عملکرد مربیان خارجی تیم ملی فوتبال / اسکوچیچ در صدر

باشگاه خبرنگاران جوان - در تاریخ 78 ساله فوتبال ملی ایران 16 مربی خارجی روی نیمکت سرمربیگری تیم ملی نشسته اند.

آلفرد گیبل (انگلیسی)، ادموند مایوفسکی (لهستانی)، ژوزف مساروش (مجارستان)، گئورگی سوچ (مجارستان)، زدراوکو رایکوف (یوگسلاوی سابق)، ایگور نتو (شوروی سابق)، دنی مک لنان (اسکاتلندی)، فرانک اوفارل (ایرلندی)، استانکو پاکله پوویچ (کرواسی)، والدیر ویرا (برزیل)، تومیسلاو ایویچ (کرواسی)، ادمار براگا (برزیل)، میروسلاو بلاژوویچ (کرواسی)، برانکو ایوانکوویچ (کرواسی) اریش روته مولر (آلمان) کارلوس کی روش (پرتغال)، مارک ویلموتس (بلژیکی) و دراگان اسکوچیچ (کرواسی)، مربیانی هستند که هدایت ملی پوشان ایران را بر عهده داشتند.

جیمز گیبل

آلفرد جیمز گیبل انگلیسی، نخستین مربی‌ای خارجی است که به عنوان سرمربی تیم ملی ایران انتخاب شد. در دوره گیبل تیم ملی مسابقه‌ای را انجام نداد و طبق قرارداد این مربی در شهر‌های مختلف کلاس‌های آموزشی تشکیل می‌داد و به تعلیم بازیکنان می‌پرداخت. گیبل در مسابقات قهرمانی کشور در سال 1327 سرمربی تیم تهران بود و این تیم را قهرمان کشور کرد. این مربی انگلیسی در مردادماه 1327 و پس از پایان قرارداد ایران را ترک کرد.

ادموند مایوفسکی

فروردین ماه 1335 و در دوره دوم فدراسیون علی کنی، ادموند مایوفسکی اتریشی سرمربی تیم ملی شد و در چند مسابقه غیر رسمی هدایت ملی پوشان ایرانی را بر عهده داشت که مهمترین آن‌ها دیدار با تیم باشگاهی ویکتوریا برلین آلمان در تهران بود. این مربی که قرارداد هزار مارکی با فدراسیون فوتبال داشت به جز تیم ملی در شهر‌های مختلف نیز کلاس‌های آموزش فوتبال برگزار می‌کرد و در پایان قرارداد خود در سال 1336 ایران را ترک کرد. مایوفسکی بعد از ترک ایران سرمربی تیم ملی نروژ شد.

جوزف مساروش

مساروش مجاری تا پیش از حضور در ایران تنها در تیم بشیکتاش ترکیه سرمربیگری کرده بود. مساروش از 14 آذر 36 تا 28 آذر 38 در 6 بازی آمار 3 برد، 2 مساوی و یک باخت را روی نیمکت ایران ثبت کرد. او پس از خداحافظی با تیم ملی فوتبال ایران از سال 1961 تا 1965 در تیم فرانس واروش مجارستان سرمربیگری کرد و 2 بار تیمش را به قهرمانی لیگ این کشور رساند.

گئورکی سوچ

در سال 1345 هدایت تیم ملی را عهده دار شد و با تیم ملی در بازی‌های آسیایی 1966 بانکوک به مدال نقره دست یافت. تیم تحت هدایت این مربی مجاری در خشن‌ترین تورنمنت فوتبال آسیا 2 بار مغلوب برمه شد. سوچ در 7 بازی 4 برد و 3 باخت به دست آورد و با تعویض مدیریت فدراسیون قرارداد او نیز مختومه شد.

زدراکو رایکوف

5 بازی، 4 برد و یک باخت آماری است که رایکوف از 16 اسفند 47 تا 26 شهریور 49 به عنوان سرمربی تیم ملی ایران ثبت کرد. این مربی یوگوسلاویایی تبار که تا پیش از سرمربیگری تیم ملی ایران در تیم‌های وویودینا و تاج (استقلال) سرمربیگری کرده بود به دنبال جدایی اش از تیم ملی کشورمان یک سال در سپاهان اصفهان حضور داشت و سپس از سال 1979 تا 1981 هدایت تیم الجزایر را برعهده گرفت و با این تیم نایب قهرمانی جام ملت‌های 1980 آفریقا را به دست آورد.

