مراتع سرسبز دماوند در دام آتش
تهران - ایرنا - هر ساله با گرم‌شدن هوا در اواخر بهار و آغاز فصل تابستان به دلایل مختلف مانند وزش بادهای گرم، افزایش دما و عوامل انسانی شاهد زبانه کشیدن آتش از میان مراتع و باغات این شهرستان به عنوان بخش ارزشمندی از منابع طبیعی هستیم.
به گزارش ایرنا، شهرستان دماوند را به واسطه آب و هوای خوش، مراتع و باغات سرسبز و هوای دل انگیزش خوب می شناسند به ویژه امسال که فصل بهار پربارانی را تجربه کرد و همین امر موجب شد تا مراتع و باغات شهرستان سرسبز و خرم تر از گذشته باشد.
طبیعت زیبای دماوند یک سرمایه بزرگ برای منطقه و حتی استان تهران است. سرمایه ای که نقش کلیدی را در ایجاد زیستگاه‌های حیات وحش، تولید اکسیژن، کاهش آلودگی، جذب دی‌اکسید کربن، حفظ گونه‌های گیاهی و جانوری، کنترل ریزگردها، و حفظ آب و خاک ایفا می کند.
بارندگی‌های بهاری اگرچه می‌توانند سبب رویش علف‌های هرز با عمری کوتاه در مراتع و پیام‌آور نشاط و سرسبزی باشند اما روی دیگر سکه‌شان آن است که این علف‌ها با گرم شدن هوا خشک شده و با کوچک‌ترین بی‌احتیاطی و یا حتی حادثه‌ای طبیعی، مرتعی را به خاکستر تبدیل کند و این شاید همان سرنوشت و پایان غم‌انگیز برای طبیعت باشد.
گردشگران و مسافرانی که هرساله با آغاز فصل گرما، دماوند را برای تفریح چند ساعته و یا چند روزه به ویژه در ایام پایانی هفته انتخاب می کنند، تجربه طبیعت گردی در باغات و مراتع این منطقه را خوب می دانند.
طبیعتی که امروز نیازمند مهربانی ماست و وظیفه داریم با اندکی دقت، احساس مسئولیت و انجام اقداماتی ساده از آن حفاظت کنیم تا جلوی نابودی بخشی از سرمایه‌های عظیم خدادادی و خسارت‌های هنگفت را بگیریم.
سخت است که بشنوی چندین درخت مثمر در یکی از باغات دماوند براثر بی احتیاطی مسافری که اکنون کیلومترها از این شهر دور شده، در آتش سوخت. درختانی که پر از میوه های خوشمزده تابستانی بودند.
گرچه عوامل متعددی اکنون در نابودی این ثروت بزرگ نقش دارد اما آنچه تنها می تواند موثر باشد، آگاهی بخشی مردم به خصوص جوامع محلی و روستائیان در حفظ و حراست از منابع طبیعی است. این پایان ماجرا نیست چرا که مرتع شعله ور شده از آتش، دیگر مرتع خوش آب و هوا نمی شود.
بی احتیاطی ها عامل آتش سوزی مراتع
محمد فریدی، رئیس محیط زیست شهرستان دماوند در این خصوص به ایرنا گفت: معمولا آتش سوزی ها به دو دسته طبیعی و غیر طبیعی تقسیم می شود که شامل عواملی همچون سهل انگاری افراد، کشاورزان و دامداران و حتی چوپانان در صحرا، وزش باد و... است.
وی با بیان اینکه در سال گذشته و سه ماهه نخست سال جاری بارندگی های خوبی در منطقه داشتیم، ادامه داد: خوشبختانه این بارندگی ها بیش از میزان نرمال طولانی مدت بود بطوری که موجب رویش گیاهان مرتعی و افزایش زاد و ولد حیوانات شد.
رئیس محیط زیست دماوند با تاکید براینکه هم اکنون مراتع شهرستان از پوشش علفی و گیاهان مرتعی غنی تری نسبت به دهه 80 و نیمه نخست سال های90 که بیشتر سال ها خشکسالی و بارندگی بود، برخوردار است، گفت: این پوشش های گیاهی معمولا در استان تهران و شهرستان دماوند پس از پایان اردیبهشت ماه و کاهش بارندگی در خرداد اتفاق می افتد.
