نمایندگان مجلس از دغدغه‌های اشتغال زنان می‌گویند / از چالش بیمه زنان خانه‌دار تا عدم حل مسائل بانوان با قوانین از بالا به پایین
به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، نشست تخصصی اشتغال زنان و قوانین مربوطه با عنوان علاج به همت بسیج دانشجویی دانشگاه الزهرا (س) و با حضور هاجر چنارانی، نماینده مجلس یازدهم و استاد دانشگاه، سمیه رفیعی، نماینده مجلس یازدهم و فاطمه محمدبیگی، نماینده مجلس یازدهم و رئیس فراکسیون جوانی جمعیت و حمایت از خانواده برگزار شد.
فاطمه محمدبیگی، نماینده مجلس یازدهم و رئیس فراکسیون جوانی جمعیت و حمایت از خانواده در این نشست بیان کرد: مرخصی زنان باردار موضوعی است که بنده هم در کمیسیون بهداشت و هم کمیسیون اجتماعی و هم فراکسیون زنان مجلس مطرح است و در حال پیگیری است. از سال گذشته که مجلس یازدهم تشکیل شد، موضوع زنان را به صورت ویژه جلو بردیم. عملا قبل از طرح جوانی جمعیت، مرخصی زنان برای زایمان تکمیل شد و به دولت ابلاغ شد. ما بندی را در قانون جوانی جمعیت گذاشته بودیم که توسط شورای نگهبان مغایر با برخی اصول شناخته شد و متأسفانه حذف شد. در این حوزه خلأ مدیریتی وجود دارد و کارفرما برای زنانی که نه ماه نیستند، برنامه‌ای ندارند. در برخی حوزه‌ها هنوز نگرش ما پخته نشده است.
محمدبیگی افزود: درمورد نحوه التزام به مرخصی زایمان هم با توجه به دغدغه فکری زنان شاغل، ما دولت و وزارتخانه‌ها را مکلف کردیم که هر سه ماه یکبار در این مورد به مجلس گزارش کار بدهند و ما این موضوع را حتما رصد و پایش می‌کنیم و از موضوع ترک فعل را پیگیری خواهیم کرد. همچنین در کمیسیون اصل 90 نیز این موضوع را به صورت ویژه پیگیری خواهیم کرد. این موضوع باید دغدغه همه از کارفرمایان، دولت و همه مسئولین باشد. موضوع جمعیت فقط موضوع صرف یک عده خاص نیست و مربوط به آینده زندگی تک تک مردم ایران است. اگر جمعیت سالمند شود، دیگر کسی نیست که به آنان برسد و باید جمعیت در سنین مختلف به نرم خود برسد.
فعالیت اجتماعی صرفا اشتغال نیست وی در ادامه اظهار کرد: در قانون خانواده در اسلام، زنان حق نفقه دارند و مسئول تأمین اقتصادی خانواده نیستند و در الگوی سوم نه شرقی و نه غربی، زن مسلمان مسئول تأمین اقتصادی نیست و زنان را برای مسئولیت مهم‌تری آزاد کرده است. خداوند صفت ربوبیت را فقط به زن داده است و این برتری زنان ماست. ما باید گفتگو کنیم و جریان‌سازی داشته باشیم و ارزش‌ها را واگویه کنیم و نظام ما نظام خانواده‌محور است. فعالیت اجتماعی صرفا اشتغال نیست و می‌توان با در خانه ماندن و کار در فضای مجازی، دنیا را تکان دهد.
