شبی با راهداران در گردنه اسالم به خلخال
اردبیل - ایرنا - گردنه اسالم به خلخال یکی از زیباترین جاده ایران و شاید جهان است. خیلی‌ها تصویر رویایی از این محور ارتباطی استان اردبیل با استان گیلان دارند. اما کمتر کسی حاضر است در زمستان این این مسیر تردد کند.
به گزارش ایرنا، گردنه اسالم به خلخال یکی از زیباترین محورهای کوهستانی ایران و شاید جهان است. تصویری که خیلی از مردم از این محور ارتباطی استان اردبیل با استان گیلان دارند، مراتع سرسبز، خانه‌های با سقف رنگی، گله‌های در حال چرا در دامنه‌های سرسبز، جنگل و ابر و مه است که در زیر پای رهگذران قرار دارد. ولی این زیبایی محسور کننده روی دیگری هم دارد آن برف و کولاک و لغزندگی جاده در نیمه دوم سال و بویژه زمستان است. برای همین کمتر کسی حاضر است در زمستان از این گردنه عبور کند. هرچند گردنه اسالم به خلخال هیچ گاه بسته نمی‌ماند و این به همت راهدارانی است که کسی آنها را نمی‌شناسد.
ساعت 21 سه‌شنبه 24 اسفند 1400؛ تقریبا بعد از پایان مراسم چهارشنبه سوری و فروکش کردن صدای ترقه‌های کودکان در سطح شهر به همراه رئیس اداره راهداری و حمل و نقل جاده‌ای شهرستان خلخال با یک دستگاه تویوتای کمک‌دار راهی راهدارخانه شهید «غنیمت اسدی» واقع در گردنه الماس می‌شویم. برف می‌بارد و هرچه از شهر دورتر می‌شویم، شدت بارش برف بیشتر می‌شود. جاده لغزنده است و کولاک، دید راننده را تا چند متر کاهش داده است. راننده برای اطمینان خودرو را در حال دو دیفرانسیل قرار داده است.
مسیر خلخال به اسالم در مجموع 71 کیلومتر است که 24 کیلومتر آن در حوزه راهداری استان اردبیل و شهرستان خلخال قرار دارد. دست برقضا سخت‌ترین بخش گردنه هم در همین 24 کیلومتر واقع شده که ارتفاع آن از سطح دریا 2 هزار و 300 متر است.
معروف خسروی، رئیس اداره راهداری و حمل و نقل جاده‌ای و بهمن بارنجی راننده خودرو همراهان من در این سفر شبانه هستند در طول مسیر از خاطراتشان می‌گویند و اینکه بارها در میان برف و کولاک گرفتار شده‌اند و راهداران نجاتشان داده‌اند.
به گفته خسروی، معمولا یک اکیپ 6 نفره از راهداران در این مرکز حضور دارند. دو دستگاه بولدوزر، یک دستگاه گریدر، یک دستگاه برف‌خور، یک دستگاه برف روب اونیماک، یک دستگاه کامیون ده چرخ مجهز به تیغه برف روب و نمک پاش بهمراه یک دستگاه خودروی نمک‌پاش مکانیزه تجهیزات و ماشین آلاتی است که راهداران گردنه الماس در اختیار دارند. دو دستگاه بولدزر مستقر در راهدارخانه تنها در شرایط بارش‌های سنگین برف و لزوم تعریض جاده وارد عمل می‌شوند. امشب به دلیل ارتفاع پایین برف نیازی به استفاده از این ماشین‌آلات نیست ولی رانندگان این دو دستگاه در حالت آماده‌باش هستند و در راهدارخانه حضور دارند.
در طول مسیر چراغ روشنایی جاده را دیدیم که رو به بالا قرار گرفته و به جای نور رسانی به جاده، آسمان را روشن کرده است. علت را می‌پرسم خسروی می‌گوید سرعت وزش باد در این منطقه به حدی بالاست که از ابتدای نصب تاسیسات روشنایی در گردنه تاکنون، این سیستم کارایی لازم را نداشته و چراغ‌های روشنایی بر اثر شدت باد سمت بالا برگشته و یا تیرهای آن از وسط به دونیم می‌شوند.
