شبح جنگ بر فراز خاورمیانه؛ بایدن ماشه را می‌کشد؟
اقتصادنیوز: علیرغم تلاش های واشنگتن جهت کاهش تنش ها در خاورمیانه، گروهی مدعی اند که طوفان الاقصی معادلات را برهم ریخته و احتمال هم صدایی واشنگتن و تل آویو را افزایش داده است؛ گزاره ای که می تواند خاورمیانه را به آتش بکشد.
به گزارش اقتصادنیوز، اسرائیل مدت‌هاست تمایل خود را برای اعمال فشار نظامی برای مختل کردن پیشرفت برنامه هسته‌ای ایران و فن آوری هواپیماهای بدون سرنشین این کشور، آشکار کرده. با این حال، در چند ماه گذشته، اشتهای این بازیگر برای ریسک افزایش یافته است. اوایل ژانویه، این بازیگر نیروهای نزدیک به تهران را هدف قرار داد و پس از آن به یک سایت نظامی در شهر اصفهان حمله کرد. به ادعای گروهی از ناظران، چنین فعل و انفعال های تحریک آمیزی بی پاسخ نماند. آنها مدعی شدند که ایران متعاقبا به نفتکش تجاری کشتیرانی در دریای عرب که متعلق به یک تاجر اسرائیلی بود، حمله کرد.
اهرم‌های بی‌ثمر غرب
به ادعای ناظران، حملات متقابل میان اسرائیل و ایران به عنوان «جنگ در سایه» توصیف می شود. دولت بایدن با تمرکز بر احیای برجام تلاش داشت تا از میزان تنش میان تهران و تل آویو بکاهد. با این حال، بر خلاف گذشته، اسرائیل حملات (ادعایی) اش به سایت های هسته ای ایران را متوقف نکرد زیرا ایالات متحده و متحدانش برای از سرگیری دیپلماسی آماده می شدند. در ابتدا، رویکرد نظامی اسرائیل در ارتباط با ایران برای سیاست گذاران آمریکایی قابل مهار به نظر می رسید، شاید هم اهرمی بود برای بازگشت به میز مذاکره. تحلیلگران مدعی اند، رویارویی اسرائیل با ایران به عنوان ویژگی معمول در چشم انداز منطقه تلقی شد.
آنگونه که فارن افرز مدعی است: امروز همه چیز تغییر کرده است. به نظر می رسد که تمایل برای توسل به دیپلماسی نه تنها برای تیم بایدن، بلکه برای رهبران اروپایی که به طور سنتی تمایل به تعامل با ایران را داشتند، دور از ذهن است. از همین رو این گروه ادعا می کنند که بازدارندگی نظامی دیگر مکمل دیپلماسی نیست. این وضعیت به سرعت در حال تبدیل شدن به استراتژی جایگزین غرب است. با این حال واشنگتن تلاش دارد تا احتمال رویارویی با ایران را به حداقل برساند و از یک درگیری دوجانبه یا منطقه ای گسترده تر جلوگیری کند. دولت بایدن همچنین معتقد است که بازدارندگی برای جلوگیری و کند کردن پیشرفت‌های برنامه هسته‌ای و نظامی تهران در غیاب دیپلماسی ضروری است. محاسبات ادعایی اسرائیل این است که انزوای منطقه‌ای ایران و همچنین اقدامات بازدارنده نظامی هماهنگ با اسرائیل و آمریکا، پاسخ‌های ایران را محدود خواهد کرد. اما تغییرات ژئوپلیتیکی می تواند دیدگاه های غالب را به چالش بکشد.
خاورمیانه در آستانه جنگ؟
حمله روسیه به اوکراین زمینه ساز تشدید تنش‌ها شد. روابط نظامی نزدیک ایران و روسیه، گمانه زنی ها در باب نقش تهران در معادلات اوکراین را افزایش داد. در همین راستا بنیامین نتانیاهو، مدعی شد که هدف قرار دادن تاسیسات نظامی اسرائیل در ایران راهی است برای اسرائیل جهت کمک به تلاش های جنگی غرب علیه روسیه. ادعایی که غرب آن را باور نکرد. با این همه آنگونه که ناظران مدعی اند با طولانی شدن جنگ در اوکراین، اتخاذ موضع بازدارندگی در ارتباط با ایران برای واشنگتن و متحدان غربی که به دنبال تنزل توانایی های روسیه هستند جذاب تر است. این در حالی است که هماهنگی نظامی ایالات متحده با اسرائیل در حال گسترش است، نشانه (ادعایی) مبنی بر این که واشنگتن نه تنها رویارویی اسرائیل با ایران را می پذیرد، بلکه فعالانه از آن حمایت می کند. اواخر ماه گذشته، ارتش ایالات متحده در یک رزمایش مشترک با اسرائیل شرکت کرد که حملات تهاجمی دوربرد را شبیه سازی کرد؛ بزرگترین تمرینی که دو طرف تا به حال با هم انجام داده بودند. در همان بازه زمانی گروهی مدعی شدند که تفسیر این رزمایش به عنوان پیامی بازدارنده برای ایران قابل تبیین است، آزمونی برای نشان دادن حیات گزینه های نظامی ایالات متحده.
فارن افرز مدعی است، گزینه های نظامی ممکن است در اولویت نباشند، اما روی میز قرار دارند. حتی سناتورهای دموکرات مانند کریس ون هولن از مریلند، که از دیپلماسی هسته‌ای حمایت می‌کرد، اخیرا مدعی اند که درگیری دیگر در خاورمیانه آخرین گزینه است. با توجه به عادی سازی روابط دیپلماتیک اسرائیل و برخی از کشورهای عربی خلیج فارس و نگرانی های مشترک ادعایی این گروه از بازیگران در مورد قابلیت های موشکی و پهپادی ایران، واشنگتن ممکن است تصور کند که شرکای عربش از همسویی نظامی ایالات متحده با اسرائیل استقبال خواهند کرد. اما حتی کشورهایی مانند امارات متحده عربی که در خط مقدم تلاش‌های عادی‌سازی با اسرائیل هستند، از افزایش فشار نظامی بر ایران مشتاق نیستند.
محیط پرنوسان نه تنها ممکن است توافقنامه های عادی سازی با کشورهایی مانند عربستان را محدود کند، بلکه کشورهایی را که قبلا روابط خود را عادی کرده اند، در مورد همسویی های نظامی با اسرائیل محتاط تر عمل خواهند کرد. در واقع، اگرچه کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس مشتاق همکاری با واشنگتن در زمینه دفاع موشکی منطقه‌ای اما همچنان می خواهند درهای خود را به روی تهران باز نگه دارند. رویکرد محتاطانه منطقه در باب افزایش احتمال رویارویی نظامی با ایران بعید است موجب شود تا اسرائیل یا ایالات متحده مسیرشان را تغییر دهند.
همچنین بخوانید
