اقلامی که در یک ماه گذشته گرانی را تجربه کردند

به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، در یک‌ماه گذشته، کالا‌های زیادی در مسیر افزایش قرار گرفتند که اغلب آن‌ها در دسته کالا‌های اساسی است. طبق آخرین گزارش مرکز آمار ایران درباره تورم، آمده در گروه گوشت قرمز، سفید و فرآورده‌های آنها، اقلام ماهی قزل‌آلا و گوشت گاو یا گوساله بیشترین افزایش قیمت را نسبت به ماه قبل داشته‌اند. این مرکز، تغییرات متوسط قیمت اقلام خوراکی منتخب برای گروه‌های مختلف خوراکی در مناطق شهری کشور در اردیبهشت 1400 را منتشر کرد که بر اساس آن در گروه گوشت قرمز، سفید و فرآورده‌های آنها، اقلام ماهی قزل‌آلا با 1/2درصد، گوشت گاو یا گوساله با 2درصد بیشترین افزایش قیمت را نسبت به ماه قبل داشته‌اند. همچنین در این گروه مرغ ماشینی با 5/5 درصد بیشترین کاهش قیمت را نسبت به ماه قبل داشته است. حالا علاوه‌بر تورم نقطه‌به‌نقطه تورم ماهانه نیز در حال افزایش است درحالی‌که گوشت قرمز، گوشت مرغ و گوشت ماهی نسبت به یک ماه گذشته رشد قیمت را تجربه کرده‌اند. با توجه به این‌که حدود 13میلیون خانوار کارگری در کشور هستند که با احتساب خانوارهایشان حدود 50میلیون نفر از جمعیت را تشکیل می‌دهند سفره‌هایشان با این گرانی‌ها هر روز کوچک‌تر می‌شود و اقلام زیادی از سبد خریدشان حذف شده است. از سوی دیگر، سبد معیشت خانوار‌های کارگری طبق اعلام کمیته دستمزد شورای عالی کار حدود هفت‌میلیون تومان بود که با توجه به افزایش قیمت کالا‌های اساسی در هر ماه برخی کارشناسان این رقم را حدود 10میلیون تومان برآورد می‌کنند. گزارشی که در ادامه می‌خوانید اقلامی است که در یک ماه گذشته گرانی را تجربه کرده‌اند. شکر قیمت شکر یک‌ماه اخیر با رشد 10درصدی مواجه بوده است، به‌طوری‌که قیمت این محصول و کالای اساسی در سال‌جاری و در دو مرحله با بیش از 90درصد افزایش قیمت روبه‌رو شده‌اند. در خردادماه سال‌جاری شکر از 6650 تومان به 11هزار و 500 تومان رسیده و در 16 تیرماه نیز از 11هزار و 500 تومان به 12هزار و 600 تومان تغییر یافته است؛ بنابراین در یک هفته اخیر قیمت این محصول 1100تومان افزایش به خود دیده است؛ دراین‌باره قاسمعلی حسنی، رئیس اتحادیه بنکداران مواد غذایی می‌گوید: قیمت این محصول در یک‌ماه گذشته رشدی دوبرابری داشته است و در این میان نرخ‌های مصوب با قیمت واقعی فاصله زیادی دارند و عرضه‌کنندگان زیر بار آن نمی‌روند. قیمت این محصول در زمان تحویل به کامیون‌داران 11هزار و 500 تومان است، اما کامیون‌داران آن را 13هزار و 500 تومان به مشتری تحویل می‌دهند. با این شرایط طبیعی است عرضه‌کنندگان میلی برای توزیع شکر با قیمت مصوب نداشته باشند و علاوه‌بر اعمال افزایش قیمت رسمی، با نرخ‌های بالاتر عرضه کنند.

