تخت روانچی: در مذاکرات دوحه با جدیت عمل کردیم
تخت روانچی گفت: ما به تدابیر جبرانی خود ادامه می‌دهیم، زیرا عدم اجرای تعهدات طرف‌های دیگر همچنان ادامه داردو تحریم‌ها به قوت خود باقی است.
به گزارش اقتصاد نیوز به نقل از فارس، مجید تخت روانچی، سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل، امروز پنجشنبه در نشست شورای امنیت در خصوص اجرای قطعنامه 2231 و برجام طی سخنانی اظهار داشت: تقریباً هفت سال پس از انعقاد برجام و تصویب قطعنامه 2231، امروز اعضای شورای امنیت یک بار دیگر حمایت خود را از احیا و اجرای کامل برجام مورد تأیید قرار دادند. ما بر این باوریم که برجام یک دستاورد دیپلماتیک چندجانبه است که به سختی به دست آمده و بهترین گزینه‌ای است که جایگزینی برای آن وجود ندارد.
وی اضافه کرد: من ناگزیر هستم که مجددا دلایل وضعیت فعلی را مرور کنم. متأسفانه برخی از اعضای شورای امنیت که تعهدات خود در قبال برجام و قطعنامه 2231 را نادیده گرفته، همچنان از عوامل زمینه ساز وضعیت کنونی چشم پوشی می‌کنند و با ارائه روایتی جعلی و نادرست از چرایی حضور ما در این وضعیت، ایران را مقصر می‌دانند و برخی دروغ‌ها و اتهامات ساختگی را به کشور من نسبت می‌دهند.
این دیپلمات ارشد ایرانی ادامه داد: تعهدات طرفین طبق برجام و قطعنامه 2231 به دقت بیان و توضیح داده شده است، صریح و بدون ابهام است. در حالی که تعهدات هسته‌ای ایران با لغو مؤثر همه تحریم‌ها و عادی‌سازی روابط تجاری و اقتصادی ایران مرتبط است، واقعیت این است که تحریم‌ها همچنان پابرجا هستند و ایران از منافع اقتصادی آن‌طور که در توافق وعده داده شده بود، بهره نمی‌برد. طبق برجام، سایر طرف‌ها متعهد هستند، «دسترسی ایران در حوزه‌های تجاری، فناوری، امور مالی و انرژی را تضمین دهند»، به طور خاص، ایالات متحده، علاوه بر تعهد به لغو تحریم‌ها علیه ایران، صراحتاً متعهد است، «با حسن نیت برای حفظ و تداوم برجام تلاش و از اخلال در تحقق منافع کامل ایران از لغو تحریم ها خودداری کند». علیرغم این تعهدات صریح، واقعیت این است که ایران در طول چهار سال گذشته به طور کامل از حقوق و مزایای خود مطابق برجام محروم بوده است.
تخت روانچی گفت: مجددا یادآوری می‌کنیم که آمریکا در تاریخ 8 می 2018، برخلاف قطعنامه 2231 و با نقض آشکار حقوق بین‌الملل و منشور سازمان ملل، از این توافق خارج شد و تحریم‌های یکجانبه‌ای را که قبلاً لغو شده بود، دوباره اعمال کرد و سایر کشورها را تحت فشار بی سابقه‌ای گذاشت تا به تعهدات خود بر اساس قطعنامه 2231 عمل نکنند، در غیر این صورت، مجازات و تحریم می‌شوند. این اقدام در تاریخ شورای امنیت بی سابقه است.
به گزارش فارس، نماینده ایران در سازمان ملل اضافه کرد: علیرغم گرفتاری عظیمی که در نتیجه تحریم‌ها با آن مواجه بودیم، ایران پس از قول و اطمینان از سوی طرفین اروپایی برجام مبنی بر جبران زیان‌های وارده به ایران پس از خروج آمریکا، تصمیم گرفت به تعهدات خود که 15 بار توسط آژانس بینالمللی انرژی اتمی تایید شده است، ادامه دهد. متأسفانه سه کشور اروپایی عضو برجام تعهدات و وعده‌های خود را نادیده گرفته و برای ایران راهی جز استفاده از حقوق خود ذیل بندهای 26 و 36 برجام، در تعلیق بخشی از تعهدات خود در 8 می 2019 باقی نگذاشتند. در این زمینه، ایران اقدامات جبرانی خاصی را بر اساس برجام با هدف برقراری مجدد توازن در تعهدات متقابل و منافع خود ذیل توافق انجام داده است، با این حال، این کشورها با هیاهوی بسیار به اقدامات جبرانی ایران به گونه‌ای اشاره می‌کنند که گویی این ایران بود که از برجام خارج شد و تحریم‌های غیرانسانی گسترده‌ای را با هدف به گرسنگی کشاندن یک ملت مجدداً اعمال و وضع کرد.
