مذاکرات مثبت بین کاغذ مازندران و سازمان جنگل‌ها پس از چند سال
قاسم محمدی مدیرعامل شرکت صنایع چوب و کاغذ مازندران از رسیدن مذاکرات بین این کارخانه و سازمان جنگل‌ها به نقاط مثبت پس از چند سال خبر داد و گفت: در مطالبات از سازمان جنگل‌ها که سال‌ها برزمین مانده به نقاط روشنی رسیدیم که نتایج خوبی برای تولید دارد.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، هفدهم آذرماه سال گذشته، پس از ایجاد حاشیه‌هایی برای کارخانه چوب و کاغذ مازندران، قاسم محمدی به عنوان سرپرست این کارخانه منصوب شد، محمدی در حالی سرپرستی کارخانه مازندران را برعهده می‌گرفت که پیش از آن نیک‌نژاد چند سالی بود که سکان این کارخانه را در دست داشت و توانسته بود در سایه حمایت‌های دولت سیزدهم، تولید تحریر در کارخانه را به وضعیت مطلوبی برساند تا جاییکه کمتر از یکسال پیش از آن، جشن خودکفایی در تولید کاغذ کتاب‌های درسی را جشن بگیرند.
قاسم محمدی دارای دکترای حقوق بین‌الملل و سابقه نمایندگی در مجلس شورای اسلامی، سرپرست اداره کل روابط عمومی شورای نگهبان، مدیرکل روابط عمومی وزارت اقتصاد و عضو هیات مدیره و مدیرعامل شرکت کشت و صنعت و دامپروری مغان را در کارنامه خود دارد. وی از آذر 1403 تا اردیبهشت 1404 به عنوان سرپرست در کارخانه فعالیت کرد و از اردیبهشت ماه تاکنون مدیرعامل این کارخانه است، خبرگزاری تسنیم حالا پس از حدود 7 ماه از حضور وی در کارخانه کاغذ مازندران، که تنها گزینه موجود فعلی کشور برای تولید تحریر به شمار می‌رود، در گفت‌وگویی با محمدی به بررسی شرایط موجود، وضعیت تولید، و چشم‌انداز ترسیم شده برای تولید کاغذ در این کارخانه پرداخته است، این گفت‌وگو به شرح ذیل است:
* تسنیم: حدود 7 ماهی است که مدیریت کارخانه مازندران در دستان شماست، شما در چه وضعیتی کارخانه را تحویل گرفتید و در این مدت چه اولویت هایی مدنظر بوده است؟
بنده آذر ماه 1403 از وزارت جهاد کشاورزی به بانک ملی مامور به کار شدم، با حضور در هلدینگ آینده پویا سرپرستی کارخانه چوب و کاغذ مازندران را عهده‌دار شدم، همزمان با پذیرش مسئولیت کارخانه چوب و کارخانه مازندران، نگرانی‌هایی نسبت به آینده صنایع چوب و کاغذ مازندران وجود داشت، تلاش من در درجه اول معطوف به برطرف کردن این نگرانی‌ها شد.
در زمان تحویل کارخانه، اسناد از بدهی هزار و 600 میلیارد تومانی به شبکه بانکی کشور، پیمانکاران، تامین‌کنندگان مواد اولیه، قطعات و ارائه‌کنندگان خدمات به کارخانه حکایت داشت، این بدهی هزار میلیاردی به بانک ملی، تجارت، سپه و ملت بود که باید بروز می‌شد. برای رفع این بدهی بانکی تلاش‌ها شروع شد، جلساتی در ستاد تسهیلات استانداری برگزار شد و توانستیم برای پرداخت بدهی به برخی بانک‌ها شش ماه تنفس گرفته و با برخی از بانک‌ها نیز تسویه کنیم.
در حال حاضر بیش از 300 میلیارد تومان به بانک ملی بدهکار هستیم که از همین ماه مرداد باید بازپرداخت آم را آغاز کنیم، البته نرخ تسهیلاتی که در اختیار قرار داده شده بالاست و ما نسبت به نرخ اعتراض کردیم. در مجموع باید گفت که بخشی از بدهی کارخانه (رقمی در حدود 800 میلیارد تومان) بدهی بود که امروز به 600 میلیارد کاهش پیدا کرده و بخشی از ان در شرف پرداخت است.
