پای صحبت برترین‌های کنکور در خراسان رضوی / رقابت خانواده‌ها برای موفقیت فرزندان
مشهد - ایرنا - حدود یک ماه پیش که ماراتن کنکور سراسری برای ورود به دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی برگزار شد، بسیاری از دانش‌آموزان و خانواده‌ها دلخوش به این بودند که به زودی با اعلام نتایج این آزمون پراضطراب، میوه تلاش‌های شبانه‌روزی و حمایت‌های بی‌دریغ خود را با کسب رتبه‌ای مطلوب خواهند چید.
به گزارش ایرنا، یک میلیون و 308 هزار داوطلب در آزمون سراسری سال 1401 شرکت کردند که از آن میان یک میلیون و 157 هزار نفر، معادل 89 درصد، مجاز به انتخاب رشته شدند.
از میان 118 هزار و 678 داوطلبی که از استان خراسان رضوی در کنکور امسال شرکت کرده بودند هفت نفر موفق به کسب رتبه‌های ممتاز در این آزمون سراسری شده و در سکوهایی بالاتر از دیگر رقبای خود ایستادند.
بر اساس اعلام سازمان سنجش، "سیده مهرناز سیدی" از مدرسه فرزانگان یک مشهد موفق به کسب رتبه سوم رشته علوم انسانی و "امیرحسین کیوانی" از مدرسه شهید هاشمی‌نژاد سه مشهد، رتبه دوم زبان خارجی را کسب کرد.
همچنین "پرهام سنکیان" از مشهد موفق به کسب رتبه پنجم علوم انسانی شد، "احسان کلاته عربی" از مدرسه شهید هاشمی نژاد یک مشهد رتبه ششم رشته علوم انسانی را آورد و "شایان بقایی‌نژاد" از مدرسه شهید هاشمی نژادیک مشهد موفق به کسب رتبه 9 علوم ریاضی شد.
در کنار این شمار دانش آموز افتخارآفرین برای استان، "سیدعلی علوی خوشحال" از آموزشگاه شهید بهشتی سبزوار رتبه 9 علوم تجربی را از آن خود کرد و "سبحان لطفی" از مدرسه شهید بهشتی نیشابور رتبه دهم رشته علوم ریاضی را به دست آورد.
باید اذعان کرد که درست یا غلط، تنها ملاک ورود به دانشگاه شرکت در کنکور سراسری است و بسیاری از خانواده ها با نگاهی پردغدغه به آینده فرزندان خود، از سالها قبل سعی دارند تا با حمایت مادی و معنوی بسیار، آنان را در مدارسی همچون استعداد درخشان، نمونه و غیر انتفاعی ثبت نام کنند زیرا درصد قبولی این مدارس در رشته های سطح بالای کنکور بسیار بیشتر از دیگر مدارس است.
نیاز کشور به دانشجویان و آینده سازان در رشته های علوم پایه بسیار است و این در حالی است که بسیاری از این رشته ها شاید کمتر به درآمد شغلی مناسب منتهی شود و به همین دلیل رشته های مهندسی و پزشکی از شرکت کنندگان بالاتری نسبت به سایر رشته ها و گرایش ها برخوردارند.
بر همین اساس شرایط اقتصادی خانواده ها در ورود این دانش آموزان به مدارس ویژه و سپس حمایت از آنها برای ورود به دانشگاه بسیار نقش آفرین شده است و این در حالی است که آموزش و پرورش بر اساس قانون اساسی، وظیفه ارائه آموزش رایگان همگانی را بر عهده دارد.
ارتباط مستقیم اقتصاد خانواده ها با کنکور
تاثیر شرایط اقتصادی خانواده داوطلبان کنکور سراسری و فراهم آوردن تغذیه مناسب، فضای آرام و استفاده از معلمان باتجربه، بر میزان موفقیت آنها در قبولی برخی از رشته های دانشگاهی غیرقابل انکار است، به گونه‌ای که فرزندان دهک‌های بالای جامعه در کنکور سراسری موفق‌تر عمل می‌کنند.
