مرکزی که از 50 هزار نمونه زیستی نگهداری میکند
امروز روز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی است. ذخایر ژنتیکی و زیستی برای کشورهای مختلف اهمیت بسیار زیادی دارند و مراکز نگهداری از نمونههای ژنتیکی و زیستی از این بابت دارای اهمیت هستند که نقش مهمی در تحقیقات بیوتکنولوژی و توسعه محصولات بیوتکنولوژیکی دارند. توسعه محصولات بیوتکنولوژیکی تاثیر مهمی در بهبود وضعیت اقتصادی کشورها دارد.
به گزارش ایسنا، مقام معظم رهبری، 15 فرودین سال 1386 طی نامهای دستور ایجاد مرکز ذخایر ژنتیکی و زیستی را صادر کردند. در نهایت، مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران در همان سال توسط جهاد دانشگاهی تاسیس شد. این مرکز در دوران فعالیت خود موفق به راهاندازی چهار بانک سلولهای انسانی و جانوری، مولکولی، میکروارگانیسمها و گیاهی شد.
بانک سلولهای انسانی و جانوری این مرکز، شش آزمایشگاه، یک اتاق شستشو و بخش مخازن دارد. بانک میکروارگانیسمهای مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی و بانک گیاهی آن به ترتیب چهار و سه آزمایشگاه دارد. این بانک، محل نگهداری 4436 سویه است. علاوه بر آن، بانک مولکولی این مرکز یک آزمایشگاه مرکزی، بانک دیانای، آزمایشگاه بیوانفورماتیک و اتاق تجهیزات دارد.
در ابتدای سال 1398، این مرکز یک گونه جدید باکتریایی از خانواده پلنوکوکاسه را از تالاب میقان در استان مرکزی جداسازی کرد و آن را در بانک میکروارگانیسمها ثبت کرد.
علاوه بر آن، محققان این مرکز با همکاری گروه زیست فناوری میکروبی دانشگاه علم و فرهنگ، در آذرماه سالی که گذشت، یک گونه جدید مخمری با عنوان ساکارومایکوپسیس اکسیدانس معرفی کردند که به گفته سرپرست مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران، این مخمر از کشک سنتی تولید شده در استان البرز جدا شده است.
در سال گذشته، بانک سلولهای انسانی و جانوری مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی روش بررسی تقلبات غذایی در محصولات لبنی را راهاندازی کرد. به گفته سرپرست مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی در این روش با استفاده از تشخیص مولکولی که از حساسیت شناسایی بسیار بالایی برخوردار است، منشا اولیه شیر استفاده شده در تولید فرآورده های لبنی از جمله: شیر، پنیر، ماست و دوغ، بین گونه های مختلف جانداران مانند گوسفند، گاو، بز و شتر قابل تفکیک است.
مجید تولیت، سرپرست مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی چندی پیش در گفتوگو با ایسنا، درباره نمونههای زیستی این مرکز گفته بود: 50 هزار نمونه زیستی در قالب 27 کلکسیون در چهار حوزه گیاهی، سلولهای انسانی و جانوری، مولکولی و میکروارگانیسمها در این مرکز شناسایی و نگهداری میشود.
وی اصلیترین چالش این مرکز در حفظ و نگهداری نمونههای زیستی را تأمین منابع مالی مناسب جهت حفظ استانداردهای موجود عنوان کرده بود.
با توجه به اهمیت ذخایر ژنتیکی و زیستی که به نوعی سرمایهای برای کشور محسوب می شوند باید دید در سال 1399 چالشهای پیش روی این مرکز ملی چگونه رفع میشود و آیا خبرهای بیشتری در خصوص دستاوردهای مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی منتشر میشود یا خیر.
انتهای پیام