* تسنیم: بخشی مهمی از فعالیت کارخانه پاسخ به تعهدی است که نسبت به کاغذ کتاب‌های درسی آموزش و پرورش دارید، در این زمینه کارخانه از برنامه زمان‌بندی عقب است، درباره برنامه تولید کاغذ تحریر کتاب‌های درسی بفرمایید؟
قرارداد با آموزش و پرورش اسفند ماه سال گذشته به پایان رسید، کارخانه مازندران در این قرارداد متعهد شده بود که 35 هزار تن کاغذ تحریر را تولید و در اختیار آموزش و پرورش قرار دهد، اما ناترازی‌های انرژی در سال گذشته موجب شد، نتوانیم همه این 35 هزار تن را تولید کنیم.
زمانی که من به کارخانه آمدم حدود 15 هزار تن از این تعهد انجام شده بود، در ادامه تا امروز ما 5 هزار تن دیگر نیز تولید و در اختیار آموزش و پرورش قرار دادیم. اما یک نکته بسیار مهم در این زمینه وجود دارد.
قیمت امروز کاغذ تحریر مازندران کیلویی 75 هزار تومان است
در همان نخستین روزهای حضورم در کارخانه با بررسی قرارداد متوجه شدم که هر کیلو کاغذ تحریر در قرارداد 45 هزار تومان قیمت‌گذاری شده است، این در حالی است که مواد اولیه تولید در مازندران وارداتی است، چوب ما از روسیه، وارد می‌شود، خمیر الیاف بلند، آب اکسیژنه و... وارداتی است، قطعات به دلیل تحریم از بازارهای دوم و سوم خریداری می‌شود، در نتیجه ضریب اضافه می‌خورد و گران‌تر تمام می‌شود. از سوی دیگر سال گذشته نیمه دوم، ما با تکان‌های ارزی شدیدی مواجه شدیم که مواد اولیه را برایمان چند برابر کرد. روز به روز نیز بر قیمت مواد اولیه افزوده می‌شود، بنابراین قیمت تمام شده کاغذ تولیدی ما بالاتر رفته است.
هدف اصلی کارخانه مازندران تامین کاغذ آموزش و پرورش است و این را وظیفه حاکمیتی می‌دانیم، بنابراین هیئت مدیره کارخانه پس از بررسی تمام جوانب این موضوع قیمت تمام شده کاغذ برای کارخانه را 75 هزار تومان اعلام کرد، این در حالی است که ما باید کاغذ را 30 هزار تومان زیر قیمت تمام شده در اختیار آموزش و پرورش قرار دهیم، از سوی دیگر ما یک بنگاه اقتصادی هستیم که نسیت به تامین حقوق 1700 پرسنل و سایرملزومات تولید نیز مسئول هستیم.
با این وجود ما پس از اتمام تاریخ قرارداد بدون اینکه تولید را قطع کنیم، عمل به تعهد را انجام دادیم، اما همزمان پیشنهاد جدیدی را نیز مطرح کرده‌ایم. قبل از هر چیز مسئله را به وزارت آموزش و پرورش، شرکت چاپ و نشر و شرکت افست مطرح کردیم، آن‌ها قانع شدند و پذیرفتند که با یک قیمت واقعی و یک قیمت قدیم که حتما باید متمم دریافت کند، روبرو هستیم.
قرارداد آموزش و پرورش با کارخانه مازندران که در سال 1403 امضا شده است، متاسفانه بندی به نام قرارداد متمم، تعدیل و یا زمان ندارد، یکطرفه دیده شده است، من نمی‌گویم به ما اجحاف شده یا ما غافل شدیم، خیر، در زمان امضای قرارداد این گونه دیده شده است. آن زمان آموزش و پرورش 250 میلیارد نیز پیش پرداخت داد تا مواد اولیه خریداری شود، اما به دلیل شرایط آن زمان کارخانه این مبلغ صرف پرداخت بدهی‌ها شده است.