بر همین اساس عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: این روزها مطالبی مبنی بر ارتباط دهک‌های اقتصادی جامعه و نتایج کنکور سراسری در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌شود که بر اساس تحلیل‌های سازمان سنجش، به‌نظر می‌رسد ارتباط مستقیمی میان ثروت و پذیرش داوطبان در برخی از رشته‌های تحصیلی وجود دارد.
دکتر رضا پیشقدم افزود: در سال‌های اخیر پژوهش‌های بسیاری به بررسی رابطه طبقه اجتماعی و ساختار و عملکرد مغز با استفاده از ام. آر. آی انجام شده است که به عنوان نمونه، تغییرات در پوسته مغز (کورتکس) و بادامه مغز (آمیگدال)، بیانگر تفاوت در وزن فکری و هیجانی در طبقات بالا و پایین جامعه مشاهده شده است که نشان می‌دهد، ساختار و عملکرد مغز طبقه بالای جامعه با طبقه پایین جامعه در برخی از بخش‌ها متفاوت بوده است و این تفاوت‌ها، احتمالاً باعث موفقیت یا شکست تحصیلی دانش آموزان در این طبقات می‌شود.
معاون سابق آموزشی دانشگاه فردوسی مشهد بیان کرد: تفاوت‌های موجود در ساختار و عملکرد مغز به احتمال زیاد ریشه در شرایط محیطی از قبیل تغذیه مناسب، فضای آرام، محیط آلوده و تربیت متفاوت دارد که به مرور زمان خود را نشان می‌دهند. بی‌تردید، عوامل محیطی در موفقیت تحصیلی دانش آموزان تأثیرگذار است به نحوی که فرزندان طبقات بالای جامعه در کسب دستاوردهای تحصیلی پیشروتر از فرزندان طبقات پایین جامعه عمل می‌کنند.
وی افزود: داشتن آموزش مناسب و دسترسی به منابع و معلمان متخصص نیز باعث رشد و شکوفایی بیشتر افراد می‌شود زیرا پژوهش‌ها نشان می‌دهد هر چه معلم خبره‌تر باشد، دانش آموز با سرعت بیشتری به موفقیت می‌رسد و بی‌تردید، دسترسی به آموزش قوی با داشتن ثروت، راحت‌تر میسر می‌شود از این رو، سرمایه‌های اقتصادی قابلیت تبدیل شدن به سرمایه‌های فرهنگی را دارند و از این رو، صرف‌نظر از برخی موارد استثنایی، در مجموع دانش آموزان طبقات بالاتر شانس بیشتری در موفقیت تحصیلی دارند.
پیشقدم با اشاره به ضعف سؤالات چهارگزینه‌ای در تعیین سرنوشت علمی افراد ادامه داد: نکته قابل تامل دیگری که در کنار مسائل علمی باید به آن توجه کرد رویکرد کلاس‌های کنکور صرفاً بر اساس موفقیت در آزمون طراحی شده است که داوطلب فقط می‌آموزد چگونه در کنکور قبول شود و مطلب علمی خاصی نمی‌آموزد و متأسفانه بحث‌های حاشیه‌ای همچون دسترسی برخی داوطلبان به سؤالات کنکور سراسری، بر موفقیت ظاهری افراد در این آزمون سایه می‌اندازد.
وی اضافه کرد: برخی از این اقدامات در حال انجام است و به نظر می‌رسد در مدت 18 سال نخست زندگی دانش آموزان، بسیاری از تغییرات ساختاری و عملکردی در مغز رخ داده است و صرفاً با اعمال سهمیه‌ای براساس دهک‌بندی، آن هم در یک آزمون مشکلی حل نخواهد شد بلکه مشکلات فزاینده و جبران‌ناپذیر دیگری را ایجاد خواهد کرد.
