یک پیشنهاد به مربیان تیم ملی برای اینکه حریفان، ایران را گُم کنند!

به گزارش خبرنگار ورزشی خبرگزاری تسنیم، تیم ملی فوتبال ایران در مرحله گروهی جام ملت‌های آسیا با امارات، فلسطین و هنگ کنگ همگروه شد و دی ماه سال جاری باید به مصاف رقبای خود برود.

جلال چراغپور کارشناس فوتبال کشورمان در گفت‌و‌گو با خبرنگار تسنیم تحلیلی از دلایل ناکامی ایران در سال های اخیر و همچنین راهکاری برای موفقیت در جام ملت‌های آسیا ارائه کرده است که متن آن را در زیر می‌خوانید:

«بزرگترین مسئله‌ای که ذهن مربیان تیم ملی، کارشناسان و مسئولان فوتبال را باید متوجه خودش کند این است که چرا حدود یک دهه است نتایج دلخواه‌مان را در فوتبال ملی نمی‌گیریم؛ چه در سطح جام جهانی و چه در سطح جام ملت‌های آسیا. این سؤال به صورت بزرگتر و کلان‌تر در مورد تیم امید هم مطرح می‌شود. چطور می‌شود 48 سال یک تیم نتیجه نگیرد؟ این دو، سؤالات خیلی بزرگ و مهمی هستند.

در وهله اول نباید از این دو سؤال با فرافکنی فرار کنیم؛ یعنی با دلایل بی‌ارزش، دیگری را مقصر معرفی کنیم. در فوتبال ما معمولاً این پرسش مطرح می‌شود که مربی خارجی برای ما بهتر است یا قلعه‌نویی می‌تواند نتیجه بگیرد. این یک سؤال مع‌الفارق است. چون شما تا مشکل عدم نتیجه‌گیری 10 ساله را بررسی نکنید نمی‌توانید به این پرسش پاسخ دهید. چند سال قبل شخصی به نام کی‌روش را آوردیم که مربی کوچکی نبود. کسی که در رئال و پرتغال سرمربی و 15 سال استعدادیاب و مربی منچستر باشد، آدم کوچکی نیست؛ اما چه اتفاقی افتاد که او در ایران نتیجه نگرفت؟

اگر قلعه‌نویی با دست پرورده‌ها و ساختمان تیمی که کی روش بنا کرده بخواهد ادامه مسیر دهد چه ضمانتی است که نتیجه بگیرد؟ چرا ضمانت ندارد؛ چون کسی که خودش این بنا را درست کرده بود نتوانست با آن نتیجه بگیرد. چطور ممکن است بعد از 12 ساعت تمرین این تیم بعد از دور مقدماتی و بازی با هنگ کنگ و فلسطین؛ کره جنوبی را در مرحله حذفی ببرد؟ ما در جام جهانی کره، عربستان و ژاپن را دیدیم و در آن سو خودمان را هم دیدیم. پس تا دلایل عدم نتیجه‌گیری مربی مثل کی‌روش را ندانیم نمی‌توانیم صحبت کنیم. پای‌مان را جلوتر بگذاریم و علمی نگاه کنیم؛ بگوییم عدم نتیجه‌گیری کی‌روش با 16 لژیونر و امکانات چه چیزی بوده است؟

از اینجا به بعد صحبت‌هایم یک تئوری است؛ از آن دفاع نمی‌کنم و فقط مطرح می‌کنم تا عده‌ای به فکر بیفتند. شاید این تئوری درست باشد و شاید هم غلط.

معتقدم از زمانی که از سیستم 1-3-2-4 استفاده کردیم دیگر نتیجه نگرفتیم. هر سیستمی دارای اشکال است. کی‌روش با سیستم 1-3-2-4 نتوانست چهار دفاعه و با دو دفاع مرکز بازی کند. در این سیستم دو دفاع وسط می‌گذاریم و دو هافبک مرکز. اگر دقت کنیم بین دو دفاع وسط با دو هافبک جلوی خودشان، یک مربع تشکیل می‌شود که بین آنها خلاء و خالی است. اینها به محدوده همدیگر ورود نمی‌کنند و وسط آن خالی می‌ماند. حالا فرقی هم نمی‌کند کدام زوج در این پست‌ها بازی کند. بازی تدارکاتی با کنیا را نگاه کنید؛ گل‌هایی که از انگلیس خوردیم را نگاه کنید؛ گلی که از آمریکا خوردیم را نگاه کنید؛ در کدام نقطه بیرانوند با مجید حسینی برخورد کرد؟ چرا آنها به هم خوردند؛ چون هر دو بازیکن یک خلاء را می‌بینند و بعد می‌خواهند به سرعت آن را پُر کنند که با هم برخورد می‌کنند.

در جام ملت‌های قبل مجید حسینی در بازی عمان کجا خطای پنالتی داد؟ ابراهیمی و روزبه چشمی کجا کارت می‌گیرند؟ اینجا در سیستم ما اشکال ساختاری دارد. اگر برای ما جام ملت‌های پیش‌رو هم با سیستم 1-3-2-4 بازی کنیم؛ بازیکن جوان هم دعوت کنیم یا هر کار دیگری انجام دهیم، دوباره «مربع خطرناکی از پشت نقطه پنالتی تا پشت قوس محوطه جریمه» خالی خواهد ماند. هر کسی اینجا سر بزند گل می‌شود و هر تیمی اینجا بازی کند گل می‌زند. ما شاید یک تیم را ببریم؛ ولی ما مقابل تیم‌هایی که زورمان نمی‌رسد چه می‌شود؟

پیشنهاد من این است که وقتی چهار دفاع در زمین می‌گذاریم؛ سه شکاف به وجود می‌آید. شکاف اول بین دفاع راست و دفاع وسط سمت راست، شکاف دوم بین دو دفاع وسط و شکاف سوم بین دفاع چپ و دفاع وسط سمتِ چپ است. آنجایی که دقیقاً هر کسی را می‌گذاریم نمی‌تواند آن حفره را بپوشاند. همان جایی که کی‌روش به طارمی گفته بود از نوک بیا و آنجا را بپوشان و در بازی با آمریکا دیدید که نتوانست این کار را انجام دهد. پس این سیستم سه حفره دارد اما اگر ما با دو هافبک بازی کنیم چند حفره را می‌پوشانیم؟ دقیقاً دو حفره را می‌توانیم و یک حفره باقی می‌ماند.

پس باید با سیستم 1-2-3-4 بازی کنیم؛ سیستمی که تمام عناصرش را هم داریم. عناصر ما به 1-3-2-4 نمی‌خورد اما به سیستم 1-2-3-4 می‌خورد. این شکلی نیاز هم نیست وصله و پینه کنیم و بگوییم از فلان بازیکن از نوک بیا و حفره را پر کن!

این کار چه حُسن‌هایی دارد؟ در وهله اول اینکه تمام تیم‌های آسیا ما را گُم می‌کنند. در حالی که سیستم قبلی مثل کف دست برای آنها آشناست. رقبا بچه‌های ما را بیشتر از خودمان می‌شناسند. در کلاس‌های آنالیزشان بدون لهجه، نوراللهی را نام می‌برند. مثل کف دست ما را می‌شناسند. در صورتی که این کار را کنیم؛ قلعه‌نویی سیستم تیم را عوض کرده و در لیگ ما هم چند بازیکن بسیار خوب هستند که می‌توانند فضا را پوشش دهند. الان هم چهار، پنج بازیکن خوب داریم که در نقاط حساس قرار بگیرند».