پای حرف دل نخبگان فارس؛ از تقاضای حمایت مالی تا انتقاد از بروکراسی
شیراز - ایرنا - پای حرف دل مخترعان و صاحبان اندیشه‌های نو که عضو بنیاد ملی نخبگان شعبه استان فارس هستند که بنشینید، سخن از تمایل فزاینده آنها به پیشرفت است و گره‌گشایی از مسائل و مشکلات جامعه با عملیاتی کردن ایده و طرح‌های نو.
خبرنگار ایرنا که در نشست نخبگان علمی استان فارس با استاندار حضور یافته بود، مسائل و مشکلات این چهره‌های جوان و پیشرو در علم که با مقام ارشد اجرایی استان مطرح شد را شنید و در قالب گزارشی ارائه کرده است. استاندار فارس که از مهرماه سال 1400 سکان هدایت استان را به عهده گرفته است در نخستین ماه‌های فعالیت خود و در حالی که تنها حدود سه ماه از شروع فعالیت‌هایش در این عرصه می‌گذرد، روز پنجشنبه 9 دی‌ماه در سالن شهید قاضی استانداری، با شکیبایی و سعه صدر پای درد دل و مشکلات نخبگان و استعدادهای درخشان استان نشست. این جلسه از جلسه‌هایی بود که بدون تأخیر و در ساعت مقرر آغاز شد. کمبود بودجه برای پیشبرد امور پژوهشی و انتشار مقالات علمی، انتقاد از بروکراسی اداری فراروی مخترعان، کمبود امکانات آزمایشگاهی، عدم استفاده از قابلیت پژوهشگران فارس برای حل بحران آب در استان و نیاز به ایجاد فضای کارگاهی برای به کارگیری ظرفیت پژوهشگران و ایده‌های نوآورانه از محورهای مطرح شده توسط مخترعان و مبتکران استان فارس در این جلسه بود.
مشکل کمبود بودجه و اعتبار برای پیشبرد امور پژوهشی و درج مقالات علمی محمد مهدی پرویزی مخترع برجسته فارس که موفق به اختراع کرم پنج درصد برای درمان لیشمانیا (یک نوع بیماری پوستی) شده است اولین فردی بود که به نمایندگی از افراد فعال در عرصه پژوهش و تولیدات علمی فارس شروع به صحبت کرد و گفت: یکی از مشکلاتی که در چند سال اخیر با آن مواجه هستیم بحث تحقیق و پژوهش در دانشگاه است و می‌توان گفت امور پژوهشی با توجه به کمبود بودجه بسیار تحت شعاع قرار گرفته است که متأسفانه این امر منجر به کمبود تولید علمی در سال‌های آینده خواهد شد. وی ادامه داد: در حال حاضر درج مقالات علمی با توجه به بالا بودن هزینه‌ها و افزایش نرخ ارز بسیار دشوار شده است. تا دو سال پیش درج مقالات برای ما امکان پذیر بود و ارائه مقاله خوب منجر به بهره‌گیری از امکانات بسیار خوبی می‌شد اما متأسفانه هم‌اکنون با معضلات زیادی برای درج مقالات روبه رو هستیم و گاهی برای انجام این کار باید مبلغی حدود 1000دلار بپردازیم. پرویزی افزود: نیاز است که بنیاد نخبگان در این زمینه ورود کند و به حمایت از افراد تحت پوشش خود بپردازد. بنیاد نخبگان می‌تواند به صورت سهمیه‌ای یک یا دو بار در سال از محققان حمایت کند. وی کاهش سفرهای خارجی منجر به کمرنگ‌شدن حضور نخبگان و پژوهشگران ایرانی در رویدادهای علمی دنیا را از دیگر مشکلات این قشر دانست و گفت: با توجه به اینکه هر یک از ما نماینده یک شهروند و یک جامعه هستیم و باید بیانگر مشکلات آن قشر باشیم لازم می دانم که به نمایندگی از بخش معلولین و بیماران خاص و صعب العلاج خواستار حمایت از این قشر باشم. پرویزی ابراز کرد: جای بسی خوشحالی است که شرایطی فراهم شده تا نخبگان، مخترعین و دانشجویان مستعد بتوانند از نزدیک با استاندار دیدار داشته باشند. خوشبختانه استاندار فارس دغدغه های بسیاری برای حل مشکلات بخش سلامت دارند و این رویکرد خوب قابل انکار و چشم‌پوشی نیست و جای تقدیر دارد.