تحلیل در فضای مجازی
فضای مجازی که اکنون رویکردی غیرقابل انکار در تاثیرگذاری بر افکار عمومی دارد نیز نسبت به اعلام اسامی برترین های کنکور ساکت نبود. با اعلام نتایج کنکور سراسری با بررسی در میان اسامی 40 نفر از دارندگان رتبه‌های برتر کنکور، تحلیلی ارائه شد که بین کانال های مختلف در حال دست به دست شدن است که بر اساس آن 29 نفر از این افراد در مدارس استعدادهای درخشان، 9 نفر در مدارس غیرانتفاعی خاص، یک نفر در مدرسه نمونه دولتی و تنها یک نفر در مدرسه دولتی مشغول به تحصیل بوده اند.
بر همین اساس 72.5 درصد این دانش آموزان برتر در مدارس استعدادهای درخشان، 22.5 درصد در مدارس غیرانتفاعی خاص، 2.5 درصد در مدارس نمونه دولتی و 2.5 درصد نیز در مدارس دولتی تحصیل می کرده اند.
این تحلیل نشان می دهد که 85 درصد از دانش‌آموزان که در مدارس عادی دولتی تحصیل می کردند تنها سهمی 2.5 درصدی در کسب رتبه های برتر کنکور داشتند و این بسیار معنادار است.
پنج نفر از دانش آموزان برتر معادل 13 درصد برترین‌های کنکور از مشهد بوده‌اند که بر این اساس پس از تهران، بزرگ‌ترین بلوک جغرافیایی قبولی‌ها در این آزمون را دارند.
دست برتر مدارس استعداد درخشان در دو گروه آزمایشی هم از دیگر موضوعاتی است که نمی‌توان به‌راحتی از کنار آن گذشت. امسال 10 نفر اول گروه علوم تجربی و همچنین پنج نفر اول گروه زبان، در مدارس استعداد درخشان درس خوانده‌اند. یعنی در عمل سمپادی‌ها راه را حتی بر دانش‌آموزان مدارس غیرانتفاعی در این دو گروه گرفته اند.
البته بررسی سهم مدارس، نیازمند نگاه جامع‌تری در بین رتبه‌های بیشتری است، برای مثال رتبه‌های زیر سه هزار در پنج گروه آزمایشی ریاضی، انسانی، تجربی، زبان و هنر در سال 99 را که حدود 12 هزار داوطلب را شامل می‌شد، 37 درصد استعداد درخشان، 22 درصد نمونه دولتی، 19 درصد غیردولتی و 12درصد دولتی بودند، در این میان سهم مدارس هیات امنایی 5.5 درصد و شاهد هم 2 درصد بوده است. هرچند با این وجود هم سهم سمپادی ها در بین رتبه‌های برتر کنکور بیش از سایر مدارس است.
بر همین اساس لازم است تا مسوولان امر با نگاهی به گذشته و تصحیح راه، برنامه مناسبی را برای آیندگان در نظر گرفته و به اجرا بگذارند.
مطالعه به سبک شخصی
سیده مهرناز سیدی متولد اردیبهشت 83 است که توانسته در آزمون گروه علوم انسانی رتبه سوم را از آن خود کند. وی که از اول راهنمایی تا مقطع دیپلم را در مدرسه فرزانگان مشهد تحصیل کرده است، اظهار داشت: تا به حال هزینه ای برای معلم خصوصی و یا کلاس کنکور پرداخت نکرده و تنها از کتابهای کمک درسی استفاده کرده است.
او گفت: مدرسه فرزانگان برای دانش آموزان کلاس کنکور برگزار می‌کرد ولی من ترجیح دادم تا به سبک خودم درس بخوانم و به همین دلیل فقط یک ترم در این کلاس ها شرکت کردم و تنها به خودم تکیه داشتم. اگر به مشکلی هم برمی‌خوردم از معلمان مدرسه کمک می‌گرفتم.
