طرح ملی دوگانه سوز کردن خودروها در گیر و دار مجلس و‌دولت
اقتصادنیوز: طرح ملی دوگانه‌سوز کردن خودروهای عمومی و شخصی سال هاست که به دغدغه متولیان این بخش بدل شده و بخش نامه و ابلاغیه های بسیاری برای به نتیجه ثمر رساندن این طرح مصوب شده است؛ مصوباتی که هیچ یک نتوانتسه نتیجه چندانی به همراه داشته باشد.
به گزارش اقتصادنیوز؛ شورای اقتصاد در سال 98 مصوبه طرح ملی دوگانه‌سوز کردن خودروهای عمومی و شخصی را ابلاغ کرد. براساس این طرح مقرر شد تا یک میلیون و 400 هزار دستگاه خودروی عمومی شامل وانت‌بار و تاکسی به صورت رایگان دوگانه‌سوز شود. هرچند این طرح در ابتدا با چالش های بسیاری روبرو شد، اما در آبان 98 و افزایش قیمت بنزین دولت با جدیت بیشتری پیگیر این طرح شد و قراردادهایی نیز به منظور تبدیل خودروهای عمومی (تاکسی و وانت بار) به دوگانه سوز به صورت رایگان امضا کرد و استارت دوگانه سوز کردن خودروهای مدنظر زده شد. اما روند پیش بینی شده به خوبی پیش نرفت و با تغییر دولت شاهد خلل در روند کار بودیم. در این خصوص نوید خاصه باف عضو مجمع فعالان صنعت سی. ان. جی می گوید: با تغییر دولت مشکلاتی در خصوص ادامه این طرح به وجود آمد، بطوریکه در حال حاضر آینده دقیق و روشنی از ادامه این طرح وجود ندارد و امیدواریم در دولت جدید اقدامات لازم برای اجرای این طرح انجام شود.
اما نکته جالب اینجاست که با وجود تمام برنامه ریزی هایی که در سالهای اخیر برای دوگانه سوز کردن خودروهای عمومی و شخصی صورت گرفته، اما چشم اندازی از صنعت CNG در کشور وجود ندارد در این خصوص عضو مجمع فعالان صنعت سی. ان. جی می گوید: با وجود تمام برنامه ریزی های که صورت گرفته اگر از مسئولین در وزارت نفت و پالایش و پخش در خصوص چشم انداز صنعت سی ان جی سوال پرسیده شود می بینید که هیچ برنامه و چشم اندازی برای این صنعت وجود ندارد، بطوریکه ما بارها و بارها جلساتی با مسئولین ذی ربط برگزار کردیم، اما نتیجه ای در بر نداشته است.
به گفته خاصه باف این مصوبه شامل یک میلیون 400 هزار خودرو عمومی شامل وانت بارها و سواری می شد، اما در میانه راه اجرا، اصلاحیه‌ای به آن خود که اجازه می‌داد خودروهای مسافربرهای شخصی و تاکسی‌های اینترنتی نیز دوگانه‌سوز شود از دوسال پیش تا امروز 200 هزار دستگاه خودرو دوگانه‌سوز شده است که حاصل آن صرفه جویی 350 میلیون لیتر بنزین بوده است.
وی همچنین تاکید کرد: از ابتدای این طرح مقرر بود 100 هزار دستگاه مینی‌بوس و 40 هزار دستگاه اتوبوس سی. ان. جی سوز شوند، اما اجرایی نشد.
خاصه باف گفت: مصرف گاز طبیعی در جهان به سرعت درحال توسعه است و اگر میزان توسعه آن با روند رشد کنونی یعنی سالیانه 2 تا 5/2 درصد، ادامه داشته باشد تا سال 2035 حدود 28 درصد از سبد انرژی دنیا را به خود اختصاص خواهد داد و به‌تبع آن مصرف گاز طبیعی فشرده (CNG) هم رو به رشد است و برخی از شرکت‌های بزرگ خودروسازی دنیا سهمی از تولیدات خود را به تولید خودرو دوگانه‌سوز اختصاص داده‌اند (مانند شرکت فیات در کشور ایتالیا).
وی افزود: ایران به‌دلیل داشتن ذخایر بزرگ گاز و شبکه توزیع گسترده، قابلیت زیادی برای استفاده از این سوخت دارد که با برنامه‌ریزی و مدیریت می‌تواند آن را توسعه داده و جایگزین سوختهای دیگر کند.
این مقام مسئول گفت: درحال حاضر روزانه حدود 20 میلیون متر مکعب گاز در کشور مصرف می‌شود که جایگزین 20 میلیون لیتر بنزین در روز شده است. مجموع یارانه پنهان برای بنزین، گازوئیل و CNG مصرفی در بخش حمل و نقل تا سال 1397 بیانگر آن است که مصرف سوخت در ایران به‌دلایلی که به اختصار ذکر شد به‌درستی مدیریت نمی‌شود. گرچه در مقاطعی گام‌های خوبی در جهت اصلاح این وضعیت برداشته شده، اما تداوم نداشتن اقدامات و اجرا نکردن برنامه‌ها و گام‌های پیش‌بینی شده، وضعیت را به مرحله بحرانی رسانده است.
