برنامه هویت اشتباه بود / قوه قضاییه منتی سر من نگذارد

فرارو - علی لاریجانی درباره برنامه هویت گفت: من دیر متوجه این برنامه شدم و می‌پذیرم اشتباه بوده است.

علی لاریجانی، رئیس سابق مجلس و کاندیدای ریاست جمهوری انتخابات 1400 در کلاب هاوس، در پاسخ به سوالی درباره حجاب گفت: مسئله حجاب یک موضوع فرهنگی است و با کار فرهنگی باید آن را سامان دهد. همین پدیده وارد ماجرا‌های سیاسی شد. مسئله زنان ورای این موضوعات است. در آمریکا و اروپا چرا فمینسیت‌ها با حکومت‌ها درگیر هستند؟ در گذشته حقوق آن‌ها داده نشده و این‌ها آمادگی رعایت را ندارند. زنان بخاطر مسئولیت‌هایشان در فرزندآوری و اداره خانواده برای رقابت با مردان برایشان چند قانون تصویب کردیم.

وی ادامه داد: زنان نباید پرده‌نشین باشند و باید به جد در جامعه حضور داشته باشند، نه به استدلال فمینیست‌ها بلکه به استدلال اسلام این کار را انجام دادیم.

لاریجانی درباره پخش برنامه هویت در صدا و سیما و رفع حصر گفت: من دیر متوجه این برنامه شدم و می‌پذیرم اشتباه بوده است. زیر دستان من این کار را کردند. بعد از این اتفاق برنامه چهره‌های ماندگار را داشتیم که تلاش کردیم جبران کنیم.

وی درباره حصر هم گفت: در شورای عالی امنیت برای حصر زمان کوتاهی در نظر گرفته شود و بنا نبود انقدر طولانی باشد. الان هم رئیس جمهور هم می‌تواند جلسه‌ای بگذارد و این موضوع را پایان بدهد.

علی لاریجانی گفت: اگر برجام چیز نجسی بود، چرا الان زیرش نمی‌زنند؟ برجام در آن دوره کار درست و دقیق کشور بود. الان هم معتقدم برای نجات کشور باید شرایط را برای یک تفاهم مهیا کنیم.

گزیده سخنان علی لاریجانی کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری در کلاب هاوس را بخوانید:

سوال فرید مدرسی: چگونه بحث مهمی مثل برجام را در 20 دقیقه جمع کردید؟

پاسخ لاریجانی: اگر کسی بتواند موضوع به این مهمی را در 20 دقیقه به نتیجه برساند خیلی مدیر قوی است، حتما به او رای بدهد. اما ماجرا این طور نیست، بحث برجام یک اقدامات پشت صحنه‌ای داشت و از حدود دو ماه قبل بحث شد و به توافق رسیدیم. از دو ماه قبل بین دو فراکسیون مجلس جلساتی برگزار شد و به تصویب رسید. در شورای امنیت ملی از دو فراکسیون مجلس دعوت شد و بحث شد. کمیسیون ویژه‌ای هم تشکیل شد و پس از چندین جلسه بحث در کمیسیون امنیت ملی نیز این هم بحث انجام شد.

زمان برای بررسی این موضوع در مجلس کوتاه بود و باید با یک تفاهم قبلی به نتیجه می‌رسیدیم. یک کمیسیون ویژه‌ای تشکیل شد و چند جلسه تشکیل شد. در صحن مجلس با حضور آقای ظریف 3 ساعت بحث شد، یک بار دیگر 2 ساعت بحث شد و... یک جلسه هم چهار ساعت در کلیات بحث شد و موقع اذان ظهر رای گرفتیم.

البته آقایان توافقی که داشتیم را صحن بهم زدند و اصرار کردند 400 پیشنهاد مطرح شود، این یعنی نمی‌خواستند برجام سروقت تصویب شود. من نمی‌توانستم کشور را با این کار به خطر بیاندازم، گاهی ادعا می‌کنند که این طرح مورد تایید رهبری نبوده است، اصلا باور می‌کنید؟ اگر این طور است چرا از رئیس مجلس و کمیسیون مربوطه تشکر کردند؟

آقایان می‌گویند که این کار خیانت است، چرا شورای نگهبان ظرف چند ساعت اعلام نظر کرد؟ اگر این طرح خائنانه بود شورای نگهبان می‌توانست آن را نگه‌دارد. یک مقدار مسئله عمیق‌تر است، این که نوجوانی سرش را سطل آشغال می‌کند ما را می‌کشد، فقر در کشور ما چیزی در حدود 0.4 شده است. امروز باید سریع‌تر تلاش کنیم به تفاهم برسیم.

