چرایی انتخاب یک جوان 35 ساله به عنوان رییس‌جمهور جدید شیلی

چرا که کاست، نیروهای راست افراطی را نمایندگی می‌کرد و اکثریت مردم شیلی با رأی به بوریک نگرانی خود را از بازگشت دوران پینوشه که تجلی دیکتاتوری وابسته به نظام نولیبرال بود، ابراز داشتند.

عبدالحمید شهرابی در گفت‌وگو با ایسنا، در مورد علت انتخاب «گابریل بوریک» به عنوان رییس جمهور جدید شیلی از سوی مردم این کشور و این که چرا مردم شیلی یک جوان 35 ساله که فعال سابق دانشجویی بوده را به عنوان رییس جمهور جدید این کشور انتخاب کرده‌اند؟ گفت: انتخاب گابریل بوریک به عنوان رئیس‌جمهور شیلی متأثر از چند علت است. مهم‌ترین آن ترس مردم شیلی از انتخاب "آنتونیو کاست"، رقیب وی بود. کاست، نیروهای راست افراطی را نمایندگی می‌کرد و اکثریت مردم شیلی با رأی به بوریک نگرانی خود را از بازگشت دوران پینوشه که تجلی دیکتاتوری وابسته به نظام نولیبرال بود، ابراز داشتند.

وی در این ارتباط افزود: ثمره تظاهرات وسیع مردمی دو سال گذشته در شیلی اقدام برای تدوین و تصویب قانون اساسی جدید بود. برای این منظور مجمعی از نمایندگان تحول‌خواه تشکیل شد که هم‌اکنون مشغول کار است و قرار است در سپتامبر سال آینده قانون اساسی جدید شیلی را مصوب کند. بوریک مدافع این تحول و رقیب وی مخالف آن بود.

مدیر تحقیقات خانه آمریکای لاتین با بیان این که یکی دیگر از دلایل انتخاب گابریل بوریک از سوی مردم شیلی سوابق مبارزاتی بوریک است، گفت: او نوه یکی از جمعیت کثیر مهاجرین کروات است که در قرن 18 به شیلی آمدند، در سن 14 سالگی در زادگاه خود، شهر "پونتا آرناس" یک اتحادیه دانش‌آموزی را تشکیل داد. در 21 سالگی، زمانی که دانشجوی حقوق بود تظاهرات 44 روزه دانشجویان برای برکناری یک استاد متهم به فساد را در سانتیاگو، پایتخت شیلی رهبری کرد و دو سال بعد در سال 2011 رهبر مرکزی تظاهرات وسیع دانشجویی علیه سودجویی دانشگاه‌های خصوصی شد. بوریک با چنین سوابقی در سال 2013 در 27 سالگی به عنوان نماینده به کنگره قانون‌گذاری شیلی راه یافت.

این کارشناس آمریکای لاتین ادامه داد: بعد از تظاهرات توده‌ای مردم شیلی در اکتبر 2019 در اعتراض به افزایش قیمت بلیط مترو و بالا رفتن هزینه‌های زندگی و سرکوب خشن این تظاهرات توسط پلیس، بوریک در مقام یکی از مروجین اصلی جنبش صلح‌آمیز برای تغییر قانون اساسی شیلی ظاهر شد. این سابقه مبارزاتی برای مردم به ستوه آمده از حکومت استبدادی و سیاست‌های نولیبرالی در شیلی جذاب بود و علاوه بر این، بوریک به عنوان نامزد حزب جدیدالتأسیس "همگرایی اجتماعی" و برخوردار از حمایت حزب کمونیست محلی، تبلیغات انتخاباتی خود را بر کاهش نابرابری، اخذ مالیات از ثروتمندان، حمایت قاطع از حقوق زنان، ایجاد شبکه تأمین خدمات و بیمه اجتماعی برای اقشار نیازمند و حفاظت از محیط زیست متمرکز کرد. و این مجموعه، در کنار هشدارهای مکرر بوریک در مورد خطر بازگشت دیکتاتوری فاشیستی در صورت پیروزی رقیب، باعث شد که وی آرای قریب به 56درصد از رأی‌دهندگان در انتخابات ریاست‌جمهوری شیلی را به دست آورد.

مدیر تحقیقات خانه آمریکای لاتین با بیان این که رئیس‌جمهور 35 ساله شیلی که همین جوانی‌اش عامل دیگری در پیروزی‌اش محسوب می‌شود در شرایطی به قدرت رسید که عملکرد نیروهای راست‌گرا در آمریکای لاتین طی چند سال اخیر فاجعه‌بار بوده است گفت: به عنوان نمونه، در برزیل، تحت ریاست جمهوری بولسورانو که به تقلید از سبک حکومت‌داری دونالد ترامپ مشهور است بیش از 600 هزار نفر تا کنون در اثر شیوع کرونا جان باخته‌اند و از جانب دیگر، تضادهای اجتماعی تشدید شده است. در چنین شرایطی، پیروزی نامزدی که اعلام می‌کند اجازه نخواهد داد "فقرا هزینه نابرابری را پرداخت کنند" نتیجه‌ای قابل انتظار انتخاب مردم شیلی بود.