وی بیان کرد: قیمت سوخت در ایران با اینکه در مقیاس جهانی پایین‌ترین قیمت دلاری را در جهان دارد، برای اقشار ضعیف و متوسط جامعه به نسبت درآمد آنها، چندان ارزان نیست. علاوه بر این در جامعه ایران قیمت سوخت تا حدودی به‌عنوان یک شاخص (ذهنی) قلمداد شده و بر قیمت سایر کالاها و خدمات به شدت تأثیرگذار است به همین دلیل هرگونه افزایش قیمت باید با ملاحظات خاصی صورت پذیرد. بنابراین لازم است اصلاح قیمت حامل‌های انرژی با شیب ملایم و به‌طور پیوسته و همه‌ساله صورت گیرد و در عین حال جایگزینی مصرف سوخت به نفع CNG نیز مورد توجه سیاستگذاران و مسئولان اجرایی قرار گیرد.
آخرین وضعیت دوگانه سوزکردن خودروها
در ادامه این نشست محسن خانقلی گفت: ما به عنوان دارنده 16 درصد ذخایر گازی در جهان به درستی نتوانسته ایم از این منابع استفاده لازم را ببریم چین یک کشور واردکننده گاز است، با 7 میلیون خودرو جمعا 130 میلیون متر مکعب مصرف دارد اما ما فقط 22 میلیون متر مکعب از گاز را به مصرف خودروها می رسانیم.
وی گفت: در سال 1398 با اخذ مصوبه شورای اقتصاد برای هدفمند سازی یارانه حامل های انرژی مجددا پروژه تبدیل رایگان خودروهای عمومی آغاز شد.
وی افزود: در این پروژه تمامی خودروهای عمومی و همچنین خودروهای شخصی‌ای که کاربری آنها به تایید نهاد‌های ذی‌ربط عمومی باشد (همانند اسنپ، تپسی، تاکسی خطی و...) مشمول تسهیلات حمایتی 7 درصد (در مسافربرهای شخصی) و 100 درصد (در خودروهای عمومی) برای دوگانه‌سوز کردن خودرو خواهند شد، مشروط به آنکه مالکین موافق باشند که فرآیند تبدیل در یکی از مراکز مجاز مورد تایید شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران انجام شود و کارت سوخت خودرو به CNG سوز تغییر یافته و سهمیه مازاد یارانه‌ای آنها حذف شود.
وی ادامه داد: در این طرح علی رغم این که بسیار خوب آغاز شد مشکلاتی در ادامه بر سر راه این طرح قرار گرفت که عملا باعث شد پیمانکاران این طرح به شدت تحت فشار قرار گیرند و زیان ده شدند و باعث ناراضایی مراجعه کنندگان نیز شد و عملا استقبال از این طرح کم رنگ شد.
وی گفت: نبود طرح‌های حمایتی و تشویقی برای تولید کنندگان مجموعه‌ها و قطعات CNG یکی از عواملی است که باعث بروز مشکلات برای تولید کنندگان شده و عملا انگیزه‌های ایشان را در تلاش برای بهبود مستمر کاهش داده است. در نتیجه این امر سطح کیفی مجموعه‌ها و قطعات از سطح کیفی مطلوب فاصله گرفته و همین موضوع نارضایتی نسبی را در سطوح مصرف در پی داشته است.
همچنین محمدرضا گلزار دیگر عضو مجمع فعالان صنعت سی. ان. جی کشور در این نشست در خصوص استاندارد بودن تولیدات داخلی گفت: آنانی که بحث تحقیق و تفحص از این صنعت را در مجلس دنبال می‌کنند، باید بدانند سالانه چند بار به صورت دوره‌ای از خطوط تولید و محصولات این صنعت نمونه‌بردای می‌شود و در صورت هر گونه تخلف، گواهی استانداردشان باطل می‌شود.
وی با اشاره به استفاده از کیت‌های نسل اول در ابتدای دهه 80 برای دوگانه سوز کردن خودروها، افزود: امروز به فناوری کیت نسل 4 دست یافته ایم و حتی موفق به دریافت استاندارد آن نیز شده ایم.
خلیل علی‌عسگری از فعالان و کارشناسان صنعت سی. ان. جی نیز در این نشست گفت: ما بزرگترین دارنده گاز جهانیم و برداشت این ذخایر در کشور ما بسیار آسان تر از روسیه است، اکنون بیش از 30 هزار نفر به طور مستقیم در این حوزه مشغول به کارند و با مصرف این سوخت در خودروها در واقع 23 میلیون لیتر بنزین را صرفه جویی می کنیم.
وی گفت: هفت کارخانه تولیدکننده مخزن و تعداد قابل ملاحظه‌ای تولیدکننده کیت کپسول در کشور فعالند و اتحادیه سوختهای جایگزین با حدود یک‌هزار مرکز خدمات دارای پروانه در کشور مشغول به فعالیت هستند.
همچنین بخوانید