واقع‌گرایی در وین / آیا غرب پیچ تند را با موفقیت پشت سر می‌گذارد؟
هئیت ایرانی با دستورالعملی مدون و دقیق پشت میز مذاکره نشسته است و حتی برای سلب بهانه از طرف مقابل گزینه‌های انتخابی را نیز تدوین کرده و فقط انتخاب طرف مقابل مانده است؛ تصمیم و انتخابی مهم و سیاسی برای طرف غربی که یکبار برای همیشه باید حسن‌نیت خود را نشان بدهد
خبرگزاری میزان - «گفت‌وگو‌ها خوب پیش می‌رود، هرچقدر طرف مقابل ما آمادگی جدی‌تری برای لغو تحریم‌ها داشته باشد و اراده جدی‌تری برای پذیرش سازوکار‌های مد نظر جمهوری اسلامی ایران در لغو تحریم‌ها داشته باشد به ویژه در دو موضوع راستی آزمایی و تضمین، در مدت زمان کوتاه‌تری می‌توانیم به توافق دست پیدا کنیم و اگر توافق حاصل شود ابتدا طرف نقض کننده برجام یعنی ایالات متحده آمریکا باید تحریم را لغو کند و جمهوری اسلامی ایران پس از انجام راستی‌آزمایی، اقدامات هسته‌ای را در چارچوب توافق صورت خواهد داد»، این چند جمله عصاره نشست‌های دور هشتم مذاکرات برجام است که علی باقری مذاکره کننده ارشد کشورمان در وین آن‌ها را در جمع خبرنگاران بیان کرده است.
البته پیش از این دیپلمات روس از این دور به عنوان دور نهایی یاد کرده بود و وانگ گون نماینده ارشد چین در مذاکرات وین پیش آغاز نشست‌های دور هشتم در جمع خبرنگاران اعلام کرده بود دور هشتم مذاکرات بر رفع تحریم‌ها متمرکز خواهد بود و اختلافات بین ایران و تروئیکای اروپایی کمتر شده و ممکن است تا قبل از فوریه 2022 به یک توافق دست یابند!
نشست‌های دور هشتم مذاکرات برای لغو تحریم‌ها در حالی از روز دوشنبه مصادف با 6 دی ماه 1400 آغاز شد که از روز سه شنبه کارگروه‌های دو طرف برای مذاکره در خصوص نحوه لغو تحریم‌ها جلساتی داشتند سپس از روز جمعه تا یکشنبه تنفس برقرار خواهد بود و در ادامه از دوشنبه مذاکرات دوباره از سرگرفته خواهد شد و احتمالا جلساتی دیگر در کارگروه‌ها برای بررسی موضوعات هسته‌ای نیز تشکیل خواهد شد.
به طور کلی اخبار حاکی از آن است که فضای گفت‌وگو‌ها سازنده است و طرف‌ها هر از چند گاهی برای رسیدن به توافق دست به قلم برده و در حین مذاکره مکاتباتی با یکدیگر دارند.
در حقیقت در شرایطی که به نظر می‌رسد هوا در میانه سوز زمستانی در وین آفتابی است و مذاکرات روند امیدوار کننده‌ای را طی می‌کند علی رغم دور قبلی که طرف غربی عنان از کف داده بود و نمی‌خواست واقعیت موجود را قبول کند، اما این بار مرکب شیطان را هی کرده تا بلکه بتواند از پیچ تندی که خودش درست کرده عبور کند.
با این وجود ند پرایس سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در پاسخ به خبرنگار سی ان ان گفته است «هنوز خیلی زود است که بگوییم ایران با رویکرد سازنده تری بازگشته یا خیر»! معنای کلمه سازنده در کلام این مقام آمریکایی زمین تا آسمان با آنچه که عقول عامه بشر از آن دارد متفاوت است.
کشوری که بلافاصله پس از امضای برجام تحریم‌هایی را علیه ایران وضع کرد و سپس رئیس جمهورش در تصمیمی محیرالعقول از توافق خارج شد و تقریبا چندین برابر قبل از اجرای برجام تحریم‌هایی را علیه ایران وضع کرد حالا از سازنده بودن وجدیت در مذاکره سخن می‌گوید!
