جدال در نیویورک بر سر «راه‌حل دو دولتی» در غیاب آمریکا و اسرائیل / به رسمیت شناختن دولت فلسطین یا ژست سیاسی؟
اقتصادنیوز: آنچه تاکنون راه‌حل «دو دولتی» را اجرایی نکرده‌است، مناقشه میان اسرائیل و فلسطین است. از یک سو اسرائیل حاضر به بازگشت به مرزهای 1967 نیست و ادعای مالکیت بر مرزهای شرقی بیت‌المقدس را دارد، و از سوی دیگر فلسطینی‌ها معتقدند که در این طرح زمین‌های کمی برای آنان درنظرگرفته‌شده است و آزادی‌های آنان نیز محدود خواهد شد.
به گزارش اقتصادنیوز، کنفرانس سه روزه در مقر سازمان ملل با موضوع «حل مسالمت‌آمیز مسئله فلسطین و احیای راه‌حل دو دولتی» از روز دوشنبه 28 ژوئیه، در نیویورک آغاز شد.
این نشست که با همکاری فرانسه و عربستان سعودی برگزار می‌شود، در تلاش است تا چارچوبی بین‌المللی برای پیشبرد راهکار دو دولتی میان فلسطین و اسرائیل طراحی کند.
خبر مرتبط اسرائیل، حمایت آمریکا را از دست می‌دهد؟/ زمان تصمیم رسیداقتصادنیوز: پیمان ابراهیم که اسرائیل آن را گشایشی تاریخی در روابط منطقه‌ای مورد ستایش قرار می‌داد، اکنون با احتمال تخریب و تبدیل شدن به واقعیتی دو‌لایه مواجه است؛ از طرفی همکاری‌های امنیتی پایدار حتی به صورت ضمنی، و از طرف دیگر افول روزافزون تعاملات مدنی.
موضوعات اصلی مورد بحث در این کنفرانس شامل پایان یافتن جنگ در غزه، آتش‌بس، رهایی گروگان‌ها و اصلاحات تشکیلات فلسطینی و روند به‌رسمیت‌شناسی دولت فلسطین می‌َشود. هدف فرانسه و عربستان، به رسمیت شناختن کشور فلسطین به عنوان بخشی از توافق صلح‌آمیز برای پایان دادن به جنگ در غزه اعلام شده‌است.
راهکار دو دولتی چیست؟
راهکار دو دولتی، راه‌حلی سیاسی و صلح‌آمیز برای پایان دان مناقشه دیرینه میان فلسطین اشغالی و اسرائیل است. طبق این طرح، سرزمین تاریخی فلسطین به دو بخش مستقل تقسیم می‌شود:
1- اسرائیل برای یهودیان با مرزهای رسمی و شناخته شده که البته ایران آن را جعلی می‌داند.
2- فلسطین در کرانه باختری، شرق قدس و نوار غزه یعنی مرزهای پیش از 1967.
هردو بخش در این تقسیم‌بندی مستقل از هم بوده و دارای دولت، قانون اساسی، انتخابات و مرزهای مخصوص به خود خواهند بود. هدف اصلی این راه‌حل ایجاد صلح پایدار و دائمی میان اسرائیل و فلسطین عنوان شده و دهه‌هاست که مورد حمایت جامعه بین‌المللی و سازمان ملل قرار دارد.
آنچه تاکنون این راه‌حل را اجرایی نکرده‌است، مناقشه میان اسرائیل و فلسطین است. از یک سو اسرائیل حاضر به بازگشت به مرزهای 1967 نیست و ادعای مالکیت بر مرزهای شرقی بیت‌المقدس را دارد، و از سوی دیگر فلسطینی‌ها معتقدند که در این طرح زمین‌های کمی برای آنان درنظرگرفته‌شده است و آزادی‌های آنان نیز محدود خواهد شد. همچنین آن را به منزله نادیده گرفتن حق بازگشت آوارگان فلسطینی می‌دانند. حماس و کشورهایی مانند ایران نیز معتقدند که این طرح اصل «آزادی کامل فلسطین» را زیر سوال می‌برد.
نشست اخیر سازمان ملل هشدار می‌دهد که این راه‌حل در وضعیت فعلی به لحاظ انسانی و سیاسی در معرض خطر جدی قرار گرفته و اکنون در بحرانی ترین وضعیت خود به سر‌می‌برد.
کنفرانس سازمان ملل و حمایت جهانی
به نوشته الجزیره، این کنفرانس دیروز با همراهی حدود 125 کشور در مقرسازمان ملل تشکیل شد. نمایندگان آمریکا و اسرائیل در این کنفرانس شرکت نکردند .
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل در این نشست تاکید کرد: «باید مطمئن شویم که این اجلاس صرفاً به نمایشی کلامی تبدیل نشود؛ و نتیجه آن به عنوان نقطه عطفی در پیشرفت غیرقابل برگشت به پایان اشغال، و تحقق راهکار دو دولتی باشد».
همچنین بنا به گزارش العربیه، فیصل بن فرحان معاون وزیر خارجه عربستان گفت: «راه‌حل دو دولتی کلید ثبات منطقه است». او در ادامه تاکید کرد که کشورهای عربی تا زمانی که تاسیس یک دولتی فلسطینی واقعی و مستقل، هیچ رابطه‌ای با اسرائیل برقرار نخواهند کرد.
