وضعیت دارویی کشور تا چه زمانی به حالت طبیعی خود باز خواهد گشت؟

اگرچه معلوم نیست این حمایت از دارویار دایمی خواهد بود، یا این طرح حیاتی، چندماه دیگر باز هم به دلیل کوتاهی متولیان، دچار سکته بعدی خواهد شد.

تامین اجتماعی: مطالبات تا پایان شهریور داروخانه‌ها تسویه شد

سازمان تامین اجتماعی کشور که 73 درصد مردم را تحت پوشش دارد، بزرگ‌ترین متهم اجرای ناموفق طرح دارویار در ماه‌های گذشته بود؛ سازمانی که به دلیل پرداخت نکردن مطالبات داروخانه‌ها و مراکز درمانی، کار را به جایی رسانده بود که برخی بیمارستان‌ها مثل فیروزگر تهران، اطلاعیه عدم پذیرش بیمه‌شدگان تامین اجتماعی را منتشر کرده بودند و داروخانه‌داران هم خود را برای کاری مشابه آماده می‌کردند، اما خوشبختانه فعلا بخش بزرگی از این مشکل حل شده است و مدیر عامل این سازمان اعلام کرد: «کل بدهی معوقه تا پایان شهریورماه را تسویه کرده‌ایم و تنها مبالغ مربوط به مهرماه باقی مانده است».

گلایه از تبعیض بین بیمه ها

البته میرهاشم موسوی دلایل بروز تاخیر در پرداخت‌ها را هم توضیح داده است: «در آغاز اجرای این طرح، 2400 میلیارد تومان در اختیار تأمین‌اجتماعی قرار گرفت که ما از محل منابع داخلی خود هزار میلیارد تومان به آن اضافه و به داروخانه‌ها تزریق کردیم اما منابعی که قرار بود در اختیار ما قرار بگیرد تا بدهی معوقه تا آن مقطع به داروخانه‌ها را تسویه کنیم، تأمین و پرداخت نشد؛ در حالی‌که بیمه‌های دیگر مثل بیمه سلامت منابع خوبی دریافت و کل بدهی معوقه خود را تسویه کردند.» با وجود این گلایه‌ها، موسوی این وعده را هم داده است که پرداخت‌های تامین اجتماعی را به‌روز کند تا به گفته او «طرح ارزشمند و مفید دارویار»، درنهایت به کاهش پرداختی از جیب مردم برای تهیه دارو منجر شود.

5200 میلیارد در راه دانشگاه های علوم پزشکی

مدیر عامل سازمان تامین اجتماعی، قول‌هایی هم برای تسویه بدهی به دانشگاه‌های علوم پزشکی و مراکز درمانی داده و گفته است: «بدهی ما به دانشگاه‌های علوم پزشکی حدود 8 هزار میلیارد تومان بود که هفته گذشته هزار میلیارد تومان آن را پرداختیم و 5200 میلیارد تومان هم به زودی با تأمین منابع مالی پرداخت خواهیم کرد که امیدواریم این مراکز نیز در پرداخت‌های خود از جمله در پرداخت به کارکنان بخش سلامت مشکلی نداشته باشند».

کاهش مالیات بر ارزش افزوده واردات دارو و مواد اولیه دارویی

اتفاق مهم و مثبت دیگر برای حل مشکلات دارویی کشور، کاهش مالیات بر ارزش افزوده مواد اولیه دارویی بود. در ماه‌های گذشته، تعیین مالیات 9 درصدی برای ترخیص این مواد، مشکلاتی را برای داروسازان ایجاد کرده بود، به گونه‌ای که طبق گفته «مهدی پیرصالحی» عضو هیئت مدیره سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی، سبب شده حدود 600 میلیون دلار مواد اولیه دارویی در گمرکات بماند و شرکت‌ها به دلیل هزینه بالای مالیات بر ارزش افزوده نتوانند این اقلام را ترخیص کنند. اما حالا با نامه‌ای که رئیس گمرک در تاریخ 7 آبان 1401 صادر کرده، نرخ مالیات بر ارزش افزوده مواد اولیه دارو و دارو به یک و 2 درصد کاهش یافته است.