اگر برجام چیز نجسی بود، چرا الان زیرش نمی‌زنند؟ برجام در آن دوره کار درست و دقیق کشور بود. الان هم معتقدم برای نجات کشور باید شرایط را برای یک تفاهم مهیا کنیم.

اینگونه مسائل نیازمند یک رویکرد خاص است. با تند سخنرانی کردن در نماز جمعه مذاکرات بین‌المللی حل نمی‌شود.

سوال: شما گفتید که توسعه اقتصادی باید اولویت شماره یک ایران باشد، شما می‌دانید که در کشوری که اولویتش اقتصاد باشد در حوزه سیاست خارجی باید دچار دگرگون باشد و نمی‌شود با 40درصد اقتصاد جهان در نزاع باشید، فکر می‌کنید ریاست جمهوری می‌تواند با گفتگو و لابی این گونه نظام ارزشی کشور را تغییر بدهد؟

لاریجانی: ما اول باید درد را درست بشناسیم، این نیمی از راه است. این موضوع احتیاج به وفاق ملی در کشور دارد. کدام کشوری با تشنج داخلی رشد داشته است؟ اقناع سازی باید رخ بدهد و به نظر من این موضوع رخ می‌دهد. قبول دارم در شرایط نه جنگ و نه صلح یک شرایط شرطی برای بحث اقتصادی مطرح می‌شود. این موضوع باید حل شود و به همین دلیل فکر می‌کنم برجام کار درستی است.

سوال عبدالله مومنی: الان با یک آقای لاریجانی متفاوت مواجه هستیم، آیا برداشت ما درست است؟ تعداد آرای سال 1388 را تایید می‌کنید و آیا این انتخابات را به مهندس موسوی تبریک گفتید؟

لاریجانی: همه انسان‌ها تغییر می‌کنند و من تجربه بیشتری کشف کردم.

ما آرای شورای نگهبان درباره آقای احمدی نژاد را تایید می‌کنیم. من به آقای موسوی تبریک نگفتم و غروب روز شنبه پیش آقای مهندس موسوی رفتم و گفتم که این مسئله را پایان بدهند و ملاقاتی با مقام معظم رهبری داشتند تا مسئله حل شود. روز بعدی هم این اتفاق رخ داد.

همین کار را با آقای کروبی انجام دادم. دو سنخ رفتار انجام می‌شد، یک عده روی آتش بنزین می‌ریختند، اما به نظر من مسئله باید حل می‌شد.

سوال مسعود براتی: شما در توییت‌تان از رفع تحریم‌ها گفتید، این مسئله با دبیری شما در شورای عالی امنیت ملی و دستآورد شما که بحث ارجاع پرونده ما به شورای امنیت بود تناقض دارد. این را چگونه توضیح می‌دهید؟

لاریجانی: من اول خواهش می‌کنم که خانم‌ها به شکل برابر در بحث حضور داشته باشند. وضع قطعنامه‌ها روشن است، آقای جلیلی هم این مطلب شما را فرموده بودند. کافی است که قطعنامه‌ها را بخوانید موضوع عجیبی نیست. مثلا قطعنامه 1929 جزو بدترین قطعنامه‌های شورای امنیت در طول تاریخش بود. یعنی همه فعالیت‌های بانکی و بیمه‌ای را تحریم کردند و اجازه بازرسی محموله ایرانی به کشور‌های مختلف دادند.

یا در بخشنامه 1803 همه مذاکرات تجاری دچار تحریم شد، این احتیاج به کاوش دارد. اما قطعنامه‌های قبلی خیلی از گروه مشکلات مردم نبود و روی مسئله هسته‌ای تمرکز می‌شد. این داستان ربطی به بانک‌ها نداشت. چرا در سعدآباد و پاریس انقدر عقب نشینی صورت گرفت؟ چون یک زنجیره از سانتریفیوژ نداشتیم.

ما تازه فروردین 1385 توانستیم سانتریفیوژ بخریم. آن زمان ما مجبور به مقاومت بودیم، چون جلو آمده بودند. اما وقتی دیدند اراده ما قوی است در تاریخ 21/04/1385 وزیر خارجه آمریکا گفت که آماده مصاحبه هستند. قطعنامه اول زمان شروع جنگ 33 روزه رخ داد، ما در آن زمان در بروکسل در حال مذاکره بودیم.

