عراقچی: این ماشه، آن ماشه نیست / پیام های ما با آمریکا همچنان رد و بدل می‌شود
سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه گفت براساس قانون مصوب مجلس و واقعیات میدانی و تغییرات صورت گرفته بتوانیم دور جدیدی از همکاری با آژانس را شروع کنیم.
سیدعباس عراقچی وزیر امور خارجه امشب (شنبه) 15 شهریورماه در همایش ملی «توانمندی‌ها و فرصت‌های سرمایه‌گذاری در مناطق آزاد و تجاری ایران» در سالن همایش‌های بین‌المللی صدا و سیما حضور یافت و سخنرانی کرد.
تحریم‌های چندلایه، بسیار پیچیده و گسترده‌ای که با آن مواجهیم
رئیس دستگاه دیپلماسی در ابتدای سخنانش با اشاره به منطقه آزاد شن‌زن در چین گفت: شن‌زن یک روستای بسیار کوچکی بود که شغل اصلی مردم آنجا فقط ماهیگیری بود و بعد از اینکه چین با فشارها و محدودیت‌های بین‌المللی مواجه شد، این روستا را به منطقه آزاد تجاری تبدیل کرد و امروز شن‌زن یکی از قطب‌های فناوری و تجارت جهانی است. وی بیان کرد: میزان تولید ناخالص داخلی آن بالاتر از بسیاری از کشورهای حتی متوسط است و به یک پدیده بسیار غیرقابل تصور تبدیل شده است. روستای کوچک که به منطقه آزاد تبدیل شد و با سیاست‌های درستی که اتخاذ شد الان در این موقعیت قرار گرفت. عراقچی گفت: ما در شرایط مشابهی هستیم با فشارها و محدودیت‌های بین‌المللی مواجهیم، ولی ظرفیت‌های بی نظیری را داریم که اگر درست استفاده شود، می‌تواند آینده متفاوتی را برای ما رقم بزند. تاریخ به ما نشان داده ملت‌هایی که در سخت‌ترین شرایط به جای تسلیم شدن، نوآوری و ابتکار به خرج دادند و ابتکار عمل را انتخاب کردند، توانسته‌اند مسیر توسعه را باز کنند و به جلو بروند. وزیر خارجه بیان کرد: شرط نخست هر حرکت رو به جلویی، نگاه بی پرده به واقعیت‌های امروز است. در شرایط صحبت می‌کنیم که کشور ما با تحریم‌های چندلایه، بسیار پیچیده و گسترده‌ای مواجه است که آثار خود را بر اقتصاد، تجارت خارجی و زندگی مردم ما گذاشته است و این حقیقت را نباید انکار کرد.
نباید از تحریم‌ها یک تصویر آخرالزمانی داشته باشیم
وی گفت: در عین حال نباید از تحریم‌ها یک تصویر آخرالزمانی داشته باشیم و اینکه رسیده‌ایم به نقطه‌ای که دیگر هیچ چاره‌ای نیست و باید فقط تسلیم شد. این اصلا درست نیست. تحریم‌کنندگان قصد خودشان را از تحریم اعلام کرده بودند که هدفشان فلج کردن ایران است. عنوانی که برای تحریم‌هایشان انتخاب کرده بودند تحریم‌های فلج کننده بود با این امید که ایران را فلج کنند. رئیس دستگاه دیپلماسی افزود: واقعیت این است که ایران همچنان ایستاده و محکم و استوار ایستاده است. این به معنی این نیست که تحریم‌ها اثری نگذاشت و فشاری بر ما تحمیل نمی‌کند، حتما نباید تبعات منفی تحریم‌ها را فراموش کرد. نباید دو خطا را انجام دهیم، یکی اینکه تحریم‌ها را انکار کرده و نسبت به تبعات و آثار آن بی خیال باشیم که خدای نکرده باعث شود برنامه ریزی نکرده و از فرصت‌ها غفلت کنیم و دوم اینکه در برابر تحریم‌ها تسلیم شد. نباید تحریم‌ها را دست کم گرفت و نباید آنها را نادیده گرفت و نه کوچک انگاشت و نباید آنها را بزرگ‌تر از آن چه هست نگاشت و در برابر آنها تسلیم شد.