تخت روانچی گفت: در حالی که دولت سابق ایالات متحده بی پروا یک اصل تثبیت شده حقوق بین‌الملل را قربانی کرد و از توافق خارج و تحریم‌ها را مجدداً اعمال کرد، دولت فعلی در ادامه سیاست بدنام فشار حداکثری و اعمال تحریم‌ها علیه ایران، راه سلف خود را دنبال می‌کند. شکی نیست که چنین سیاستی به عنوان اهرمی در مذاکرات پیش می‌رود.
وی ادامه داد: با توجه مراتب گفته شده، من می‌خواهم به چند نکته اشاره کنم که موضع ما را در مورد وضعیت کنونی و همچنین مذاکرات جاری روشن می‌کند. ایران به دیپلماسی چندجانبه متعهد است که نتیجه آن، باید تضمین لغو موثر و قابل راستی‌آزمایی همه تحریم‌های غیرقانونی باشد. ایران ضمانت‌های قابل راستی‌آزمایی و عینی از آمریکا درخواست کرده، اینکه، برجام دوباره از بین نخواهد رفت، آمریکا دوباره تعهدات خود را نقض نخواهد کرد، تحریم‌ها به بهانه‌ها یا عناوین دیگر - همانطور که در دولت قبلی آمریکا اتفاق افتاد - اعمال نخواهد شد و اینکه، سازوکار های برجام مورد سوء استفاده قرار نخواهد گرفت. در واقع، اینها حداقل مقتضیات برای اطمینان نسبی از ثبات در برجام بشمار می‌رود.
وی ادامه داد: ما در جریان مذاکرات وین حداکثر انعطاف را به خرج دادیم و حسن نیت خود را برای دستیابی به توافقی قابل قبول برای همگان نشان دادیم و حتی راه‌حل‌های نوآورانه‌ای را برای مسائل باقیمانده به امید شکستن بن‌بست ارائه کردیم. با این حال، رویکرد غیرواقعی و متصلب آمریکا به بن بست فعلی منجر شده است.
به گزارش فارس، این دیپلمات ارشد ایرانی عنوان کرد: ما به تدابیر جبرانی خود ادامه می‌دهیم، زیرا عدم اجرای تعهدات طرف‌های دیگر همچنان ادامه دارد، تحریم‌ها به قوت خود باقی است، سیاست فشار حداکثری همچنان تداوم داشته و رنج مردم ما هم ادامه دارد. با این وجود، به محض اینکه سایر طرف‌ها تمام تعهدات خود را به‌طور کامل، مؤثر و قابل راستی آزمایی انجام دهند، ایران بلافاصله به تمام تعهدات خود بر می‌گردد. با این حال، درد و رنج مردم ما در نتیجه کوتاهی سایر طرف ها در اجرای تعهدات خود تقریباً به طور کامل غیرقابل برگشت است. بیماران ما، به‌ویژه آنهایی که بیماری‌های نادر دارند، از تحریم‌های غیرانسانی که شامل دارو و تجهیزات پزشکی نیز می‌شود، رنج می‌برند. چگونه می‌توان جان‌های از دست رفته را و یا درد و رنج بیماران بی گناه را برگرداند؟ این بی عدالتی نمی‌تواند از حافظه مردم ایران پاک شود.
وی درباره همکاری ایران با آژانس هم افزود: در رابطه با همکاری ما با آژانس بینالمللی انرژی اتمی و همچنین فعالیت‌های صلح آمیز هسته‌ای ما، مایلم تاکید کنم که تمام فعالیت‌های صلح آمیز هسته‌ای ما کاملاً با حقوق و تعهدات ما با معاهده منع اشاعه (NPT) و موافقتنامه پادمان آژانس مطابقت دارد. جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از اعضای مسؤول معاهده منع اشاعه به اصل همکاری با آژانس متعهد است و تمامی تعهدات خود را بر اساس معاهده مذکور و موافقتنامه جامع پادمان انجام داده است، زیرا آژانس بدون هیچ مانعی به فعالیت‌های خود در ایران ادامه می‌دهد.
