معتادان متجاهر گلستان در انتظار رهایی از برزخ
گرگان - ایرنا - انتهای کوچه باریکی در بافت تاریخی گرگان فریاد محسن خواب نیمروزی همسایهها را آشفته کرده است، پدرش تماس گرفته تا او را برای ترک اعتیاد به کمپ ببرند اما محسن نمیخواهد تسلیم شود و در آخرین تلاش به گریه میافتد، کسی پیشقدم نمیشود و دقایقی بعد خودروی کمپ به سرعت از محل خارج میشود.
به گزارش ایرنا، محسن عضو تیم فوتبال جوانان یک باشگاه در گرگان بود و در پست هافبک وسط بازی می کرد، با قد و قامت کوتاهش، شوت های محکمی می زد و از توانایی زیادی برخودار بود.
شاید هنوز فراموش نکرده باشد که در یکی از مسابقات قهرمانی کشور بازی خوبش با شوت محکم منجر به گل تکمیل شد تا همان جا نامش از طرف مربی تیم ملی جوانان به عنوان یکی از منتخبین مرحله اول اردو نوشته شد اما سرنوشت محسن قرار نبود آن گونه که انتظارش می رفت رقم بخورد.
پسر خجالتی و گوشه گیری که فوتبال را برای فرار از محیط سرد خانه انتخاب کرده بود با وجود استعداد فراوانش در فوتبال راهش را به سمت رفقای ناباب کج کرد و به جای حضور در اردوی تیم ملی در لاک اعتیاد خزید.
طردشدن از خانه، بی سرپناهی، ناامیدی و ده ها آسیب دیگر، بخشی از مشکلات محسن در مسیر گرفتارشدن در دام اعتیاد است، دامی که حالا کار را برای این فوتبالیست با استعداد به جایی رسانده که از ظاهرش نامناسبش در خیابان هراسی ندارد و با وجود بسترهای لازم برای درمان و حتی حمایتهای خانواده و دولت حاضر به ترک کردن اعتیاد خود نیست و مدت هاست به صورت آشکار مواد مخدر مصرف می کند.
فرستادن محسن به کمپ برای ترک اعتیاد، آخرین کاری است که پدرش برای حفظ آبرو و نجات فرزندش انجام می دهد. دوره بازپروری در کمپ که تمام می شود، چند روز حال محسن برقرار است. زندگی برای خانواده آن ها به شرایط طبیعی بر می گردد و همه به بازگشت این پسر به زندگی امیدوار می شوند اما این خوشی ها فقط چند روز دوام دارد و باز همان آش است و همان کاسه!.
آقا کاظم پدر محسن با وجود آن که می داند هزینه های پرداختی به کمپ ترک اعتیاد اثری در بازگرداندن سلامت پسرش ندارد و انگیزه ترک مصرف این مواد در محسن ایجاد نشده اما کورسوی امید در نگاه این پدر هنوز از بین نرفته است.
محسن یکی از 60 هزار معتاد متجاهر کشور است که برای بازگشت به چرخه زندگی سالم نیازمند توجه بیشتر و اجرای طرح های محلهمحوری برای درمان در کنار خانواده و محل زندگی است.
به اعتقاد شماری از کارشناسان افزایش تعداد معتادان، به ویژه معتادان متجاهر در دهه های اخیر شتاب بیشتری گرفته است که فقر، بیکاری و مهاجرت از جمله دلایل اصلی بروز آن به خصوص در شهرهای بزرگ است.
صاحبنظران همکاری همه دستگاهها، کمک و مشارکت مردم و خیرین در تسریع روند درمان، توانمندسازی، صیانت، اشتغال و مهارت آموزی را از جمله راه های بازگشت معتادان متجاهر به جامعه پس از طی کردن دوره درمان دانستند.
نقش کلیدی خیران در درمان معتادان متجاهر
مدرس دانشگاه و جامعه شناس گلستانی در این ارتباط گفت: معتادان پر خطری که بنا به دلایل بسیاری از جمله فقر، بیکاری و مهاجرت با ظاهری نامناسب، آشکار و علنی در اماکن عمومی و میادین مرکزی اعتیاد خود را بدون هیچ ترس و واهمهای به نمایش عموم می گذارند متجاهر شناخته می شوند.
محترم قلی پور در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهارداشت: در شرایطی که اعتیاد اغلب یک بیماری معرفی میشود و حالت جرمگونه ندارد، معتادان راحتتر در عموم تظاهر به اعتیاد می کنند.
وی به راهکارهای کاهش تعداد معتادان متجاهر اشاره کرد و گفت: کمپ های ترک اعتیاد برای کاهش معتادان و درمان آنها تاسیس شده ولی این افردا پس از درمان و پاکسازی دوباره و بدون آموختن مهارت جدید فنی و شغلی وارد جامعه می شوند که در این شرایط بی خانمانی، بیکاری و مهاجرت دوباره آنها را به سوی اعتیاد روانه کند که باید برای حل این مشکل باید برنامه ریزی بهتر و دقیق تر انجام شود.
وی افزود: معتادان پس از ترک مصرف این مواد باید به مراکز اشتغال معرفی شوند و اگر مردم و خیران به اندازه توان خود به این افراد کمک کند، راه بازگشت دوباره این افراد به سمت مصرف مواد مخدر بسته خواهد شد.
