فرهنگ‌سازی صنعت مد و لباس در اصفهان نیازمند نگاه علمی و تخصصی است
اصفهان - ایرنا - اصفهان از دیرباز مهد نساجی بوده و صنعت مد و لباس در این استان به اعتقاد کارشناسان بهترین فرصت برای رونق‌بخشی این راهبرد باشد که فرهنگ‌سازی آن نیازمند نگاه تخصصی و علمی و حمایتهای لازم از سوی نهادهای مربوط است.
صنعت مد و لباس به تاکید این کارشناسان باید از گرفتاریها و روزمرگیها رهانید و با آینده‌نگری مناسب و حمایتهای لازم به سمت توسعه و پیشرفت سوق داد.
دست اندرکاران امر معتقدند برای توسعه هر چه روز افزون صنعت لباس باید از سنتی‌گرایی و نگاه تعصبی دور شد و نگاه علمی و تخصصی را جایگزین آن کرد زیرا یکی از دلایل توسعه نیافتگی صنعت مد لباس در این کلانشهر تاریخی و فرهنگی، اقدامات و تلاش‌های محدود و در کنار آن کپی‌کاری بجای طراحی خلاقانه و موثر است.
مد به فرانسوی: Mode یا فشن به انگلیسی: Fashion اصطلاح کلی در زمینه هنر طراحی پوشاک است که تحت تأثیر اوضاع فرهنگی و اجتماعی جامعه در یک دوره زمانی مشخص تعریف می‌شود، پوشاک، کفش، کیف و لوازم آرایشی شاکله آن را تشکیل می‌دهد.
مد، صنعت پیچیده‌ای است که شامل صنایع کوچک‌تری مانند فرآورده‌های پوشاک و تأمین کالا، پارچه، مواد خام، رنگ، تولید، حمل و نقل، فروش، عرضه و تقاضاست، مد به صورت فصلی و در بعضی برندها به صورت هفتگی تغییر می‌کند و سرعت تغییر در آن زیاد و البته در جوامع مختلف با توجه به تنوع فرهنگی و بافت اجتماعی متغیر است، به هنرمندان عرصه پوشاک که با طرح‌های ابداعی‌شان تأثیر به‌سزایی در صنعت مد در یک دوره خاص زمانی بگذارند، «طراح لباس» گفته می‌شود.
صنعت پوشاک به عنوان یک کالای روزمره و پرمصرف محسوب می‌شود و می‌تواند زمینه اشتغالزایی و توسعه کسب و کار فعالان این صنعت و رونق اقتصادی را فراهم کند، هم اکنون سرانه مصرف پارچه هر ایرانی 28 تا 31 مترمربع تخمین زده می‌شود، با این حساب سالانه به 2 میلیارد و 400 میلیون مترمربع پارچه برای تولید پوشاک نیاز است و نیمی از مجموع پارچه مورد نیاز از سوی واحدهای نساجی داخلی تولید و بقیه از طریق واردات تامین می‌شود و مجموع مصرف کالاهای نساجی و پوشاک 510 هزار تن است که 350 هزار تن آن تولیدات داخلی است. تحلیل آمار فوق حاکیست که حمایت از صنعت پوشاک در ابعاد مختلف مانند طراحی لباس می‌تواند تحولی چشمگیر در اقتصاد کشور را ایجاد کند و در زمینه اشتغالزایی و تولید ثروت موثر واقع شود.
نساجی به عنوان یک کهن هنر در اصفهان، از روزگاران دور بستری برای ارائه هنرهای بومی این خطه و به دنبال آن تحرک اقتصادی بوده است، اکنون در آستانه احداث شهرک صنایع نساجی، کارشناسان بر این باورند رمز توسعه پر شتاب نصف جهان در تار و پود نساجی نهفته است به طوری که در بطن تنگناهای اقتصادی فعلی، بهبود وضعیت اشتغال، سرمایه گذاری و رونق تولید را به دنبال خواهد داشت.