همه دشوارهای ما از بیرون و از تحریم‌ها نیست
به گفته وی راه درست واقع‌بینی و عملگرایی است و این یعنی شناخت فشارها و مدیریت پیامدهای آنها و استفاده از فرصت‌هایی که ایجاد می‌شود. عراقچی اضافه کرد: بدون اینکه بخواهم مشکلات ناشی از تحریم‌ها را انکار کنم، باید بگوییم که همه دشوارهای ما از بیرون و از تحریم‌ها نیست، بخشی از مشکلات ریشه در داخل کشور دارد و این شجاعت می‌خواهد که این را هم بپذیریم. سرمایه‌گذار ایرانی و خارجی بیش از هر چیزی به پیش‌بینی پذیری، ثبات مقررات و کاهش بوروکراسی نیاز دارند. ما در این حوزه کاستی‌های زیاد داریم. از فرآیندهای طولانی صدور مجوز گرفته تا تغییر ناگهانی مقررات که تصمیم هر سرمایه‌گذاری را متزلزل می‌کند. وزیر خارجه با بیان اینکه بخشی از این محرومیت‌ها ناشی از شرایط جنگ اقتصادی است، اظهار داشت: گاهی مقرراتی وضع شده که در شرایط عادی هرگز به آنها تن نمی‌دادیم، ولی هدف باید این باشد که محدودیت‌ها دائمی نشوند و با عبور از شرایط اضطراری، اقتصاد را به فضای رقابتی و آزاد نزدیک‌تر کنیم. دولت وظیفه دارد در کنار تاب‌آوری در مقابل فشار خارجی، مسیر سرمایه‌گذاری را هموار کند و اصلاح مقررات و شفاف سازی رویه‌ها و کاهش مراحل صدور مجوز و مقابله با فساد در اولویت است و مسلماً بدون همکاری بخش خصوصی هیچ سیاستی موفق نخواهد بود، چه سیاست مقابله با تحریم‌ها و چه سیاست توسعه و هر سیاست دیگری که داریم به خصوص مناطق آزاد.
ایران می‌تواند مقصد جذابی برای سرمایه‌گذاری باشد
وی با بیان اینکه مناطق آزاد در اقتصاد هر کشوری نقش کلیدی دارند و ریه‌های اقتصاد هستند، اظهار داشت: به خصوص برای ایران این ریه‌های اقتصادی حتما می‌تواند به ما کمک کند. وزیر خارجه با اشاره به ظرفیت‌ها و مزیت‌های کشور اظهار داشت: حتی در شرایط تحریم هم هیأت‌های تجاری به ایران سفر و شرکت‌ها با ما گفت‌وگو می‌کنند که از ظرفیت‌های همکاری بهره‌مند شود. وی گفت: ایران می‌تواند مقصد جذابی برای سرمایه‌گذاری باشد که بتوانیم موانع را کاهش دهیم. وزارت خارجه خود را متعهد می‌داند که دیپلماسی را در خدمت توسعه اقتصادی کشور قرار دهد. معاونت دیپلماسی اقتصادی در وزارت امور خارجه داریم که هدفش این است که هم شرایط را برای عبور از تحریم‌ها فراهم کند و هم در خدمت سرمایه‌گذاران و تولیدکنندگان در کشور باشد که آنها را در عرصه بین‌المللی پشتیبانی کنیم.