در طول مسیر ماشین‌آلات راهداری در حال برف روبی، تیغه‌زنی و یا نمک پاشی بوده و مراقب هستند که جاده بسته و مسدود نشود و مردم در راه نمانند. رئیس مرکز راهداری و حمل و نقل جاده ای خلخال می‌گوید: در پائیز و زمستان امسال، بیش از 45 هزار کیلومتر باند از سطح راه‌های این شهرستان برفروبی و بیش از سه هزار تن مخلوط شن و نمک برای یخ زدایی سطح یخ زده بکار رفته است.
هرچه به سمت بالای گردنه میرویم، بارش برف و کولاک شدت بیشتری می‌گیرد. کولاک دید راننده را به شدت کاهش داده و سرعت خودرو به زحمت به 20 کیلومتر در ساعت می‌رسد. برای همین طی کردن مسافت راه 18 کیلومتری از شهر خلخال تا راهدارخانه الماس تقریبا یک ساعت زمان می‌برد و حوالی ساعت 22 در راهدارخانه شهید اسدی هستیم.
رانندگان مشغول برفروبی مسیر هستند. منتظر می‌مانیم که برسند. وحید نجاری نگهبان راهدارخانه می‌گوید 12 راننده در این راهدارخانه مشغول بکار هستند که در دو شیفت - هر شیفت به مدت سه شبانه‌روز - در راهدارخانه مستقر می‌شوند. البته شیفت بعدی هم در واقع به صورت آماده باش در اداره راهداری خلخال مستقر هستند و در صورتی که نیاز باشد به کمک همکاران خود می‌آیند. نجاری می‌گوید در شرایط بارندگی برف و کولاک، رانندگان در طول شبانه‌روز تنها سه ساعت استراحت می‌کنند و بعضا اینقدر هم فرصت استراحت ندارند و ممکن است در شبانه‌روز یک ساعت استراحت کنند.
رانندگان که از راه می‌رسند، بوی روغن و گازوئیل فضای اتاق را پر می‌کند. محمد وحدانی، حسن فتحی، رستم حمیدی، افلاطون فتاحی شب گذشته وظیفه برفروبی تمام وقت جاده را عهده‌دار هستند. عبادالله شایسته هم راننده آماده‌باش بولدوزر است. کار راهداران کمک به مردمی است که در راه می مانند کسانی که اهل محل باشند از شرایط آگاه هستند هم می دانند چه زمانی وارد جاده شوند و این را هم می دانند که اگر قرار است از این جاده تردد کنند چه کار باید بکنند. برای همین بیشتر کسانی که گرفتار برف و کولاک می شوند به شرایط جاده نابلد هستند. راهداران خاطرات زیادی از نجات مردم دارند. یکی از رانندگان از نجات جان یک زن باردار گفت. در حالی که خودروی حامل این زن دچار نقص فنی شده و شدت باد و کولاک موتور خودرو را از کار انداخته بود با تلاش راهداران به راهدارخانه منتقل و از آنجا این مادر توسط کارکنان فوریت‌های پزشکی به بیمارستان امام خمینی (ره) خلخال انتقال یافت. یکی دیگر از زمین‌گیر شدن ده‌ها وسیله نقلیه در برف و کولاک و نجاتشان گفت. از این دست اتفاقات در گردنه الماس کم نیست ولی این راهداران هستند که با ایثار و از خودگذشتگی سرنشینان خودروها را به راهدارخانه و جان پناه منتقل کرده و بعد وسایل نقلیه آنها را هم جابجا می‌کنند. برای همین حضور این راهداران قوت قلبی برای مردمی است که وارد این مسیر می شوند.
با هر لحظه‌ای درنگ راهداران ممکن است برف و کولاک جاده را مسدود کند و مردم در راه بمانند. برای همین فرصت بیشتری نداریم و باید اجازه دهیم راهداران کار خود را انجام دهند. به تبریک چهارشنبه‌سوری و سال نو بسنده می‌کنم و قید سوالات را می‌زنم و قول می‌گیرم تا در فرصتی بهتر سرغشان بروم و از دغدغه‌هایشان بنویسم. راهداران پس از صرف یکی دو لیوان چای به سرعت برای ادامه برفروبی و بازگشایی از مرکز خارج می‌شوند و من به همراه رئیس راهداری به شهر باز می‌گردم.
گزارش از بهرام نقی‌زاده
برچسب‌ها