ایگور نتو (روسیه)

نتو روس از 13 آبان 49 تا 19 شهریور 50 در سه بازی سرمربی ایران بود که آمار ضعیف یک مساوی و 2 باخت را به جا گذاشت. هافبک اسبق تیم ملی شوروی (روسیه) با آمار 54 بازی و 4 گل ملی و سابقه قهرمانی در المپیک 1956 ملبورن و جام ملت‌های اروپا 1960، پیش از سرمربیگری تیم ملی ایران در تیم‌های اومونیا قبرس، شینیک یاروسلاوی و تیم ملی ایران (دستیار رایکوف) کار کرده بود.

دنی مک لنان

این مربی اسکاتلندی از 27 دی 52 تا 12 شهریور 53، 2 بازی سرمربی تیم ملی بود که یک برد و یک باخت به دست آورد و خیلی زود از تیم ملی فوتبال کشورمان جدا شد.

فرانک اوفارل

بلافاصله پس از جدایی مک لنان از تیم ملی ایران، فرانک اوفارل ایرلندی جانشین او شد و در حالی که تنها 9 بازی سرمربی تیم ملی بود و آمار هفت برد و 2 باخت را به جا گذاشت توانست قهرمانی بازی‌های آسیایی 1974 تهران، جام ملت‌های 1976 را به دست آورد و این تیم را به المپیک 1976 مونترئال کانادا برساند.

استانکو پاکله پوویچ

استانکو فقید، اولین سرمربی خارجی تیم ملی فوتبال ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی بود. او از 11 مهر 73 تا 7 اردیبهشت 75 در 4 بازی سرمربی تیم ملی بود و آمار یک برد، 2 مساوی و یک باخت ثبت کرد.

والدیر ویرا

ویرا در سه بازی تاریخی مراحل پلی آف مقدماتی جام جهانی 1998 فرانسه سرمربی ایران بود و پس از شکست مقابل ژاپن با 2 تساوی مقابل استرالیا موفق شد تیم ملی کشورمان را پس از 20 سال راهی جام جهانی کند.

میروسلاو بلاژوویچ

مسئولان فدراسیون فوتبال ایران برای صعود تیم ملی به جام جهانی 2002 تصمیم گرفتند با میروسلاو بلاژوویچ که کرواسی را در اولین حضورش به مقام سوم جام جهانی 1998 رسانده بود قرارداد امضاء کنند و به همین دلیل چیرو که سابقه حضور در تیم‌های ووی سوئیس، سیون سوئیس، تیم ملی سوئیس، لوزان سوئیس، ریجکا، دیناموزاگرب، گراس هاپرز سوئیس، پریستینا صربستان، نانت فرانسه، پائوک یونان، زاگرب و تیم ملی کرواسی را داشت 4 اردیبهشت 80 سرمربی تیم ملی ایران شد. با این وجود او در 19 بازی‌ای که تا 17 بهمن 80 سرمربی تیم ملی کشورمان بود آمار 10 برد، 4 مساوی و 5 باخت را ثبت کرد و در رساندن تیم ملی کشورمان به جام جهانی برای سومین دوره ناکام ماند.

برانکو ایوانکوویچ

محبوب‌ترین سرمربی فوتبال ایران که در زمان سرمربیگری بلاژوویچ در تیم ملی ایران مانند کرواسی به عنوان دستیار اول او فعالیت می‌کرد، پس از برکناری چیرو به عنوان جانشینش انتخاب شد. در دوره اول سرمربیگری اش در ایران که تا 15 بهمن 81 طول کشید. او همچنین رکوددار مربیگری در تیم ملی است. برانکو در 54 بازی ملی 33 برد، 12 تساوی و 9 شکست کسب کرد و صعود به جام جهانی 2006 و مقام سومی جام ملت‌های آسیا 2004 از افتخارات مهم کسب شده او بود.

اریش روته مولر

پس از برکناری علی دایی از سرمربیگری تیم ملی در نوروز 88 اریش روته مولر آلمانی به عنوان دستیار او برای یک بازی دوستانه سرمربی شد. این پیرمرد 74 ساله تا پیش از حضور در فوتبال ایران در تیم‌های بونر، کلن، هانزاروشتوک، تیم ملی آلمان (مربی) تیم ملی زیر 20 سال آلمان کار کرد و پس از آن هم برای مدتی در استقلال تهران (مربی)، تیم ملی افغانستان و تیم ملی زیر 23 سال افغانستان حضور یافت.