بروکراسی‌های اداری مانعی بر مسیر پژوهشگران و مخترعان صبا عامری دانش‌آموخته کارشناسی مدیریت بازرگانی دانشگاه شیراز و دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه تهران نیز ضمن به فال نیک گرفتن دیدار نخبگان با استاندار فارس، گفت: ما نیازمند کلین‌روم (اتاق تمیز) و یک آزمایشگاه تجهیز شده برای اخذ استاندارد نهایی و ارائه محصولاتمان هستیم. با وجود حمایت‌های صورت گرفته از سوی بنیاد ملی نخبگان برای انجام امور پژوهشی در این زمینه اما متأسفانه در مرحله ارائه محصولات موانع بسیاری پیش روی ما قرار دارد و نیاز است که ارگان‌ها و سازمان‌های دیگری برای حل این مشکل ورود کنند. وی ادامه داد: در حال حاضر بروکراسی‌های اداری بیداد می‌کند و ما از این قضیه بسیار آزرده خاطر هستیم و حتی مشکلات زیادی برای گرفتن تسهیلات موردنیازمان داریم. عامری افزود: تاکنون پنج بار درخواست خود را برای ثبت شرکت‌ها اعلام کرده‌ایم اما این خواسته تاکنون مورد قبول قرار نگرفته است. مسئولین و کارکنان اداره ثبت شرکت‌ها حتی پاسخگوی تماس‌های تلفنی ما نیستند و ما را به وکیل‌های مورد تأیید خود ارجاع می‌دهند که این مسئله هزینه‌های زیادی برای ما به دنبال دارد. وی درخواست کرد: از استاندار محترم فارس خواهشمندم که شرایطی فراهم کنند تا این موانع و سنگ‌اندازی‌ها کمتر شود و مسیر برای کسانی که شرکت راه‌اندازی می‌کنند و آماده ارائه محصولات خود هستند هموار شود.
درخواست برای استقرار در پارک علم و فناوری برای پیشبرد فعالیتهای پژوهشی حبیب مشکین‌فام‌فرد دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه تهران و مخترع پوشش مقاوم کاهگلی ضدآب با چسبندگی خوب به سطوح مختلف در ضخامت کم نیز گفت: پوشش مقاوم کاهگلی ضدآب و کاور و پوشش محافظ بتن از اختراعات اخیر من به شمار می‌رود و با وجود اینکه با این اختراعات و حمایت بنیاد نخبگان توانستیم کارهای بزرگ و قابل توجهی را در سراسر کشور انجام دهیم اما هنوز هم به ما مجوز استقرار در پارک علم و فناوری داده نشد. وی ادامه داد: درخواست ما برای استقرار در پارک علم و فناوری در خرداد 1399 انجام شد و تا شهریورماه مدارک را تحویل دادیم اما تاکنون از این اقدام نتیجه‌ای حاصل نشده است. البته پس از یک سال پیگیری برای تحقق این امر، جلسه کارشناسی برگزار کردند و قرار شد فضای کارگاهی در اختیار ما قرار دهند که این کارگاه با عرض حدود یک متر از شرایط نامناسبی برای فعالیتهایمان برخوردار بود. مشکین‌فام‌فرد اضافه کرد: ما نمی‌توانیم در فضای اداری، کار آزمایشگاهی انجام دهیم و تنها درخواستمان این است که از یک فضای کارآزمایشگاهی بهره‌مند شویم.
کمبود امکانات آزمایشگاهی در دانشکده بهداشت فاطمه دهقانی دانشجوی سال چهارم دکتری تخصصی بهداشت حرفه‌ای دانشگاه علوم پزشکی شیراز نیز در ادامه این نشست گفت: کمبود امکانات آزمایشگاهی در دانشکده بهداشت از عمده‌ترین مشکلات ما محسوب می‌شود. من از سال 97 در شرایطی که بسیاری از جوانان مستعد در این عرصه با رزومه خوب مسیر مهاجرت را در پیش گرفتند، راهم را که خدمت به وطنم بود انتخاب کردم. وی بیان داشت: متأسفانه در دانشکده بهداشت حتی از داشتن ساده‌ترین دستگاه‌های آزمایشگاهی محروم هستیم. با این حال مسیر پژوهش‌مان را ادامه دادیم و توانستیم همگام با کاروان پژوهشی حرکت کنیم. اما این فعالیت‌ها به سختی انجام می‌شود و نیاز است که این مشکلات با شناسایی کمبودها در دانشکده بهداشت برطرف شود. دهقانی ابراز کرد: در طول چهار سال گذشته به ندرت در جلسه‌ای شرکت می‌کردم که سخن از دکتر ایمانیه استاندار فارس نباشد و این نشان دهنده اقدامات قابل‌توجه و خدمت‌رسانی خوبی است که از سوی ایشان انجام شده است.
