مروری بر بایسته های روز تنفیذ
مراسم تنفیذ ریاست جمهوری دوره سیزدهم روز سهشنبه دوازدهم مردادماه در حسینیه امام خمینی (ره) برگزار شد و رهبر معظم انقلاب اسلامی با تنفیذ رأی مردم، حجتالاسلام سید ابراهیم رئیسی را به ریاست جمهوری منصوب کردند.
رهبری در سخنانشان در مراسم تنفیذ به مسائل مختلفی ازجمله درباره انتخابات، مردمی بودن دولت، توجه به ظرفیتها و قابلیتهای کشور، حل مشکلات اقتصادی با برنامه و اهمیت دادن به جنگ رسانهای اشاره داشتند که نیازمند توضیح و تفسیر بیشتری است.
فلسفه تنفیذ حکم
مطابق اصل 110 قانون اساسی، امضای حکم رئیسجمهور در ردیف وظایف و اختیارات رهبری قرار دادهشده است. در عصر غیبت، ولیفقیه با امضای حکم رئیسجمهور، مشروعیت لازم را برای انجام امور به وی اعطا مینماید. رهبری در مراسم روز سهشنبه مراسم تنفیذ را مبتنی بر قانون اساسی و رسم ایجادشده توسط امام خمینی (ره) برشمردند و بر «جابجایی عقلانی، آرام و متین» در قوه مجریه و مدیریت کشور تأکید داشتند.
رهبری پیروزی جناحهای متفاوت سیاسی (که مبتنی بر تنوع سیاسی جامعه است) در دورههای مختلف را نشاندهنده سلامت و آزادی انتخابات در جمهوری اسلامی معرفی کردند.
مشارکت مردم در انتخابات
انتخابات ریاست جمهوری بیست و هشتم خردادماه در حالی برگزار شد که تحریمهای گسترده، جنگ اقتصادی و عدم مدیریت صحیح وضعیت معیشت مردم توسط دولت دوازدهم موجب ایجاد چالشهای اساسی برای مردم شده بود. رسانههای ضدانقلاب نیز تلاش فراوانی در راستای عدم حضور مردم در انتخابات کردند و متأسفانه برخی جریانات و گروههای سیاسی داخلی نیز آنچنانکه بایدوشاید از مشارکت حداکثری مردم در انتخابات حمایت نکردند. با تمام این مسائل، مردم با «توجه به اوضاعواحوال، مشارکت خوبی در انتخابات» داشتند.
البته در چنین شرایطی مسئولیت دولت سیزدهم برای جلب رضایت مردم و ترغیب آنها به حضور در انتخابات آینده بسیار مهم و حیاتی است.
تأکید بر ارتباط همزمان با مردم و نخبگان
یکی از ضعفهای جدی دولت دوازدهم، عدم تعامل و ارتباط مناسب با مردم بود. ابراهیم رئیسی در تبلیغات انتخاباتی تأکید فراوانی بر مردم داشت که این نکته در سخنرانی رهبری در مراسم تنفیذ نیز موردتوجه قرار گرفت. ایشان با اشاره به شعار انتخاباتی آقای رئیسی مبنی بر «مردمی بودن و از مردم شنیدن و در میان مردم بودن» خواهان این شدند که در عرصه عمل نیز چنین اتفاق رخ دهد.
البته ضرورت دارد در میان مردم بودن به معنای واقعی و «بدون در نظر گرفتن امتیازهای طبقاتی و گروهی» باشد. همچنین برای اینکه تلاش دولت برای ارتباط نزدیک با مردم موفقیتآمیز باشد ضرورت دارد گفتوگویی صادقانه و بدون پیرایه با آنها انجام شود، تمام تلاشها برای بهبود شرایط صورت گیرد و درعینحال مشکلات را با آنها در میان گذاشته شود.
نکته مهم آن است «حضور در میان مردم نباید موجب غافل شدن از ارتباط با نخبگان شود و ارتباط و تبادلنظر با نخبگان، لازم و مفید است».
اگر این دو اتفاق همزمان رخ دهد تحولی در دو سطح حکمرانی ساختار سیاسی رخ میدهد که هم تعامل و ارتباط با مردم قوی شده است و هم از کمکهای مشاورهای نخبگان برای بهبود تصمیمگیریها استفاده میشود.
توجه به ظرفیتهای کشور
کشور ایران سرشار از منابع، امکانات و موقعیت سوقالجیشی و حساسی است که بدون شک اگر به روش صحیحی از تمامی این قابلیتها استفاده شود میتوان بر بسیاری از مشکلات فائق آمد. البته عاملی که میتواند در این مسیر کمککننده باشد تلاش شبانهروزی و خستگیناپذیر مسئولان و مدیران برای تحرک و بهرهگیری از منابع و امکانات است.
