صعود گذرای بورس

بورس تهران در هفته‌های گذشته شرایط باثباتی را پشت سر گذاشت و به‌دنبال کشف محدوده‌های جدید برای معامله‌گران بود. علاوه بر این در روزهای متعددی شاهد صعود قابل‌توجه شاخص کل بورس بودیم. با این وجود همچنان ریسک‌های متعددی عملکرد این بازار را تهدید می‌کند؛ از جمله آنکه بسیاری از معامله‌گران بازگشت دوباره بورس به روند سبزپوشی و تعادل را ناشی از حمایت‌های دولتی می‌دانند و معتقدند با کاهش اقدامات حمایتگرانه از این بازار، شاهد بازگشت دوباره شاخص کل به مسیر نزولی خواهیم بود. صعود شاخص کل در دهمین ماه امسال به‌قدری شدت گرفت که نماگر در کانال 1.6 میلیون واحدی تثبیت شد و بسیاری از این کانال قیمتی با عنوان کف بازار یاد کردند. علاوه بر این بسیاری از معامله‌گران به تداوم این روند صعودی و حتی عبور شاخص از مرز 1.7 میلیون واحدی امیدوار شدند، اما این روند صعودی دیری نپایید، چراکه از ابتدای بهمن شاهد ریزش‌های قابل‌توجه در تابلو بورس و افت مداوم ارزش بازار سهام بوده‌ایم.

البته باوجود روند رو به رشد بهای دلار در بازار آزاد، انتظارات تورمی محرک اصلی صعود بورس به‌شمار می‌رود؛ هرچند نرخ دلار نیمایی به‌مراتب پایین‌تر از قیمت آن در بازار آزاد است. اغلب شرکت‌های صادرات‌محور ارز خود را برمبنای نرخ دلار نیمایی یا نرخ دلار توافقی به کشور بازمی‌گردانند، از همین رو رشد قابل‌توجه نرخ دلار در بازار آزاد، آن‌طور که باید و انتظار می‌رود در سودآوری این شرکت‌ها موثر نبوده است. در ادامه باید تاکید کرد روند رو به رشد نرخ بهره بین‌بانکی، بهره بانکی و همچنین نرخ سود اوراق دولتی یکی از فاکتورهای مهم و اثرگذار بر عملکرد بورس تهران است که عملا مانع رشد شاخص متناسب با انتظارات تورمی می‌شود. با این وجود روند رو به رشد نرخ بهره بین‌بانکی و همچنین افزایش نرخ موثر سود اوراق، اثرگذاری جدی بر عملکرد بازار سرمایه نداشته، زیرا در هفته‌های گذشته چشم‌انداز تورمی اقتصاد ایران به‌شدت مثبت برآورد شده است.

علاوه بر این خبرهای برجامی نیز امیدوارکننده نیستند و همزمان پیش‌بینی افزایش نرخ سوخت در سال آتی چشم‌انداز تورم کشور را بیش از پیش مثبت می‌کند. بنا بر آنچه گفته شد افزایش نرخ بهره بین‌بانکی و حتی نرخ بهره اوراق بانکی، تنها در لحظه معامله‌گران را تحت تاثیر قرار می‌دهد. بااین‌وجود چنانچه کلیت بازار سنجیده شود، بازارهایی با ظرفیت رشد بالاتر، افزایش نرخ بیشتری را در مقایسه با نرخ سود اوراق و بهره بانکی از آن خود می‌کنند؛ به این ترتیب در روزهای گذشته بازارهای دلار و طلا بیشترین سودآوری را از آن خود کرده‌اند و همزمان بیشترین نقدینگی جذب این بازارها شده است. باتوجه به اهمیت و اثرگذاری سهم‌های فلزی در بازار بورس تهران، بهای فلزات در بازار جهانی نیز اثرگذاری بالایی بر قیمت فلزات دارد.

در هفته‌های اخیر بازارهای جهانی فلزات تا حدودی احیا شدند؛ یعنی شاهد بازگشت دوباره نرخ فلزات به مسیر رشد بودیم. احتمال کاهش شتاب نرخ بهره دلار امریکا توسط فدرال‌رزرو را باید مهم‌ترین شاخص اثرگذار بر عملکرد نرخ فلزات در بازار جهانی دانست. این موضوع خبر خوبی برای کامودیتی‌ها و بازارهای جهانی بود. البته رشد نرخ فلزات در هفته‌های اخیر محدود گزارش‌شده، زیرا صعود قابل‌توجه تقاضا در بازار فلزات، محرک اصلی خریدوفروش این فلزات است. چین می‌تواند به‌عنوان دومین اقتصاد بزرگ دنیا که سرانه مصرف فلزات در آن بالاست، چنین محرکی را ایجاد کند. بااین‌وجود نمی‌توان به سیاست‌های این کشور و تحریک قابل‌توجه تقاضا ازسوی آن در آینده نزدیک امید داشت؛ به‌ویژه آنکه در هفته‌های اخیر شاهد شیوع دوباره کرونا در چین بوده‌ایم، زیرا این همه‌گیری دوباره تقاضای کامودیتی‌ها را در این کشور تحت تاثیر منفی قرار داده است.