یک بام و دو هوای تصمیم‌سازان
مصطفی پورمحمدی در دومین مناظره اعلام کرد که جلیلی در جلسه شورای عالی امنیت ملی به او گفته است که آقای پورمحمدی تو مسوول باشی ما FATF را قبول داریم، اما آقایان مسوول باشند(دولت روحانی) ما قبول نداریم. اما سعید جلیلی در پاسخ به این اظهارات سکوت کرد. اگرچه برخی از اطرافیان و هواداران وی این مساله را تکذیب کردند. اما این موضوع واکنش‌هایی را در میان فعالان سیاسی و همچنین کنشگران اقتصادی...
باید توضیح دهد
محسن زنگنه، نماینده تربت‌حیدریه در مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد»، به وضعیت نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری اشاره کرد و گفت: در میان کاندیداها سه نفر اصلی که با هم رقابت می‌کنند پزشکیان، قالیباف و جلیلی هستند. علت جهش‌هایی که بعضا ما در آرای پزشکیان می‌بینیم بیشتر به خاطر محتوا، کارنامه و برنامه‌های ایشان نیست، بلکه بیشتر طیف‌های سیاسی هستند که صحنه‌گردانی می‌کنند و حمایت‌هایی از سوی بخش‌های مختلف جریان اصلاح‌طلب انجام می‌شود. یعنی رشدی که پزشکیان دارد بیشتر به دلیل حمایت‌ها و اطرافیان ایشان است. برای مثال آمدن آقای ظریف و حمایت برخی از چهره‌ها شیب رشد پزشکیان در نظرسنجی‌ها را افزایش می‌دهد.
او ادامه داد: در مورد قالیباف و جلیلی قضیه متفاوت است و این افراد هر کدام ظرفیت‌هایی دارند. برای مثال جلیلی از ظرفیت گفتمانی برخوردار است و قالیباف ظرفیت‌های اجرایی و مدیریتی دارد. هر چه این دو نامزد بیشتر این موارد را برای مردم توضیح می‌دهند، بالطبع یکسری از افرادی که نمی‌خواهند رای بدهند را جذب می‌کنند. باید منتظر ماند و دید که چند نفر پای صندوق می‌آیند.
این نماینده مجلس در خصوص اینکه کدام یک از کاندیداها در نظرسنجی‌ها پیشرو است، اظهار کرد: در یک نظرسنجی قالیباف جلو است، در یک نظرسنجی پزشکیان و در یک نظرسنجی هم جلیلی. هر کدام از این نظرسنجی‌ها یک چیزی می‌گویند. متاسفانه در کشورمان همه‌چیز سیاسی است؛ از آمار بیکاری و آمار تورم گرفته تا آمار نظرسنجی‌ها. این موضوع خیلی بد است. این در حالی است که مجموعه‌هایی که نظرسنجی می‌کنند باید بی‌طرف باشند. زنگنه به روند سه مناظره نامزدهای چهاردهمین دوره ریاست‌جمهوری اشاره کرد و افزود: من برای نخستین مناظره وقت گذاشتم. دومین مناظره با خانواده بیرون رفتیم و شام خوردیم، اما در وسط‌های مناظره سوم خوابم برد و خوابیدم. او در خصوص چرایی کسل‌کننده بودن مناظرات، تصریح کرد: به نظرم یک علت خودسانسوری است. کاندیداها خودشان را سانسور می‌کنند و احساس می‌کنم خیلی از کاندیداها خودشان نیستند. اما به نظر می‌رسد هر چه کاندیداها خودشان باشند و نظراتشان را شفاف‌تر بگویند، موثرتر است. به نظر می‌رسد نامزدها خیلی نگرانند.
زنگنه با انتقاد از عدم نقد دولت سیزدهم از سوی نامزدهای ریاست‌جمهوری، تاکید کرد: شاهدیم که خط قرمزی برای دولت سیزدهم درست شده و نامزدها حاضر نیستند که به عملکرد دولت سیزدهم ورود کنند. در حالی‌که یک بخشی که در مناظرات زیباست، نقد وضع موجود است. نقد وضع موجود به معنای بدگویی از وضعیت موجود نیست، بلکه منظور نقد واقعی است. گاهی یک نقاد یک کتاب را نقد می‌کند و 10 هزار نفر پای سخنرانی او می‌نشینند؛ چون منصفانه نقد می‌کند. متاسفانه الان در مناظرات دو گروه شده‌اند؛ یک گروه می‌گویند همه‌چیز بد بوده و یک گروه هم می‌گویند همه‌چیز خوب بوده؛ اما این خیلی بد است. زنگنه خاطرنشان کرد: ما تعارف نباید داشته باشیم. شخصیت شهید رئیسی برای ما محترم است و حتی کسانی‌که به او رای نداده بودند در تشییع جنازه ایشان شرکت کردند و قبول کردند که فرد با تقوا، خدوم و پاکدستی بوده است. اما این دلیل نمی‌شود که نسبت به سیاست‌های پولی بانک مرکزی، سیاست‌های کشاورزی، صنعت و مسائل فرهنگی و اجتماعی نقد نداشته باشیم.
