مرد پشت پرده افزایش تنش ها بین آمریکا و ونزوئلا کیست؟ | ماجراجویی نظامی در دستور کار است
اقتصادنیوز: بیش از دو دهه است که مقام‌های آمریکایی در کنار چهره‌های اپوزیسیون ونزوئلا قرار گرفته‌اند تا حکومتی در کاراکاس روی کار آید که با منافع شرکت‌های آمریکایی سازگارتر باشد.
به گزارش اقتصادنیوز، وزیر امور خارجه آمریکا سال‌هاست که هدف کنار زدن مادورو از سیاست در ونزوئلا را دنبال می‌کند و اکنون رهبری یک جناح عمده، شامل مخالفان مادورو، را برای برکناری او از قدرت بر عهده دارد.
ریسپانسیبل استیت کرفت در گزارشی نوشته است: به نظر می‌رسد مارکو روبیو، وزیر خارجه ایالات متحده، در نبرد درون دولت ترامپ بر سر جهت‌گیری سیاست واشنگتن در قبال ونزوئلا در حال پیروزی است.
روزنامه نیویورک تایمز در تاریخ 6 اکتبر گزارش داد که فرستاده ویژه کاخ سفید، ریچارد گرنل پس از دیدار با نیکلاس مادورو، رئیس‌جمهور ونزوئلا در کاراکاس در ماه ژانویه، توافق‌نامه‌های بازگرداندن مهاجران، آزادی زندانیان آمریکایی و مجوزهای انرژی برای شرکت‌های نفتی آمریکایی و اروپایی را امضا کرده بود از سوی دونالد ترامپ مأمور شده تا تمام تماس‌های دیپلماتیک با این کشور غنی از منابع را متوقف کند.
روبیو، ترامپ را به تشدید تنش‌ها واداشته است
این خبر در حالی منتشر شد که برخی از مقامات دولت ترامپ، به‌ویژه روبیو، رئیس‌جمهور را به تشدید تنش‌ها ترغیب کرده‌اند و او نیز چنین کرده است، با اعزام ناوگان بزرگی به دریای کارائیب جنوبی در قالب یک عملیات ضد مواد مخدر که از اوایل سپتامبر تاکنون به کشته شدن بیش از 20 نفر از قاچاقچیان مظنون در حداقل چهار حمله به قایق‌های تندرو منجر شده است.
روبیو، سناتور کوبایی‌تبار سابق از ایالت فلوریدا، مدت‌هاست که در واشنگتن یکی از چهره‌های اصلی در سیاست فشار حداکثری از طریق تحریم‌ها و تلاش‌های مرتبط برای تغییر مادورو و پیشینیان او، از جمله هوگو چاوز، به شمار می‌رود.
در ژانویه 2019، روبیو از ترامپ خواست تا خوان گوایدو، رئیس‌مجلس ملی و چهره‌ای نسبتا ناشناخته، را به عنوان رئیس‌جمهور موقت به رسمیت بشناسد و ترامپ فردای آن روز چنین کرد. این تصمیم باعث شد مادورو روابط دیپلماتیک با واشنگتن را قطع کند. در جریان سلسله قیام‌های نظامی نافرجام در همان سال که گوایدو تحریک‌شان کرده بود، روبیو عکس زندانی پانامایی مانوئل نوریه‌گا در زندان میامی و تصاویر خون‌آلود معمر قذافی را دقایقی پیش از مرگش در توییتر منتشر کرد، حرکتی که ظاهراً تهدیدی آشکار علیه مادورو بود.
پیش از آن، در دوران ریاست‌جمهوری باراک اوباما، روبیو از نخستین چهره‌هایی بود که خواستار تحریم مقامات ارشد ونزوئلا به دلیل نقض حقوق بشر شد. با وجود اختلافات شدید روبیو و ترامپ در کارزار انتخاباتی 2016، او که اکنون مشاور امنیت ملی رئیس‌جمهور نیز هست، به یکی از نزدیک‌ترین و مورد اعتمادترین چهره‌های ترامپ در حوزه سیاست خارجی تبدیل شده. روزنامه میامی هرالد در گزارشی اخیرا نوشت که روبیو قدرتی در سیاست خارجی به دست آورده که از زمان هنری کیسینجر دیده نشده است.