شهرابی تاکید کرد:با این حال، باید دید که بوریک در دوران زمامداری خود تا چه حد به وعده‌های خود عمل می‌کند، چرا که نمونه‌های اختلاف فاحش بین شعارهای انتخاباتی و عملکرد واقعی دولتمردان بعد از کسب قدرت، کم نبوده‌اند. زمان نشان خواهد داد که بوریک در جایگاه قدرت چه‌گونه عمل می‌کند. او باید در این جایگاه امتحان پس دهد.

این کارشناس مسائل آمریکای لاتین در پاسخ به این سوال که انتخاب گابریل بوریک مورد استقبال برخی از کشورهای گروه"آلبا "قرار گرفته است، علت این استقبال چیست و آیا می توان انتظار داشت که در آینده شاهد بهبود هرچه بیشتر روابط شیلی با کشورهای عضو گروه آلبا باشیم؟ اظهار کرد: بله. در همین مدت کوتاه، بسیاری از رهبران آمریکای لاتین پیروزی" بوریک" در انتخابات شیلی را به مردم این کشور تبریک گفته‌اند. رؤسای جمهور در مکزیک، ونزوئلا، کوبا، بولیوی و پرو از این جمله‌اند. ولی، در مورد نوع روابط دولت آینده گابریل بوریک با کشورهای عضو اتحادیه آلبا باید محتاطانه ارزیابی کرد، چرا که بوریک در این زمینه مواضع شفاف و قاطع نداشته است. او حتی، هم‌زمان با تلاش‌های دولت ایالات متحده برای ایجاد بی‌ثباتی در کوبا و نیکاراگوئه از طریق تحریک و حمایت از شورش‌های خشونت‌آمیز خیابانی، نگرانی خود را از "نقض حقوق بشر" در این دو کشور که از اعضای اصلی اتحادیه آلبا هستند ابراز داشته است. در واقع، همین موضوع، یعنی نوع مواجهه بوریک با کشورهای خط مقاومت در آمریکای لاتین و در رأس آنها با کوبا، ملاک خوبی خواهد بود برای سنجش عیار سیاست خارجی رئیس‌جمهور جدید شیلی که با چهره‌ای آزادی‌خواه و عدالت‌طلب به قدرت رسیده است.

شهرابی در مورد نوع واکنش دولت واشنگتن و کشورهای نزدیک به آمریکا در منطقه آمریکای جنوبی گفت: اگر چه سیاست دولت ایالات متحده در آمریکای لاتین همواره حمایت از نیروهای محلی نولیبرال و همگرا با نظام سلطه سرمایه‌داری بوده است و در این زمینه رقبای انتخاباتی بوریک به حاکمان کاخ سفید در واشنگتن نزدیک‌تر بودند، لیکن، با توجه به میزان مشارکت مردم و رأی بالای بوریک و عدم موضع‌گیری شفاف وی در مقابله با سیاست‌های سلطه‌گرانه آمریکا، دولت ایالات متحده نتیجه این انتخابات را به رسمیت خواهد شناخت. کما این که کاست، رقیب اصلی وی و پینیه‌را، رئیس‌جمهور فعلی شیلی که پایگاه اجتماعی‌شان اشرافیت وابسته به ایالات متحده است، نتیجه انتخابات را پذیرفته و آمادگی خود را برای همکاری با دولت جدید اعلام کرده‌اند.

مدیر تحقیقات خانه آمریکای لاتین با تاکید بر این که دولت آمریکا با اتکا به نفوذ سنتی خود در شیلی و همکاری استراتژیک با الیگارشی این کشور سعی خواهد کرد، مانع اتخاذ برنامه رادیکال به نفع توده‌های مردم توسط رئیس‌جمهور جدید و تداوم سیاست‌های نولیبرال در شیلی شود، یعنی همان کاری که در دوران ریاست جمهوری "لولا سیلوا" و "دیلما روسف "در برزیل کرد را انجام دهد، ادامه داد: به خاطر داریم که تحت نفوذ و فشار آمریکا در آن دوران، سیاستمداران کاملا وابسته به ایالات متحده برخی از پست‌های کلیدی و از جمله ریاست بانک مرکزی برزیل را در اختیار داشتند و مجری اوامر واشنگتن بودند.

شهرابی افزود: دولت آمریکا خوب بلد است که چه‌گونه وقتی از در بیرونش می‌کنند، از پنجره وارد شود!

وی همچنین در پاسخ به این سوال که آیا این انتخاب می‌تواند زمینه‌ای را برای بهبود روابط ایران و شیلی فراهم کند؟ اظهار کرد: مواضع روشنی از بوریک در این زمینه وجود ندارد. با توجه به مواضع وی در مورد کوبا و نیکاراگوئه بعید به نظر می‌رسد که او برای بهبود روابط با ایران آغوش باز کند. با این حال، نظر به جایگاه با اهمیت شیلی در منطقه آمریکای لاتین و پایگاه اجتماعی بوریک، سیاست جمهوری اسلامی بسط روابط دوستانه با این کشور خواهد بود.

انتهای پیام