ماکارونی با افزایش قیمت گندم، آرد و نان در بازار به تبع قیمت ماکارونی نیز با افزایش 70درصدی روبه‌رو شده است. فعالان این صنعت می‌گویند درحال‌حاضر برای کارخانه‌های ماکارونی، قیمت پایه گندم حساب می‌شود که هر کیلوگرم آن 2700 است و نرخ آرد آن نیز به 4000 تومان می‌رسد بنابراین اگر پایه قیمت گندم به 5500 تومان برسد قیمت آرد نیز حداقل به 7000 تومان می‌رسد که این موارد تاثیر صددرصدی بر قیمت تمام‌شده ماکارونی خواهد داشت. از طرف دیگر تولیدکنندگان می‌گویند هزینه حمل‌ونقل و هزینه بسته‌بندی با افزایش 140درصدی روبه‌رو شده است. به همین دلیل این افزایش 70درصدی در قیمت ماکارونی صورت گرفته و به‌عنوان نمونه قیمت ماکارونی 700 گرمی که تا پیش از این 8600 تومان بود به 13هزار و 900 تومان رسیده است.

میوه قیمت میوه نیز در بازار به شکل سرسام‌آور گران شده‌است، به طوری که دیگر میوه تابستانی در میادین میوه و تره‌بار پیدا نمی‌شود. قیمت گیلاس در این میادین به 60 هزار تومان هم می‌رسد، قیمت آلبالو، آلو و هلو بین 20 تا 30هزار تومان و قیمت زرد‌آلو 35 تا 40هزار تومان رسیده‌است. در همین خصوص اسدا... کارگر، رئیس اتحادیه میوه و سبزی تهران می‌گوید: این افزایش قیمت میوه به هزینه‌های بالای کارگری، حمل‌ونقل و نهاده‌های تولید میوه برمی‌گردد. این در حالی است که قیمت هلو و زردآلو در تیر گذشته با قیمت 15 و 25هزار تومان به فروش می‌رسید. گیلاس در خرداد - که به عنوان نوبری راهی بازار می‌شود - 120هزار تومان قیمت داشت، اما تا حدود 35هزار تومان نیز کاهش یافت، اما از اواسط تیر دوباره سوار بر موج گرانی شد.

ماهی پس از گرانی گوشت مرغ، گوساله و گوسفند گوشت ماهی هم افزایش یافت و قیمت هر کیلو قزل‌آلا که تا ماه پیش با قیمت 48هزار تومان به مصرف کننده می‌رسید اکنون بین 65 تا 70هزارتومان قیمت دارد. فعالان این صنعت می‌گویند غذای ماهی از کشور‌های آسیایی تامین می‌شود که اکنون بسیار گران شده‌است. ضمن این‌که اکنون در تابستان تقاضا برای خرید ماهی پایین آمده و در زمستان و با افزایش تقاضا احتمال گرانی دوباره این محصول وجود دارد.

لبنیات زمزمه افزایش قیمت شیرخام و رسیدن قیمت آن از 4500تومان به 6400تومان باعث شد تولیدکنندگان نیز قیمت محصولات خود در بازار را افزایش دهند این در حالی است که محمدرضا بنی طبا، سخنگوی انجمن صنایع فرآورده‌های لبنی می‌گوید: «دامداران قیمت مصوب 4500 تومان را رعایت نمی‌کنند، چراکه به نظر آن‌ها این قیمت کفاف هزینه تولید را نمی‌دهد، با ابلاغ نرخ مصوب جدید شیرخام، قیمت محصولات لبنی 70درصد افزایش خواهدداشت و تعیین قیمتی کمتر از این مقدار به معنی ضررده شدن محصولات ضروری مشمول قیمت‌گذاری و پرداخت یارانه از جیب تولیدکنندگان است.»

نان اواخر تیر بود که قاسم نوده‌فراهانی، رئیس اتاق اصناف تهران از ابلاغ رسمی قیمت نان در تهران خبر داد، به طوری که قیمت نان براساس نوع آرد یارانه‌ای به دو دسته آرد یارانه‌ای نوع اول (گندم 665 تومانی) و یارانه نوع دوم (گندم 900 تومانی) تعیین شد. اما پس از چند روز دولت اعلام کرد مصوبه‌ای برای گرانی نان نداشته‌است. پس از کش‌و‌قوس فراوان میان اصناف و ستاد تنظیم بازار، نانوایی‌ها محصولات خود را گران کردند و منتظر مصوبه دولت نماندند. براساس آرد یارانه نوع اول بربری با وزن چانه 600گرم 1800تومان، تافتون سنتی با وزن چانه 250گرم 900تومان، تافتون گردان با وزن چانه 220گرم 700تومان، لواش و تافتون گردان با وزن چانه 160گرم 1000تومان و لواش اتوماتیک هر کیلوگرم به 5000تومان رسید. همچنین براساس قیمت نان یارانه‌ای نوع 2 نیز بربری با وزن چانه 600گرم 2500تومان، تافتون سنتی با وزن چانه 250گرم 1200تومان، تافتون گردان با وزن چانه 220گرم 1000تومان، لواش و تافتون گردان با وزن چانه 160گرم 650تومان، سنگک با وزن چانه 650گرم 3000تومان، تافتون خراسانی با وزن چانه 200 گرم 1500تومان و لواش اتوماتیک به هر کیلوگرم 6000 تومان رسیده‌است.