روبیو دچار وسواس شده است
هرچند روبیو در موضوعاتی مانند مذاکره با روسیه یا کاهش بودجه برنامه‌های ترویج دموکراسی انعطاف‌پذیر بوده، اما در وسواس خود برای سرنگونی دولت مادورو هیچ نرمشی نشان نداده است. در حالی‌که او زمانی از دموکراسی و حاکمیت قانون برای توجیه فشار بر مادورو استفاده می‌کرد، اکنون خود و برخی رهبران اپوزیسیون ونزوئلا کیفرخواست سال 2020 علیه مادورو در دادگاه فدرال نیویورک را به ابزاری برای تبدیل پرونده ونزوئلا که مقامات دولت ترامپ آن را منبع ورود مواد مخدر و مجرمان به آمریکا می‌دانند، به مسئله‌ای صرفا قضایی تبدیل کرده‌اند.
روبیو در رویکرد فشار حداکثری خود، متحدانی از هر دو حزب پیدا کرده است. در کنگره، سناتور ریک اسکات و نمایندگان ماریو دیاز - بالارت، ماریا الویرا سالازار و کارلوس گیمنز از جمهوری‌خواهان فلوریدا، به همراه دموکرات‌هایی چون دبی واسرمن - شولتز و جارد موسکوویتز، از سیاست سخت‌گیرانه او حمایت می‌کنند. بسیاری از این قانون‌گذاران با اهداکنندگان و فعالان ضد مادورو در جامعه ونزوئلایی - آمریکایی مانند ارنستو آکرمن که روبیو را «ژنرال ما» می‌نامد و کندی بولیوار که مرتباً حتواهای مشترکی با روبیو و اسکات منتشر می‌کند، ارتباط نزدیکی دارند.
در دولت نخست ترامپ، زمانی که روبیو در عمل وزیر خارجه سایه برای آمریکای لاتین بود، جان بولتون، مایک پمپئو و استیو منوچین نیز در سیاست تغییر رژیم در ونزوئلا با او هم‌نظر بودند. الیوت آبرامز و کری فیلیپتی که اکنون رئیس و مدیر اجرایی ائتلاف وندنبرگ (گروه نومحافظه‌کار) هستند هم از مشاوران نزدیک روبیو بودند و نقش عملیاتی کلیدی در آن سیاست داشتند.
در کاخ سفید، مائوریسیو کلاور - کارون، متحد دیرینه روبیو و لابی‌گر سابق ضدکوبا، که ابتدا به عنوان فرستاده ویژه وزارت خارجه برای آمریکای لاتین منصوب شد، از طراحان اصلی تحریم‌های نفتی علیه ونزوئلا بود؛ تحریم‌هایی که اقتصاددانان می‌گویند موج بی‌سابقه‌ای از مهاجرت ونزوئلایی‌ها را رقم زد. روبیو در سال 2019 به نیویورک تایمز گفته بود: از وقتی مائوریسیو وارد شد، سیاست ما به اوج سرعت خود رسید.
برنده‌ی جایزه‌ی صلح نوبل امسال، ماریا کورینا ماچادو، رهبر اپوزیسیون ونزوئلا، که رد صلاحیت او از حضور در انتخابات ریاست‌جمهوری ژوئیه‌ی 2024 به معرفی نامزدی دیپلمات ادموندو گونزالسانجامید، بی‌تردید از برجسته‌ترین حامیان رویکرد مارکو روبیو به شمار می‌رود.
بنا بر ادعای نویسنده: با وجود شمارش آراء در 83 درصد از حوزه‌های انتخاباتی کشور که نشان می‌داد گونزالس با اختلافی چشمگیر و کسب 67 درصد آراء در صدر قرار دارد، شورای ملی انتخابات اعلام کرد که مادورو با 51 درصد آراء پیروز شده است؛ نتیجه‌ای که هیئت‌های ناظر بین‌المللی آن را فاقد شفافیت دانستند.