15 هزار تن از تعهد مازندران به آموزش و پرورش باقی مانده است
از سوی دیگر ناترازی‌های انرژی بالغ بر هزار میلیارد به کارخانه زیان و خسارت وارد کرده است، ما تاکنون نزدیک به 20 هزار تن کاغذ به آموزش و پرورش دادیم و 15 هزار تن دیگر باقی مانده است، در مجموع باید گفت که تولید را طبق برنامه پیش می‌بریم، اما قرارداد باید تغییراتی را داشته باشد و متممی به آن اضافه کنیم.
ناترازی برق، تولید کاغذ تحریر در مازندران را متوقف کردبرای این موضوع جلسه‌ای را با حضور وزیر آموزش و پرورش برگزار کردیم، وی تذکراتی را درباره کیفیت کاغذ مطرح کرد، ما دو نمونه کاغذ داخلی و کاغذ خارجی را با خود همراه برده بودیم، رنگ کاغذ ما نخودی رنگ و اتفاقا مطابق استانداردهای کشورهای پیشرفته است، مواردی مطرح شده که کاغذ در دستگاه‌های چاپ چروک می‌شود، که بررسی‌ها نشان می‌دهد یکی از عوامل این موضوع دستگاه‌های قدیمی شرکت چاپ و نشر و افست است.
کارخانه مازندران تا چندی پیش بر اساس استاندارد تشویقی کار می‌کرد، از زمانی که بنده به کارخانه آمدم، استاندارد اجباری آموزش و پرورش و کاغذ کتب درسی را نیز دریافت کردیم. این استاندارد حرفه‌ای است و می‌تواند ملاک داوری تولید ما باشد.
در این جلسه، قرار شد، کارگروهی با حضور بنده، وزیر آموزش و پرورش، مسئولان ذیربط در سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی درسی و سایر دستگاه‌ها از جمله شرکت چاپ و نشر و افست و... تشکیل شود، تا این کارگروه به یک نقطه تعدیلی و متمم برای ادامه قرارداد برسد، چرا که ادامه کار با قیمت فعلی و هزینه تمام شده برای کارخانه منطقی نیست.
وزیر آموزش و پرورش نیز دیدگاهی منطقی دارد، می‌گوید که برای قرارداد بسته شده با کارخانه مازندران، هزینه مشخصی در سازمان برنامه و بودجه تخصیص یافته است، مابه‌تفاوت این هزینه را ما نمی‌توانیم پرداخت کنیم، باید موضوع را در دولت مطرح کنیم تا معاون اول رئیس جمهور تعیین تکلیف کند که این مابه‌التفاوت از کجا؟، چگونه و کی پرداخت شود. این حرف بسیار درستی است چرا که مابه‌التفاوت رقم اندکی نیست و در حدود 1500 میلیارد می‌شود.
مذاکره با معاون اول رئیس‌جمهور برای افزودن متمم به قرارداد آموزش و پرورش
با معاون آقای عارف نیز مذاکراتی داشتیم و قرار است، جلسه‌ای با حضور معاون اول رئیس جمهور، بنده، وزیر آموزش و پرورش و آقای حاجی بابایی نماینده مجلس برگزار شود، تا معاون اول به موضوع رسیدگی کند.
* تسنیم: تا زمانی که این جلسات برگزار شود و بر سر قیمت جدید به توافق برسید، تکلیف تولید چه می‌شود؟
تولید ادامه دارد، ما چندین هزار تن را تولید و تحویل داده‌ایم، همچنان نیز به تولید ادامه می‌دهیم، اما قرارداد را نیز حتما از نهادهای ذینفع پیگیری می‌کنیم. ولی ادامه‌دار بودن تولید را منوط به آن نمی‌کنیم. البته باید توجه داشته باشیم که این قیمت تمام شده نیز بر اساس دستورالعمل مشخصی توسط هیأتی از کارشناسان و اعضای هیئت مدیره اعمال شده است.
