شناسایی و کنترل ملخ زبرا در استان البرز
کرج - ایرنا - معاون حفاظت و امور اراضی اداره منابع طبیعی و آبخیزداری استان البرز با اشاره به هجوم ملخ ها به مراتع استان گفت: اقدام لازم برای کنترل ملخ شاخک بلند موسوم به «زبرا» در سطح مراتع البرز آغاز شده است.
عبدالرضا ابراهیمی روز پنجشنبه در گفت وگو با خبرنگار ایرنا افزود: به دنبال گزارش های مردمی مبنی بر هجوم ملخ ها به مراتع استان به ویژه مناطق دروان و نوجان بررسی لازم برای شناسایی این آفت توسط بخش گیاه پزشکی انجام شد که طبق بررسی ها مشخص شد که همه ملخ ها از یک گونه و آفت سنواتی و بومی استان هستند.
وی اظهار داشت: در این بررسی ها نرخ تراکم این ملخ نسبت به سالهای گذشته پایین تر برآورد شد، اما با این حال اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری البرز اقدام برای کنترل غیر شیمیایی آفت مذکور در مراتع استان اجرایی کرده است.
ابراهیمی ادامه داد: نام علمی این ملخ Uvarovistia zebra است که با توجه به سوابق موجود یکی از ملخ های بومی استان البرز است و هم اکنون در بخش هایی از مراتع دروان، نوجان، آدران وگوراب گزارش شده است که در اسرع وقت اقدام به کنترل این ملخ در مناطق مذکور شد.
طبق بررسی های انجام شده هیچ نوع ملخ جدیدی در مراتع استان به ویژه در پلاکهای یادشده شناسایی نشده است.
وی در مورد بیولوژی و رفتار این حشره عنوان کرد: ملخ زبرا در دامنه های جنوبی رشته کوه البرز، در ارتفاع 800تا 2500 متر پراکنده است و در پلاک های نساء، گچسر در شهرستان کرج از استان البرز و دماوند از استان تهران به صورت Sympatric (مشترک) با ملخ بی بال البرزی Polysarcus elbursianus زندگی می کنند.
این حشره نیمه مهاجر بوده و از مراتع پایین دست تغذیه نموده و برای تخم ریزی به ارتفاعات می رود.
در برخی از سال ها که تراکم جمعیت این ملخ بالا می رود و در مسیر خود از تمام گیاهان مرتعی، جنگلی، زراعی و باغی تغذیه و به مزارع، باغات و سبزی کاری های دامنه رشته کوه البرز خسارت هایی را وارد می کنند. رفتار همنوع خواری در این حشره دیده شده است. این ملخ پلی فاژ یا چند چیز خوار بوده و بیش از 40 گونه گیاهی مورد حمله و تغذیه قرار می دهد اما به تغذیه از گیاه فرولاFerula sp. علاقه بیشتری نشان می دهد.
معاون حفاظت و امور اراضی اداره کل منابع طیبعی و آبخیزداری استان البرز اضافه کرد: ملخ زبرا اواخر شهریور ماه تخم های خود را به صورت تک تک و کنار هم زیر بوته های انواع گون، درمنه، کلاه میر حسن، چوبک و بروموس و به صورت تدریجی در عمق 8 الی 20 میلی متری خاک قرار می دهد.
تخم ریزی، در ارتفاع بالای 2500 متر انجام می شود. هر حشره 60 الی 70 تخم می گذارد. در هفته دوم فروردین تخم ها تفریخ شده و پوره سن یک به صورت دسته ای روی بوته ها مشاهده شده است. این ملخ پنج سن پورگی دارد و اواسط خرداد ماه تبدیل به حشره کامل می شود.
دوره رشد پورگی 40 الی 60 روز است. حشرات کامل تا اواسط مرداد ماه در طبیعت مشاهده شده و ملخ ها اواسط مرداد برای تخمری زی به ارتفاعات 2500 متری باز می شوند.
ابراهیمی در خصوص کنترل این حشره نیز گفت: تا زمانی که خسارت به حد آستانه زیان اقتصادی نرسد عملیات کنترل علیه یک آفت آغاز نمی شود. بر اساس برآوردهای صورت گرفته با توجه به پوشش گیاهی مراتع و نرم جمعیت پوره ها و حشرات کامل ملخ می توان گفت این ملخ ها دربالاترین نرم خود نیز که در سال گذشته به تعداد 15 عدد در متر مربع گزارش شد برای مراتع خسارت زا نبوده اند.
زیرا طبق دستورالعمل کنترل ملخ صادره از سوی سازمان حفظ نباتات نرم 25 الی 48 عدد حشره بالغ در متر مربع درجه "شدید" تلقی می شود که باید بر علیه آن اقدام کرد.
وی همچنین افزود: ملخ زبرا جزء آفات عمومی کشور بوده و کنترل جمعیت آن در مواقعی که به شاخص "شدید" می رسد طبق دستورالعملهای سازمان حفظ نباتات بر عهده این سازمان می باشد؛ اما در سایر مواقع در صورت خسارت زا بودن، کنترل آن در عرصه های جنگلکاری شده بر عهده منابع طبیعی است.
سعید ناصر قیام رییس اداره حفاظت و حمایت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزدای استان البرز در خصوص روش کنترل این حشره افزود: زمانی که جمعیت یک حشره به حد بحران می رسد سطح زیان اقتصادی تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار می گیرد که در این صورت چاره ای جز اقدام به کنترل شیمیایی حشره نیست و با توجه به ممنوعیت کنترل آفات مراتع به روشهای شیمیایی، تنها روشهای مکانیکی و فیزیکی باقی می مانند که فقط می تواند مقداری از خسارت حشره را کاهش دهند اما نمی توانند حشره را به طور کامل مهار کنند.
وی ادامه داد: با این حال عامل بیولوژیک Green Muscle که از فراورده قارچ بیماری زای Metarhizium anisopliae در فرمولاسیون های روغنی در کنترل این ملخ عملکرد خوبی داشته است اما به علت افزایش فشار تحریمها تهیه آن به سختی امکان پذیر است.
ناصر قیام در خصوص اقدامات انجام شده نیز عنوان کرد: بعد از رسیدن گزارشات مردمی و بررسی های اولیه صورت گرفته توسط واحد گیاه پزشکی این اداره کل، نوع ملخ شناسایی و با مشارکت سازمان جهاد کشاورزی استان اقدامات مورد نیاز جهت کنترل آفت در پلاکهای نوجان و دروان صورت گرفت.
بر این اساس اداره کل منابع طبیعی با ایجاد کانال آب روغن در مسیر حرکت ملخ ها، کار گذاشتن تله های تشتکی و تله های نوری در مناطق پرتراکم آفت اقدام به کنترل غیر شیمیایی ملخ در حاشیه مراتع نمود و جهاد کشاورزی با تهیه سموم و انجام مشاورات فنی مورد نیاز بهره برداران اقدام به پشتیبانی کنترل شیمیایی در سطح باغات و مزارع کرد.
*س_برچسب‌ها_س*