بیمه زنان خانه‌دار جزء مشاغل آزاد طبقه‌بندی می‌شود این نماینده مجلس در ادامه افزود: بیمه زنان خانه‌دار در کشور ما به صورت ویژه وجود ندارد و این بیمه یک مدل دولتی و یک مدل خصوصی دارد. اغلب بیمه‌های زنان خانه‌دار به صورت خصوصی یا مکمل در کشور وجود دارد. خیلی از افراد جامعه که توان پس‌انداز مالی ندارند، نمی‌توانند شامل این بیمه شوند. یکی دیگر از بیمه‌ها نیز بیمه سازمان تأمین اجتماعی است که بحث‌های زیادی بر روی آن است و همیشه مسئولین سازمان اجتماعی می‌گویند تا تأمین مالی نشود، امکان این کار برای بیمه زنان خانه‌دار وجود ندارد. بیمه زنان خانه‌دار جزء مشاغل آزاد طبقه‌بندی می‌شود و در قانون به عنوان شغلی که خدمات بر روی آن گرفته شود، نداریم و این یک نقص است و باید برطرف شود. این موضوع نیز دغدغه بسیاری از مردان است و بابت همسران خود نگرانی دارند.
سمیه رفیعی، نماینده مجلس یازدهم در این نشست گفت: ما به چه نحو می‌توانیم ضمانت دهیم که زنان ما در هرجایی در کمال امنیت می‌توانند مشغول به کار شوند. زمانی که سیاست‌های اشتغال بانوان توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی ابلاغ شد، یکسری ارزش‌ها و اصولی در آنجا گفته شد. ما برخی مسائل را به صورت جزئی ورود پیدا می‌کنیم و حتی قانون و بودجه برای آن درنظر می‌گیریم، ولی به آن چارچوب و ریشه اصلی توجهی نداریم. آیا دغدغه ما صرفا بانوان شاغل است؟ دولت‌ها فقط برای کارمندان خود بودجه می‌نویسند و سهم بقیه عموم مردم مشخص نیست.
وی افزود: ما در این مسئله نیز فقط به زنان شاغل فکر می‌کنیم و بقیه را درنظر نمی‌گیریم. پنجاه درصد جامعه ما زنان هستند و آنان در این جامعه نقش فعالانه دارند. درمورد مشخصه‌های بانوی تراز انقلاب اسلامی خیلی صحبت نشده است و معلوم نیست بانوی تزار چه کسی است. این‌ها مسائل رو زمین مانده گفتمان زنان در جمهوری اسلامی است که نه الهام گرفته از شرق و نه غرب است. زنان در غرب با نگاه ابزاری در جامعه حضور دارد و در شرق نیز با نگاه از بالا به پایین، اما در جمهوری اسلامی باید نگاه عزت به آنان وجود داشته باشد. در بخش خصوصی هنوز در این زمینه اتفاق خاصی نیفتاده و یک زن بعد از طی نه ماه مرخصی خود باید به دنبال احقاق حقوق خود برود. حضور مؤثر بانوان در اجتماع دغدغه ماست و باید برای آن تعیین تکلیف شود.
رفیعی اظهار کرد: قانون تسهیل کار، قرار بوده که فعالیت‌ها را برای کارگران و بخش خصوصی تسهیل بکند، اما دقیقا این مسئله نتیجه عکس داده است. ما به جای اینکه دائم در فکر وضع قوانین جدید باشیم، باید قوانین را تنقیه کرد. قوانین ما به خاطر عدم نظارت و بعضا عدم بازبینی در آن دچار اشکالات زیادی است که باید برطرف شود.
مدیریت در کشور یک مدیریت مردانه است سمیه رفیعی با تأکید بر عدم حضور زنان در لایه‌های مدیریت کلان کشور گفت: در حال حاضر باید انحصارشکنی و اصلاحات اساسی در فضای اشتغال بانوان صورت گیرد تا زنان را به حضور فعال در اجتماع تشویق کند. مدیریت در کشور یک مدیریت مردانه است و استیلای مردانه بر ساختار‌های مدیریتی کشور وجود دارد. این درد است که یک شغل در یک شرکت برای مردان یک حقوق و برای زنان حقوق کمتری را دارد. با همین مسائل کم کم نگاه ابزاری به زنان تثبیت می‌شود و باید این نگاه عوض شود. باید در تمام ابعاد و ارکان استقرار جنسیتی به معنای تام صورت بگیرد و در حال حاضر عدالت در این زمینه وجود ندارد.