تخت روانچی ادامه داد: برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز ما تحت قوی‌ترین و سرزده‌ترین راستی‌آزمایی، نظارت و شفافیت هسته‌ای بوده است که تاکنون در طول تاریخ منع اشاعه در یک کشور انجام شده است. ایران همچنین در 20 مارس 2022، مطابق با بیانیه مشترک توافق شده در 5 مارس 2022 و در چارچوب جدول زمانی تعیین شده، اطلاعات لازم را در مورد مکان‌های ادعایی به آژانس ارائه کرد. با وجود همکاری بی‌سابقه، قوی و فعالانه با آژانس، واکنش آژانس نه مناسب و نه سازنده بود. ایران از آخرین گزارش آژانس در مورد این موضوع شگفت زده شد، زیرا ما برای توضیح و شفاف سازی سوالات باقی مانده تلاش زیادی کرده‌ایم. ما به تمام سوالات آژانس به شیوه‌ای کامل، سازنده و همکاری پاسخ دادهایم.
نماینده ایران بیان کرد: ما معتقدیم که ادعاهای اخیر آژانس صرفا بر اساس اطلاعات نادرست و ساختگی ارائه شده توسط رژیم اسرائیل است که تمام توان خود را برای از بین بردن برجام انجام داده است. علیرغم همکاری سازنده ایران با آژانس، ایالات متحده و سه کشور اروپایی برای تصویب قطعنامه در نشست اخیر شورای حکام آژانس اعمال فشار کردند. تنها انگیزه آنها این بود که موضع مذاکراتی خود را در گفتگوهای جاری تقویت کنند.
تخت روانچی گفت: ما معتقدیم که قطعنامه آژانس سیاسی است و اثرات منفی بر مذاکرات جاری خواهد داشت که عواقب آن بر عهده بانیان قطعنامه خواهد بود. این بازی بچه گانه باید پایان یابد. در نتیجه، مطابق با مصوبه مجلس (شورای اسلامی)، تصمیم گرفتیم برخی از اقداماتی را که تحت پوشش موافقتنامه پادمانی قرار ندارند را متوقف کنیم. با این حال، ایران مایل است مادامی که موضوعات در چارچوب فنی و غیرسیاسی پیگیری شود، به تعامل با آژانس برای رسیدگی به نگرانی‌ها و رفع سوء تفاهم‌ها ادامه دهد. آژانس باید در کار خود به اصول استقلال، بی طرفی و حرفه‌ای گری احترام بگذارد.
به گزارش فارس، تخت روانچی خاطرنشان کرد: طی رایزنی‌های فشرده ایران با هماهنگ‌کننده اتحادیه اروپا، آقای جوزپ بورل، در هفته گذشته در تهران، ایران یک بار دیگر بر تمایل خود به ارائه راه حل‌های ابتکاری در مورد موضوعات باقیمانده و با امید به شکستن بن بست تاکید کرد. ما توافق کردیم که از طریق اتحادیه اروپا مذاکرات غیرمستقیم را با آمریکا داشته باشیم تا بر آخرین موانع در مذاکرات غلبه کنیم. ما در مذاکرات دوحه که جدی و مثبت بود با جدیت عمل کردیم. مانند گذشته، برای مرحله بعدی مذاکرات با هماهنگ کننده اتحادیه اروپا در تماس خواهیم بود.
وی افزود: هیأت مذاکراتی ما آماده است که دوباره به طور سازنده وارد گفتگو شده تا به توافق برسیم. توپ در زمین آمریکا است و اگر آمریکا واقع بینانه عمل کند و قصد جدی خود را برای اجرای تعهداتش نشان دهد، توافق دور از دسترس نیست.
