وضعیت وخیم حقوق «بشر دوستانه» در غزه

به گزارش روابط عمومی سازمان دفاع از قربانیان خشونت در ابتدای این نشست مهدی محبی راد، دبیر جلسه، ضمن برشمردن نقض های حقوق بشر و بشر دوستانه در غزه به ظرفیت های بین المللی از جمله پرونده اخیر آفریقای جنوبی در دیوان بین المللی دادگستری اشاره کرد.

سخنران اول این نشست دکتر انیس قاسم، حقوق دان بین المللی و عضو هیات مدیره سازمان غیردولتی «حقوق برای فلسطین» بود که به جنبه های حقوقی وضعیت حقوق بشر در غزه و تشریح کنوانسیون پیشگیری و مجازات نسل زدایی پرداخت.

وی تاکید کرد: دیوان با توجه به گزارشاتی که از آنروا و سازمان بهداشت جهانی دریافت کرده و بررسی اظهارات مقامات اسرائیل دستور موقت خود را صادر کرده است. مواردی از قبیل اینکه مقامات اسرائیلی فلسطینیان را حیوانات انسان نما خوانده و تاکید کرده اند که همه اقلام بشردوستانه مانند آب و غذا را باید به روی غزه بست. دکتر انیس قاسم تصریح کرد: در این دستور موقت، دیوان بایدهایی را برای اسرائیل تعیین کرده که متاسفانه به هیچ یک از آنها پایبند نبوده است، از جمله اینکه اسرائیل «باید» اقدامات خود را متوقف کرده و در این باره به دیوان گزارش دهد، اسرائیل گزارشی محرمانه به دیوان ارائه کرده، اما کشتار افراد ادامه یافته و بحران به سطحی هشدار دهنده رسیده است.

وی اضافه کرد: استفاده بیش از حد زور در این منطقه مشاهده میشود و محدودیت دسترسی به اقلام بشردوستانه وجود دارد. وی اشاره داشت که در حال حاضر کمتر از روزانه 100 کامیون به غزه وارد می شود. کودکان از گرسنگی و کم آبی می میرند. گرسنگی دادن اجباری اسرائیل با تأکید بر سخنان گزارشگر حق غذا از دیگر مباحث مطرح شده بود.

دکتر قاسم گفت: رنج کودکان به مثابه شکنجه است. مردم همگی گرسنگی می کشند. اسرائیل در این منطقه از چندین مدل نسل کشی استفاده کرده است. انتقال اجباری مردم تحت بند ج ماده 2 کنوانسیون نسل کشی ممنوع بوده و جنایت جنگی محسوب می شود. کنوانسیون چهارم ژنو نیز انتقال اجباری مردم را غیرقانونی می داند.

وی در پایان تاکید کرد: اسرائیل به گزارشهای سازمانهای مختلف درباره غزه بی توجه بوده، همچنین دولتها وظیفه دارند اسرائیل را مجبور به پیروی از کنوانسیون نسل زدایی نمایند. همچنین تحریم بخش‌های مختلف اسرائیل مانند ورزش، هنر و تجارت به دلیل نقضهای فاحش حقوق بشری میتواند در دستورکار دولتها قرار گیرد و در مجموع، اقدامات متعددی برای منزوی کردن اسرائیل از طرف دولتها متصور است. سخنران دوم این نشست پروفسور مایکل لینک گزارشگر اسبق وضعیت حقوق بشر در سرزمین های اشغالی و استاد حقوق بین الملل بود. وی در سخنان خود موضوع نسل زدایی و جنایات بین المللی اسراییل در غزه را با تاکید بر پرونده اخیر افریقای جنوبی تشریح کرد.

گزارشگر اسبق وضعیت حقوق بشر در سرزمین های اشغالی گفت: آفریقای جنوبی با توجه به گزارشها و داده‌هایی که در دست داشته به این نتیجه رسیده که امکان طرح این دعوا را دارد. این کشور به رنج حدود دو میلیون مردم غزه توجه کرده است. آفریقای جنوبی باید ثابت کند که کشتار و رنج فلسطینیان به نابودی بخشی از این گروه منجر شده است.

لینک افزود: اسرائیل در مقابل این ادعا را مطرح کرده که قربانی نسل زدایی بوده و نه عامل آن. وی با اشاره به نقش دیوان بین المللی دادگستری گفت: دیوان، در مورد موضوع نسل زدایی و اظهارات مربوط به کشتار افراد و غیرقابل سکونت شدن غزه برای مردم به سخنان مقامات سازمان ملل در خصوص غزه توجه داشته است.

وی تصریح کرد: اکنون در غزه وضعیت حقوق بشر دوستانه بسیار وخیم است. میزان کمک های بشردوستانه بسیار کم شده است، قحطی و گرسنگی بوجود آمده است و گرسنگی دادن مردم، جنایت جنگی است.