کارلوس کی روش

بادوام‌ترین سرمربی تاریخ تیم ملی فوتبال ایران این مرد پرتغالی است. کی روش فروردین 90 با سابقه حضور در تیم‌های زیر 20 سال پرتغال، پرتغال (2 دوره) اسپورتینگ لیسبون، مترو استارز آمریکا، ناگویا گرامپوس ژاپن، تیم ملی امارات، تیم ملی آفریقای جنوبی، منچستریونایتد (2دوره دستیار اول الکس فرگوسن) رئال مادرید اسپانیا به فوتبال ایران آمد و در طول حدود هشت سال حضور روی نیمکت این تیم با آمار 100 بازی، 60 برد، 27 مساوی 13 باخت به کار خود در تاریخ هشت بهمن 97 پایان داد.

مارک ویلموتس

پس از حدود دو سال دوری از سمت مربیگری در میدان‌های حرفه‌ای فوتبال؛ سرانجام در 8 خرداد 1397 او رسما به عنوان سرمربی جدید تیم ملی ایران منصوب و جانشین کارلوس کی‌روش شد. او وحید هاشمیان را به عنوان دستیار خود در تیم ملی ایران انتخاب کرد. در اولین بازی خود روی نیمکت تیم ملی ایران به عنوان سرمربی، در وزشگاه آزادی در دیداری دوستانه به مصاف تیم ملی سوریه رفت که این بازی با نتیجه 5بر صفر به سود ایران به پایان رسید. تا او شروع خوبی روی نیمکت ایران داشته باشد. تیم ملی ایران در مسابقات مقدماتی جام جهانی 2022 قطر با مربیگری او در بازی با هنگ کنگ 2 بر صفر و مقابل کامبوج با نتیجه پرگل 14 بر صفر پیروز شد، اما در بازی با بحرین یک بر صفر و در بازی بعد درمقابل عراق 2 بر یک شکست خورد و همین باعث انتقادهای شدید به سوی او شد که در نتیجه در فدراسیون فوتبال ایران قرارداد با او را فسخ کرد. هر چند ادعا می‌شود که او در تاریخ 14 آذر 1398 یک طرفه قرارداد خود را با تیم ملی فوتبال ایران فسخ نمود. پس از فسخ قرارداد و جدایی او از تیم ملی فوتبال ایران، نحوه انعقاد و مبلغ قرارداد ویلموتس مورد بحث قرار گرفت و پس از یک جنجال رسانه ای گسترده، بسیاری از کارشناسان فوتبال و نمایندگان مجلس شورای اسلامی قرارداد مارک ویلموتس را مبهم و قابل بررسی دانستند. عده ای نمایندگان مجلس این قرارداد را به عنوان یک فساد بزرگ اقتصادی مطرح کردند.

دراگان اسکوچیچ

او از 21 بهمن 1398 رسماً هدایت تیم ملی فوتبال ایران را برعهده گرفت. اولین بازی تیم ملی فوتبال ایران با سرمربی گری او، بازی تدارکاتی تیم ملی فوتبال ایران و ازبکستان در روز 17 مهر 1399 بود که با پیروزی دو بر یک ایران به پایان رسید. اسکوچیچ در 15 مهر 1400 با برد مقابل امارات در مقدماتی جام جهانی 2022 قطر، توانست رکورد 10 برد پیاپی را برای تیم ملی فوتبال ایران ثبت کند. او همچنین در بهمن 1400 و در دیدار مقابل عراق، با صعود به جام جهانی 2022 توانست سریع‌ترین صعود تاریخ ایران به این رقابت‌ها را رقم بزند و نامش را در فوتبال کشورمان جاودانه کند.

تا قبل از اسکوچیچ، فرانک اوفارل با 7 پیروزی در 7 بازی اولش با تیم ملی صاحب بهترین آمار در این زمینه بود که او توانست از رکورد این مربی عبور کند و در بازی با سوریه به تنهایی صاحب این رکورد شود.

اسکوچیچ موفق‌ترین سرمربی خارجی تاریخ تیم ملی فوتبال است و این موضوع می‌تواند در جام جهانی انگیزه اش را 2 برابر کند تا بتواند تیم ملی فوتبال کشورمان را برای نخستین به مرحله حذفی در این رقابت‌های برساند.

بیشتر بخوانید

• اسکوچیچ عملکرد قابل قبولی در تیم ملی فوتبال داشته است