ضرورت موضوع‌شناسی در حوزه وقف
رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه با بیان اینکه ما در حوزه وقف درگیری تخصصی تشخیص موضوع داریم، گفت: از اندیشمندان تقاضا داریم در این زمینه به ما کمک کنند، خصوصا در حوزه موقوفاتی که چند صد هکتار است بر اساس انواع تاریخی جریان تملکی عرصه‌ها را بیان کنند.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، نشست «بررسی سیر نظام مالکیتی در ایران» امروز چهارشنبه 11 مهر، با حضور حجت الاسلام سیدمصطفی محقق داماد، رئیس گروه مطالعات اسلامی فرهنگستان علوم ایران؛ محمود تفکریان، پژوهشگر و صاحبنظر عرصه ثبت؛ حامد سهرابی، مدیرکل دفتر حقوقی و مالکیت معنوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و حجت الاسلام والمسلمین سیدمهدی خاموشی، رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه در محل سازمان اوقاف و امور خیریه، برگزار شد.
حجت الاسلام غلامرضا عادل، سخنگوی سازمان اوقاف و امور خیریه در ابتدای این مراسم ضمن آرزوی توفیق و پیروزی برای جبهه مقاومت گفت: در هفته‌ای که گذشت که با عنوان هفته وقف نامگذاری شده، برنامه‌های متنوعی با همکاری بخش‌های مختلف در سازمان اوقاف برگزار شد. یکی از برنامه‌هایی که در این ایام برگزار شد و دستاوردهای خوبی داشت، برگزاری نشست‌های تخصصی بود و اندیشمندانی که به این جلسات دعوت شدند نکاتی را مطرح کردند که برای همه ما می‌تواند قابل استفاده باشد و افق‌های جدیدی را در سازمان اوقاف پیش روی ما قرار دهد.
او اظهار کرد: یکی از اقدامات در سازمان اوقاف که درواقع بنیان وقف از آنجا شکل می‌گیرد، بحث مالکیت است، واقفی که می‌خواهد مالی را وقف کند در درجه اول باید مالک آن مال باشد. این موضوع در این سالها سیر مشخصی داشته و قوانین جاری دارد و در گذشته تاریخچه ای دارد و در حوزه فقه نیز فراز و وفرودهایی دارد که نیاز به بحث و بررسی دارد و گاهی اختلاف نظر‌ها موجب می‌شود در اثبات وقفیت بحث‌هایی مطرح شود که گاهی تبعات اجتماعی به دنبال دارد. در این راستا جلسه امروز به همت همکاران در معاونت اوقافی و حقوقی و اسناد و ثبتی برنامه ریزی شده است.
دستاوردی مهم؛ حمایت سازمان اوقاف از دانش‌بنیان‌های حوزه پزشکیدر این نشست مجتبی باقرزاده، مدیرکل اسناد و ثبتی سازمان اوقاف و امور خیریه، نیز با بیان اینکه موضوع این نشست از دغدغه‌های بسیاری از متصدیان وقف در سراسر کشور است، عنوان کرد: در نظام مالکیتی در اعصار مختلف در ایران نحوه مالیک و شناسایی مالک با توجه به حکومتها و سیاستگذاری‌هایی که وجود داشته متفاوت بوده، مانند مالکیت دولتی، خصوصی و وقف که در اعصار مختلف دستخوش تغییرات شده است. لذا در این جلسه به موضوعاتی که مربوط به مالکیت در عرصه‌های مختلف در ایران بوده می‌پردازیم.