بررسی‌ها نشان می‌دهد صنایع نساجی ایران قدمتی بیش از 100 سال دارد، کارشناسان بالا بودن توانایی ایجاد اشتغال در این بخش را مهمترین مزیت آن می‌دانند و در همین راستا طبق برنامه ریزی‌های انجام شده به زودی کلنگ احداث شهرک پوشاک و نساجی با حضور مسوولان کشوری در اصفهان به زمین می‌شود تا ظرفیت های موجود این بخش بیش از پیش شکوفا شود.
در کنار ظرفیت تولید شغل، میزان سرمایه لازم برای راه‌اندازی این صنعت نسبت به سایر مشاغل کم است. در صنایع مادر مثل نفت و گاز و پتروشیمی، گاهی برای ایجاد هر شغل باید یک میلیون دلار سرمایه‌گذاری انجام شود اما در صنعت نساجی برای ایجاد یک شغل طبق آخرین آمار تنها نیاز به 35 تا 40 میلیون تومان سرمایه‌گذاری است.
مسوولان بر این باورند که برای توسعه اقتصادی، صنعت پوشاک و نساجی را باید جدی گرفت، این صنعت در گذشته از نظر خودکفایی و خوداتکایی حرف اول را می‌زد و اکنون اینطور نیست و بطور حتم به حمایت و برنامه ریزی نیاز دارد.
برنامه‌های سال 98 با محوریت حفظ وضعیت موجود تولید و اشتغال به طور عمده مبتنی بر 2 پروژه ویژه توسعه تولید و تجارت حوزه صنایع نساجی و پوشاک و ارتقای توان تولید ملی با افزایش 1.2 میلیارد دلاری ساخت داخل محصولات صادرات‌گرا در حوزه نساجی و پوشاک در نظر گرفته شده است.
از سوی دیگر اصفهان از دیرباز مهد صنعت نساجی بوده و صنعت مد در این استان می‌تواند بهترین فرصت برای رونق‌بخشی به بخش‌های مربوط محسوب شود.
این نکته را باید مد نظر قرار دارد که توجه به ذائقه و مطالبه‌گری مشتری و همچنین تولید بر اساس چهارچوب قوانین و استانداردهای پوششی کشور در عرضه و رونق فروش پوشاک بسیار موثر است، تا جایی که برخی کشورها با نیازسنجی از میزان استقبال مردم کشور از کالاهای خاص به تولید و واردات آن در کشور اقدام می‌کنند و باید تاکید کرد که تولیدکنندگان با بی‌توجهی به نیاز سنجی و حضور پررنگ در عرضه و تنوع‌بخشی به تولیدات خود، متضرر خواهند شد.
در استان اصفهان، 24 درصد از مجموع 9 هزار و 200 واحد صنعتی این استان به صنعت نساجی اختصاص دارد.
مافیابازی دلیلی بر توسعه نیافتگی در مد و پوشاک
در همین ارتباط یک مدرس طراحی لباس دانشگاه در گفت و گو با ایرنا بیان کرد: جزیره‌ای کار کردن گروه‌های مختلف طراحی لباس به ضرر آن تمام شده، زیرا عدم وجود همگرایی بیش از آنکه پیشرفت را رقم زده باشد ناهماهنگی‌ها را افزایش داده است.
سودابه حسن نژاد با بیان اینکه متاسفانه در صنعت طراحی لباس در اصفهان گرفتار نوعی مافیابازی هستیم، تصریح کرد: افراد متعددی مدعی ریاست انجمن طراحان لباس اصفهان را دارند و مالکیت آن و حتی گردآوری بانک اطلاعاتی این عرصه را به خود نسبت می‌دهند، در صورتی که بانک اطلاعاتی وجود ندارد و تقابل‌ها بیش از همکاری‌هاست.
وی عدم حمایت از سوی دستگاه ها را عاملی دیگر برای توسعه نیافتن صنعت مد و لباس برشمرد و گفت: حمایت صرف معنوی اگرچه مفید است اما راه به جایی نمی‌برد و بر خلاف تهران در اصفهان نمی‌توان حامی مناسبی یافت.
به گفته عضو هیات علمی دانشگاه المهدی اصفهان، یکی دیگر از دلایل توسعه نیافتگی صنعت مد لباس در کلانشهر تاریخی و فرهنگی اصفهان، اقدامات و تلاش‌های محدود و در کنار آن کپی‌کاری بجای طراحی خلاقانه و موثر است.