نماینده ایران افزود: در پایان، در رابطه با گزارش دبیرکل درباره قطعنامه 2231، ملاحظات و نظرات ما در نامه مورخ 27 ژوئن 2022 اینجانب به دبیرکل منعکس شده است و به همین خاطر در اظهارات امروزم به آنها نپرداختم. با این حال، معتقدیم که این گزارش باید به علل ریشه‌ای وضعیت کنونی پیرامون برجام و بر موارد نقض قطعنامه 2231 (2015) شورای امنیت سازمان ملل متحد توسط آمریکا که شامل اجرای برجام است، متمرکز می‌شد. بر اساس بندهای مشخصی از این گزارش، دبیرخانه به سفرهای غیرمجاز و بازدیدهای راستی‌آزمایی و همچنین اقداماتی «برای بررسی» ادعاهای مربوط به اجرای پیوست B قطعنامه ادامه داده است، این درحالی است که در یادداشت رئیس شورای امنیت به دبیرکل ملل متحد به شماره S/2016/44 وظایف دبیرخانه در مورد اجرای قطعنامه 2231 که محدود به «پشتیبانی اداری» از شورای امنیت است، تشریح شده است. در نتیجه، این گونه فعالیت‌های فراقانونی دبیرخانه غیرقابل قبول است و باید از آنها اجتناب شود. بر این اساس، هرگونه یافته یا ارزیابی احتمالی که توسط دبیرخانه انجام شود، باطل و فاقد اثر تلقی می شود. در این خصوص، هرگونه ادعای نسبت داده شده به جمهوری اسلامی ایران رد می شود.
وی در ادامه درباره منطقه نیز گفت: ما اتهامات و ادعاهای بی اساس که در این جلسه علیه کشورم مطرح شد را قاطعانه رد می‌کنیم. ایران به عنوان یک کشور مسؤول، به تعهدات بینالمللی خود متعهد است و هرگز در هیچ فعالیتی که ناقض تعهداتش از جمله ذیل قطعنامه 2231 باشد، مشارکت نداشته است. برنامه موشکی و فضایی ایران خارج از حدود و صلاحیت قطعنامه 2231 و ضمائم آن است و به هیچ وجه موضوع مذاکره نیستند و نخواهد بود.
این دیپلمات ارشد ایرانی خاطرنشان کرد: سیاست خارجی ایران مبتنی بر رعایت کامل حقوق بین‌الملل، احترام متقابل، حسن همجواری، همکاری و گفت‌وگو و حفظ صلح و امنیت منطقه از طریق مشارکت فعال همه کشورهای منطقه است. ما مصمم هستیم که این سیاست را با حسن نیت دنبال کنیم. تعامل و تلاش سازنده ما با سازمان ملل برای کمک و حمایت از آتش بس در یمن و تمدید آن، ناشی از اعتقاد راسخ ما به این است که کشورهای منطقه باید برای حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات با یکدیگر همکاری کنند.
وی اضافه کرد: حضور و تجهیز گسترده ارتش ایالات متحده در منطقه و صادرات تسلیحات پیشرفته این کشور به منطقه و همچنین صادارت تسلیحات مرگبار توسط برخی از کشورهای اروپایی به کشورهای منطقه، این منطقه را به بزرگترین مرکز تجمع تاسیسات نظامی خارجی در جهان و به یک بمب ساعتی در حال انفجار تبدیل کرده است.
تخت روانچی اقزود: یکی دیگر از منابع اصلی ناامنی منطقه، فعالیت‌های بی ثبات کننده، شرورانه و تروریستی رژیم اسرائیل در منطقه است که همواره با حمایت مستمر آمریکا همراه بوده است. رژیم اسرائیل از هر فرصتی برای تهدید و نابودی برجام و همچنین تضعیف اجرای قطعنامه 2231 توسط کشورهای عضو سازمان ملل استفاده کرده است. این رژیم برای پیشبرد اهداف شوم خود در منطقه به عملیات‌های مخفیانه، اقدامات خرابکارانه و مخرب علیه برنامه صلح آمیز هسته ای ایران و همچنین ترور ناجوانمردانه و نفرت انگیز دانشمندان هسته‌ای ایران متوسل شده است.
وی گفت. مایه تاسف است که برخی از اعضای شورا، همانطور که اخیرا در گزارش جدید موسسه تحقیقات صلح بینالمللی استکهلم (SIPRI) منعکس شده است، همچنان به مدرن سازی زرادخانه‌های هسته‌ای خود ادامه می‌دهند. این کشورها به جای اشک تمساح در مورد فعالیت‌های صلح آمیز هسته‌ای ایران، باید به تعهدات خود ذیل معاهده منع اشاعه هسته‌ای، به ویژه تعهدات مندرج در ماده 6 آن پایبند باشند. این کشورها همچنین در مورد سلاح‌های هسته‌ای رژیم اسرائیل و همچنین فعالیت‌های تروریستی و مخرب مکرر آن علیه تاسیسات هسته‌ای صلح آمیز ایران سکوت می‌کنند. زمان آن فرا رسیده است که استانداردهای دوگانه را کنار بگذارند.
همچنین بخوانید