مبارزه با فساد
تجربه ابراهیم رئیسی در قوه قضائیه در برخورد با مفاسد، تجربه بسیار موفقی بوده است. البته قوه قضائیه در مسیر مبارزه با فساد بهعنوان مرحله آخر مطرح است و مهم آن است که از شکلگیری بستر و زمینههای فسادزا که در قوه مجریه قرار دارند جلوگیری شود. با توجه به سابقه ابراهیم رئیسی امید زیادی در این عرصه وجود دارد که در راه کاهش فساد موفق شود.
رهبر انقلاب همچنین به مواردی از تجلی فساد و فعالیتهای ناسالم در اقتصاد کشور اشاره کردند که ضرورت دارد در اسرع وقت با چنین پدیدههایی برخورد شود که از آن جمله میتوان به «فرارهای مالیاتی، انحصارهای بیدلیل، فعالیتهای ناسالم سوداگرانه و سوءاستفاده از ارز ترجیحی» اشاره کرد.
برنامه مدون برای حل مشکلات
اگرچه مشکلات اقتصادی دغدغه اصلی و مهم مردم هستند اما ضرورت دارد دولت سیزدهم بر پایه یک برنامه کلی طراحیشده مبادرت به اقدام در عرصه اقتصادی کند. نداشتن چنین برنامهای میتواند دولت را دچار روزمرگی و سردرگمی نماید. البته آفت دروزمرگی میتواند مقامات و مسئولان را در دام دیگری بیندازد که حل تمام مشکلات را نیز به آیندهای بلندمدت و نامعلوم حواله سازند که میباید از این امر هم اجتناب کرد. به همین دلیل است که رهبری دراینباره میفرمایند «با کارهای روزمره و اقدامات پیشبینینشده نمیتوان مشکلات را حل کرد ضمن آنکه همه بدانند حل مشکلات اقتصادی زمانبر است و مسئولان باید همه تلاش خود را بهکارگیرند تا این زمان هر چه ممکن است کوتاهتر شود».
معرفی سریع کابینه
در چند هفته گذشته اعتراضات و ناآرامیهایی در جنوب غربی کشور و برخی شهرهای دیگر در ارتباط با مشکل آب صورت گرفت. در حال حاضر نیز وضعیت اقتصادی مناسب و مساعد نیست و مردم با مشکلات عدیدهای در حوزههای مختلف از جمله تورم، اجاره مسکن، بیکاری و... روبهرو میباشند. لذا ضرورت دارد سریعا دولت تشکیل شود تا روحیه و توان مضاعف و جدیدی در ساختار و سیستم اجرایی کشور جاری گردد.
رهبر انقلاب در مراسم روز تنفیذ سرعت عمل در تشکیل دولت را ضروری خواندند و فرمودند: «شرایط کشور اقتضا نمیکند که تشکیل دولت به تأخیر بیفتد بنابراین رئیسجمهور محترم در معرفی وزرای پیشنهادی و مجلس نیز در بررسی صلاحیت وزیران شتاب به خرج دهند».
جنگ رسانهای و روایتها
دنیا و سیاستهای امروز بیشتر مبتنی بر تصویرسازیهای انجامگرفته از سوی رسانهها شکل میگیرد. کشورهای غربی در راستای اهداف استکباری خود تلاش بسیاری دارند تا در فضای مجازی و رسانهای کشور، جمهوری اسلامی را ناتوان از حل مشکلات مردم به تصویر بکشند تا زمینه برای اعتراضات و ناآرامیهای فراهم شود و اینگونه سیستم را به چالش بکشند.
به همین دلیل است که حضرت آیتالله خامنهای با اشاره به تلاش دشمنان برای تأثیرگذاری و مسلط شدن بر افکار عمومی از طریق جنگ نرم و جنگ تبلیغاتی و رسانهای گفتند: «اگر افکار عمومی یک ملت در اختیار بیگانه قرار گیرد آن ملت طبق میل بیگانه پیش خواهد رفت».
رهبر انقلاب در ادامه به ضعف و کمکاری در کارهای رسانهای و تبلیغاتی در داخل کشور اشاره داشتند که ضرورت دارد در این مسائل قویتر و هوشمندانهتر عمل کرد.
بدون شک دولت سیزدهم نیز میباید یک تیم قوی رسانهای داشته باشد تا بتوانند بهصورت کامل به بازنمایی واقعیت جامعه برای کابینه اقدام نمایند تا تصمیمات درستی بر مبنای شرایط واقعی اجتماعی اتخاذ شود. اگر این اتفاق رخ دهد و تیم رسانهای قوی وجود داشته باشد تعامل و ارتباط مطلوبی بین دولت و مردم شکل میگیرد که در توفیق دولت و رضایت جامعه حتما تأثیرگذار خواهد بود.