پدیده پول داغ چیست؟
وقتی رشد نقدینگی بسیار فراتر از رشد تولید باشد امکان تحقق پول داغ در اقتصاد فراهم می شود.
در صنعت بانکداری نیز در بسیاری از مواقع بانک‌ها با ارائه نرخ‌های بالای سپرده یا گواهی سپرده در پی جذب این وجوه می‌باشند. این وجوه سرگردان و مقدار جذابیت بازارهای موازی در بسیاری از مواقع باعث تغییر نرخ‌های بانکی می‌شود.
بطور معمول وقتی رشد نقدینگی بسیار فراتر از رشد تولید باشد امکان تحقق پول داغ در اقتصاد فراهم می شود.
منابع و دلایل
پول داغ معمولاً ناشی از سرمایه غنی می‌باشد، کشورهای توسعه یافته‌ای که نرخ رشد تولید ناخالص ملی و نرخ بهره کمتری نسبت به نرخ رشد تولید ناخالص ملی و نرخ بهره بازارهای اقتصادی نو ظهور مانند هند، برزیل، چین، ترکیه، مالزی و... اگر چه دلایل اصلی گردش پول داغ موضوعی هستند که عموماً در هر دوره‌ای متفاوت بوده‌اند، در زیر دلایل گردش پول داغ را بررسی می‌کنیم. کاهش پایدار نرخ بهره در کشورهای توسعه یافته‌ای که صنعت قوی دارند: کم بودن نرخ بهره در مناطق توسعه یافته سرمایه گذاران را به سرمایه‌گذاری‌های با بازده بالا جذب می‌کند و چشم‌انداز اقتصادی را در آسیا و آمریکای لاتین بهبود می‌بخشد.
یک تمایل عمومی به سمت انواع سرمایه‌گذاری‌های بین‌المللی در مراکز اصلی مالی و به سمت افزایش یکپارچگی بازارهای جهانی سرمایه. کشورهای در حال ظهور بازار که شروع می‌کنند به تصویب پول صحیح و سیاست‌های مالی به خوبی اصلاحات بازار گرایی که تجارت و آزاد سازی بازار سرمایه را در بر می‌گیرند. مثل اصلاحات سیاسی در بقیه کشورها که بر افزایش قابل اعتماد در نرخ برگشت سرمایه تأثیر دارد. همان‌طور که در بالا توصیف کردیم، پول داغ می‌تواند در حالت‌های مختلفی باشد. بودجه هزینه، بقیه صندوق‌های سرمایه‌گذاری سهام و قرض بین‌المللی موسسات مالی منطقه‌ای معمولاً به عنوان وسیله نقلیه (ابزار انتقال) پول داغ توصیف می‌شوند. در بحران‌های مالی 1997 شرق آسیا و1998 روسیه پول داغ معمولاً از بانک‌ها سر چشمه می‌گرفت نه سرمایه گذاران سهام.
شمای کلی گردش‌های پول داغ
نمونه ساده زیر پدیده پول داغ را روشن می‌کند: در آغاز سال 2011، متوسط نرخ ملی ارزش سپرده یک ساله در ایالات متحده برابر 0.95% است. در مقابل، معیار سپرده یک ساله چین، 3% است. واحد پول چین به‌طور جدی ای از ارزش کمتری در برابر واحدهای پولی عمده تجاری دنیا برخوردار است و بنابراین احتمالاً در سال‌های پیش رو ارزش بیش تری نسبت به دلار آمریکا پیدا می‌کند. با توجه به این شرایط، اگر یک سرمایه‌گذار در ایالات متحده پول خود را در یک بانک چینی سرمایه‌گذاری کند، سرمایه‌گذار بازگشت سرمایه بیشتری نسبت به حالتی که همان سرمایه را در یک بانک آمریکایی سرمایه‌گذاری کند، دریافت می‌کند. این حالت، چین را هدف عمده گردش به داخل پول داغ قرار می‌دهد. این تنها یک نمونه برای رفع ابهام است. در واقع، پول داغ حالت‌های گوناگون بسیاری از سرمایه‌گذاری را در بر می‌گیرد.
توصیف زیر به روشن‌تر شدن این پدیده کمک می‌کند: یک کشور یا یک بخش در جهان اقتصاد، یک بحران مالی را تجربه می‌کند؛ سرمایه به طور وحشت آوری خارج می‌شود، سرمایه گذاران مقاصد جذاب تری را برای پولشان جستجو می‌کنند. در مرحله بعد، گردش‌های به داخل سرمایه یک جنبش عظیمی را ایجاد می‌کند که با بالا رفتن بدهکاری‌ها همراه می‌شود، برای مدتی بهای دارایی‌ها افزایش پیدا کرده و مصرف افزایش می‌یابد. اما غالباً، این گردش‌های به داخل سرمایه بحران دیگری را نیز به دنبال دارد. برخی مفسران این الگوهای گردش سرمایه را به عنوان "پول داغ" توصیف می‌کنند که از یک کشور یا بخش به دیگری جریان پیدا می‌کند و دنباله‌ای از ویرانی‌ها را از خود به جا می‌گذارد.
انواع پول داغ
همان‌طور که در بالا اشاره شد، سرمایه در حالت زیر می‌تواند به عنوان پول داغ در نظر گرفته شود:
سهام سرمایه خارجی کوتاه مدت، شامل سرمایه‌گذاری در تساوی حقوق، اوراق قرضه و مشتقات مالی
وام‌های کوتاه مدت بانکی خارجی
وام‌های بانکی خارجی با افق سرمایه‌گذاری کوتاه مدت
انواع سرمایه در شاخه‌های بالا، مشخصات مشترکی را نشان می‌دهند: افق سرمایه‌گذاری کوتاه است، و آن‌ها می‌توانند رفت و برگشت سریعی داشته باشند.