گونزالس اندکی پس از انتخابات به اسپانیا گریخت و ماچادو هم به زندگی مخفیانه روی آورد. با این حال، او از تبعیدگاه خود به‌صورت مجازی در تلاش‌های حامیانش برای پیشبرد تغییر رژیم مشارکت دارد؛ از جمله در کنفرانس‌هایی با مدیران و سرمایه‌گذاران در نیویورک و هوستون، جایی که ونزوئلا را به‌عنوان «فرصتی یک تریلیون دلاری» برای سرمایه‌گذاری معرفی کرده است.
بیش از دو دهه است که مقام‌های آمریکایی در کنار چهره‌های اپوزیسیون ونزوئلا قرار گرفته‌اند تا حکومتی در کاراکاس روی کار آید که با منافع شرکت‌های آمریکایی سازگارتر باشد. زمانی که دولت چاوز در سال 2007 تمامی میادین نفتی خصوصی را ملی کرد، شرکت‌های آمریکایی و اروپایی چون شورون و رپسول با شرایط جدید کنار آمدند و ساختار همکاری خود را با شرکت دولتی PDVSA بازطراحی کردند؛ اما اکسون‌موبیل که مدیرعامل وقت آن، رکس تیلرسون، بعدها نخستین وزیر خارجه‌ی ترامپ شد از پذیرش این شرایط سر باز زد و نزاعی حقوقی چندین‌ساله میان این شرکت و دولت ونزوئلا درگرفت.
یکی از وکلای سابق اکسون در آن پرونده، کارلوس وچیو، در سال 2019 به‌عنوان سفیر دولت موقت گوایدو در واشنگتن منصوب شد و در هماهنگی نزدیک با هم‌حزبی‌های خود، از جمله لئوپولدو لوپز، دیوید اسمولانسکی (نماینده‌ی ویژه‌ی امور مهاجرت)، گوستاوو تارِه (سفیر در سازمان کشورهای آمریکایی)، خولیو بورخس (نماینده در گروه لیما) و فردی گوئه‌وارا (مذاکره‌کننده‌یاپوزیسیون) برای تسریع در سقوط دولت مادورو فعالیت کرد.
هرگاه دیگر رویکردها ناکام مانده‌اند، ماجراجویی نظامی در دستور کار قرار گرفته است. در سال 2020، جردن بودرو، کماندوی سابق یگان سبز ارتش آمریکا، مدعی شد قراردادی با گوایدو و هم‌پیمانان میامی‌نشین او، جی. جی. روندون و سرخیو ورگارا امضا کرده و تهاجمی نافرجام را برای سرنگونی مادورو رهبری کرده است. دولت ترامپ و گوایدو هرگونه مشارکت در این عملیات را تکذیب کردند. در سال‌های اخیر نیز اریک پرینس، بنیان‌گذار شرکت امنیتی خصوصی بلک‌واتر، مدعی شده بیش از یک میلیون دلار برای عملیاتی با هدف براندازی مادورو گردآوری کرده است.
در حال حاضر، به نظر می‌رسد روبیو محکم در جایگاه فرمانده‌ی اصلی سیاست تهاجمی دولت در قبال ونزوئلا نشسته است. حتی اگر بخش بزرگی از پایگاه سنتی حامیانش، و در کل، بیشتر آمریکایی‌ها، تمایلی به همراهی با او در این مسیر نداشته باشند.
همچنین بخوانید- چرا ترامپ در آمریکای لاتین قلدری می‌کند؟ | کشورها از دخالت یانکی‌ها متنفرند | برنده اصلی چین است زیرا...
- روبیو: خوش‌بین هستم که به توافق غزه خواهیم رسید / هنوز کارهایی باید انجام شود
- خبر مهم روبیو درباره مذاکرات آتش‌بس غزه / حماس موافقت کرد؟
- درخواست وزیر خارجه آمریکا از ایران بعد از فعال شدن اسنپ بک