حجت الاسلام خاموشی در ادامه این مراسم ضمن تبریک به مناسبت جواب قاطع جمهوری اسلامی ایران به رژیم صهیونیستی به آیاتی از قرآن اشاره کرد و گفت: خداوند می‌فرمای: «قَاتِلُوهُم یُعَذِبهُمُ اللَهُ بِأَیدِیکم وَیُخزِهِم وَیَنصُرکم عَلَیهِم وَیَشفِ صُدُورَ قَوم مُؤمِنِینَ»؛ (با کافران بجنگید. خدا به دست شما عذابشان می‌کند و خوارشان می‌سازد و شما را پیروزی می‌دهد و دل‌های مؤمنان را خنک می‌گرداند) و نیز می‌فرماید: «وَلَا تَهِنُوا فِی ابتِغَاءِ القَومِ اِن تَکونُوا تَألَمُونَ فَاِنَهُم یَألَمُونَ کمَا تَألَمُونَ وَتَرجُونَ مِنَ اللَهِ مَا لَا یَرجُونَ وَکانَ اللَهُ عَلِیمًا حَکیمًا»؛ (و در تعقیب و جستجوی دشمن سستی نکنید. اگر شما آزار می‌بینید، آنان نیز چون شما آزار می‌بینند، ولی شما از خدا چیزی را امید دارید که آنان امید ندارند. و خدا دانا و حکیم است.)
رئیس سازمان اوقاف خاطرنشان کرد: خداوند در آیه 14 سوره صف می‌فرماید: «یَا أَیُهَا الَذِینَ آمَنُوا کونُوا أَنصَارَ اللَهِ کمَا قَالَ عِیسَی ابنُ مَریَمَ لِلحَوَارِیِینَ مَن أَنصَارِی اِلَی اللَهِ قَالَ الحَوَارِیُونَ نَحنُ أَنصَارُ اللَهِ فَآمَنَت طَائِفَه مِن بَنِی اِسرَائِیلَ وَکفَرَت طَائِفَه فَأَیَدنَا الَذِینَ آمَنُوا عَلَی عَدُوِهِم فَأَصبَحُوا ظَاهِرِینَ»؛ و تأکید می‌فرماید گه زمین را از انسان‌های خبیث پاک می‌کنم و وعده خداوند صادق است.
نماینده ولی فقیه در سازمان اوقاف و امور خیریه با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران به حق انتقام گرفت و این ایستادگی ما را به قله حریت می‌رساند، اظهار داشت: آمریکا قابل مذاکره نیست زیرا در طول تاریخ ثابت شده که آنها به هیچ عهدی پایبند نیستند. جمهوری اسلامی ایران بر مواضع بر حق ایستاده و ان شاالله به قله خواهد رسید.
خاموشی با قدردانی از سپاه پاسداران انقلاب اسلامی گفت: ان‌شاءالله در آینده نزدیک پیروزی نصیب مقاومت خواهد شد.
او در ادامه به موضوع جلسه «بررسی سیر نظام مالکیتی در ایران»، اشاره کرد و گفت: سازمان ثبت اسناد و املاک کشور در دهه سی ایجاد شد. در زمان‌های قدیم اسناد نوشته می‌شد یا املاک از طریق حاکم و والی منطقه واگذار می‌شد و نسل به نسل منتقل می‌شد. ما در حوزه وقف درگیری تخصصی تشخیص موضوع داریم و از اندیشمندان تقاضا داریم به ما کمک کنند.
رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه افزود: زیر 100 سال است که این اسناد ثبت رسمی شده‌اند و جالب است اینها معیار ما شده در حالی که ما باید معیار اینها باشیم یعنی اینها که مدارک دارند این مدارک اصالت دارد تقاضای من موضوع‌شناسی است. کارشناسان محترم کمک کنند خصوصاً در حوزه موقوفاتی که چند صد هکتار است بر اساس انواع تاریخی جریان تملکی عرصه‌ها را بیان کنند.
خاموشی با طرح این پرسش که 200 سال قبل ایران بزرگ چقدر جمعیت داشته است؟ عنوان کرد: ایران بزرگ که قبل از جداسازی‌ها بسیار وسیع بوده، جمعیتش تقریباً دو میلیون نفر بوده، بنابراین دور از ذهن نیست که گاهی دو هکتار به یک شخص می‌رسید.
او تصریح کرد: آنچه مسلم است اینکه باید تاریخ تملک در ایران بررسی شود و وقف‌نامه‌ها با آنها سنجیده شود نه با معیار تملک فعلی، در این موضوع باید سمینارها برگزار شود، مقالات ارائه شود و بررسی تاریخی تملک در ایران نسبت آمایش جمعیت به عرصه و بررسی انواع تملک‌ها لازم است.