یک‌شنبه 4 آذر 1403

گزارشی از نشست «هنر و اندیشه در ادبیات انقلاب»

خبرگزاری ایسنا مشاهده در مرجع
گزارشی از نشست «هنر و اندیشه در ادبیات انقلاب»

نشست «هنر و اندیشه در ادبیات انقلاب اسلامی» در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برگزار شد.

به گزارش ایسنا به نقل از اداره کل روابط عمومی و امور بین‌الملل کانون، در این نشست نویسندگان به بیان نظرات خود پرداختند و بر اهمیت تولید اثر برای مخاطب کودک و نوجوان تاکید داشتند. در ابتدای این نشست فاطمه طارمی مدیرکل نظارت بر انتشارات کانون پرورش فکری به معرفی مهمانان پرداخت و گفت: این نویسندگان با قلم خود در ترویج تفکر انقلاب اسلامی قدم برداشتند.

در بخشی از این نشست مهدی علی‌اکبرزاده مدیرعامل کانون با بیان اینکه به بهانه ادبیات انقلاب اسلامی در فضای کودک و نوجوان و به مناسبت دهه فجر دور هم جمع شده‌ایم، افزود: به واسطه این نشست‌ها و هم‌اندیشی‌ها جرقه‌هایی زده می‌شود که قطعا به نفع ادبیات کودک و نوجوان است. حتی شما هم برخی سوژه‌های داستانی خود را از اتفاق‌های روزمره دریافت کرده‌اید و بعد به یک داستان تبدیل شده است. نشست‌های این‌چنینی می‌تواند زمینه شکل‌گیری طرح‌های مختلف باشد.

در بخش دیگری از این نشست امیر عبدالحسینی نویسنده و پژوهشگر بیان کرد: به یاد دارم حوالی سال‌های 73 روزگاری که دلخوشی و دل‌مشغولی‌ام عکاسی و خبرنگاری بود، پرونده‌ای را آغاز کردم برای پژوهش با عنوان پویانمایی. در آن موقع مثل امروز پویانمایی مورد اقبال جامعه نبود و خیلی از افراد آن را نمی‌شناختند.

او افزود: آن روزها گفت‌وگوهایی با بزرگان انیمیشن ایران که در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان حضور داشتند، داشتم. مجموعه‌ای از گفت‌وگوها را با زنده‌یاد پرویز کلانتری، زنده‌یاد وجیه‌الله فردمقدم، احمد عربانی، مهین جواهریان، نازنین سبحان‌سربندی و سایر بزرگان انیمیشن ایران جمع‌آوری کردم و بخشی از آن گفت‌وگوها در مجلات آن روزگار منتشر شد.

عبدالحسینی تصریح کرد: نکته‌ای که در انیمیشن‌های کانون پرورش فکری قابل توجه بود اشاره به مفاهیمی چون ظلم‌ستیزی، عدالت‌خواهی، استکبارستیزی و مباحث ضد امپریالیسم بود که چند سال بعد این مضامین در هنر به عنوان هنر انقلاب اسلامی بنا نهاده شد. اگر بخواهم شاخص‌ترین این آثار را مثال بزنم انیمیشن «آزادی آمریکایی» ساخته مرحوم پرویز کلانتری است.

او سپس گفت: در حوزه تصویرگری نیز مهمترین تصویرگران هنر، در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان جمع شده بودند و بسیاری از تصویرسازی‌های آن روزگار کانون بر مبنای همین مفاهیم از جمله عدالت‌خواهی، استکبارستیزی و... که تحت عنوان هنر انقلاب اسلامی مورد نظر بود، شکل گرفت.

این پژوهشگر گفت: شاید بتوان بخشی از ریشه‌های جریان هنر انقلاب اسلامی را در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان جست‌وجو کرد. مسیری که هنرمندان به صورت خودجوش کار می‌کردند و بعدها به بخش‌های دیگر کشیده شد.

عبدالحسینی بیان کرد: پس از این‌که این بخش از هنر انقلاب در کانون ریشه زد و به‌صورت خودجوش ادامه پیدا کرد، در حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی شکل سازمان‌یافته‌ای به خود اختصاص داد و در گرایش‌های هنرهای تجسمی، هنرهای نمایشی، سینما، شعر و ادبیات و سایر رشته‌های هنری از جمله موسیقی و سرود شکل گرفت.

