ارتباط صنعت و دانشگاه سبب گشایش گره‌های اقتصادی کشور می‌شود

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از صبح قزوین؛ رشد و پیشرفت کشور نیازمند تولید علم و توجه ویژه به تربیت نیروی انسانی ماهر و متخصص و ارتباط مستقیم دانشگاه و صنعت است که برای برقراری ارتباط بین این دو باید زمینه تحقیقات کاربردی فراهم شود.

برای جاری شدن علم تولید شده در دانشگاه‌ها در شاهرگ‌های صنعت و استفاده عملی از این دانش لازم است تعامل دوسویه بین دانشگاه و صنعت برقرار شود، این در حالی است که شکاف بین صنعت و دانشگاه در ایران با وجود دهه‌ها تأکید توسط مسئولان دانشگاه و صنعت همچنان مشهود بوده و گویا راهکارهای ارائه شده، مفید واقع نشده است. علی قاسم‌زاده در گفت‌وگوی اختصاصی با خبرنگار علم و فناوری صبح قزوین، اظهار می‌کند: علت شکل نگرفتن ارتباط واقعی دانشگاه با صنعت به عوامل مختلفی بستگی دارد؛ باید در نگاه تاریخی به فلسفه شکل گیری دانشگاه در ایران و مأموریت دانشگاه از یک سو و تمایل صنایع به مونتاژکاری و رفع نیازهای ضرور و روزمره از سوی دیگر توجه کرد. وی می‌افزاید: تا چندین سال گذشته دانشگاه، مأموریت تولید دانش و انتقال آن و تربیت نیروی انسانی مورد نیاز جامعه و صنعت را برعهده داشت و به تعبیری رده دانشگاه‌ها در نسل اول و آموزش محور محدود بود و در دو دهه هشتاد و نود، گرایش به دانشگاه‌های نسل دوم و پژوهش محور در ایران بیشتر شد اما در دهه 90 تمایل دانشگاه‌ها برای تبدیل شدن به نسل سوم و کارآفرین و نسل چهارم و جامعه محور به منظور نقش‌آفرینی در صنعت و جامعه و رفع نیازهای آن افزایش یافت. انحصارطلبی صنایع مانع ارتباط دوسویه با دانشگاه شده است رئیس دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) قزوین بیان می‌کند: بی‌اعتمادی یک موضوع دو طرفه بین صنعت و دانشگاه بوده و این نگرش منجر به عدم شکل‌گیری ارتباط واقعی بین دو مجموعه یاد شده است؛ دانشگاه به صورت ذاتی ایده‌پرداز، مسئله محور و مشتاق تحول و ابتکار است اما صنایع به دلیل سودمحوری و مأموریت خطی در تولید محصول مورد نیاز بازار چندان قابلیت و علاقه‌ای به ریسک پذیری و ابتکار در تولید محصولات رقابت‌پذیر و بومی سازی ندارند و شاهد روندی تکراری، کلیشه‌ای و فاقد رقابت‌پذیری هستیم. قاسم‌زاده یادآور می‌شود: انحصارطلبی صنایع مانع ارتباط دوسویه با دانشگاه شده است در حالی که اگر صنایع بتوانند بخشی از منابع خود را به تشکیل اتاق تحول، بهینه سازی و نوسازی اختصاص دهند و نگاه آینده پژوهانه در صنایع حاکم شود قطعا ارتباط و نیاز آنها با دانشگاه‌ها بیشتر می‌شود؛ زیرا تنها پژوهشگران دانشگاهی با دارا بودن علم و پژوهش در دانشگاه‌ها هستند که می‌توانند به تولید محصولات رقابت پذیر و دانش بنیان کمک کنند. وی تصریح می‌کند: امروزه علم مرزهای تحریم را شکسته است و صنایع به دلایل سیاسی، اقتصادی و تحریم‌های مالی و ابزارهای تکنولوژیک، قادر به نوآوری خاصی نیستند اما دانشگاه‌ها این محدودیت‌ها را ندارند؛ باید بپذیریم استادان و دانشجویان نخبه می‌توانند در رفع مشکلات موجود نقش آفرین باشند چراکه باور دینی ما هم گواه است که علم سلطنت آورده و توانایی ایجاد می‌کند و دانشگاهیان ما می‌توانند به یاری صنایع و جامعه بشتابند. این مسئول با اشاره به ساماندهی