اسرائیل، آمریکا را خلع سلاح کرد / کرانه باختری هم به سرنوشت غزه دچار می شود؟
اقتصاد نیوز: ایالات متحده بعد از حمله حماس به اسرائیل در شرایط دشواری قرار دارد، از یک طرف بقای نتانیاهو می تواند کرانه باختری را به سرنوشت غزه دچار کرده و سرزمین های اشغالی را رادیکال تر کند، این در حالی است که واشنگتن به دلیل اعتماد از دست رفته اش گزینه جایگزینی را در اختیار ندارد و در این مسیر نیازمند حمایت بازیگران عرب است.
به گزارش اقتصادنیوز در شرایطی که تداوم درگیری ها میان اسرائیل و حماس موجب افزایش تنش ها در بخش های دیگر خاورمیانه شده، گروهی از ناظران با رد ایده رهبری غزه توسط تشکیلات خودگردان پس از کنار گذاشتن حماس، بر این باورند که تنها ایالات متحده قادر است با لحاظ کردن واقعیت معادلات حاکم بر منطقه، راهی برای پایان درگیری ها و بازگشت ثبات بیابد. در همین راستا، آرون دیویو میلر و دانیل کورتزر با انتشار یادداشتی در نشریه فارن افرز بر این مقوله تاکید کردند که واشنگتن برخلاف گذشته پلن و نقشه راهی برای خروج از بحران غزه ندارد و همین مقوله صرفا زمینه را برای افزایش درگیری ها هموار می کند. اقتصادنیوز این یادداشت را در سه بخش ترجمه کرده که بخش نخست تحت عنوان «معنای غزه منهای حماس / اسرائیل چه خواب شومی برای فلسطینی ها در سر دارد؟» منتشر شد و در ادامه بخش دوم آمده است.
تلاش «بی بی» برای بقا
عجیب نیست که جنگ اسرائیل و حماس در غزه به جای کرانه باختری آغاز شد. غزه اغلب در مرکز تنش بین اسرائیلی ها و فلسطینی ها بوده: اولین انتفاضه در غزه در سال 1987 آغاز شد و در قرن بیست و یکم، غزه کانون حداقل شش درگیری مهم اسرائیل و فلسطین بوده است. اما ائتلاف راستگرای بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، بر کرانه باختری متمرکز شده و تلاش می‌کند شرایط را برای الحاق خود فراهم کند. در نیمه اول سال 2023، کابینه نتانیاهو با پیشبرد یا تصویب مجوز برای ساخت 13 هزار واحد مسکونی جدید در شهرک‌های کرانه باختری، هر گونه امکان راه‌حل دو کشور را غیرممکن تر کرد. این واقعیت که نتانیاهو مسئول بدترین شکست اطلاعاتی در تاریخ اسرائیل هست، رهبری و نامش را تیره کرده است. بسیاری از ناظران تصور می کنند که زندگی سیاسی «بی بی» به زودی به پایان خواهد رسید. اما نتانیاهو برای حفظ قدرت مبارزه خواهد کرد. نتانیاهو که با اتهام نقض اعتماد، رشوه و کلاهبرداری مواجه است، تلاش دارد تا از محاکمه برهد. او پیشتر پیشنهاد کرده که تحقیقات درباره شکست‌های کابینه قبل از حمله حماس را سازماندهی کند.
در حال حاضر، نتانیاهو اکثریت 74 کرسی در کنست را حفظ کرده است و نشان داده که حاضر است هر بهایی را به شرکای افراطی بپردازد تا ائتلاف حاکم خود را دست نخورده نگه دارد. در ماه می 2023، کنست بودجه نتانیاهو را تصویب کرد و تسلط ائتلاف بر قدرت را تا سال 2025 تثبیت. شرایط دولت اضطراری که اسرائیل چند روز پس از شروع جنگ ایجاد کرد، تصویب هرگونه قانونی غیرمرتبط با پیگرد قانونی جنگ را ممنوع کرده است. پس کابینه نتانیاهو احتمالا برای مدتی باقی خواهد ماند. نتانیاهو همچنان تحت فشار عمومی برای کناره گیری قرار خواهد گرفت. برخی از رهبران معتبر سابق تشکیلات امنیتی اسرائیل از او خواسته اند استعفا دهد. با این حال، اگر «بی بی» از انجام این کار امتناع کند، هیچ مکانیسم روشنی برای برکناری او از سمت خود وجود ندارد - حتی اگر دادگاهش از سر گرفته شود.
نتانیاهو اسرائیل را رادیکال تر می کند
در این میان، نتانیاهو در حال تلاش برای تقویت حمایت از شرکای راستگرای خود است. از 7 اکتبر، شهرک نشینان افراطی در کرانه باختری در بسیاری از حوادث علیه فلسطینی ها دست داشته اند و حداقل هزاران نفر - از جمله کل جوامع چوپانی - را مجبور به ترک سرزمین خود کرده اند. یک سوم از این اپیزودها شامل کشیدن سلاح گرم توسط شهرک نشینان به سوی فلسطینی ها بود. تقریباً در نیمی از کل حوادث، ارتش اسرائیل از شهرک نشینان فعالانه حمایت می کرد. اگر ارتش اسرائیل در اهداف جنگی خود موفق شود، نتانیاهو حتی می‌تواند تا حدودی حمایت ها از خود را احیا کند. رای دهندگان اسرائیل قبل از این جنگ به سمت راست متمایل شده اند. پس حمله حماس ممکن است به رادیکالیزه شدن بیشتر جمعیت اسرائیل کمک کند. اگر نتانیاهو برای مدت طولانی در قدرت بماند، وضعیت در کرانه باختری احتمالاً به وخامت ادامه خواهد داد و احتمالاً منجر به قیام فلسطینی‌ها می‌شود که بخشی از آن توسط شهرک نشینان افراطی تحریک می‌شود. او همچنین از هر کاری که ایالات متحده تصمیم بگیرد انجام دهد یا نکند، به نفع خود استفاده خواهد کرد. اگر بایدن تلاش کند روند صلح را احیا کند، نتانیاهو احتمالاً بر آنچه قبلاً به حزب لیکود گفته تأکید می کند: اینکه فقط او می تواند ایجاد یک کشور مستقل فلسطینی را متوقف کند.