در حال تهیه پیوست سیاست خارجی برای هر منطقه آزاد هستیم
عراقچی ادامه داد: در معاونت اقتصادی وزارت امور خارجه رویکرد جدیدی را در رابطه با مناطق آزاد در پیش گرفتیم و در حال تهیه یک پیوست سیاست خارجی برای هر منطقه آزاد هستیم. هر منطقه آزاد مشخصات خودش را دارد. رئیس دستگاه دیپلماسی افزود: این پیوست سیاست خارجی یک سند عملیاتی خواهد بود و در این سند مشخص می‌شود که هر منطقه آزاد ما از کدام یک از نمایندگی‌ها و سفارتخانه‌های ما در خارج از کشور باید مورد حمایت قرار بگیرد و همینطور مشخص می‌شود این منطقه آزاد در کدام سازمان منطقه‌ای و بین‌المللی حضور داشته باشد و خواسته‌ها و دغدغه‌های خود را پیگیری کند. در هر منطقه چه فرصت‌های سرمایه‌گذاری، لجستیکی، بانکی و فناوری شناسایی و جذب شود و چه پروژه‌هایی از اولویت برخوردارند و باید در گفت‌وگوهای رسمی دیپلماتیک و مذاکراتی که وزارت خارجه با کشورهای دیگر انجام می‌دهد، اینها را مدنظر قرار دهد.
ارتباط سیستماتیک بین مناطق آزاد و دستگاه دیپلماسی ایجاد شود
وزیر خارجه یادآور شد: این سند عملیاتی که برای هر منطقه آزاد تهیه می‌شود راهنمای سیاست خارجی نسبت به آن منطقه آزاد خواهد بود و ما این سند را در اختیار سفارتخانه‌های خود قرار خواهیم داد که براساس آن برنامه سالانه خود را تنظیم کنند. وی گفت: هدف ما این است که یک ارتباط سیستماتیک بین مناطق آزاد و دستگاه دیپلماسی ایجاد شود و ما امورات صرفا موردی و مقطعی را نداشته باشیم و بتوانیم یک شبکه پایداری از نمایندگی‌ها و سفارتخانه‌های ایران در خارج از کشور بسازیم و آنها را به بازوی توسعه مناطق آزاد تبدیل کنیم و سفارتخانه‌های ما مأموریت خواهند داشت که فرصت‌های جدید را شناسایی و سرمایه گذاران بالقوه را پیدا و جذب کنند و موانع بانکی و حقوقی را با مذاکره برطرف کرده و حتی در بازاریابی بین‌المللی برای محصولات مناطق آزاد نقش ایجاد کنند.
دعوت از سرمایه‌گذاران
رئیس دستگاه دیپلماسی با بیان اینکه معاون جدید دیپلماسی اقتصادی وزارت خارجه دکتر قنبری در جلسه حضور دارد و طرحی که برای مناطق آزاد رویکرد جدیدی طراحی شود توسط ایشان در حال پیگیری است، اظهار داشت: آقای قنبری از همکاران بانکی هستند که به وزارت خارجه ملحق شدند و خواهش من را قبول کردند و به وزارت خارجه تشریف آورد، سابقه طولانی در حوزه‌های بانکی و مالی و تجربه مستقیم با نحوه مقابله با تحریم‌ها و طراحی سازوکارهای مالی دارند و سال‌ها در بانک مرکزی کار کردند و الان در وزارت خارجه در خدمت ایشان هستیم. وی گفت: می‌دانیم سرمایه‌گذار نیاز به اطمینان دارد، اطمینان از ثبات مقررات، اطمینان از امکان انتقال پول و اطمینان از حمایت دولت در شرایط دشوار و اینها مأموریت‌هایی است که برای ما تعریف شده و در وزارت خارجه در این جهت حرکت می‌کنیم. به اعتقاد ما مناطق آزاد می‌توانند به شاهرا‌های توسعه ایران تبدیل شوند به شرط اینکه هم دولت، هم بخش خصوصی و سرمایه‌گذاران ایرانی و خارجی دست در دست هم بگذارند و به عنوان مأموریت ملی به این پروژه نگاه کنند. عراقچی افزود: از سرمایه‌گذاران دعوت می‌کنم با اعتماد به ظرفیت‌های کشور و با نگاه بلند وارد این حوزه شوند و وزارت خارجه در کنار آنها خواهد بود و هر کمکی که از دستمان بربیاید در این خصوص انجام خواهیم داد.