کم‌رنگ شدن بخش آموزش در بیمارستان‌ها در ادامه این نشست محمد جواد انتظاری دانشجوی سال پنجم پزشکی عمومی دانشگاه علوم پزشکی شیراز و دارنده مدال طلا از المپیاد دانش‌آموزی سلول های بنیادی سال 95 و المپیاد دانشجویی سال 99، گفت: در حال حاضر در شرایطی به سر می بریم که دانشجو بودن و دنبال دانش بودن بسیار دشوار شده است و در حال حاضر هم دانشجویان پزشکی با مشکلات بسیاری روبه رو هستند. وی ادامه داد: متأسفانه بخش آموزش دانشجویان پزشکی در بیمارستان‌های آموزشی با آسیب جدی مواجه است. در واقع بار آموزشی در بیمارستان‌ها روز به روز کمتر می‌شود و فعالیت در بخش‌های درمانی در این بیمارستان‌ها بر عهده دانشجویان گذاشته می‌شود. این در حالیست که دانشجویان نیاز به تکمیل تحصیلات خود دارند و چندین سال باید به تحصیل در این زمینه بپردازند تا بتوانند به عنوان یک پزشک خدمت کنند. انتظاری افزود: ما نیاز به ایجاد فضای آموزشی در دانشگاه داریم. دانشکده پزشکی در گذشته یک سالن مطالعه گروهی داشت که از دل همان سالن، مقالات و محصولات فکری بسیاری بیرون آمده بود که متأسفانه در حال حاضر از وجود این سالن هم برای فعالیتهای آموزشی و پژوهشی محروم هستیم.
ناکارآمدی مدیریتی در محیط زیست و نادیده گرفته شدن تخصص‌ها مهناز برمشوری مخترع و برگزیده جشنواره شیخ بهایی نیز که از علاقمندان به پژوهش در حوزه محیط زیست بود در این جلسه گفت: ناکارآمدی و عدم مدیریت صحیح در محیط زیست از دغدغه‌های اصلی ما به شمار می‌رود. متأسفانه متولیان محیط زیست، تخصص‌ها را نادیده می‌گیرند. وی با گلایه از بی‌توجهی متولیان محیط زیست نسبت به ظرفیت‌های دریاچه مهارلو، ادامه داد: به عنوان مثال دریاچه مهارلو از نظر اکوسیستم دریاچه بسیار بی‌نظیری است که تحقیقات ما در این زمینه و نحوه بهره‌گیری از ظرفیت‌های این دریاچه همواره مورد بی‌توجهی اداره کل حفاظت محیط زیست استان قرار گرفته است. برمشوری اضافه کرد: دریاچه مهارلو از ظرفیت‌های بسیاری خوبی حتی در زمینه اقتصادی بهره می‌برد که نادیده گرفته شده است. با نادیده گرفتن تخصص افراد، فرصت خدمتگزاری از آنها گرفته می‌شود.
ضرورت نظارت بر قوانین و تسهیلات اعطا شده پریسا قاسمیه پژوهشگر و دانشجوی سال چهارم دکتری تخصصی داروسازی بالینی دانشگاه علوم پزشکی شیراز هم که تمایل زیادی برای فعالیت و پیوستن به هیأت علمی دانشگاه دارد، گفت: با وجود انجام فعالیتهای پژوهشی و ارائه طرح های مهم اما درخواست برای جذب شدن در هیأت علمی دانشگاه به راحتی پذیرفته نمی‌شود. لذا نیاز است که شرایط و قوانین جذب هیأت علمی در دانشگاه بازنگری شود. قاسمیه افزود: متأسفانه برخی از اعضای بنیاد نخبگان و استعدادهای درخشان به دلیل یک سری رقابت‌ها کنار گذاشته می‌شوند و تعداد دانشجویان عضو بنیاد نخبگان هم بسیار محدود است که می بایست شرایط برای ورود هر چه بیشتر دانشجویان به این بنیاد فراهم شود. وی ادامه داد: اگر قانونی وضع و تسهیلاتی در نظر گرفته می‌شود باید در اجرای این قوانین و اقدامات نظارت جدی هم صورت بگیرد.