این در حالی است که در این دور از مذاکرات هئیت ایرانی با دستورالعملی مدون و دقیق پشت میز مذاکره نشسته است و حتی برای سلب بهانه از طرف مقابل گزینه‌های انتخابی را نیز بتدوین کرده و فقط انتخاب طرف مقابل مانده است؛ تصمیم و انتخابی مهم و سیاسی برای طرف غربی که یکبار برای همیشه باید حسن نیت خود را نشان بدهد در غیر اینصورت احتمالا برجام آخرین مذاکره در قالب پیمان‌های منع اشاعه و گسترش در تاریخ روابط بین الملل خواهد بود.
با این وجود همچنان که این روز‌ها آسمان خساست خود را برای بارش ارزانی ایران کرده و در مقابل سوز زمستانی این کمبود را جبران می‌کند، اما تنور گفت‌وگو‌ها در وین گرم شده‌است تا بلکه یخ تحریم‌های ظالمانه و بی منطق ذوب شود و دریاچه یخ زده دوباره جان بگیرد.
اینکه این آتش روشن شده آنقدر جان خواهد گرفت که بتواند یخ تحریم‌ها را آب بکند یا نه همه بستگی به جنس هیزمی دارد که غرب با خود به وین آورده اگر تضمین و درستی عمل در دستور کار طرف مقابل نباشد احتمالا هیزم‌ها خیس خواهند بود آتش فروکش می‌کند که در اینصورت از پیچ تند خود ساخته عبور نخواهد کرد و چه بسا آتش در جایی دیگر دامنش را خواهد گرفت؛ بنابراین آنچه که در این دور از نشست‌ها حائز اهمیت است تضمین محکم و شفاف است چراکه ممکن است دوباره ترامپی جدید وارد کاخ سفید شود و هر آنچه که رشته شده پنبه کند! در اینجاست که دوباره پژو، توتال و امثالهم شبانه چمدان به دست از ایران می‌روند.
اما انریکه مورا معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ‌کننده کمیسیون مشترک برجام، پس از پایان اولین نشست از دور هشتم مذاکرات وین در جمع خبرنگاران ادعا کرد: «ما به دنبال رفع تحریم‌های آمریکا و محدود کردن برنامه هسته‌ای ایران هستیم و موفقیت ما در گرو اتخاذ تصمیمات سخت تهران و واشنگتن است. همچنین زمان زیادی برای دستیابی به توافق نداریم. مذاکرات باید در یک بازه زمانی معقول انجام شود و ما در مورد هفته‌ها صحبت می‌کنیم نه ماها»! او در عین حال تاکید کرد که دور هشتم مذاکرات، درباره موضوعات مورد مناقشه بحث خواهد شد و ما در مورد لغو تحریم‌های آمریکا و تعهدات هسته‌ای ایران به طور موازی بحث می‌کنیم.
مورا درست می‌گوید تصمیم سخت است و زمان کوتاه، اما نه برای ایران بلکه برای آمریکا و دنبال کنندگانش، اگرهم ضیق وقت و ضرب الاجلی هم وجود داشته باشد متوجه طرف مقابل است، در واقع اینکه دو خط موازی هیچگاه به یکدیگر نمی‌رسند یک اصل بدیهی در ریاضیات است، اما اینکه کدام طرف خط را منحرف و به نقطه اتصال و تقاطع خواهد رسید موضوعی است که طی چند روز آینده و با تصمیم طرف مقابل مشخص خواهد شد چراکه زمان تصمیم برای آنطرف میز فرا رسیده است، زیرا پیش از این ایران در سال 2015 با یک تصمیم قاطع پشت میز مذاکره نشست، اما از آن زمان تا کنون نه تنها طرف مقابل از ابر‌ها پا بر زمین نذاشته و با واقعیت مواجه نشده بلکه در صدد مبهم جلوه دادن گفت‌وگو‌ها نیز بوده و عهد شکنی کرده است.