کلان‌شهرهای جهان چگونه آلودگی هوا را کنترل کردند؟
مقابله با آلودگی هوا به عنوان یک بحران زیست محیطی جهانی, در تعدادی از کلان‌شهرهای جهان با تجارب موفقی همراه بوده است.
به گزارش خبرنگار محیط زیست خبرگزاری تسنیم؛ آلودگی هوا همزمان با عصر صنعتی شدن در کشورهای پیشگام صنعت ایجاد شد و از سال 1760 تا الان که در سال 2021 میلادی قرار داریم, بر شدت و همه‌گیری آن افزوده شده و در حال حاضر آلودگی هوا به یکی از اصلی‌ترین بحران‌های زیست‌محیطی در سراسر جهان تبدیل شده است.
بر اساس آخرین آمار سازمان جهانی هواشناسی (WMO) در سال 2019, آلودگی هوا سالانه جان 7 میلیون نفر را در سراسر دنیا می‌گیرد. آمار 7 میلیون نفر سازمان جهانی هواشناسی در حالی است که در این آمار تعداد مرگ و میرهای وابسته به آلودگی هوا در نظر نگرفته است و اگر این آمار را هم به مرگ و میرهای ناشی از آلودگی هوا اضافه کنیم این آمار, 3 یا 4 برابر بیشتر خواهد شد.
با وجود اینکه آلودگی هوا در همه شهرهای جهان به نسبت‌های مختلف دیده می‌شود, تعدادی از کلانشهرها در کنترل آن توانمند بوده‌اند و مقدار آلاینده‌ها را نسبت به گذشته کاهش داده‌اند. در ادامه تجربه موفق تعدادی از این کشورها در کنترل آلودگی هوا را مرور می‌کنیم.
1. لندن
لندن به عنوان مبدأ انقلاب صنعتی اولین شهری بود که با بحران آلودگی هوا روبه‌رو شد. وضعیت آلودگی هوای لندن در دهه 1940 به قدری فجیع بود, که مقامات این شهر برای دفن افرادی که از آلودگی هوا می‌مردند, تابوت کم داشتند!
مقامات این شهر قانون هوای پاک را در سال 1956 تصویب کردند و تصویب قانون هوای پاک شروع مقابله با آلودگی هوا در این شهر بود. از آن زمان به بعد تعویض و نوسازی حمل و نقل عمومی, انتقال کارخانه‌ها به دور از فضای شهری, محدود کردن مصرف زغال سنگ, تدوین قوانین سختگیرانه برای سقف تولید آلایندگی در خودروهای وارداتی و داخلی, افزایش استاندارد سوخت به یورو 6 و استفاده از ماشین‌های فشرده‌کننده گرد و غبار در سطح شهر, آلودگی هوا را در این شهر 8 میلیون نفری کاهش داد.
2. پکن
مسئولین شهر پکن علاوه بر راهکارهایی از جمله افزایش استاندارد سوخت, انتقال صنایع و تدوین قوانین سقف تولید آلایندگی برای صنایع و خودروها, دست به اقداماتی عجیبی برای کاهش آلودگی هوا زدند.
از جمله اقدامات عجیب چینی‌ها به منظور مقابله با آلودگی هوا، پرتاب یون‌های نقره به ابر‌ها برای تولید کریستال‌های یخ و ایجاد بارندگی به شکل برف یا باران است. دولت چین موشک‌های یونی را برای انجام این کار به آسمان پرتاب کرد. راه حل دیگر کشور چین پاشیدن آب به آسمان از طریق آسمان‌های خیلی بلند بود.
دیگر راه‌حل خلاقانه چینی‌ها یک جارو برقی مکنده هواست که می‌تواند با استفاده از نیروی الکترواستاتیک ذرات گردوغبار و آلودگی موجود در سطح آسمان را بمکد و هوا را پاک کند. مسئولین شهر پکن برای واحدهای صنعتی که کمتر از حد مجاز آلایندگی تولید کنند, مبالغ 5 میلیارد یوآنی (معادل 816 میلیون دلار) جایزه در نظر گرفته است.
3. پاریس
در پاریس مقامات شهری با سیاست‌های سختگیرانه اما درست، مانع ورود خودروهای ساخت پیش از سال 1997 به این شهر در طول روز شدند و با این تصمیم آلودگی هوا در این شهر را تا 30 درصد کاهش دادند.
همچنین خطوط دوچرخه سواری و خودروهای برقی در این کشور گسترش چشمگیری داشته و به واسطه تجهیز ناوگان حمل و نقل عمومی در این کشور, شمار رانندگان خودروهای شخصی در این شهر مرتبا در حال کاهش است. در سال 2001 میلادی، 40 درصد از اهالی پاریس خودروی شخصی نداشتند و در حال حاضر این میزان به 60 درصد افزایش پیدا کرده است.
4. مکزیکوسیتی
وضعیت پایتخت کشور مکزیک به قدری وخیم بود که سازمان ملل در سال 1992 این شهر را به عنوان آلوده‌ترین شهر دنیا معرفی کرد و این شهر در سال 1999 فقط 8 روز هوای پاک را تجربه کرد. وضعیت آلودگی هوا در مکزیک به قدری شدید بود که پرنده‌هایی که بر فراز این شهر پرواز می‌کردند, با تنفس هوای این شهر درجا تلف می‌شدند و خیابان های این شهر به تصویری ترسناک از هزاران لاشه پرنده تبدیل شده بود.
در اولین اقدام مسئولین این کلان‌شهرِ 20 میلیون نفری با سرمایه‌گذاری 10 میلیارد دلاری پالایشگاه‌های تولید سوخت استاندارد را در این شهر راه‌اندازی کردند. وسایل حمل و نقل عمومی نوسازی شد و اتوبوس‌های هیبریدی به ناوگان حمل و نقل این شهر اضافه شد. نوسازی تاکسی‌ها با پرداخت وام و انتقال صنایع آلاینده به خارج از شهر از دیگر اقدامات مکزیکی‌ها در راستای مهار آلودگی هوا بودند.
امروزه مکزیکوسیتی به عنوان الگوی موفق مهار آلودگی هوا در جان شناخته می‌شود و دیگر نام آن در فهرست آلوده‌ترین شهرهای دنیا دیده نمی‌شود.
آقایان مسؤل! جلوی "منبع عظیم تولید آلودگی هوای تهران" را بگیرید! کدام عوامل غیرصنعتی بیشترین نقش را در آلودگی هوای کلانشهرها دارند؟