این دانش آموز مشهدی با اشاره به برنامه روزانه خود در مطالعه کتابهای درسی افزود: در روزهای اول حدود 6 ساعت مطالعه داشتم و در تابستان سال گذشته ساعات مطالعه را به روزی هشت ساعت رساندم و در زمان نزدیک به کنکور روزانه در حدود 13 ساعت مطالعه را در برنامه روزانه خود گنجانده بودم.
رتبه سوم گروه آزمایشی علوم انسانی در خصوص نحوه آموزش در مدرسه گفت: فرزانگان جزو مدارس استعدادهای درخشان است و دانش‌آموزانی که در درسی دچار مشکل شوند با حضور در کلاس‌های جبرانی، می‌توانند مشکل خود را حل کنند.
سیدی اظهار کرد: با توجه به اینکه در گروه علوم انسانی همه کتاب‌ها، خودخوان هستند و نیازی به شرکت در کلاس کنکور وجود ندارد، افراد می‌توانند با خواندن مداوم، نتیجه‌ای را که می‌خواهند کسب کنند و این در حالی است که متاسفانه سال‌هاست در کشور فضایی شکل گرفته است که اگر داوطلبی در کلاس کنکور شرکت نکند، نمی‌تواند به موفقیت برسد.
او گفت: کنکور امسال از سال گذشته سخت تر بود، زیرا درصد نمراتی که در درسها به دست آوردم نسبت به سال گذشته خیلی پایین تر بود، اما میزان سختی این کنکور بین تمامی دروس یکسان بود. در آزمون پارسال ریاضی سخت بود و امسال نیز درس روانشناسی همه را غافلگیر کرد زیرا همیشه این درس جزو دروس ساده محسوب می‌شد ولی امسال سوالات مفهومی طرح شده بود و از دیدن سوالات واقعا شگفت زده شدم.
وی با اشاره به موضوع تفکیک دفترچه های کنکور افزود: سه ماه مانده به کنکور اعلام کردند که قرار است دفترچه‌ها تفکیک شود و همین موضوع نیاز به مدیریت زمان برای تست زدن را بیشتر می‌کرد و فکر می‌کنم افرادی موفق شدند که در تنظیم زمان پاسخگویی دقت عمل کافی به خرج داده باشند.
رتبه دوم زبان، پزشکی را هدف گرفته است
رتبه دوم کنکور سراسری زبان امسال را امیرحسین کیوانی، متولد سال 1382 از آن خود کرد. وی که دیپلم خود را در مدرسه هاشمی نژاد 3 مشهد در رشته تجربی با معدل نهایی 19.53 کسب کرد با روزی 12 ساعت درس خواندن توانست افتخاری دیگر برای استان خراسان رضوی کسب کند.
او با اشاره به اینکه روزی بین 10 تا 12 ساعت مطالعه می‌کرده است، گفت: با شیوع کرونا کلاس‌ها در سال تحصیلی دوره یازدهم به صورت مجازی برگزار شد و سال دوازدهم نیز به صورت نیمه حضوری ادامه داشت تا اینکه با اوج‌گیری دوباره کرونا، دوباره برگزاری کلاس ها مجازی شد و همین امر بر روند یادگیری دانش آموزان تاثیرگذار بود.
کیوانی که به قصد قبولی در رشته پزشکی تلاش کرده است، افزود: بعد از آزمون سراسری و با توجه به تست‌هایی که زده بودم می‌دانستم که رتبه تک رقمی زیر پنج خواهم آورد ولی باورم نمی‌شد که رتبه 2 کنکور را از آن خود کرده باشم.
رتبه دوم کنکور سراسری در گروه زبان‌های خارجی بیان کرد: در هیچ کلاس کنکوری شرکت نکردم اما در آزمون‌های آزمایشی حضور داشتم و پدر و مادرم نیز به من بسیار کمک کردند به طوری که در منزل آرامش مرا مهیا کرده و کتاب‌هایی که نیاز داشتم برای من تهیه کردند.