وقتی آن‌ها دیدند که در جنگ 33 روزه نمی‌توانند موفق شوند آقای کیسینجر یک نامه‌ای نوشت که قطعنامه باید صادر شود، یعنی دلیل این موضوع خارجی بود.

درباره دو قطعنامه دیگر هم باید بگویم که متاسفانه در داخل کشور در بحث هسته‌ای اختلاف نظر به وجود آمد و من پنج یا شش ماه بعد از شروع کار استعفا دادم، چون دیدم نمی‌شد کاری انجام داد، اما این موضوع رسانه‌ای نشد.

ما یک زمانی مجبور بودیم که مقاومت کنیم، چون به تعبیر امروز در میدان چیزی نداشتیم. یک سری کار‌های جدید هم به این مسئله هسته‌ای اضافه کردیم، مثلا درباره موضوع هولوکاست صحبت می‌کردند و تمام جبهه غرب علیه ما سوار می‌شدند، من اصلا موافق این موضوع نبودم.

در یک مقطعی ما روی 3هزار سانتریفیوژ به توافق رسیدیم، اما در داخل پذیرشی نشد و می‌گفتند مسئله هسته‌ای در کشور حل شده است. من در اواخر کار در لیسبون طرحی با آقای سولانا مطرح کردم که مشکلات آژانس را در دو ماه به شکل مرحله‌ای حل کنیم. از آنجا در وین با آقای البرادعی توافق کردیم هر موضوعی که حل شد را اعلام کنند و ما به دنبال موضوع بعدی رفتیم.

شش موضوع متفاوت را مشخص کردیم و دانه دانه موضوعات حل شد. حل این گونه مسائل به تدبیر احتیاج دارد. با سخنرانی در نمازجمعه و دادوبی‌داد که نمی‌توانیم این‌ها را حل کنیم.

سوال: یکی از مشکلات فیلتر نیروهاست و بسیاری از نخبگان در کشور حذف شدند و خیلی از این اتفاقات تلخ در زیرمجموعه‌های دولت رخ می‌دهد، شما این موضوع را قبول دارید و چه راهی برای حل آن دارید؟

لاریجانی: من این نکته را کاملا احساس می‌کنم، مثلا در مجلس بعضی از نمایندگان ردصلاحیت می‌شدند. این یک اشکال است و نظارت‌ها باید خیلی قانونمندتر باشند. شهید مطهری می‌گویند که برای ایجاد دموکراسی در کشور نباید فکر کنیم اگر کسی می‌آید و اشکالی دارد، مردم نباید انتخابشان کنند. می‌گویند بگذاریم، مردم اصلا آن اشتباه را انجام بدهند. آزادی در کشور‌های دموکراسی بالفعل ایجاد می‌شود.

خیلی از موضوعات در سطوح بالا باید با گفتگو درست شود و با کشمکش نمی‌شود. من وقتی دبیر شورای عالی امنیت ملی بودم بحث مذاکره با آمریکا در عراق مطرح شد و من استدلال‌هایم را به مقام معظم رهبری گفتم و ایشان پذیرفتند.

سوال عبدالرضا داوری: شما دو مسولیت کلان در حوزه اجرایی در وزارت ارشاد و صداوسیما داشتید، شما در وزارت ارشاد بحث آزاد سازی ویدیو را مطرح کردید، در دولت بعدی چه ایده متفاوت و مشخصی خواهید داشت؟ این نکته که رهبری گفتند مجریان باید به سیاست‌های فرادستی باورمند باشند را چگونه اجرایی می‌کنید؟

لاریجانی: این تئوری‌های توسعه می‌توانند در سطح کلان مطرح بشوند. ما در تئوری توسعه و عدالت دارای نظریه روشن نیستم. من تلاش می‌کنم این نظریه ایجاد بشود، این که فیلسوفان گذشته ما محور مدینه فاضله را عدالت می‌دانستند یک دلیلی دارد. عدالت در همه حوزه‌ها مطرح است.

دولت باید همه امکانات را در اختیار مردم قرار بدهد، در نتیجه باید زمینه رشد را فراهم کنیم. همه باید امکانت شان را در اختیار مردم قرار بدهند، به همین دلیل اولین کار این است که طرح آمایش سرزمین باید رخ بدهد. یعنی مردم در شهر‌ها بدانند متناسب با مزیت‌های نسبیشان زمینه رشد و رقابت را دارند.