رفع تحریم‌ها
رئیس دستگاه دیپلماسی در بخش دیگری از اظهاراتش درباره رفع تحریم‌ها بیان کرد: وزارت امور خارجه یکی از مأموریت‌هایش این است که برای رفع تحریم‌ها تلاش کند و همزمان برای کمک به تاب‌آوری کشور در خصوص تحریم‌ها فعالیت داشته باشد. عراقچی گفت: در خصوص رفع تحریم‌ها طبیعتا این کار باید از طریق مذاکرات صورت بگیرد. نکته‌ای که باید دقت داشته باشیم این است که ما در خصوص مذاکره برای رفع تحریم‌ها جدیت داشتیم و در دولت جدید مثل دولت‌های گذشته برنامه‌ریزی و تلاش کردیم و مذاکرات نهایتا آغاز شد، همانطور که شاهد بودید، پنج دور مذاکره داشتیم و برای دور ششم تاریخ را قطعی کرده بودیم که دو روز قبل از آن رژیم صهیونیستی اقدام به تهاجم نظامی علیه ایران کرد و آمریکا هم به آن ملحق شد. وی افزود: همه توجه داشته باشیم که بعد از این جنگ ناجوانمردانه که تحمیل شد و بعد از دفاع قهرمانه‌ای که ملت ایران و نیروهای مسلح ما انجام دادند، به صورت طبیعی مذاکره شکل دیگری نسبت به قبل از جنگ خواهد داشت.
نمی‌گویم مذاکره از دستورکار خارج شده
وی افزود: این طور نیست که وقتی جنگ تمام شد با همه تبعاتش، با شهدایی که تقدیم کردیم و ببیش از هزار نفر از ملت ایران خون پاک خودشان را تقدیم کردند، حالا دوباره پشت میز مذاکره برگردیم. این حتما مقدور نیست. عراقچی عنوان کرد: شرایط عوض شده است. نمی‌گویم مذاکره از دستورکار خارج شده است، نه ولی حتما شکل و ابعاد جدیدی را دارد و حتما دغدغه‌ها و مؤلفه‌های جدیدی در آن وارد شده که باید بشناسیم و برای آنها طراحی داشته باشیم، این طور نیست که مثل قبل از جنگ وارد مذاکره شده، حتما با تمهیدات جدیدتر و برنامه‌ریزی متفاوت‌تر و دغدغه‌ها و نگرانی‌هایی که وجود دارد، با وجود همه اینها باید وارد مذاکره شویم. وی گفت: در حال طراحی در این خصوص هستیم.
به چارچوب جدید همکاری با آژانس نزدیک هستیم
رئیس دستگاه دیپلماسی همچنین گفت: روابط ما با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به صورت طبیعی بعد از حمله دچار تلاطم شد و کاملا روشن است و دلایل آن را نمی‌خواهم عرض کنم. تأسیسات هسته‌ای ما مورد حمله قرار گرفت و طبیعتا همکاری ما با آژانس مثل گذشته نمی‌تواند باشد و ما احتیاج به چارچوب جدید همکاری با آژانس داریم. وزیر خارجه افزود: خوشبختانه در این خصوص مذاکرات ما با آژانس شروع شده است. امروز همکاران من در وین برای رسیدن به یک چارچوب جدید مذاکرات را ادامه دادند و تا جایی که مطلع شدم مذاکرات خیلی خوبی داشتند و ما خیلی نزدیک هستیم به اینکه درباره چارچوب جدید همکاری با آژانس به توافق برسیم و براساس آن با توجه به قانون مجلس و در چارچوب قانونی مصوب مجلس و همچنین واقعیات میدانی و تغییراتی که صورت گرفته، بتوانیم دور جدیدی از همکاری با آژانس را شروع کنیم که در آن همه نگرانی‌ها و دغدغه‌هایی که مشخصا در قانون مجلس منعکس شده است، در نظر گرفته شده باشد.