این مقام مسئول بیان داشت: در خرداد ماه با گرم شدن هوا و کاهش بارندگی، گیاهان مرتعی به طور طبیعی خشک می شوند که این گیاهان خشک، مثل یک منبع بنزین مستعد شعله ور شدن هستند و هنگامی که بارندگی زیاد و پوشش گیاهی قوی تر می شود، تمام زمین پوشیده از گیاهان خشک شده که به محض کوچک ترین شعله آتشی روی زمین، شاهد سوختن هکتارها مرتع خواهیم بود.
فریدی با اشاره به اینکه برای کاهش میزان آتش سوزی ها بهترین کار اطلاع رسانی و بالا بردن فرهنگ عمومی است، خاطرنشان کرد: یکی از عوامل مهم آتش سوزی ها در مراتع و مزارع، وجود بطری های شیشه ای است که در طبیعت رها شده و زمانی که آفتاب به بطری می‌تابد، مانند یک ذره بین عمل کرده و محوطه را آتش می زند.
وی ادامه داد: همچنین رها شدن زباله ها و پسماندها در طبیعت، برخی فلزات براق پلاستیکی، قوطی های آلومینیومی و... نیز در این اتفاق تاثیرگذار است که در صورت عدم رعایت نکات زیست محیطی، شاهد آتش سوزی مراتع، باغات و جنگل ها خواهیم بود.
رئیس محیط زیست دماوند با اشاره به اینکه اگر آتش سوزی ها عمدی باشد جرائم سنگینی در قانون پیش بینی شده است، بیان داشت: آتش‌سوزی منابع عمومی مثل جنگلها و مراتع بصورت عمدی 10 سال زندان و دیگر جرائم خیلی سنگین از سوی قانونگذار پیش بینی شده است و با افراد خاطی برخورد می شود و غیر عمدی ها نیز نیازمند فرهنگ سازی است.
این مقام مسئول در خصوص خسارت های وارده به زاد و ولد حیوانات در آتش سوزی ها نیز گفت: متاسفانه در بخش مراتع شاهد آسیب به خزندگان، پرندگان، تخم گذار و لانه گذارها بوده ایم و البته در چند منطقه شکار ممنوع کوه سفید نیز خسارتی به آشیانه پرنده ها وارد شده که شامل پنج نقطه آتش‌سوزی‌های چند هکتار بوده است.
این مقام مسئول ضمن خواهش از تمامی شهروندان، مسافران و گردشگران، افزود: کشاورزان و به خصوص دامدارن که در طبیعت جهت پخت و پز یا گرم کردن غذا آتش روشن میکند، دقت لازم را داشته باشند؛ رعایت نکات ایمنی موجب جلوگیری از آتش‌سوزی صدها هکتار مراتع و جنگل ها می شود.
نقش بی بدیل دهیاران و شهرداری ها در کاهش آتش سوزی مراتع
جمشید جویباری، رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان دماوند نیز با اعلام این خبر اظهار داشت: خوشبختانه امسال با همکاری ستاد مدیریت بحران شهرستان و کمک آتش نشانی های منطقه مراتع و باغات آتش گرفته مهار شده است.
وی یکی از عوامل آتش سوزی مراتع را افزایش پوشش گیاهی به جهت بارش های اخیر فصل بهار دانست و خاطرنشان کرد: آنچه می تواند این پوشش گیاهی را حفظ کند، استفاده درست و فرهنگ بهره گیری از مراتع است که البته نقش مردم با رعایت نکات امینی بی بدیل خواهد بود.
این مقام مسئول ادامه داد: روشن کردن آتش در تعطیلات آخر هفته برای پختن کباب، رها کردن سیگار و زباله به ویژه شیشه و وسایل آلومینیومی در طبیعت با توجه به اینکه پوشش گیاهی خشک و مستعد آتش گرفتن است، می تواند خطرآفرین باشد.
رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان دماوند گفت: در راستای تقویت یگان حفاظت محیط زیست شهرستان، هم اکنون گشت اطفای حریق در منطقه صورت می گیرد و اگر شاهد موارد خاصی باشیم قطعا پیشگیری های لازم انجام می شود.