* تسنیم: آیا قرارداد جدیدی برای تولید کاغذ کتاب‌های درسی سال آینده نیز در دست انجام است؟ با توجه به اینکه فرصت تولید محدود است، آیا برنامه‌ای برای تنظیم قرارداد تازه وجود دارد؟ مذاکراتی با وزارت ارشاد و وزارت آموزش و پرورش انجام شده است؟
ما 3 ماه پیش برای قرارداد جدید اعلام آمادگی کردیم، اما قیمت تمام شده را نیز همان 75 هزار تومان اعلام کردیم، از سوی وزارت ارشاد نیز هیچ تقاضا و مدل جدید پیشنهادی نداشتیم، البته ما اعلام وضعیت کردیم.
* تسنیم: اکنون ظرفیت تولید چقدر است؟
در برنامه 1404 ما 125 هزار تن برنامه تولید گذاشتیم، سال گذشته 50 هزار تن بود، ما عدد را بزرگ گذاشتیم برای اینکه خود را احیا کرده و به تولید فشار بیاوریم، 60 درصد بر مدار تولید تحریر و 40 درصد بر مدار تولید فلوتینگ.
اما در ادامه مسیر شرایط را که بررسی کردیم، متوجه شدیم که قطعا با این وضعیت نمی‌توانیم این رکود را بزنیم، البته اواخر ماه بهمن ما 32 روز به پایداری رسیدیم چرا که همزمان خط 11 و خط 2 ما فعال بود، اما مدتی بعد دسترسی به چوب محدود شد، چوبی که 9 هزار تومان می‌خریدیم، را ناچاراً 16 هزار تومان خریدیم. پس از آن نیز با قطعی‌های برق مواجه شدیم، قطعی برق موجب خاموش شدن یک خط تولید ما می‌شود، این در حالی است که اگر خط تولید فلوتینگ ما خاموش باشد، ما ضرر و زیان بسیار خواهیم داشت، بنابراین باید به سراغ حق‌العمل کاری برویم.
کاهش انرژی و قطعی برق مشکل اصلی کارخانه در سال‌های گذشته بوده است و سال گذشته هزار میلیارد به کارخانه ضرر و زیان وارد کرد. ما مکاتبه‌هایی را با نمایندگان مجلس، سازمان بازرسی کشور، استاندارد مدیرعامل بانک ملی و حتی دبیر شورای امنیت ملی آغاز کردیم که مشکل برق کارخانه را بتوانیم حل کنیم. ما نیازمند حداقل 18 مگاوات برق هستیم که بتوانیم هم تحریر و هم فلوتینگ را پیش ببریم.
عامل گرفتاری صنعت چوب و کاغذ کشور علاوه بر ناترازی‌ها عدم نقدینگی است، کارخانه مازندران سال گذشت مالی 450میلیارد زیان داشته است، علاوه بر آن زیان انباشته‌ای در حدود 750 میلیارد نیز وجود دارد.
طرح تنفس جنگ بدون پشتوانه مطالعاتی انجام شد
* تسنیم: یکی از موانع پیش پای تولید کاغذ تحریر در کشور در مازندران محدودیت دسترسی به منابع چوب بوده است، با اجرایی شدن طرح تنفس جنگل از نیمه دوم دهه 90، بارها مطالبات کارخانه از سازمان جنگل‌ها مطرح شد، اما سازمان جنگل‌ها زیر بار پرداخت این مطالبات به صورت برداشت چوب از جنگل نرفته است، برنامه شما برای حل این مشکلات کهنه با سازمان جنگل‌ها چیست؟
من فکر می‌کنم، طرح تنفس جنگل بیشتر طرح قطع تنفس جنگل بوده است، اجرای هر طرحی در کشور نیازمند بررسی و مطالعه است، اما به نظر می‌رسد طرح تنفس جنگ بدون پشتوانه مطالعاتی و تحقیقاتی انجام شده است، اکنون قاچاق و برداشت چوب از جنگل‌ها همچنان به صورت خلاف در حال انجام است، هرچند سازمان جنگل‌ها نیز مبارزه می‌کند.