حسن نژاد پیشرفت این صنعت را در گرو حل موارد مذکور و همچنین تنوع تولید از سوی تولیدکنندگان پارچه و دیگر لوازم مورد نیاز صنعت لباس دانست و افزود: رونق در صنعت پوشاک در عین حال بازارهای مناسب را نیز می‌طلبد، یعنی بازار فروش را باید بگونه‌ای سازماندهی کرد که اجناس با کیفیت بیش از کالاهای بی کیفیت در معرض دید باشد.
مدیر گروه هنر دانشگاه المهدی اصفهان تاکید کرد: برای توسعه هر چه روز افزون صنعت لباس باید از سنتی‌گرایی و نگاه تعصبی دور شد و نگاه علمی و تخصصی را جایگزین آن کرد.
تلفیق سنت، صنعت و علم، لازمه پیشرفت در مد
همچنین مدیر گروه رشته طراحی لباس مرکز علمی کاربردی ایران سپهر اصفهان در گفت و گو با ایرنا خاطرنشان کرد: برای پیشرفت در مد نمی‌توان سنت، صنعت و علم را در نظر نگرفت و یا نسبت به هر یک بی‌تفاوت بود، همه اینها لازمه کارند و عدم توجه به هر گزینه به کل شاکله را ضربه می‌زند.
سمیه شفیعی نیا گفت: توجه به ذائقه مخاطبان و مشتریان از دیگر موارد ضروری برای توسعه صنعت پوشاک در استان و در کشور است، از سوی دیگر سهولت پوشش، آرامش، سلامتی و بهداشت از دیگر معیارهایی به شمار می‌رود که مشتری کنونی برای آنها ارزش قائل می‌شود، بنابراین در تمامی فرایند تولید شامل سازنده پارچه تا طراح و خیاط باید به این موارد اهمیت بدهند.
وی افزود: بی اعتمادی به طراح و تولیدکننده داخلی، آفتی جدی در این زمینه است، زیرا نمی‌توان انتظار داشت تولید کننده و طراح بدون بازار و فروشندگان حامی، موفق باشند.
این مدرس دانشگاه اظهارداشت: آینده نگری مد باید جای دنباله روی از مد را بگیرد به این معنا که باید با توجه به ساختارهای فرهنگی، هنری و جامعه شناختی کشورمان و با عنایت به ذائقه و خواست جامعه مخاطب، خودمان یک مد را مطرح و فراگیر کنیم.
شفیعی نیا اضافه کرد: ظرفیت تولید مواد اولیه لباس در کشور وجود دارد، اما افزون بر 50 درصد آن از خارج وارد می‌شود، پس طرح‌های حمایتی باید بگونه‌ای پیش رود که بیش از توجه به بیرون از مرزها، حامی سازنده بومی باشیم.
برگزاری جشنواره های مد و لباس بیشتر به شکل نمایشی و نه کاربردی
مدیر گروه مد و لباس موسسه هنری دانش آرا اصفهان در گفت و گو با ایرنا اظهارداشت: نبود زیرساخت مناسب در کشور سبب شده که مد و لباس نه بصورت یک صنعت جامع بلکه بیشتر بصورت سرمایه گذاری شخصی پیش رود، از زاویه‌ای دیگر، متاسفانه بیشتر جشنواره‌های مرتبط با مد و لباس در کشورمان شکل و شمایل نمایشی و نه کاربردی و زیربنایی دارند، به همین دلیل نتایج درخشانی بدست نیامده و کماکان وضعیت مانند گذشته است.
ژاله کیانی افزود: مد و لباس با تعریف جدید بطور کلی صنعتی شکل گرفته از کشورهای پیشرفته است و اگر قصد داریم در آن موفق شویم نیاز است که در مباحثی از جمله سخت افزاری متشکل از تجهیزات و ابزار همانند آنان باشیم.
وی ادامه داد: سطح آموزشی در دانشگاه ها را باید ارتقا داد، در کنار آن خود دانشجویان هم باید به دنبال کسب تجربه باشند که پس از فارغ التحصیلی در بازار کار تاثیرگذار و موفق شوند.