عدم استفاده از قابلیت پژوهشگران فارس برای حل بحران آب در استان فاضل مکاریان فرد جهرمی مخترع کنترل شیرهای دستی با بهره‌گیری از سنسورهای اندازه‌گیری هم گفت: هشت اختراع داشتیم و چهار محصول ما مورد تأیید قرار گرفته است و از سال 94 تاکنون در پارک علم و فناوری استان فارس مستقر هستیم و یکی از شرکت‌های مؤسساتی مجموعه شدیم. وی ادامه داد: استان فارس در شرایط کنونی با بحران آب رو به رو است. این در حالیست که دستگاه‌های اجرایی در استان، مدیریت متفاوت و دیدگاه‌های شخصی برای حل مشکلات حوزه آب دارند و متأسفانه از یک دیدگاه و سیاست واحد برای حل این مشکل در استان برخوردار نیستیم. جهرمی درخواست کرد: تقاضای ما از جهاد کشاورزی فارس این است که به جای بخشنامه‌ای کار کردن به صورت جهادی کار کند و وزارت نیرو هم می‌بایست از قابلیت پژوهشگران فارس برای حل مسائل حوزه آب در این استان استفاده کند. در حقیقت مشکلات آب در استان فارس باید به وسیله جوانان این استان برطرف شود و ما درخواست طرح کلان ملی داریم. وی گفت: حل مسائل مربوط به مسکن و اشتغال نخبگان باید در اولویت قرار بگیرد و از آموزش و پرورش خواهشمندیم زمینه انجام کار گروهی را برای دانش‌آموزان فراهم کند و فرهنگ‌سازی لازم را در این زمینه انجام دهد تا در آینده بتوانیم از این ظرفیت استفاده کنیم. چراکه در حال حاضر ما مجبور هستیم چندین سال وقت بگذاریم تا پیش از هر اقدامی، کار گروهی را به افراد آموزش بدهیم.
راهکارها و دستورهای استاندار فارس برای حل مشکلات نخبگان استاندار فارس که در هنگام صحبت‌ها و پیشنهادات نخبگان برای رفع مشکلاتشان مشغول یادداشت برداری از نکات و معضلات مطرح شده بود، تلاش کرد تا در پایان در حد امکان و تیتروار به مشکلات و درخواست‌های عنوان شده در این جلسه پاسخ دهد. محمدهادی ایمانیه در ابتدا از حمایت ویژه استانداری برای حل مشکل مسکن نخبگان سخن گفت که این تصمیم با تشویق پی در پی حضار مواجه شد. استاندار فارس در این رابطه گفت: بر اساس طرح جهش ملی مسکن که تشویقی برای ترغیب جوانان به ازدواج است، اگر فرد مجردی که زیرمجموعه حمایت نخبگان است تقاضای مسکن داشته باشد و ضمانت کند که در زمان تحویل مسکن، متأهل باشد مورد حمایت ویژه قرار می گیرد اما نخبگان مجرد هم می‌توانند از این طرح بهره‌مند شوند و استانداری فارس برای تحقق این امر حمایت ویژه‌ای از آنها خواهد کرد. وی با اشاره به طرح برخی درخواست ها در این جلسه درباره معلولان بیان داشت: جلسه ای با کسانی که در رابطه با معلولین نظرات و پیشنهاداتی دارند برگزار خواهیم کرد و اجرایی شدن قانون حمایت از معلولین را تا آنجا که امکانات استان اجازه می‌دهد پیگیری خواهیم کرد و وظایف مدیران کل استان در این زمینه را به آنها گوشزد و فعالیتهای آنان را به منظور پیگیری این امر رصد می‌کنیم. استاندار فارس همچنین گفت: تلاش می کنیم مشکلات مربوط به اتاق های موسوم به اتاق تمیز در محدوده پارک علم و فناوری یا در دانشکده‌های داروسازی و پزشکی برطرف شود تا بتوانیم فعلا از امکانات و فضای موجود بهره ببریم. تا آنجا که می‌توانیم فرآیندهای بروکراسی (دیوان سالاری) در ادارات و سازمان‌ها را هم اصلاح خواهیم کرد. وی اضافه کرد: بازدید از وضعیت