وی با اشاره به پیش بینی افزایش 50درصدی وقوع آتش سوزی در مراتع شهرستان دماوند، بیان داشت: با توجه به آغاز فصل تابستان، گرما و خشکی مراتع، قطعا احتمال وقوع آتش سوزی بیشتر وجود دارد که با توجه به حدود 30مورد اطفای حریق در سال گذشته به مساحت 270هکتار، قطعا امسال به دلیل پوشش بهتر و گرمای زیاد، اطفای حریق بیشتری خواهیم داشت.
جویباری با بیان اینکه نقش دهیاران و شهرداری ها در کاهش آتش سوزی مراتع بی بدیل است، گفت: در این آتش سوزی ها عوامل طبیعی و غیرطبیعی تاثیر دارد که باید با مراقبت های روزانه و نظارت بیشتر، پیشگیری کرد.
آتش سوزی بیش از 150 هکتار از اراضی دماوند در روزهای اخیر
مهدی حیدری، فرماندار شهرستان دماوند نیز در این خصوص گفت: در روزهای اخیر شاهد بیش از 25 مورد آتش‌سوزی به مساحت بیش از 150 هکتار و خسارت وارده به چندین باغ در شهرستان دماوند بودیم.
وی ادامه داد: هم اکنون دو شهر آبسرد و رودهن از توابع شهرستان دماوند دارای امکانات خوب آتش نشانی است که می توانند نقش مهمی را در خاموش کردن آتش و امدادرسانی ایفا کنند ولی آتش نشانی شهر دماوند با توجه به کمبود نیروی انسانی، با مشکل امداد مواجه است که به دلیل نداشتن شرایط جذب نیرو به صورت قانونی، مقرر شده با عقد قرارداد با یک شرکت متخصص در حوزه آتش نشانی، کمبود نیرو را جبران کند.
این مقام مسئول همچنین درخصوص آمادگی روستاها در این شرایط نیز افزود: در حوزه روستایی نیز در بخش مرکزی، هم اکنون سه روستای وادان، سربندان و آرو از امکانات آتش نشانی و خدمات ایمنی برخوردار است و تاکنون نیز نقش مهمی را در خاموش کردن آتش مراتع ایفا کرده است.
فرماندار شهرستان دماوند با بیان اینکه در کنار همه موضوعات بررسی و پیش بینی شده، مشکل زیادی در حوزه منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان وجود دارد، تصریح کرد: اداره منابع طبیعی شهرستان وظیفه حفاظت و حراست از منابع و مراتع را بر عهده دارد که در این راستا نیاز است نیروی انسانی و امکانات خودرویی خود را افزایش دهد.
حیدری ادامه داد: خروج آتش نشانان شهرهای شهرستان از حوزه شهری جهت اجرای عملیات یک تخلف است چراکه در صورت وقوع حادثه در شهرستان با مشکل مواجه خواهیم شد ولی هم اکنون شاهد خروج آنان از داخل شهر جهت خاموش کردن مراتع هستیم که البته این نشان از تعامل و همکاری مدیران و مجموعه شهری را می دهد.
وی با بیان اینکه در صورت وقوع حادثه، خسارات جبران ناپذیری به منابع طبیعی وارد خواهد شد و بر همین اساس، اولویت شهرستان در خصوص آتش سوزی در عرصه‌های طبیعی پیشگیری است، گفت: امید است بتوانیم با همدلی و تعامل مسئولان شهری و روستایی به ویژه دهیاران و اهالی روستا و همچنین ارتقا امکانات منابع طبیعی شهرستان، نسبت به خاموش کردن مراتع تسریع بخشیم.
این مقام مسئول با تاکید براینکه مناطق پرخطر که در سنوات اخیر سابقه آتش سوزی در آن نقاط بیشتر بوده شناسایی و تدابیر لازم در این خصوص اتخاذ شده است، تصریح کرد: هشدارهای لازم صادر شده و تمام بخشداران، شهرداران، دهیاران، اداره منابع طبیعی و دیگر دستگاه‌های خدمات رسان این شهرستان در آماده‌باش کامل قرار گرفته تا در صورت وقوع هر گونه حادثه اقدامات لازم را انجام دهند.
*س_برچسب‌ها_س*