گوشت قرمز اسفند سال گذشته گوشت وارداتی 120هزار تومان قیمت‌گذاری شد و همین دلیلی بود تا قیمت دام سنگین داخلی نیز گران شود. شقه گوسفندی اوایل تیر با قیمت 105هزارتومان به دست مصرف‌کننده می‌رسید، اما اکنون به 140هزار تومان رسیده‌است. همچنین گوشت گوساله که تا یک ماه پیش با قیمت 85 تا 95هزار تومان به مصرف‌کننده می‌رسید اکنون 130هزار تومان قیمت دارد. قیمت‌های پیش رو حداقل و برای بالای 10کیلو است و اگر مصرف‌کننده کمتر از این مقدار قصد خرید داشته‌باشد باید ارقام بالاتری بپردازد. به طوری‌که گوشت راسته گوساله 160هزار تومان و راسته گوسفندی 195هزار تومان قیمت دارد.

برنج قیمت برنج وارداتی از تیرماه گذشته تاکنون نیز با رشد 78درصدی روبه‌رو شده‌است، طوری که وزارت جهادکشاورزی واردات این محصول را به بهانه حمایت از تولید داخل ممنوع کرده‌است و امسال با کاهش 80درصدی مواجه بوده و به نظر می‌رسد در ماه محرم با کمبود شدیدی در بحث برنج روبه‌رو شود؛ از طرف دیگر به دلیل افزایش شدید قیمت کالا‌ها و کوچک‌تر شدن سفره مردم در یک‌سال اخیر، بسیاری از مردم طبقات پایین و متوسط جامعه توانایی خرید برنج داخلی با قیمت هر کیلوگرم 40هزارتومان را ندارند. قیمت برنج وارداتی که 40 تا 50درصد مصرف کشور را تشکیل می‌دهد در ابتدای سال گذشته به طور متوسط 13هزار و 800تومان به ازای هر کیلو بود که امسال این قیمت به طور متوسط به 24هزار و 600تومان افزایش پیدا کرده‌است.

مرغ با این‌که قیمت هر کیلو مرغ دولتی مصوب 24هزار و 900تومان است، اما به دلیل عرضه کم این محصول در بازار شاهد آن هستیم که در طول یک ماه اخیر قیمت مرغ چند نرخی شده، به طوری که در روز‌های منتهی به پایان هفته قیمت این کالا به 40هزار تومان به ازای هر کیلوگرم می‌رسد. گفتنی است قیمت این محصول اوایل سال گذشته 12هزار و 400 تومان بوده که این میزان نشان‌دهنده رشد 250 درصدی است.

تخم مرغ قیمت هر کیلوگرم تخم‌مرغ تا پیش از این و براساس مصوبه آذرماه سال گذشته 14هزارتومان بود، اما در یک ماه گذشته قیمت این محصول به 17هزار و 300تومان رسیده و وزارت جهادکشاورزی نیز با آن موافقت کرده‌است. این در حالی است که مرغداران می‌گویند هزینه‌های تولید هر کیلو‌گرم تخم‌مرغ به 18 هزارتومان می‌رسد. در همین خصوص ناصر نبی‌پور، رئیس اتحادیه مرغ تخم‌گذار تهران گفته طبیعتا با توجه به افزایش قیمت کرایه حمل و نقل و نهاده‌های دامی همچون سویا و ذرت و افزایش شدید نرخ دستمزد کارگر، قیمت تخم‌مرغ نیز باید افزایش یابد.