گلستان نیازمند افزایش مراکز جامع توانمندسازی معتادان بهبود یافته است
معاون پیشگیری بهزیستی گلستان گفت: یک مرکز ترک اعتیاد ماده 16 قانون اصلاح مبارزه با مواد مخدر (نگهداری معتادان خیابانی و بی سرپناه) با ظرفیت 100 نفر در استان فعال است که براساس دستورالعملها و آیین نامه اجرایی، از طریق ضابط دادگستری نسبت به پذیرش و نگهداری معتادان متجاهر اقدام می شود.
مریم رضایی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا بیان کرد: از آنجایی که معتادان متجاهر دستگیر میشوند و دارای سابقه رفتارهای مجرمانه هستند قرار گرفتن آنها در کنار سایر بیمارانی که خانواده ها بصورت اختیاری برای درمان به کمپها منتقل میشوند فرآیند درمان را با مشکل روبرو کرده است.
وی افزود: ماهیت درمان معتادان متجاهر اجباری بوده و اکثر آنها اقدام به رفتار مجرمانه و فرار از مراکز میکنند که جلوگیری از این مشکلات به رفتار قهری و قضایی نیاز دارد اما مراکز اقامتی سازمان بهزیستی فاقد ضابط قضایی و نیروی انتظامی هستند که این امر مشکلاتی را در فرایند درمان ایجاد می کند.
معاون پیشگیری بهزیستی گلستان بیان کرد: با توجه به ظرفیت 100 نفره تنها مرکز ماده 16 استان گلستان و وجود مشکلات درمانی در مراکز ماده 15 (مراکز اقامتی) استان، ضرورت راه اندازی حداقل یک مرکز در گنبدکاووس احساس میشود.
وی با اشاره به فعالیت تنها مرکز جامع توانمندسازی و جامعه پذیری معتادان بهبود یافته در گرگان خاطرنشان کرد: معتادان بهبود یافته که روند درمان را به اتمام رسانده و نیاز به مکانی شبانه روزی برای اقامت دارند در این مراکز حداکثر به مدت شش ماه فرصت دارند محل زندگی دائمی و شغل را برای خود فراهم نمایند.
رضایی ادامه داد: از جمله وظایف مرکز جامع توانمندسازی و جامعه پذیری معتادان، بازگشت آنان به جامعه از طریق توانمندسازی برای یافتن فرصت شغلی مناسب و یا تهیه سرپناه، افزایش دسترسی به خدمات حمایتی پس از درمان، ارتقای سلامت روانی اجتماعی، ایجاد یا تقویت شبکه اجتماعی و آماده ساختن خانواده برای پذیرش فرد بهبودیافته است که با افزایش این مراکز تعداد معتادان متجاهر در گلستان به یقین کاهش پیدا می کنند.
مراکز ترک اعتیاد معتادان متجاهر نیاز به افزایش دارد
رییس پلیس مبارزه با موادمخدر فرماندهی انتظامی گلستان هم با اشاره به اجرای مستمر طرح جمع آوری معتادان متجاهر در استان گفت: با افزایش معتادان متجاهر، مراکز ترک اعتیاد منطقه پاسخگوی نیاز معتادین برای ترک مصرف نیست.
سرهنگ مجید زائری در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: برای نگهداری معتادان جمعآوری شده در راستای اجرای طرحهای مختلف، فضای کافی وجود ندارد.
رئیس کل دادگستری گلستان هم گفت: برای جلوگیری از بازگشت دوباره مددجویان به چرخه اعتیاد با کمک خیرین اشتغال و توانمندسازی این افراد را دنبال می کنیم.
حیدر آسیابی افزود: تعدادی از کارآفرینان گلستان اعلام آمادگی کرده اند در واحدهای تولیدی خود مددجویانی که ترک کردهاند را مشغول به کار کنند.
آسیابی با اشاره به نیاز گلستان به افزایش ظرفیت مراکز نگهداری معتادان متجاهر گفت: در حال حاضر فقط یک مرکز نگهداری معتادان متجاهر در استان با ظرفیت نگهداری 100 نفر فعالیت می کند که به دنبال افزایش حداقل سه برابری این ظرفیت هستیم.
رئیس کل داگستری گلستان بر لزوم بازنگری در سیاست های کلان کشور در پیشگیری و مبارزه با موادمخدر تاکید کرد و گفت: باید بخش عمده هزینه های مبارزه با موادمخدر بر توانمند سازی معتادین و آموزش مهارت های اجتماعی با هدف پیشگیری از گرایش به موادمخدر متمرکز شود.
رئیس کل دادگستری گلستان از پیگیری دستگاه قضایی برای اختصاص بخشی از هزینه های فرهنگی دستگاه های اجرایی که طبق قانون باید در حوزه مبارزه با مواد مخدر هزینه شود خبر داد و گفت: دادستانی مرکز استان برای دستگاه هایی که در حوزه پیشگیری از اعتیاد و درمان معتادان وظیفه قانونی دارند اما کوتاهی می کنند از حیث ترک فعل ورود خواهد کرد.
دادستان مرکز استان هم گفت: شورای هماهنگی مبارزه با موادمخدر با وجود دستگاه های عریض و طویلی که در آن عضویت دارند کارآیی ندارد و نتوانسته آنگونه که باید از ظرفیت دستگاه های عضو برای کمک به درمان و بازپروری معتادان بهره ببرد.
محمود اسپانلو افزود: همه دستگاه های عضو این شورا باید پای کار بیایند و به وظیفه های قانونی خود عمل کنند و اگر با تذکر ورود نکردند، قانونی اقدام می کنم.
به گزارش ایرنا، استان 2 میلیون نفری گلستان 14 شهرستان دارد که در حال حاضر 39 مرکز خصوصی و یک مرکز دولتی نگهداری معتادان مشغول امدادرسانی به این قشر هستند.