بانوان مطالبات و مسائل خود را صرفا در حوزه زنان محدود می‌کنند او در پایان صحبت‌های خود بیان کرد: یک ایرادی نیز به خود زنان وارد است و آن، این مسئله است که بانوان خود را صرفا در حوزه زنان محدود می‌کنند و به حوزه‌های دیگر وارد نمی‌شوند. ما زنان متخصص زیادی در بخش‌های دیگر داریم که اصلا مطرح و استفاده نمی‌شوند. این وظیفه شورای اجتماعی زنان، شورای عالی انقلاب فرهنگی و معاونت زنان است که زنان را در حوزه‌های دیگر وارد و استفاده کنند. باید گفت سهم بانوان حوزه‌های تخصصی چقدر است؟ به نوعی زنان ابزار سیاسی‌کاری آقایان و خانم‌ها شده است و عده‌ای پوچ‌ترین و سطحی‌ترین مطالبات زنان را به عنوان مطالبات اصلی علم کردند. در حال حاضر باور به توانمندی زنان ضعیف است.
مسائل زنان با قوانین سفت و سخت حل نخواهد شد هاجر چنارانی، نماینده مجلس یازدهم و استاد دانشگاه در این نشست گفت: در حال حاضر بودجه جامعه و کشور ما به هیچ عنوان تکاپوی خیلی از برنامه‌ها را نمی‌دهد. در برنامه ششم توسعه آورده شد که برای زنان سرپرست خانوار کاری انجام دهیم، اما در عمل اتفاقی نیفتاد و در بودجه نهیچ رقمی برای آن درنظر گرفته نشد. زمانی که به کارفرمایان می‌گوییم که به زنان باردار نه ماه مرخصی بدهد، دولت برای جبران نیروی آن چه کار و مشوق‌هایی را در نظر گرفته است؟ ما امروز یک میلیون جوانی داریم که حاضر نیستند ازدواج کنند و دولت برای آنان برنامه‌ای ندارد. در این قضیه فقط مجلس مسئول نیست و دولت به خیلی از قوانین عمل نمی‌کند. امروز جوانان نمی‌توانند مسئولیت زندگی را به عهده بگیرند و همه درگیر کار هستند. به عبارتی ما امروز نمی‌توانیم از جوانان حمایت کنیم و باید فکری کرد و وارد میدان شد و برنامه‌ریزی کرد. آیا در راستای یک میلیون مسکن قانون یا برنامه‌ای نوشته شده است؟ باید گفت که برای اینگونه مسائل با قوانین سفت و سخت نمی‌توان کاری کرد.
وی در ادامه افزود: اگر بخواهیم تغییر ایجاد شود، زنان باید زنان را بپذیرند. در سطح مدیریت کلان، یک درصد هم سهم مدیریت زنان نیست و در سطح میانی نیز سهم زیادی نمی‌باشد و متأسفانه سهم زنان در بخش خدماتی از همه بیشتر است. حدود شش درصد از مجلس نیز سهم زنان است و در جامعه‌ای که نصف آن را زنان و نصف را مردان تشکیل می‌دهند، این موضوع جای تأسف دارد. با این شرایط نمی‌توان توقع داشت که قانون برای زنان نوشته شود. مطالبه‌گری جامعه زنان باید راه بیفتد و از خودمان و زنان توانمند جامعه باید شروع کنیم.
هدف اصلی تحکیم بنیان خانواده است چنارانی در پایان بیان کرد: امروزه متأسفانه خیلی از مطالب اسلام را فراموش کرده‌ایم. چندمدت پیش یک زن برای شهرداری تهران مطرح شد و دیدیم چه جنجالی به پا شد و این نگاه و رویکرد اشتباه است. من به عنوان یک زن باید خود را باور کنیم تا بتوانم بسیاری از فعالیت‌ها را انجام دهم. سهم زنان از جایگاه‌های مختلف مدیریتی کشور کجاست؟ به دور از هرگونه جناح‌بندی‌های سیاسی باید به دنبال یک جامعه آماری توانمند از زنان سرزمین‌مان باشیم و تمام تلاش ما در راستای تحکیم بنیان خانواده است.