بیسکویت و شکلات شنبه هفته جاری (2 مرداد) بود که در پی تایید انجمن صنفی صنایع بیسکویت، شیرینی و شکلات ایران قیمت این محصولات به طور متوسط با افزایش قیمت 11 تا 45درصدی روبه‌رو شد. گفتنی است انجمن مذکور علت این امر را افزایش بهای مواداولیه و مواد بسته‌بندی و به صورت کلی افزایش بهای تمام‌شده این محصولات عنوان کرده‌است.

شوینده 19 تیرماه بود که رئیس انجمن صنایع شوینده، بهداشتی و آرایشی از افزایش 25درصدی قیمت شوینده‌ها خبر داد، هرچند خبر‌ها حاکی از آن است که تولیدکنندگان راضی به این قیمت نیستند و قیمت‌های خود را تا 27درصدی افزایش داده‌اند، به‌طوری‌که یکی از شرکت‌های شوینده، پودر ماشین‌لباسشویی 480 گرمی را که قبلا 12هزار و 500 تومان بود با قیمت 15هزار و 800 تومان به فروش می‌رساند.

لوازم بهداشتی اسفند ماه 99 انجمن صنایع سلولزی ایران خواستار افزایش قیمت محصولات خود شد، اما با این افزایش قیمت مخالفت شد تا این‌که در 21 تیر‌ماه بالاخره مجوز گرانی 15درصدی محصولات سلولزی مانند دستمال‌کاغذی اعمال شد. فعالان این صنعت در این باره گفته‌اند افزایش نرخ ارز تاثیر مستقیم بر قیمت محصولات سلولزی دارد و از طرف دیگر بعد از شیوع ویروس کرونا برای مدتی خمیر کاغذ کمیاب شد که در نتیجه آن فیلم‌هایی از نایاب شدن محصولات سلولزی در کشور‌های خارجی منتشر شد. در پی این مشکلات خمیر کاغذ با قیمت گران به دست تولیدکنندگان ایرانی رسید. این در حالی است که زمستان سال گذشته دستمال کاغذی گران شده‌بود و اکنون پس از چند ماه دوباره این محصول گرانی را به خود دید.

تلفن‌همراه از اواخر خرداد تاکنون قیمت‌ها در بازار تلفن‌همراه به طرز محسوسی افزایش یافته به طوری که برخی از مدل‌ها به خصوص در برند‌های گران قیمت رشد قیمت چهار تا پنج میلیونی را تجربه کرده‌اند که فعالان این بازار مهم‌ترین دلیل آن را نوسانات نرخ ارز می‌دانند. برخی مدل‌های پرطرفدار هم مشمول افزایش قیمت شدند و از آنجا که اکنون آموزش‌ها به صورت مجازی و غیر حضوری انجام می‌شود خرید موبایل و تبلت برای خانوار‌های کم در آمد را با مشکل مواجه کرده است.

بلیت هواپیما قیمت بلیت هواپیما نیز در یک ماه اخیر با وجود مخالفت، تهدید‌ها و برخورد‌های سازمان هواپیمایی کشوری افزایش یافته و شرکت‌های هواپیمایی بدون هیچ ترسی نرخ بلیت هواپیما را بالاتر از سقف تعیین شده و با قیمت دلخواه به فروش می‌رسانند؛ به عنوان نمونه قیمت بلیت تهران به مشهد به یک میلیون و 100هزار تومان هم در برخی روز‌ها می‌رسد، قیمت بلیت تهران به شیراز که با توجه به نرخنامه آبان سال گذشته باید 673 هزار تومان باشد این روز‌ها توسط این شرکت‌های هواپیمایی 870 هزار تومان به فروش می‌رسد. وزارت راه و شهرسازی و رئیس سازمان هواپیمایی کشوری افزایش قیمت بلیت هواپیما را غیرقانونی اعلام کردند و حتی سخنگوی هواپیمایی کشوری، قول برخورد و پیگرد قانونی با شرکت‌هایی که اقدام به افزایش نرخ بلیت هواپیما کرده‌اند را داد، اما همچنان روند گرانی ادامه دارد.