برای ایالات متحده، دوراهی های سیاست به طرز وحشتناکی پیچیده به نظر می رسند. اما پس از 56 سال اشغال گری بدون هیچ پایانی، این معضلات باید زودتر حل شود. ایالات متحده دو گزینه دارد - یا شرایط را برای راه حل دو کشور هموار کند یا با وضعیت پس از مناقشه سازگار شود که بدتر از وضعیت موجود است و هیچ مشکل اساسی را حل نمی کند، و احتمالاً شرایط را برای جنگی دیگر فراهم خواهد کرد. فشار سخت برای راه حل دو حالتی پیچیده خواهد بود. ایالات متحده باید به هماهنگ سازی چندین فرآیند حیاتی به طور همزمان کمک کند: ایجاد مکانیسم های بازسازی غزه برای آماده شدن برای عملیات در روز خروج ارتش اسرائیل، آوردن احزاب فلسطینی بی میل برای کمک به حفظ نظم و قانون و ایجاد حکومت موقت در غزه، دور نگه داشتن حماس، وادار کردن تشکیلات خودگردان برای بازسازی خود به گونه ای که بتواند اعتماد مردم فلسطین را دوباره به دست آورد و به نگرانی های امنیتی مشروع اسرائیل رسیدگی کند.
آمریکا بر سر دو راهی
این اقدام ایالات متحده از نظر سیاسی نیز مخاطره آمیز خواهد بود: می تواند تأثیر ناخواسته ای داشته باشد و به نتانیاهو فرصت مبارزاتی برای باقی ماندن در قدرت بدهد. ایالات متحده با رهبران آسیب دیده ای که ممکن است تمایلی به اتخاذ تصمیمات بزرگ نداشته باشند یا ناتوان باشند، برخورد خواهد کرد. حتی اگر نتانیاهو قدرت را ترک کند، به نظر نمی رسد که هیچ سیاستمدار ارشد دیگری در اسرائیل مشتاق در پیش گرفتن مسیر صلح باشد. ایالات متحده به عنوان یک واسطه صلح بالقوه، فاقد اعتبار است. برای حرکت به سمت راه حل دو کشوری، اعراب و اروپایی ها باید به نیات و اقدامات ایالات متحده ایمان داشته باشند. وتو و عدم رای ایالات متحده در شورای امنیت سازمان ملل متحد و مجمع عمومی در مورد قطعنامه‌های آتش‌بس بشردوستانه باعث ایجاد اعتماد نشده است.
اما رویکرد جایگزین - امید به بازگشت به وضعیت قبل از 7 اکتبر بدون تلاش جدی ایالات متحده برای پیشبرد چشم انداز صلح پایدار - می تواند بدتر باشد. حتی اگر نتانیاهو قدرت را ترک کند، به نظر نمی رسد که هیچ سیاستمدار ارشد فعلی در اسرائیل مشتاق در پیش گرفتن مسیر صلح باشد. و هیچ رهبر فلسطینی با قدرت و وزن سیاسی برای تعامل جدی با اسرائیل در پیامدهای درگیری وجود ندارد. برخی از برغوثی به عنوان یک رهبر بالقوه فلسطین صحبت می کنند، اما او در حال گذراندن پنج حبس ابد به دلیل قتل اسرائیلی ها است و هیچ سابقه ای در زندگی سیاسی ندارد که نشان دهد او یک صلح طلب خواهد بود.
تحریک تشکیلات خودگردان برای اصلاح خود کاری فراتر از توانایی ایالات متحده است. واشنگتن باید در هماهنگی با دیگران عمل کند تا تشکیلات خودگردان را وادار به انجام کاری کند که دهه‌ها در برابر آن مقاومت کرده است: کمتر اقتدارگرا شود، با فساد مبارزه کند و با برگزاری انتخابات جدید برای ریاست جمهوری و شورای قانونگذاری موافقت کند. تحت فشار قرار دادن تشکیلات خودگردان برای احیای مشروعیت خود در میان فلسطینی ها به تلاش های قابل توجه مصر، اردن، عربستان سعودی و امارات متحده عربی - به اصطلاح چهارجانبه عربی - و همچنین اتحادیه اروپا که همیشه نقش مهمی در نهاد فلسطینی ایفا کرده است نیاز دارد. با این حال، برای تحقق این تلاش چندجانبه، بازیگران عربی باید یک سیاست واضح آمریکایی را ببینند که فراتر از غزه است و بر پایان دادن به درگیری چند دهه تمرکز دارد.
همچنین بخوانید