عدم نقد منصفانه از سوی نامزدها، مناظرات را خسته‌کننده کرده است. او ادامه داد: فضایی که در حال حاضر به وجود آمده فضای خودسانسوری است و همه می‌خواهند از هم تشکر کنند و بگویند همه‌چیز خوب است. این نماینده مجلس همچنین با اشاره به بحث مطرح‌شده از سوی پورمحمدی در خصوص اینکه جلیلی در شورای عالی امنیت ملی به او گفته که ما اگر شما مسوول باشی با FATF موافقیم، اظهار کرد: جلیلی حتما باید نسبت به این موضوع موضع‌گیری کند. بنده نسبت به FATF و CFT نقد دارم، اما نقدم ناظر به افراد نیست که بگویم فلانی و فلانی باشند. لذا جلیلی باید توضیح دهد که قضیه چه بوده و اگر واقعیت داشته دلایلش را بگوید و اگر واقعیت نداشته باید موضع‌گیری کند.
زنگنه گفت: البته این را قبول ندارم که برخی می‌گویند اگر FATF اجرا می‌شد چه می‌شد... شاید اتفاقی هم نمی‌افتاد اما اینکه به خاطر اشخاص با چیزی مخالفت کنیم، کار صحیحی نیست. بنابراین خوب است که آقای جلیلی اظهار موضع کنند. او در خصوص سرنوشت FATF تاکید کرد: سرنوشت FATF بستگی دارد به اینکه چه دولتی سرکار بیاید و مجلس چگونه اقدام کند. البته FATF و CFT 41 بند دارد و خیلی از این بندها را در حال حاضر در کشور اجرا می‌کنیم. تنها یک یا دو بند است که محل اختلاف است و این بندها را خیلی از کشورهایی که FATF و CFT را پذیرفته‌اند به صورت مشروط پذیرفته‌اند و در مورد آن دو بند بنا به نظر خودشان تفسیر می‌کنند.
این نماینده اصولگرای مجلس در پایان خاطرنشان کرد: اصولگرایان در انتخابات بد بازی می‌کنند. یعنی در حال حاضر جناح اصلاح‌طلب و معتدل دوباره بازی را از کارآمدی، جریان خدمت و پرکاری به FATF و برجام برد. اگر جریان اصولگرا مدیریت نکند ممکن است نتایج ناگواری داشته باشد. اصلاح‌طلبان بازی را زیرکانه به جایی بردند که آنجا محل ضربه‌خور دوستان اصولگراست. رهبری در مرقد حضرت امام در چند جمله‌ای که فرمودند، تلویحا اشاره کردند که دوگانه‌ای که الان داریم دو‌گانه پرکاری و کم‌کاری، فعال بودن و تنبل بودن، معتقد به مبانی انقلاب بودن و عدم اعتقاد به مبانی است. باید روی این موارد مانور بدهیم، اما دوباره بازی به سمت برجام و FATF رفت و معلوم نیست از آن چه دربیاید.
عدم پیوستن به FATF یعنی چه؟
مهرداد لاهوتی، نماینده لنگرود در مجلس نیز با اشاره به روند تصویب FATF در مجلس دهم تاکید کرد: یکی از مسائلی که رئیس‌جمهور آینده با هر نگاه و تفکری باشد باید حل کند، داستان FATF است. در دولت روحانی لایحه FATF به مجلس آمد و مجلس هم تصویب کرد منتها شورای نگهبان ایراد گرفت و ما اصرار کردیم و به مجمع تشخیص ارسال شد. اما مجمع اظهارنظر نکرد، بلکه زرنگی کرد و نه گفت که لایحه را رد می‌کند و نه آن را تصویب کرد؛ بلکه آن‌قدر رسیدگی به این لایحه را طول داد تا از زمان رسیدگی عبور کردند و در نهایت گفتند چون زمان رسیدگی گذشته ما صلاحیت رسیدگی نداریم.
این برخورد‌ها خوب نیست. اگر مجمع مخالف بود باید این جسارت را می‌داشتند و لایحه FATF را رد می‌کردند. او افزود: هر کسی که رئیس‌جمهور می‌شود باید برجام یا توافق را به نتیجه مطلوب برساند. امروز اقتصادمان به معادلات سیاسی‌مان گره خورده است. همچنین باید FATF به نتیجه برسد چون عدم تصویب آن مشکلاتی را برای ما ایجاد کرده است. برای مثال تجار ما در بازار عراق قدرت رقابت با تجار ترکیه را ندارند و علت این است که ترک‌ها پولشان را از طریق سیستم بانکی جابه‌جا می‌کنند اما تجار ایرانی پولشان را از طریق صرافی‌ها جابه‌جا می‌کنند و 15 تا 20 درصد هزینه جابه‌جایی پول می‌دهند.