لاستیک خودرو در یک ماه اخیر به دلیل تخصیص‌های مختلف ارزی (4200 تومانی و نیمایی) به صنعت تایر قیمت این محصول در بازار سه‌نرخی شده و اخیر نیز خبر‌ها از آن حکایت دارد که با تصویب هیات‌مدیره انجمن صنفی صنعت تایر ایران، قیمت انواع تایر‌های ایرانی در تمام گروه محصول‌ها 15درصد افزایش خواهدیافت. این افزایش قیمت دوباره لاستیک‌های داخلی، در حالی صورت می‌گیرد که بازار به دلیل عدم توان مالی مصرف‌کنندگان برای خرید لاستیک در رکودی بی‌سابقه به سر می‌برد به گونه‌ای که برخی سایز‌های تایر حتی پایین‌تر از نرخ مصوب عرضه می‌شوند. اکنون این کالا در بازار دو نرخ دارد و لاستیک رینگ 13 در بازار 460 هزار تومان و رینگ 14، 530 هزار تومان قیمت دارد که اعمال افزایش قیمت 15 درصدی دوباره منجر به گرانی‌ها خواهدشد.

خودرو در فاصله زمانی بین اواخر تیر تا اوایل مردادماه بود که در بازار تقریبا راکد و نیمه‌تعطیل خودرو به یکباره قیمت انواع خودرو‌های داخلی با افزایش قیمت دو تا سه‌میلیونی روبه‌رو شدند به‌طوری‌که قیمت پراید 111 به 139میلیون تومان و پراید131 هم به 126میلیون تومان رسیده است. همچنین کوئیک دنده‌ای به 159میلیون تومان و سمند ال‌ایکس به 216میلیون تومان رسید. همچنین قیمت پژو 207 دنده‌ای از 315میلیون تومان به 322میلیون تومان رسیده که به نظر می‌رسد به دلیل کاهش عرضه در بازار باشد. کارشناسان معتقدند قیمت‌گذاری دستوری در این بخش باعث شده تولیدکنندگان انگیزه تولید نداشته باشند. خرداد سال گذشته سیستم قرعه کشی برای اولین بار در ایران راه‌اندازی شد، اما این سیستم هم نتوانست خودرو را به مصرف‌کننده نهایی برساند و دولت سیزدهم برای ساماندهی این بازار آشفته برنامه ویژه داشته باشد.

سیمان از اواسط تیر امسال تاکنون قیمت سیمان از 44هزار تومان در بازار به بیش از 110هزار تومان رسیده‌است؛ در حالی که هم اکنون کمبود زیادی در بحث سیمان در بازار مشاهده می‌شود. با این حال هر‌چند یکی از دلایل اصلی کمبود سیمان و افزایش قیمت چند‌باره این محصول طی یک‌سال اخیر قطعی برق عنوان شده‌است، ولی به نظر می‌رسد دلالان نیز سهم عظیمی از این بازار داشته‌باشند، به طوری که در همین خصوص رضا جمارانیان می‌گوید: 70درصد سیمان تولیدشده در کشور توسط 15نفر خریداری شده‌است. گفتنی است قیمت هر پاکت سیمان 50کیلوگرمی در یک سال و نیم اخیر با بیش 900درصد افزایش از 12هزار تومان به 110هزار تومان رسیده‌است.

میلگرد قیمت هر کیلو‌گرم میلگرد نیز در یک ماه از 14هزارتومان به 22هزارتومان رسیده‌است، در همین خصوص فرشید پورحاجت، دبیر کانون سراسری انبوه‌سازان می‌گوید: در حال حاضر نرخ هر کیلوگرم میلگرد 17هزار و 700تومان برای توزیع در کارخانه است، ولی انبوه‌سازان نیز این محصول را به ازای هر کیلوگرم 22هزار تومان از کارخانه‌دار می‌خرند.

روغن‌موتور سازمان حمایت از تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان 4 مرداد با افزایش 41درصدی قیمت روغن‌موتور موافقت کرد. این تغییر قیمت در حالی صورت گرفت که بازار و مصرف‌کنندگان با عدم توزیع مناسب روغن‌موتور توسط تولیدکنندگان روبه‌رو شده بود؛ در همین خصوص داوود سعادتی‌نژاد، رئیس اتحادیه فروشندگان لاستیک، روغن و فیلتر تهران گفته تولیدکنندگان درخواست افزایش قیمت 72 تا 82 درصدی برای روغن موتور داشتند به همین دلیل بود که پیشنهاد اولیه افزایش قیمت 15درصدی را نپذیرفتند.

منبع: جام جم