سوال علیرضا حقیقی: با توجه به پروژه غنی‌سازی، تاکنون 22 میلیارد تومان خسارت تحریم‌های اقتصادی بود. آیا ارزش داشت که چنین قماری انجام بدهد؟ آقای احمدی‌نژاد گفتند که در قرارداد با سولانا آمریکا می‌تواسته هروقت خواسته بازرسی کند، این موضوع درست است؟

لاریجانی: در مورد کل موضوع غنی سازی می‌توان به اجماع رسید. حکومت ما از یک رهبر فرهیخته برخوردار است، ایشان اهل مشورت هستند. ایشان مسائل کشور را به خوبی درک می‌کنند و راهکار‌های خوب را پذیرا هستند، باقی آقایان هم به این شکل هستند و کسی دشنی در کشور ندارد.

ماجرای غنی‌سازی داستان طولانی دارد و من ابتدا در جریان آن بودم. امروز می‌توانیم غنی‌سازی را به حد محدودی برسانیم و از آن بهره ببریم، ما نباید در امورمان افراط‌گری داشته باشیم. ما نباید که از تهران تا قم سانتریفیوژ بسازیم، به نظر من باید باید در غنی‌سازی بروز باشیم.

اصلا با آقای سولانا چنین موضوعی مطلقا مطرح نبود، من تمام اسناد کل مذاکرات را دارم. این موضوع قابل راستی آزمایی است.

سوال: به عملکرد برادر شما در قوه قضاییه انتقاداتی مطرح است و معتقد هستند که شما برادر‌ها همه با هم همراه هستید، این درست است؟

لاریجانی: وقتی آقای دکتر جواد نظرش درباره برجام با من متفاوت است، نشان می‌دهد که ما نظرات متفاوتی در مسائلی سیاسی و اجتماعی داریم. همه خانواده‌ها هم این طور هستند، این موضوع طبیعی است.

سوال: در خانواده شما برادران تان 4 سال علیه برجام نظر دادند، چرا از برادرانتان در این مدت انتقاد نکردید؟

لاریجانی: خانواده ما افراد بزرگسالی هستند که نظراتشان متفاوت است، وقتی نظرم درباره برجام با خانواده متفاوت است فاصله‌گذاری انجام می‌شود. مگر شما امشب آمدید بین خانواده ما اختلاف بیاندازید؟ اگر به تاریخ نگاه کنید متوجه می‌شوید من از بردارم انتقاد کردم و حتی خصوصی به ایشان گفتم که رفتار برخی دادستان‌ها درست نیست. پشت تریبون مجلس هم انتقاد کردم. هر کسی باید کار خودش را به درستی انجام بدهد.

شما می‌گویید برادرتان اینجوری هست خواهرتان اینجوری هست با خدای خودتان خلوت کنید در همه خانواده‌ها اینگونه هست؛ من نمی‌خواهم بگویم به من رأی دهید، من می‌خواهم مشکلات کشور را به شما بگویم.

در پاسخ به سوال فرناز فصیحی، خبرنگار نیویورک تایمز که پرسیده بود شما نماینده کدام طیف سیاسی هستید و چگونه می‌خواهید مردم را به صندوق رای بیاورید؟، گفت: مگر باید هرکسی می‌آید جزو این افراد باشد. یک عده اسم خودشان را جبهه مردم گذاشتند، جبهه انقلاب همه مردم هستند نه آن افرادی که با کفش پراکنی و تندروی می‌خواهند مشکلات را حل کنند، این‌ها جبهه انقلاب واقعی نیستند. من جزو آن جبهه انقلابی واقعی هستم. جبهه انقلاب واقعی یعنی همه مردم و شهید مطهری و شهید بهشتی‌ها که علمدارش بودند

وی ادامه داد: حتما باید کاری کنیم که مردم در انتخابات حضور داشته باشند، این انتخابات سرنوشت مردم است. مردم باید بدانند هرچه با آگاهی در انتخابات شرکت کنند، امید به حل موضوع بیشتر می‌شود.

محمد علی ابطحی فعال اصلاح طلب هم از لاریجانی پرسید «شما چه رابطه‌ای با آقای رئیسی با آن طیف دارید؟ برای رقابت با آن‌ها آمدید یا قصد همکاری با آن‌ها را دارید؟»

لاریجانی گفت:‌ من این دسته‌بندی‌های متعارف را چندان قبول ندارم و امروز جامعه ما به چنین تصمیم گیری قائل نیست. من بنا ندارم از این انتخابات کنار بروم. من یک وظیفه‌ای دارم که باید انجام بدهم.