گزارشگر اسبق وضعیت حقوق بشر در سرزمین های اشغالی بیان داشت که دستور موقت دیوان، مطلوب بوده است اما نبود درخواست آتش بس در غزه، این امکان را به اسرائیل داده تا دستور موقت را به نفع خود تفسیر کند. دیوان شش اقدام را در دستور موقت صادر کرده که اسرائیل موظف به رعایت آن بوده است.

مایکل لینک اشاره داشت که انگلیس و آمریکا در کنار اسرائیل ایستاده و آفریقا را مورد نکوهش قرار داده اند.

وی بیان کرد: طبیعتاً، دیوان ارتشی در اختیار ندارد که به کمک آن حکم خود را اجرا کند و مشروعیت این دستور موقت به اراده سیاسی دولتها برای پیروی از حکم دیوان بستگی دارد.

سومین سخنران این نشست دکتر مهمت شکرو گوزل، استاد دانشگاه و مدیر مرکز مطالعات صلح و آشتی بود که به موضوع برخی مسائل حقوقی جنگ غزه و تامین مالی بازسازی غزه پرداخت.

وی در سخنان خود با اشاره به اینکه می توان با بهره گیری از منابع گاز مدیترانه، برای بازسازی غزه کمک مالی ارسال کرد، تصریح کرد غزه سرزمینی است که به سازمان ملل تعلق دارد و می توان مانند مردم آلاسکا به همه مردم غزه حقوق ماهیانه پرداخت کرد.

این استاد دانشگاه گفت: دلیل مشکلی که اکنون درباره فلسطین وجود دارد عبارت اشتباهی است که در قطعنامه 242 شورای امنیت مصوب سال 1967 به کار رفته و برای اسرائیل این ذهنیت را ایجاد کرده که راه حل صلح دو دولت مشروط به تایید اسرائیل است. درج عبارات اشتباه در قطعنامه شورای امنیت، به اسرائیل امکان داده که بتواند فلسطین را اشغال کند.

وی اضافه کرد: قطعنامه 181 شورای امنیت راه حل دو دولت ارائه کرده است. معاهدات فراموش شده درباره اسرائیل وجود دارد، عضویت اسرائیل در سازمان ملل بر اساس قطعنامه 181 بوده و دولت فلسطین نیز بر اساس همین قطعنامه به رسمیت شناخته شده است. دکتر شکرو افزود: قطعنامه 242 شورای امنیت مصوب 1967 اشغال اراضی اشغال شده پیش از جنگ 1967 را غیرقانونی در نظر گرفته و اظهار می دارد که اسرائیل حق حکمرانی بر اراضی اشغالی را ندارد و طبق حقوق بینالملل، اسرائیل نمی‌تواند قلمرو را به زور به اشغال خود درآورد و نیز شورای امنیت نمی تواند قلمروی کشورها را تغییر دهد.

وی در پایان گفت: برای پایان دادن به مشکل فلسطین شورای امنیت باید به تصمیمات اشتباه خود پایان دهد. فلسطین می تواند کشور عضو سازمان ملل شود.

آخرین سخنران این نشست، خانم لیدیا کنعان فعال حقوق بشر لبنانی بود. سخنرانی وی که با احساسات بسیاری همراه بود به موضوع آپارتاید و اشغال اسراییل اختصاص داشت.

وی در ابتدای سخنان خود از حضار خواست برای احترام به همه شهدای غزه یک دقیقه سکوت اختیار کنند.

کنعان گفت: اشغال فلسطین 75 سال ادامه داشته است و 75 سال است که مردم این سرزمین تحت آپارتاید، تبعیض و سرکوب رژیم صهیونیستی زندگی می‌کنند.

وی اضافه کرد: رژیم صهیونیستی یک رژیم استعماری است که فعالیت‌های آن 76 سال در این منطقه ادامه داشته است. فلسطینیان حق دارند که سرزمین‌های به سرقت رفته خود را بازپس گیرند. دولت‌های جهان باید این حق را برای آوارگان فلسطین و فرزندان آنها محفوظ بدانند که به سرزمین اجداد خود برگردند، و برای رنج خود غرامت دریافت کنند.

فعال حقوق بشر تاکید کرد: تمام کشورهای غربی همدست این نسل زدایی هستند و فلسطین باید حق انتخاب سرنوشت خویش را داشته باشد.

وی ادامه داد: در بسیاری از کشورها، آپارتاید پایان یافته و باید در فلسطین نیز تمام شود و نیز باید مسولیت بین المللی متوجه اسرائیل باشد. کنعان در پایان گفت: این بحران بشردوستانه انسان ساخته غزه نباید از نظر دور بماند و نقض سیستمیک حقوق فلسطینیان نباید دست کم گرفته شود. همانطور که نلسون ماندلا تاکید کرده است «ما همه به خوبی می‌دانیم که آزادی ما بدون آزادی فلسطین کامل نیست».