چالش‌های ارتباط دانشگاه با صنعت در دوره مدیریت جدید وزارتخانه می‌گوید: وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در دوره مدیریت جدید نیز تحرک خوبی در دانشگاه‌ها ایجاد کرده و نهایت همکاری برای تشویق و بسترسازی برای این نهادها در حال شکل گیری است. وی ادامه می‌دهد: راه‌اندازی سامانه نیازها و ایده‌ها و سامانه ساتع اجرائی تقاضا و عرضه پژوهش، اجرای طرح‌های ابتکاری مانند صندوق حمایت از پژوهش و نوآوری و شبکه شاعا به منظور تجمیع توانمندی‌های آزمایشگاهی دانشگاه‌های کشور برای استفاده پژوهشگران را از جمله فعالیت‌های اثرگذار در وزارت علوم دولت سیزدهم می‌توان برشمرد که این نوآوری‌ها و حمایت‌ها زمینه رونق پژوهش‌های کاربردی و ارتباطات عمیق‌تر دانشگاه‌ها با صنایع و جامعه را ایجاد می‌کند. رئیس دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) قزوین عنوان می‌کند: در حوزه علوم انسانی نیز طرح‌های ابتکاری در وزارت علوم پیش‌بینی شده که به کاربردی شدن پژوهش‌های علوم انسانی و بومی سازی دانش منجر می‌شود اما بزرگترین دغدغه، تلاش برای تغییر نگرش مدیران سایر دستگاه‌های کشوری و استانی است تا بپذیرند که پژوهشگران با تحقیقات کاربردی، مسئله محور و نیاز سنجی شده می‌توانند بحران‌ها و زخم‌های کهنه صنایع را درمان کنند. قاسم‌زاده تصریح می‌کند: وزن دادن بیشتر به پژوهشگرانی که مشکلی را از کشور حل می‌کنند بهترین مشوق برای تقویت و برانگیختن اعضای هیئت علمی برای ورود جدی به حوزه صنعت و جامعه است؛ البته مشوق‌ها باید به گونه‌ای باشد کسانی که به درجه استاد تمامی رسیده‌اند نیز تشویق شوند و همراه جوان‌ها از تجارب خویش برای حل مشکلات کشور استفاده کنند. وی می‌گوید: فرمان مقام معظم رهبری در سال جدید نقشه راه جدی دانشگاه‌ها برای تقویت ارتباط صنعت و جامعه بوده و برای صنایع هم این فرمان یک فرصت است زیرا دانشگاه‌ها تلاش دارند حصار آموزش و پژوهش را کنار بزنند و برای عملیاتی کردن دانش خویش به عرصه گسترده صنعت و جامعه ورود کنند؛ فرصت ارتباط با صنعت و جامعه که برای تبدیل وضعیت استادان در دانشگاه‌ها طراحی شده از بهترین فرصت‌ها است تا به ارتقاء این پیوند پرداخته شود. دولت، مجلس و دانشگاه در تحقق ارتباط موثر دانشگاه و صنعت اثرگذار هستند رئیس دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) قزوین در ادامه با اشاره به نقش این دانشگاه در پرورش نخبگان کشور ابراز می‌کند: تربیت نیروهای مورد نیاز صنایع، ادارات استان و کشور یکی از ماموریت‌های دانشگاه است و تاکنون پرورش یافتگان آن نقش خویش را به خوبی ایفا کرده‌اند. وی افزود: دانشگاه امام علاوه بر مأموریتی که در تربیت دانشجویان غیرایرانی برعهده دارد در تأمین نیازهای کشورهای هدف مانند کشورهای اسلامی حوزه مقاومت عملکرد موثری داشته است؛ میزان قبولی دانشجویان دانشگاه در مقاطع بالاتر و فعالیت آنها در مراکز رشد و فناوری آن، پارک علم و فناوری و برخی صنایع به خوبی گواه نخبه‌پروری دانشگاه بوده و حضور تعدادی از دانشجویان در تشکل‌های اسلامی مانند شورای دفتر تحکیم وحدت کشور نشان از نبوغ دانشجویان ما در عرصه‌های سیاسی و فعالیت‌های مدنی است. قاسم‌زاده بیان می‌کند: دانشگاه بین‌المللی امام (ره) قزوین جزو دانشگاه‌های جامع کشور و دانشگاهی جوان