این عضو فراکسیون مستقلین مجلس با اشاره به مناظره دوم و بحث مطرح‌شده از سوی پورمحمدی در خصوص اینکه جلیلی در شورای عالی امنیت ملی به او گفته که ما اگر شما مسوول باشی با FATF موافقیم، گفت: متاسفانه در کشور به خاطر امیال شخصی خودمان و غرض‌ورزی‌هایی که با همدیگر داریم به مردم ضرر می‌زنیم. عدم پیوستن به FATF یعنی کالاها 20 درصد گران‌تر شود. اگر می‌خواهیم راهگشایی در اقتصاد صورت بگیرد باید مساله FATF در هر دولتی با هر نگاهی که باشد حل شود. من مطمئن هستم هر دولتی با هر نگاهی که سر کار بیاید مساله FATF حل خواهد شد.
ضرورت وحدت رویه در سیاست خارجی
مجید نصیرپور، نماینده اصلاح‌طلب مجلس، نیز اظهار کرد: یکی از مشکلات اساسی که در کشور داریم و منحصر به این زمان و این مکان هم نیست، تصمیم در مورد منافع ملی‌مان است. دستورالعملی برای اینکه چگونه باید راجع به منافع ملی تصمیم بگیریم و به سمت آن حرکت کنیم، نداریم. این منافع از نگاه گروه‌های سیاسی هر دفعه یک جوری تعریف می‌شود و دلیل وضعیت کنونی کشور هم شاید همین بی‌برنامگی در این حوزه باشد. ما در مورد رابطه با غرب برنامه جامعی داریم و در مورد این موضوع در ارکان بالادستی کشور تصمیم گرفته شده و سیاست‌گذاری شده و بر اساس آن پیش می‌رویم. اما در بسیاری از حوزه‌ها این تصمیم‌گیری اتفاق نیفتاده و شاهد اثرگذاری افراد و جریانات سیاسی بر سرنوشت کشور و مردم هستیم.
او افزود: موضوعی که پورمحمدی اشاره کرد و متاسفانه جلیلی به آن پاسخ نداد، موضوع بسیار مهمی است، اما فقط یکی از موضوعات است. معتقدم شورای عالی امنیت ملی و نهادهای بالادستی ما باید یک بار برای همیشه راجع به موضوعات اساسی کشور تصمیم بگیرند و آن تصمیم دستورالعملی برای همه اجزای حاکمیت و دولت‌ها باشد. ما چرا باید شاهد باشیم که یک دولت در مورد سیاست خارجی یک جور صحبت کند و دولت دیگر جور دیگر و همه همدیگر را متهم می‌کنیم. در امروز کشور همه شریک هستیم. ولی مسوولیت‌پذیری وجود ندارد و تقسیم کار هم اتفاق نمی‌افتد و این آسیب می‌تواند ادامه داشته باشد. این نماینده مجلس در خصوص سرنوشت FATF اظهار کرد: دنیا بر اساس قواعد عمومی اداره می‌شود که در مورد آن توافقاتی شده است. ما می‌توانیم به این توافقات بین‌المللی نپیوندیم، اما حتما حاشیه‌ها و هزینه‌هایی خواهد داشت. باید ببینیم که پرداخت این هزینه‌ها به مصلحت مردم است یا خیر. چون ما در حکمرانی دو مساله مهم داریم که اولویت اول ماست، یکی معیشت مردم و تامین رفاه مردم و دیگری هم عزت مردم است. باید دید کدام کار این دو مقوله را تامین می‌کند.
نصیرپور افزود: اگر همه حکومت‌های دنیا را بررسی کنیم نخستین وظیفه‌ای که بر عهده آنهاست، تامین عزت و رفاه مردم است و این وظیفه ذاتی هر حکومتی است. حالا اینکه چه ابزاری ما را به آن هدف می‌رساند باید مطالعه کنیم و متناسب با آرمان‌هایمان و شرایطمان راجع به آن تصمیم بگیریم و توجیه کنیم. نمی‌شود که ما تصمیمی بگیریم که مردم با ما همکاری نکنند. اگر قرار است آن تصمیم عملیاتی شود باید به صورت تبیینی عمل کنیم و مردم را همراهمان داشته باشیم. او تاکید کرد: FATFیکی از قواعد مدیریت جهانی است. ما باید تصمیم بگیریم که در آن قالب می‌خواهیم حرکت کنیم یا خیر. شاید FATF به قوانین عادی نیاز داشته باشد، اما تصمیمات در مورد آن باید با مشارکت و اظهارنظر شوراهای بالادستی مانند شورای امنیت ملی و شورای راهبردی سیاست خارجی گرفته شود. این نماینده مجلس خاطرنشان کرد: به نظر می‌رسد FATF یکی از چالش‌هایی است که حتما رئیس‌جمهور آینده با طرح موضوع می‌تواند از ظرفیت‌های نهادهای حاکمیتی برای حل آن استفاده کند.
--> اخبار مرتبط