او با اشاره به شکل‌گیری کانون فرهنگی هنری چاووش و تولید موسیقی انقلابی در آن دوره اظهار کرد: هنرمندان انقلاب کارهایی را خلق می‌کردند که نگاه اجتماعی و نگاه مردمی در آن نهفته بود ولی از فضای هنری غافل نمی‌شدند یعنی کماکان پژوهشگران می‌گویند که درخشان‌ترین آثار هنری با توجه به عیار و کیفیت هنری از آن هنرمندان انقلاب به ویژه در دهه اول است.

این نویسنده با توضیح دو مفهوم هنر اشراف‌گرا و هنر عوام‌گرا، اظهار کرد: پژوهشگران می‌گویند هرجا هنر در اختیار اشرافیت قرار گرفت نوید یک انقلاب را در پی خواهد داشت. کما این‌که هنر اشرافی در دوران پهلوی با هنر خودجوش هنرمندان انقلاب، هنر مردمی شد. هنری که درواقع در خدمت هنر برای هنر و نگاه فرمولی و صورتگرا بود و معنا را سرلوحه خود قرار داد و از جامعه تاثیر گرفت.

عبدالحسینی گفت: اگر بخواهیم هنرمند را از یک غیر هنرمند متمایز کنیم چند رکن وجود دارد که از مهمترین آن‌ها معاصر بودن و فرزند زمان خود بودن است و به گمانم هنرمندان موسوم به هنرمندان انقلاب در ارتباط با جامعه و تاثیرگذاری بر جامعه و تاثیرپذیری از جامعه فرزندان زمان خود بودند.

سپس در بخش دیگری از این نشست محمدرضا اصلانی، نویسنده کودک و نوجوان گفت: تمام جوامع بشری پایبند یک سری اصول و ارزش‌ها هستند که مورد احترام همه جوامع بشری است، چون با فطرت انسان مطابقت دارد.

اصلانی اظهار کرد: اگر از بُعد رسانه‌ای پیش از انقلاب را بررسی کنیم در نشریات و آثاری که منتشر می‌شد صفحات شعر و داستان وجود داشت و ارزش‌هایی دیده می‌شد، اما بعد از انقلاب این ارزش‌ها دگرگون شد و به همین خاطر می‌توان گفت انقلاب ما انقلاب ارزش‌ها بود بنابراین بعد از انقلاب دگرگونی چشم‌گیری در نشریات ما دیده شد.

او با اشاره به تاسیس مجله سوره در حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی در سال 57، بیان کرد: با گذشت 20 سال این انتشارات کتابی با عنوان «اولی‌ها» منتشر کرده است و اسامی نویسندگانی که در این مسیر فعالیت داشته‌اند در آن نوشته شده است. این نویسندگان کارهای ارزشمندی انجام دادند، نویسندگانی چون حمیدرضا شاه‌آبادی و فریدون عموزاده‌خلیلی.

این نویسنده گفت: پیش از انقلاب شعر کودک بود اما بعد از انقلاب شعرهای متنوعی در نشریات کودک و نوجوان منتشر شد. به ویژه «سروش نوجوان» با مدیریت قیصر امین‌پور و فریدون عموزاده‌خلیلی. همچنین «کیهان بچه‌ها» با مدیریت امیرحسین فردی خاستگاه شاعران، نویسندگان و تصویرگران زیادی است. «گاهنامه داستان» و «جایزه شهید غنی پور» نیز از دیگر کارهایی بود که امیرحسین فردی رقم زد.

اصلانی در ادامه با مروری بر نشریات چاپ‌شده بعد از انقلاب گفت: در تمامی این نشریات موضوعات جدیدی مطرح شد که قبل از انقلاب به آن‌ها توجه نمی‌شد. دفتر نشر فرهنگ اسلامی، انتشارات پیدایش، کانون پرورش فکری و انتشارت عروج در آثار خود مفاخر فرهنگی هنر و دینی را مورد توجه قرار دادند.

جمعی از نویسندگان از جمله حسن احمدی، رفیع افتخار، علی‌اصغر عزتی‌پاک، محمدعلی گودینی، اصغر فکور، فائزه امیرخانی، سمیرا اصلانپور و یوسف قوجق از نویسندگان حاضر در این نشست بودند.

انتهای پیام

گزارشی از نشست «هنر و اندیشه در ادبیات انقلاب» 2
گزارشی از نشست «هنر و اندیشه در ادبیات انقلاب» 3
گزارشی از نشست «هنر و اندیشه در ادبیات انقلاب» 4
گزارشی از نشست «هنر و اندیشه در ادبیات انقلاب» 5
گزارشی از نشست «هنر و اندیشه در ادبیات انقلاب» 6