در مقایسه با دانشگاه‌های دیگر محسوب می‌شود و چشم‌انداز آن، دستیابی به شاخص‌های برتر و قرار گرفتن در بین 10دانشگاه برتر کشور است؛ البته باور ما این است، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) به علت دو پسوند بین‌المللی و امام خمینی باید نمونه و نماد آموزش عالی کشور باشد و قطعا تا رسیدن به آن فاصله داریم و نیاز به تلاش شبانه‌روزی است. وی در پاسخ به این سوال که چه سیاست‌هایی برای ارتقاء ارتباط صنعت و دانشگاه در استان شناسایی شده است، تصریح می‌کند: یکی از سیاست‌های دانشگاه در دوره جدید، تلاش برای ورود عالمانه به عرصه‌های اقتصادی است و نخبگان ما در این زمینه پژوهش‌های خوبی داشته و صاحب نظر هستند و سیاست ما نیز حمایتی است. رئیس دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) قزوین ادامه می‌دهد: انعقاد تفاهم نامه با شرکت‌ها و دستگاه‌های اقتصادی و تلاش برای عملیاتی کردن آن، تشکیل قرارگاه شعار سال با زیرشاخه‌ها و هسته‌های پژوهشی برای رصد نیازها و مشکلات و بررسی راهکارها و برنامه‌ها و عملیاتی شدن آن، تسهیل در انجام قرادادهای پژوهشی با کاهش سهم دریافتی دانشگاه از محل قرارداد و فراهم کردن امکاناتی که استادان بتوانند از فرصت‌های پژوهشی برای تبدیل وضعیت استفاده کنند از جمله سیاست‌های دانشگاه است. قاسم‌زاده بیان می‌کند: در راستای توفیق ارتباط صنعت و دانشگاه سه مجموعه دولت، مجلس و دانشگاه بیشترین تاثیر را دارند؛ دولت علاوه با ارائه لوایح تسهیل‌گر برای صنایع مرتبط با دانشگاه می‌تواند بخشی از خطرپذیری حل معضلات صنعت توسط دانشگاه را بیمه کند، مجلس نیز در راستای تصویب قوانین تشویقی و پس از مدتی تنبیهی برای صنایعی که مشکلات را در دانشگاه‌های داخل حل می‌کنند و یا وارد کننده خطوط تولید و یا حتی تکنولوژی هستند، می‌تواند نقش خود را به خوبی ایفا کند و همچنین موضوع معیشت استادان که تاثیر به سزایی در ایجاد انگیزه برای پژوهش‌های تمام وقت در دانشگاه دارد، مورد توجه مجلس و دولت قرار گیرد. ساختار معیوب تخصیص بودجه از مشکلات دانشگاه بین‌الملل است وی می‌گوید: بعد از ایجاد بسترهای لازم، دانشگاه می‌تواند در زمینه‌های مختلف مجری سیاست‌های تشویقی و تنبیهی در ارتباط جامعه دانشگاهی با صنعت و جامعه باشد و ابزارهایی مانند تصویب شیوه نامه‌های تشویقی، ایجاد اولویت در ارائه خدمات رفاهی، ایجاد دسترسی به بانک‌های داده با ارزش، ایجاد تخفیف‌های آزمایشگاهی ویژه در کل دانشگاه‌های کشور و کاهش بروکراسی‌های معمول و زمانبر موجود می‌تواند بخشی از اقداماتی باشد که در دانشگاه مورد استفاده قرار بگیرد. رئیس دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) قزوین با اشاره به سیاست‌های اعمال شده برای ارتقاء این دانشگاه یادآور می‌شود: تقویت هرم هیئت علمی، جذب نخبگان و در پیش گرفتن سیاست تشویقی برای تحقیقات بین‌المللی و اثرگذار در رتبه‌بندی دانشگاه در کنار برنامه‌ریزی برای ارتقای مناسبات بین‌المللی دانشگاه و دیپلماسی علمی، نوسازی روش‌های آموزش و اصلاح رشته‌های تحصیلی و گرایش به سوی دایر کردن رشته‌های کاربردی و مهارتی و بین رشته‌ای مبتنی بر نیاز استان و کشور که در راستای سند تحول نظام آموزشی وزارت عتف خواهد بود، گسترش رشته‌های ارشد و دکتری و تلاش برای اجرای سند