این ماشه، آن ماشه نیست
رئیس دستگاه دیپلماسی درباره مذاکرات با سه کشور اروپایی آلمان، فرانسه و انگلیس هم گفت: با سه کشور اروپایی مذاکرات ما ادامه دارد. با وزرای خارجه سه کشور چند دور تلفنی گفت‌وگو کردم، دو شب پیش با خانم کالاس مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا مذاکره رو در رو در دوحه قطر بیش از دو ساعت داشتم و درک بهتری از اوضاع در حال پدید آمدن است. وی یادآور شد: سه کشور اروپایی اشتباه بزرگی را مرتکب شدند با رفتن به سراغ سازوکار حل اختلافی که در قطعنامه 2231 وجود دارد آنچه که به مکانیسم ماشه معروف است که این ماشه، آن ماشه نیست. در کشور در این خصوص فضای سنگینی ایجاد شده و فکر می‌کنند ماشه ارتباط مستقیم با بحث‌های نظامی دارد که این طور نیست. عراقچی اضافه کرد: کشورهای اروپایی اشتباه بزرگی را مرتکب شدند و کار را سخت‌تر و پیچیده‌تر کردند. گفت‌وگوهای ما با آنها ادامه دارد و امیدوارم بتوانیم به درک مشترکی برسیم.
رد و بدل پیام‌ها با آمریکا از طریق واسطه‌ها
رئیس دستگاه دیپلماسی همچنین با بیان اینکه با آمریکا از طریق واسطه‌ها پیام‌های ما همچنان رد و بدل می‌شود، تصریح کرد: آن روزی که آمریکایی‌ها به نقطه‌ای برسند که برای یک مذاکره مبتنی بر منافع متقابل و براساس احترام متقابل آمادگی داشته باشند، مذاکره را مجدداً آغاز خواهیم کرد.
هیچ‌کس منتظر دیگری نباشد
عراقچی خاطرنشان کرد: اینها را عرض کردم که بدانید وزارت امور خارجه به این مأموریت خودش آگاه است و به وظیفه‌ای که برعهده ماست واقفیم و دنبال می‌کنیم، ولی اصل برای ما منافع ملت ایران، حقوق ملت ایران و عزت و منزلت مردم ایران است که در هر شرایطی باید رعایت شود. وی گفت: اینکه ما به این مأموریت خودمان مشغولیم هیچ‌کسی را نباید غافل کند از وظایف دیگری که بر عهده دارند. دولت در تقویت تاب‌آوری کشور، تقویت توانمندی‌های داخلی و ملی کشور و استفاده از ظرفیت‌های داخلی از جمله در مناطق آزاد، نباید هیچ کوتاهی کند و به هیچ وجه منتظر وزارت امور خارجه در مذاکرات نباید باشد. عراقچی بیان کرد: همانطور که نیروهای مسلح منتظر وزارت خارجه و مذاکرات نیستند. آنها کار خود را برای دفاع از کشور و آمادگی برای دفاع از کشور انجام می‌دهند. رئیس دستگاه دیپلماسی گفت: وزارت امور خارجه مأموریت خودش را انجام می‌دهد، دیگران هم نباید از مأموریت‌های خودشان غفلت کنند، مأموریت‌هایی که توانمندی کشور را بالا و استقلال کشور را تأمین و تاب آوری مردم را بالاتر می‌برد. هر کسی مأموریت خود را باید انجام دهد و هیچ کس نباید منتظر دیگری باشد.
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.