شنبه 3 آذر 1403

اردوغان در باتلاق سازش با صهیونیست‌ها

وب‌گاه الف مشاهده در مرجع
اردوغان در باتلاق سازش با صهیونیست‌ها

درحالی که اردوغان ادعا می‌کند همچنان به مسئله فلسطین توجه دارد و همگرایی با اسرائیل در خدمت مسائل اقتصادی است، اما شاخص‌ها نشان می‌دهد اهداف خطرناکی در پسِ سفر رئیس رژیم صهیونیستی به آنکارا وجود دارد.

به گزارش الف، در حالی که حدود 1 سال قبل و در جریان جنگ 12 روزه غزه میان فلسطینیان و رژیم صهیونیستی، «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور ترکیه و بسیاری از مقامات دولت و حزب عدالت و توسعه این کشور با مانورهای همیشگی خود ادعای حمایت از آرمان و ملت فلسطین را داشتند و رژیم صهیونیستی را یک رژیم تروریست و ظالم توصیف کردند؛ چند روز قبل یک مقام ارشد صهیونیستی در آنکارا مهمان اردوغان شد.

بعد از گذشت یک دهه از روابط پر فراز و نشیب میان ترکیه و رژیم اسرائیل، نزدیکی دوباره دو طرف با یکدیگر طی چند ماه گذشته از سر گرفته شد، جایی که اردوغان طی یک تماس تلفنی با «اسحاق هرتزوگ» رئیس رژیم‌صهیونیستی از او برای سفر به ترکیه دعوت کرد و این اتفاق در نهایت چهارشنبه 18 اسفند رخ داد. سفر رئیس رژیم اسرائیل به آنکارا اولین سفر یک مسئول عالی رتبه این رژیم به ترکیه در 18 سال گذشته است.

آنگونه که مقامات صهیونیست و ترک و همچنین شخص اردوغان اعلام کردند این سفر در راستای گام جدیدی برای همگرایی مجدد میان دو طرف صورت گرفته است. از نظر تاریخی ترکیه اولین کشور اسلامی محسوب می‌شود که رژیم صهیونیستی را به رسمیت شناخت و با این رژیم از سال 1949 یعنی یک سال بعد از تشکیل آن، رابطه برقرار کرده است.

این روابط در ابتدا ماهیت اقتصادی داشت و با وجود مناقشات سیاسی که طی دوره‌های مختلف میان دو طرف رخ داده بود، اما مناسبات اقتصادی میان ترکیه و اسرائیل هرگز قطع شد.

در این میان رجب طیب اردوغان که با سخنرانی‌های و ادعاهای معروف خود درباره آزادسازی قدس و فلسطین همواره احساسات و توجه مردم ترکیه که حامی مسئله فلسطین هستند را جلب و شعارها و سخنان حماسی علیه صهیونیست‌ها مطرح می‌کرد، روز چهارشنبه در پذیرایی از رئیس رژیم اشغالگر سنگ تمام گذاشت و با برگزاری یک مراسم ویژه از وی استقبال کرد؛ به طوری که انگار مقام یکی از کشورهای دوست و برادر ترکیه وارد آنکارا شده است.

رئیس جمهور ترکیه در جریان استقبال از اسحاق هرتزوگ اظهار داشت که این سفر تاریخی، صفحه جدیدی در مناسبات ترکیه و اسرائیل است و با هدف مشترک و احیای گفتمان سیاسی و فهم مشترک و احترام و ملاحظات متقابل می‌باشد. او همچنین سخنانی درباره تقویت روابط اقتصادی میان آنکارا و تل آویو مطرح کرد.

البته باید گفت اینگونه موضع‌گیری‌های فردی مانند رجب طیب اردوغان و چرخش‌های سیاسی وی موضوع جدیدی نیست و او از 2 دهه گذشته تاکنون ثابت کرده که مواضعش را طبق منافع اتخاذ می‌کند و اساساً به اصول خاصی پایبند نیست. این تغییر موضع اردوغان را در قبال دولت‌های سوریه و لیبی و مصر و... می‌توان مشاهده کرد.

اما سوالاتی که امروز درباره همگرایی ترکیه و اسرائیل به وجود می‌آید آن است که آیا این همگرایی و نزدیکی دو طرف صرفا به دلیل منافع اقتصادی آنکارا می‌باشد که بعد از یک بحران بزرگ در صدد احیای آن است و یا اهداف پنهان و اعلام نشده‌ای پشت پرده این همگرایی وجود دارد. همچنین باید ببینیم که موضع ترکیه بعد از همگرایی با اسرائیل در مورد جنایت‌های این رژیم علیه فلسطینیان چگونه خواهد بود.

مقامات ترکیه ادعا می‌کنند که هدف اصلی سفر رئیس رژیم صهیونیستی به آنکارا تقویت مناسبات اقتصادی و بحث درباره مسئله گاز شرق مدیترانه و توسعه سرمایه گذاری در پروژه‌های اقتصادی است. اما سایر محافل مخالف حزب توسعه و عدالت ترکیه معتقدند که هدف از این سفر کاملاً سیاسی بوده و در راستای رونمایی از توافق رسمی عادی‌سازی میان دو طرف انجام گرفته است.

اما روابط اقتصادی میان ترکیه و اسرائیل همان طور که گفته شد هرگز متوقف نشده است و برای تقویت آن نیازی به سفر یک مقام ارشد صهیونیست به آنکارا نبود؛ بنابراین ممکن است اهداف خطرناکی در پس این سفر وجود داشته باشد.

برخی کارشناسان بر این باورند که ترکیه و اسرائیل قصد دارند همکاری عمیقی درباره مسائل مهم منطقه داشته باشند که از جمله آنها مسئله سوریه و فلسطین است. شاخص‌ها نشان می‌دهد ترکیه در همگرایی با اسرائیل به هیچ یک از منافع اصلی که روی آنها حساب باز کرده نخواهد رسید و حتی ممکن است جایگاه حزب عدالت و توسعه و شخص اردوغان در ترکیه نیز تحت تاثیر قرار بگیرد.

دولت ترکیه ادعا می‌کند که روابط آن با رژیم صهیونیستی آسیبی به آرمان فلسطین نمی‌زند و حتی در خدمت این آرمان نیز هست. این همان چیزی است که قبلا امارات و بحرین و مغرب و سایر رژیم‌های عربی هنگام انعقاد توافق با رژیم اشغالگر ادعا کرده بودند؛ اما در عمل در جنایت علیه فلسطینیان کاملا همسو با مواضع صهیونیست‌ها هستند. ترکیه همچنین به موازات تقویت روابط خود با تشکیلات خودگردان فلسطین از جنبش حماس فاصله گرفته است.

بر این اساس دولت ترکیه که پیش از این تلاش می‌کرد با حمایت ادعایی از آرمان فلسطین جایگاهی در میان کشورهای اسلامی داشته باشد با تغییر مواضع خود ثابت کرد از هیچ اصول خاصی پیروی نمی‌کند و تنها حامی مسئله فلسطین در منطقه، محور مقاومت به رهبری ایران است که همواره در هر زمینه‌ای حمایت صادقانه خود از آرمان و ملت فلسطین را تثبیت کرده است.