این مدرس مد و طراحی لباس، حمایت بیشتر از مدرسان مرتبط با هنر طراحی پوشاک را ضروری دانست و گفت: زمانی که مراکز علمی و دانشگاهی حق التدریس ناچیزی به استاد می پردازند، استادان باتجربه و عالم وارد نظام آموزشی نمی شوند و همین امر از سرعت پیشرفت خواهد کاست.
کیانی توجه بیشتر به فعالان و مقام آوران جشنواره های مختلف مرتبط با مد و لباس را خواستار شد و افزود: هر ساله هزینه های هنگفتی برای برپایی جشنواره لباس فجر می شود اما پس از آن حتی نفرات برتر مورد بی اعتنایی قرار می‌گیرند و کسی به آنان پیشنهاد کار و همکاری نمی دهد.
افزایش هزینه‌ها سبب شده که به سراغ کارهای غیرزیربنایی برویم
رییس اتحادیه پوشاک استان اصفهان در گفت و گو با ایرنا اظهارداشت: بالارفتن هزینه ها سبب شده که به سراغ کارهای کم هزینه و و غیرزیربنایی برویم، به دیگر سخن سود آنی را بیش از سرمایه گذاری اصولی قبول داریم و بر مبنای آن کار می‌کنیم.
ابراهیم خطابخش اضافه کرد: همه ما توانمند هستیم و براحتی می‌توانیم با رقبای خارجی رقابت کنیم، اما ناهماهنگی‌ها و تصمیمات نادرست مانعی بر این موضوع است.
وی با اشاره به اهمیت کار تیمی و استفاده از خرد جمعی، ادامه داد: در صنعت لیاس و مد، نباید باتجربه‌ها و به اصطلاح بزرگترها را فراموش کرد، زیرا آنان اندوخته‌های تجربی و علمی سرشاری دارند که بدون اتکا به آن پیشبرد اهداف سخت و دشوار خواهد شد.
رییس اتحادیه پوشاک با بیان اینکه نباید پیشکسوتان را فراموش کرد، افزود: این به معنای استفاده نکردن از جوانان در این عرصه نیست، بلکه این معنی را می‌دهد که تخصص محوری لحاظ شود و فردی که پا به ورطه می‌گذارد از داشته‌های علمی لازم برخوردار باشد.
خطابخش با اشاره به میز ملی توسعه صادرات نساجی کشور که شهریور امسال با حضور وزیر صنعت، معدن و تجارت در اصفهان رونمایی شد، گفت: این اقدامی مطلوب و بی‌شک سازنده بود، زیرا توسعه صنعت مذکور مستلزم پیشتیبانی های جامع تر و فراگیرتر از سوی نهادهای متولی و مشارکت بیشتر بخش خصوصی است.
وی با بیان اینکه اعتماد به سازنده داخلی و رونق ملی باید سرلوحه کار قرار بگیرد، اضافه کرد: وقتی از کارخانه دار و تولیدکننده و یا هر فعال دیگری در این عرصه پرسش می‌کنیم می‌گویند که ما می‌توانیم اجناس و کالاهایی بهتر از مشابه‌های وارداتی تولید کنیم.
رییس اتحادیه پوشاک به وجود چند کارگروه در ارتباط با صنعت لباس و نساجی اشاره و خاطرنشان کرد: هرچه این مجموعه‌ها به یکدیگر نزدیک شوند، برایند تصمیمات به سود این عرصه خواهد بود.
رییس اتحادیه پارچه فروشان استان اصفهان نیز در گفت و گو با ایرنا رونق صنعت مد و لباس را در گرو همکاری فیمابین دستگاه های مرتبط دانست و تصریح کرد: نگاهی به گذشته این صنعت در اصفهان و سایر شهرها نشان می‌دهد که روزگاری حرف نخست می‌زده ایم اما برخی تصمیمات نادرست سبب شده به جایگاه های پایین تری نزول کنیم.
احمد تقی زاده تصریح کرد: برگزاری رویدادهای مختلف در این زمینه مانند نمایشگاه ها و جشنواره ها، انگیزه کار را بیشتر می کند و رونق آن را رقم می زند و از همه مهم‌تر توجه جدی به توانایی‌های داخلی و برنامه ریزی مناسب برای پیشتیبانی از آن است.
*س_برچسب‌ها_س*