برنامه ریزی از سال دهم
احسان کلاته عربی، متولد سال 1382 هم که در دبیرستان شهید هاشمی نژاد مشهد درس خوانده، رتبه ششم علوم انسانی را به دست آورده است.
وی گفت: تنها در آزمون‌های مختلف شرکت می‌کردم و در هیچ کلاس کنکوری خارج از فضای مدرسه حضور نداشتم زیرا نیازهای درسی ما در مدرسه برطرف می‌شد.
این دانش آموز مشهدی اظهار کرد: قبل از کنکور برای رتبه بالا تلاش می‌کردم اما بعد از کنکور پیش بینی کردم که رتبه ام زیر 20 شود. هنوز برای انتخاب رشته تصمیم نهایی نگرفته ام اما قبل از کنکور درباره رشته علوم قضایی تحقیق کردم و اگر شرایط تغییر نکند شاید در رشته علوم قضایی ادامه تحصیل بدهم.
او با اشاره به سوالات کنکور امسال بیان کرد: سوالات آزمون امسال نسبتا متعادل و در زمره آزمون های استاندارد چند سال اخیر بود. تست‌های این آزمون اگرچه آسان نبود، اما سخت هم نبود و افرادی که نمونه سوالات ریاضی کنکور سال 1400 را مطالعه کرده بودند، به راحتی پاسخ ها را انتخاب می‌کردند.
وی ادامه داد: از آبان ماه سال دهم دبیرستان برای شرکت در کنکور هدف‌گذاری کرده بودم و روزانه بین 6 تا هفت ساعت صرف مطالعه می‌کردم و انگیزه‌ای جدی برای کسب موفقیت داشتم و خوشحالم که به این موفقیت رسیدم.
رتبه پنجم انسانی، علوم تجربی خوانده است
پرهام سنکیان، متولد سال 1383 در مدرسه سما تحصیل کرده است که توانست برای خراسان رضوی افتخارآفرینی کرده و رتبه پنجم کنکور انسانی را کسب کند.
او گفت: روزی هشت ساعت مطالعه مفید داشتم و با توجه به زدن تست قبل از کنکور، می‌دانستم که رتبه خوبی کسب خواهم کرد. حالا که به این موفقیت رسیده‌ام تنها هدفم تحقیق و پژوهش در رشته روانشناسی است و دوست دارم به عنوان یک محقق این رشته را ادامه دهم.
این دانش آموز خراسانی افزود: در مقطع متوسطه در رشته تجربی تحصیل کردم و یک سال پیش از کنکور به علوم انسانی تغییر رشته دادم.
از سوالات راضی نبودم
شایان بقایی نژاد، رتبه نهم رشته ریاضی، نیز متولد مهرماه 1382 است که در مدرسه شهید هاشمی نژاد مشهد درس خوانده و از همان اول هدف خود را تحصیل در رشته برق صنعتی شریف اعلام کرده بود.
وی گفت: سه سال آخر متوسطه برای کنکور درس می‌خواندم و تنها در همایش هایی که ماهانه در مدرسه برگزار می‌شد، شرکت می کردم.
او درباره کنکور 1401 اظهار کرد: نحوه برگزاری و سوالات زیاد راضی کننده نبود ولی از کنکور سال قبل خیلی بهتر بود. در حالی که شیمی و ریاضی بسیار سخت بود اما فارسی و فیزیک به شدت ساده بود با این حال هفت سؤال ریاضی را نتوانستم به علت کمبود زمان پاسخ دهم.
بقایی نژاد با اشاره به اینکه برق دانشگاه شریف را دوست دارد، گفت: تصور نمی‌کردم تک‌رقمی شوم. بعد از اینکه از جلسه آزمون بیرون آمدم، احساس کردم به برخی سوالات دروس تخصصی، پاسخ درست نداده‌ام و برای همین تا قبل از اعلام این نتایج، حتی تصورش را هم نمی‌کردم که بتوانم چنین رتبه‌ای کسب کنم.