یک‌شنبه 29 تیر 1404

آیا توافق هسته‌ای ایران ممکن است؟

وب‌گاه دنیای اقتصاد مشاهده در مرجع
آیا توافق هسته‌ای ایران ممکن است؟

دنیای اقتصاد: در حالی که غرب آسیا پس از جنگ 12 روزه میان ایران و رژیم صهیونیستی در وضعیتی پرتنش و ناآرام به سر می‌برد، بار دیگر احتمال ازسرگیری مذاکرات هسته‌ای میان تهران و واشنگتن به مرکز توجهات جهانی تبدیل شده است. این جنگ کوتاه اما تاثیرگذار، ساختارهای قدیمی بازدارندگی در منطقه را زیر سؤال برده و فضای مذاکرات را به‌شدت پیچیده و مبهم کرده است.

به گزارش گروه آنلاین روزنامه دنیای اقتصاد؛ در حالی که غرب آسیا پس از جنگ 12 روزه میان ایران و رژیم صهیونیستی در وضعیتی پرتنش و ناآرام به سر می‌برد، بار دیگر احتمال ازسرگیری مذاکرات هسته‌ای میان تهران و واشنگتن به مرکز توجهات جهانی تبدیل شده است. این جنگ کوتاه اما تأثیرگذار، ساختارهای قدیمی بازدارندگی در منطقه را زیر سؤال برده و فضای مذاکرات را به‌شدت پیچیده و مبهم کرده است.

فضای بی‌اعتمادی و تهدیدهای منطقه‌ای

هر چند مقام‌های آمریکایی از آمادگی برای مذاکره سخن گفته‌اند، اما بی‌اعتمادی عمیق میان دو طرف، چشم‌انداز دستیابی به توافقی پایدار را با تردید جدی مواجه ساخته است. پایان جنگ اخیر بیشتر به‌عنوان وقفه‌ای موقت دیده می‌شود، زیرا ایران، آمریکا و رژیم صهیونیستی هر کدام در حال تقویت مواضع تهاجمی خود هستند. در این میان، احتمال بروز سوءبرداشت‌ها و اشتباهات محاسباتی که می‌تواند به تشدید بحران منجر شود، بسیار بالا است.

توقف همکاری ایران با آژانس؛ نقطه عطفی در پرونده هسته‌ای

تصمیم تهران برای قطع همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از دوم ژوئیه، گام مهمی در جهت اعمال فشار و تغییر معادلات موجود به شمار می‌رود. ایران با اعلام این اقدام، احتمال خروج از پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) را در دستور کار خود قرار داده و عملاً نشان داده است که با همکاری‌های پیشین نه تنها به منافعش نرسیده بلکه تحریم‌ها و تهدیدها تشدید نیز شده است.

واکنش اروپا، آمریکا و رژیم صهیونیستی

کشورهای اروپایی نسبت به بازگشت خودکار تحریم‌های سازمان ملل هشدار داده‌اند و نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی، با استناد به تصمیم ایران، خواستار حملات نظامی جدید شده است. در مقابل، سیاست آمریکا ترکیبی از فشار نظامی محتاطانه و دیپلماسی از موضع قدرت است؛ رویکردی که هدفش حفظ تعادل میان تهدید و مذاکره است.

استراتژی «ابهام هسته‌ای» تهران و چالش‌های پیش‌رو

ایران با حفظ ابهام در برنامه هسته‌ای خود و اعلام آمادگی مشروط برای بازگشت به مذاکرات، راهبردی پیچیده در پیش گرفته است. این رویکرد به تهران اجازه می‌دهد بدون قطع کامل روابط، فشار را افزایش دهد و دست خود را برای واکنش‌های بعدی باز نگه دارد.

اما تجربه شکست‌های گذشته مذاکرات و عهدشکنی‌های آمریکا، به ویژه دوران ترامپ، باعث شده تهران با شک و تردید عمیق به توافقات احتمالی نگاه کند. در عین حال، استمرار این وضعیت ممکن است به تدریج از اثربخشی سیاست محتاطانه ایران بکاهد.

خطرات افزایش تنش و پیامدهای احتمالی

تهدیدهای نظامی آمریکا و رژیم صهیونیستی به جای بازدارندگی، بیشتر به افزایش تنش‌ها و وحدت داخلی ایران منجر شده است. حملات هوایی به تأسیسات هسته‌ای، همبستگی ملی را در ایران تقویت کرده و حتی منتقدان داخلی را نیز به حمایت از مواضع دولت واداشته است.

در صورت شکست مذاکرات و ادامه برنامه غنی‌سازی، احتمال افزایش حملات رژیم صهیونیستی و تشدید تنش‌ها بسیار بالاست. این سناریو می‌تواند منجر به گسترش درگیری‌های منطقه‌ای و افزایش تهدیدهای نظامی علیه مواضع آمریکا و متحدانش شود.

 توافق یا جنگ؟

بر اساس تحلیل نشنال اینترست، تنها راه واقعی جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای، توافقی پایدار و مذاکره‌شده است؛ نه تهدیدهای نظامی یا تحریم‌های یکجانبه. اکنون ترامپ و دولت آمریکا در موقعیتی کلیدی قرار دارند تا ادعای خود درباره توانایی ایجاد صلح را به اثبات برسانند، اما همچنان آینده مذاکرات، در هاله‌ای از ابهام و خطر قرار دارد.//