اگر ما طرح تنفس جنگل داریم، باید کاشت هم انجام می‌دادیم باید در نقاطی نیز برداشت می‌کردیم، کجا؟ جایی که قانون برنامه توسعه هفتم مشخص کرده، چوب‌های شکسته و افتاده، در این زمینه با رئیس سازمان جنگل‌ها جلسات متعددی برگزار کردیم، سازمان جنگل ها 330 هزار متر مکعب به کارخانه بدهکار است، که هزار و خورده‌ای همت می‌شود، اما راضی به پرداخت 60 میلیارد سال 96 هستند، که چنین چیزی منطقی و قانونی نیست.
مذاکرات با سازمان جنگل ها برای برون رفت از محدودیت دسترسی به چوب به نقاط روشن رسیده است
اخیراً مذاکرات خوبی با سازمان جنگل‌ها داشیم تا ما برای برون‌رفت از محدودیت دسترسی به چوب، این طلب را برداشت از جنگل نه با قطع درختان، بلکه چوب‌های شکسته و افتاده کنیم. سازمان جنگل‌ها نیز می‌تواند با این حمایت به تولید کاغذ کتاب‌های درسی کمک کند، خوشبختانه نگاه مثبتی برای تفاهم در سازمان جنگل‌ها وجود دارد.
البته طرح تنفس جنگل که بدون طرح جایگزین برگزار شده به نظرمن نیازمند ورود مجلس شورای اسلامی است، از این طرح تاکنون 7 سال سپری شده و به نظر می‌رسد می‌توان تغییراتی در آن ایجاد کرد.
* تسنیم: برنامه‌ای هم برای کاشت صنوبر دارید؟
بله کارخانه طرح‌هایی نیز برای کاشت درختان داشته است، اکنون نیز ما آماده سرمایه‌گذاری هستیم با چند شکست از جمله سفید‌رود و مغان نیز مذاکراتی داشته‌ایم، ما اعلام می‌کنیم که شرکت‌های سرمایه‌گدازی برای کاشت صنوبر می‌توانند سایت‌های ما را بررسی کنند، هر جا که مناسب بود، می‌توانند بیایند، مذاکره و سرمایه‌گذاری کنند تا چوب صنوبر تولید کنیم.
دولت صنعت تولید کاغذ را به هلدینگ آینده پویا واگذار کند
* تسنیم: به نظر می‌رسد که دولت حداقل فعلا برنامه‌ای برای ادامه حمایت جدی از تولید کاغذ داخلی ندارد، از سوی دیگر صنعت تولید کاغذ در کشور هنوز آنقدر روی پای خود نایستاده است که بتواند بدون حمایت‌های دولتی به راه خود ادامه دهد، به نظر شما با وضعیت فعلی ادامه مسیر تولید داخلی کاغذ ولو در حد پاسخ به نیاز آموزش و پرورش چگونه خواهد بود؟
دولت باید یک برنامه‌ای برای صنعت چوب و کاغذ داشته باشد، ما به عنوان یک هلدینگ اعلام آمادگی می‌کنیم که صنعت چوب و کاغذ را به ما بسپارند و بعد نتیجه را مطالبه کنند، اگر این برنامه‌ریزی اتفاق نیافتد، صنعت چوب و کاغذ کشور که اکنون شکست خورده و تنها گزینه مطرح در آن چوب و کاغذ مازندران است، به نابودی خواهد رفت.
منابع ارزی در اختیار تولیدکنندگان کاغذ قرار داده شود
دولت ابتدا می‌تواند طرح قطع تنفس را اعلام کند، دوم اینکه ارزی که برای واردات کاغذ از کشور خارج می‌شود، را در اختیار تولید قرار دهد، اگر دولت اعلام کند که طرح تنفس جنگل پایان یافته است، من می‌توانم چوب‌های شکسته و افتاده را برداشت کنم، به جای اینکه از روسیه چوب بی‌کیفیت وارد کنم. اگر منابع ارزی در اختیار تولیدکنندگان قرار داده شود، می‌توان دسترسی به منابع اولیه را بهبود بخشید، در نتیجه تولید را هم در کیفیت و هم در حجم افزایش داد.