دانشگاه اسلامی در چهار حوزه آموزشی، پژوهشی، فرهنگی و مدیریتی از جمله سیاست‌ها است. قاسم‌زاده اذعان می‌کند: همچنین تقویت زیرساخت‌های آموزشی و رفاهی دانشگاه، ارتقای آزمایشگاه‌ها به ویژه تجهیزات آزمایشگاهی و تقویت علوم انسانی و کرسی‌های نظریه پردازی دنبال می‌شود؛ البته در این مسیر، تامین نیازها و حل مشکلات رفاهی اعضای هیئت و یاوران علمی به ویژه تأمین مسکن آنها از اولویت‌های ما است و در تلاش هستیم بخشی از سرمایه‌های از دست رفته دانشگاه را بازگردانیم و برای اولین بار بنیاد حامیان دانشگاه را کلید زدیم و چشم امید به کمک خیران و واقفان داریم. بدهی چند ده میلیاردی دانشگاه امام (ره) قزوین بازدارنده اقدامات است وی عنوان می‌کند: ساختار معیوب بودجه دانشگاه و میزان بودجه تخصیصی برنامه و بودجه به آن از جمله مشکلات دانشگاه بوده که مورد اعتراض وزیر علوم هم قرار گرفته است؛ در این باور هم عقیده هستیم که باید به دانشگاه امام خمینی که به نام معمار کبیر انقلاب مزین است، نگاه ویژه‌ای کرد و معتقدیم که ظرفیت هیئت امنای دانشگاه بهترین محمل برای طرح مشکلات و یاری خواستن برای حل آنهاست‌؛ قطعا دانشگاهی که چند ده میلیارد بدهی دارد و بیش از 70 درصد بودجه آن به حقوق و دستمزد اختصاص می‌یابد تاب و توان جهش چشم‌گیری ندارد و از رسالت بین‌المللی خویش بازمی‌ماند. رئیس دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) قزوین می‌گوید: تلاش می‌کنیم فعالیت‌های اقتصادی برای استقلال مالی دانشگاه داشته و به سمت درآمدزایی پایدار قدم برداریم و براین اساس کارگروهی تشکیل داده و در حال رصد، تجمیع آرا و برنامه‌ریزی هستیم‌؛ باید از سرمایه‌های بالقوه و بالفعل دانشگاه برای افزایش سطح درآمد و در نتیجه رفاه دانشگاهیان استفاده کرده و برنامه‌های مناسبی در نظر داریم. قاسم‌زاده در تشریح وضعیت ارتباط دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) قزوین با صنعت اذعان می‌کند: این دانشگاه با انعقاد 31 قرارداد پژوهشی به ارزش 37 میلیون ریال جزو دانشگاه‌های فعال در زمینه ارتباط با جامعه و صنعت طی سال گذشته بوده است؛ از سوی دیگر با ارائه نوآوری نمایشگاه آنلاین کار، به عنوان دانشگاه منتخب کشور در زمینه ارتباط با جامعه و صنعت شد و توسط وزارت علوم تحقیقات و فناوری مورد تجلیل قرار گرفت. وی یادآور می‌شود: دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) در سال گذشته از سوی وزارت نیرو به عنوان مجری برتر طرح‌های پژوهشی آن وزارت خانه مورد تقدیر قرار گرفت؛ تفاهم نامه‌های متعدد با ارگان‌هایی مانند نیروگاه شهید رجایی، شرکت آب و فاضلاب، مرکز تحقیقات فیزیک نظری و ریاضات (IPM)، شرکت شهرکت‌های صنعنی استان قزوین، نیروی دریایی جهاد خودکفایی سپاه پاسداران و صنایع مختلف دولتی و خصوصی منعقد شد که بستر ارتباط موثر با صنایع و ارگان‌ها را برای فعالیت‌های آتی مهیا میکرد. رئیس دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) قزوین در پایان می‌گوید: نسبت به آینده این دانشگاه بسیار خوش بین بوده و امید سال‌های بسیار درخشان دارم؛ مدیریت جوان و جهادی کنونی تمام تلاش خود را برای رسیدن به ارتقای دانشگاه به کار گرفته و معتقد است با همت، تلاش و وحدت کلمه می‌توان به اهداف متعالی دانشگاه رسید. انتهای پیام /