*با صدور این بیانیه مشخص شد این نشست، مجمع و بیانیه با برنامه‌ریزی آمریکا انجام شده و موضع‌گیری روسیه در این زمینه مایه تأسف است.
*(خطاب به کشورهای عربی) خودتان را بیش از این مفتضح نکنید چون شما رسوا هستید. به روسیه تذکر داده می‌شود که به‌خاطر اندک امتیاز در مسیر غلط اقدام نکنید.
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1851862