دانشکده بهداشت و اتخاذ تدابیر لازم برای رفع کمبود امکانات این دانشکده و تجهیز این مکان به حداقل امکانات به منظور انجام فعالیتهای پژوهشی دانشجویان و نخبگان را در دستور کار قرار خواهیم داد. ایمانیه عنوان داشت:90درصد بخش دانشکده پزشکی باید آموزشی باشد و بخش های درمانی نباید پررنگ شود. حتی به ازای انجام کارهای درمانی می بایست پرداختی داشته باشیم و همچنین نیاز است که فضاها و سالن‌هایی برای انجام فعالیتهای آموزشی و پژوهشی در نظر گرفته شود. ایمانیه در پاسخ به درخواست یک فعال شرکت‌های دانش بنیان نیز گفت: از صنایع استان برای راه اندازی فضای کارگاهی برای پارک علم و فناوری کمک خواهیم گرفت. وی گفت: معضل اصلی استان فارس در آینده نزدیک، کمبود آب خواهد بود و این استان هم اکنون هم در این حوزه وضعیت بسیار نامطلوبی نسبت به دیگر استان ها دارد؛ نخبگانی که در این حوزه فعالیت می کنند کار ارزشمندی انجام می‌دهند و بدون شک تلاش آنها در این حوزه قطعا مورد حمایت ما قرار خواهد گرفت. ایمانیه یادآوری کرد: تلاش پژوهشگران در حوزه محیط زیست نیز ستودنی است و استانداری فارس حتما حامی محیط زیست در استان خواهد بود و خط قرمز ما، تخریب و نادیده گرفتن محیط زیست است. وی افزود: در حال حاضر یکی از نخبگان را که از فارغ‌التحصیلان کشور هلند در رشته محیط‌زیست است به عنوان مشاور خود در این عرصه انتخاب کرده‌ام و به زودی حکم ایشان را صادر خواهم کرد. به گفته وی، معاون سازمان حفاظت محیط زیست کشور برای پیگیری احیای دریاچه پریشان و بختگان به شیراز سفر خواهد کرد که در این سفر، مسائل مربوط به دریاچه مهارلو و استفاده از ظرفیت این دریاچه هم بررسی خواهد شد. ایمانیه ادامه داد: لازم و ضروری است که تورهای بازدید برای دانشجویان برگزار شود. هرچند از مدیرانی در استان فارس بهره می بریم که موجب هموار کردن مسیر برای رفع مشکلات می‌شوند. اما وجود بروکراسی های ادارای در کشور و حتی سیاه نمایی دشمنان باعث دلسردی و بی‌انگیزگی جوانان و نخبگان در کشور می‌شود که باید تدابیر لازم در این زمینه اندیشیده شود. وی همچنین اعلام کرد: اقدامات لازم برای برخورد با افرادی که در استان فارس به سرقت ایده نخبگان می پردازند انجام خواهد شد و تدابیر کافی برای برخورد با اینگونه رفتارها و بد اخلاقی ها در استان اتخاذ می‌شود تا از سرقت ایده نخبگان در این استان جلوگیری کنیم. استاندار فارس در بیان انتظار خود از جوانان نخبه گفت: نخبگان و دانشجویان بایستی هدف زندگی خود را غیرمادی انتخاب کنند چراکه انتخاب هدف مادی منجر به موفقیت نخواهد شد. اگر دانشجویان هدف خود را پیشرفت کشور، استان و شهر و خدمت به همنوعان خود قرار دهند می توانند موفق شوند و خداوند رزق و روزی را به آنها عطا خواهد کرد. در این نشست، مدیر بنیاد نخبگان استان فارس و رئیس پارک علم و فناوری استان نیز به ارائه گزارشی از وضعیت استان در عرصه علم و فناوری و راهکارهای ارتقای جایگاه استان پرداختند.
در پایان این نشست نفرات برتر المپیادهای علمی سال تحصیلی 1399-13400 و رتبه‌های برتر کنکور سراسری سال 1400 مورد قدردانی و تجلیل قرار گرفتند و حسن ختام این برنامه تجلیل از این جوانان موفق همراه با اهدای هدایا بود.
*س_برچسب‌ها_س*
