واردات 236میلیون دلار قطعات هواپیما و پهپاد از غرب با وجود تحریم‌ها

به گزارش مشرق، روزنامه کیهان در ستون خبر ویژه خود نوشت: وب‌سایت این شبکه در گزارش خود نوشت: صادرات قطعات مذکور از تقریبا صفر در سال 1399 به حدود 26میلیون دلار در هشت ماهه نخست امسال افزایش پیدا کرده است.

جیم مانکوس، معاون واحد تجارت جهانی در بخش تحقیقات وزارت امنیت ملی آمریکا گفت: لاشه پهپادهای ایرانی که در خاورمیانه و اوکراین به دست می‌آیند، حاوی تجهیزات حساس آمریکایی هستند. کارکرد چندگانه قطعات مصرفی در پهپادها، همکاری و برون‌سپاری ساخت پهپادها به شرکت‌های دانش‌بنیان و واسطه‌گری شرکت‌های خارجی برای واردات قطعات همگی باعث شدند تا تلاش‌ها برای جلوگیری از توسعه صنایع پهپادی ایران موفق نباشد.

خردادماه امسال وزارت خزانه‌داری آمریکا یک راهنما درباره صنایع پهپادی جمهوری اسلامی منتشر کرد. این راهنمای 11صفحه‌ای به بازرگانان درباره اقلامی که جمهوری اسلامی در ساخت پهپادهایش از آنها استفاده می‌کند هشدار و توضیح داده بود برخی از آنها می‌توانند شامل تحریم‌های ایالات‌متحده باشند.

پس از آغاز جنگ اوکراین، واردات قطعات موتور وسایط نقلیه هوائی به ایران، تنها در هشت ماه اول امسال (1402) از کل 12 ماه سال 1401 بیشتر بوده است. در هشت ماه اول پارسال، 24میلیون دلار «اجزاء و قطعات موتورهای وسایط نقلیه هوایی» به ایران وارد شده و افزایش 61درصدی را نشان می‌دهد. مبدأ 75درصد کل واردات اجزاء و قطعات موتورهای وسایط نقلیه هوائی از سال 1391 تا هشت ماه اول 1402، ترکیه، هنگ‌کنگ، امارات متحده عربی و چین بودند.

در این مدت جمهوری اسلامی 52میلیون دلار از ترکیه، 50میلیون دلار از هنگ‌کنگ، 43میلیون دلار از امارات و 28میلیون دلار از چین قطعات موتورهای وسایط نقلیه هوائی وارد کرده است. علاوه‌بر این مبادی اصلی، بسیاری از کشورهای اروپایی هم در بین صادرکنندگان این تجهیزات به جمهوری اسلامی حضور دارند. حدود دو میلیون و 100هزار دلار از مجموع واردات این تجهیزات از مبدأ اوکراین بوده است.

در اروپا، بیشترین واردات اجزاء و قطعات موتورهای وسایط نقلیه هوائی که در ساخت پهپادها از آنها استفاده می‌شود از آلمان به ایران صادر شده است. پس از آلمان، اوکراین و بعد اسلوونی قرار دارد. بیش از 50هزار دلار از این تجهیزات هم از آمریکا به کشور وارد شده است. این واردات در سال‌های 1392 و 1397 انجام شده است.

از طرف دیگر ایران که خود، واردکننده این تجهیزات تا سال 1400 بوده، ناگهان به صادرکننده این کد تعرفه تبدیل شده است. صادرات اجزاء و قطعات موتورهای وسایط نقلیه هوایی، از تقریبا صفر در سال 1399، به حدود 26میلیون دلار در هشت ماه اول سال 1402 رسیده است.

اولین مقصد صادرات قطعات موتورهای وسایط نقلیه هوائی در این مدت ونزوئلا بوده است. حدود 20میلیون دلار از این تجهیزات به ونزوئلا صادر شده که معادل حدوداً 37درصد کل صادرات این ردیف است. پس از آن تاجیکستان با حدود 14 و اتیوپی با حدود 6میلیون دلار قرار دارند.

فرزین ندیمی، پژوهشگر ارشد انستیتو واشنگتن، آذر1401 در مقاله‌ای در واشنگتن‌پست نوشت: جمهوری اسلامی و ونزوئلا از ابتدای دهه 2000 میلادی همکاری خود را در زمینه هواپیماهای بدون سرنشین آغاز کردند و این همکاری تا آنجا پیش رفت که در سال 2012 جمهوری اسلامی برای ونزوئلا خط تولید پهپاد تاسیس کرد.

در حال حاضر تعداد زیادی شرکت‌های خصوصی هستند که در زمینه صنایع پهپادی فعالند. این شرکت‌ها بعضا خود را دانش‌بنیان معرفی می‌کنند. اتحادیه‌ای هم به نام صنایع هوائی و فضائی ایران وجود دارد که 305 شرکت خصوصی در آن عضو هستند.