کمبود دارو همچنان باقی است

با تسویه بخش قابل توجهی از بدهی‌های سازمان تامین اجتماعی به داروخانه‌ها، یک نگرانی بسیار مهم مردم، یعنی بی اعتبار شدن دفترچه‌های بیمه، کمرنگ شده و نباید این اتفاق خوب را نادیده گرفت؛ اما مشکل کمبود اقلام دارویی همچنان در کشور وجود دارد و این واقعیت هم قابل انکار نیست. نایب رئیس انجمن داروسازان ایران دیروز در این باره به ایسنا گفت: «هم‌اکنون علاوه بر کمبودی که در حوزه آنتی‌بیوتیک‌ها وجود دارد، عمدتا در شربت‌ها که برای مصرف کودکان است، کمبود داریم؛ در زمینه شربت سرماخوردگی و شربت دیفن‌هیدرامین کمبود داریم، برای تب بچه‌ها شربت استامینوفن و بروفن به اندازه کافی پیدا نمی‌شود، شیاف استامینوفن برای کودکانی که خیلی کوچک هستند و باید استامینوفن را به صورت شیاف استفاده کنند خیلی کمیاب است، برای سرفه کودکان هم کمبود دارو وجود دارد، حتی داروهای خیلی ساده مانند قطره نمکی شست‌وشوی بینی برای کودکان هم پیدا نمی‌شود». دکتر علی فاطمی این را هم گفت که: «وضعیت تامین سرم نسبت به قبل بهتر شده، اما همچنان جزو اقلامی است که کمبود دارد و به صورت سهمیه‌ای به داروخانه‌ها داده می‌شود».

عضو هیئت مدیره و رئیس سابق انجمن داروسازان ایران مطرح کرد: رسیدن بازار دارو به شرایط طبیعی تا 3 ماه دیگر

دکتر «رهبر مژدهی آذر» عضو هیئت مدیره انجمن داروسازان ایران که پیش از این ریاست این انجمن را هم برعهده داشته، در گفت‌وگو با خراسان درباره چرایی استمرار مشکلات دارویی می گوید: دلیل اصلی، همان قیمت‌گذاری دستوری است که تولیدکنندگان از یک سال قبل درباره تبعاتش هشدار داده بودند؛ این مصوبه که قیمت دارو باید مشابه قیمت شهریور 1400 باشد، اجرایی نبود و با وجود این که بارها در جلسات متعدد انجمن داروسازان و سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی با مسئولان درباره ایرادات آن صحبت شد اما به نتیجه‌ای نرسید. او می افزاید: سردرگمی در نرخ ارز و تامین نشدن به موقع ارز واردات مواد اولیه دارو هم در کنار مشکلاتی مانند نرخ مالیات بر ارزش افزوده، در این ماجرا تاثیرگذار بود و همه این‌ها سبب شد بسیاری از خطوط تولید دارو که ضررده شده بود، تعطیل شود و امروز دچار کمبود برخی اقلام دارویی در کشور باشیم.

از او درباره اقدامات صورت گرفته برای حل این مشکل هم می‌پرسم و او پاسخ می‌دهد: «خوشبختانه اخیرا پس از شنیده شدن گلایه‌های تولیدکنندگان، گشایش‌هایی حاصل شده، کمیسیون بهداشت مجلس هم پیگیر است و سازمان غذا و دارو هم پس از تغییرات مدیریتی انجام شده، به‌جد دنبال تامین داروهای ضروری است.» مژدهی آذر تصریح می‌کند: شرکت های داروسازی با تمام توان و برخی به صورت سه شیفت در حال تولید هستند و پیش‌بینی این است که تا سه ماه آینده، شرایط دارویی کشور به حالت طبیعی برسد.