گامی برای ایجاد صلح پایدار نه یک ژست سیاسی
آسوشیتد پرس نیز نوشت: امانوئل مکرون رئیس‌جمهور فرانسه در بیانیه‌ای گفت: «فرانسه اولین کشور بزرگ غربی از عضو گروه 7 است که در نشست مجمع عمومی سازمان ملل در سپتامبر آینده، فلسطین را رسماً به عنوان یک دولت به‌رسمیت خواهد شناخت». از منظر مکرون، این اقدام «گامی ضروری برای ایجاد صلحی پایدار» است، نه یک ژست صرفا سیاسی.
وزیر خارجه فرانسه نیز پس از افتتاح کنفرانس گفت: «ما باید از پایان جنگ غزه به پایان مناقشه اسرائیل و فلسطین برسیم» و افزود: «هیچ گزینه‌ای جز راه حل سیاسی دو دولتی وجود ندارد».
فرانسه همچنین از اتحادیه اروپا خواسته تا اسرائیل را برای پذیرش راه حل دو دولتی و تامین بودجه مالی برای دولت فلسطین تحت فشار قرار بدهد؛ همچنین اسرائیل باید تأسیس شهرک‌ها را متوقف کند .
نقش عربستان سعودی
فیصل بن فرحان ضمن تأکید بر اهمیت سیاسی و تاریخی این کنفرانس خواستار تعهدات مشخص، ملموس و زمان‌بندی‌شده از همه‌ی طرفین برای اجرای طرح دو دولتی شد. او تاکید کرد: «صلح در منطقه با احقاق حقوق مشروع فلسطینیان آغاز خواهد شد». او همچنین بر عدم توافق با عادی‌سازی رابطه با اسرائیل بدون تحقق دولت فلسطین مستقل تاکید کرد.
واشنگتن پست گزارش داد که علی شیحابی از تحلیلگران عربی، به‌رسمیت‌شناختن فلسطین را دیگر نه یک نماد سیاسی، بلکه گامی راهبردی و فوری برای جلوگیری از تضعیف راهکار دو دولتی، مقابله با افراط‌گرایی و تداوم اشغال دانسته است .
واکنش آمریکا و اسرائیل
به نوشته رویترز، دولت آمریکا این کنفرانس را «نمایشی تبلیغاتی و بدون اثر» خوانده است و ازتمامی کشورهای شرکت کننده خواست تا با حضور در این اجلاس، به تقویت حماس کمک نکنند. آمریکا و اسرائیل هردو این نشست را تحریم کرده اند .
به نوشته عرب نیوز، دنی دانون نماینده اسرائیل در سازمان ملل، این اجلاس را «تصویرسازی خیال‌پردازانه» نامیده و مدعی شده‌است که این راه‌حل بر مسئله آزادی گروگان‌ها و نابودی حماس تمرکزی ندارد.
نتانیاهو نیز تصمیم فرانسه را «پاداش به ترور» خوانده و نتیجه آن را تقویت نقش ایران در منطقه و تهدید بیشتر علیه اسرائیل اعلام کرد.
دیدگاه فلسطینی‌ها
محمد مصطفی نخست‌وزیر فلسطینی گفت: «راه به سوی صلح با شناخت دولت فلسطین آغاز می‌شود». او از کشورهای حاضر خواست بدون تأخیر دولت فلسطین را به‌رسمیت بشناسند .
احمد مجدلانی، از کمیته اجرایی سازمان آزادی‌بخش فلسطین تاکید کرد که این نشست مقدمه‌ای برای اجلاس سران در سپتامبر بوده و هدف نهایی آن، ایجاد دولت فلسطینی واقعی با انسجام و اصلاحات داخلی و پایان و نبرد داخلی میان غزه و کرانه باختری است .
بحران انسانی در غزه
تایمز نیز نوشت: نزدیک به یک‌سوم جمعیت غزه روزها گرسنه می‌مانند و کودکان و زنان باردار بیشتر در خطر قحطی قرار دارند. رئیس امور بشر دوستانه سازمان ملل هشدار داده‌است که اگر تغییری ایجاد نشود، فاجعه بشری در راه خواهد بود.
خبر مرتبط شکست آمریکا در یکپارچه سازی پدافند منطقه ای علیه ایران / عربستان کمک نظامی به اسرائیل را رد کرداقتصادنیوز: در جریان حملات موشکی ایران به شهرهای اسرائیل در ماه ژوئن، ذخایر سامانه‌های دفاعی اسرائیل به‌شدت کاهش یافت. در همین زمان، ایالات متحده از عربستان سعودی درخواست کرد تا بخشی از موشک‌های رهگیر تاد خود را در اختیار اسرائیل قرار دهد، اما ریاض با این درخواست مخالفت کرد.
موضع‌گیری ایران
ایران به‌شدت با راهکار دو دولتی مخالف است. بنا بر گزارش تسنیم، سخنگوی وزارت خارجه ایران تاکید کرده:«جمهوری اسلامی معتقد است راهکار دو دولتی تضمین کننده حقوق فلسطینیان نخواهد بود».
ایران سال‌هاست که دولت فلسطین را به رسمیت می‌شناسد و سفارت فلسطین را در تهران فعال نگه داشته است. اختلاف ایران با راه‌حل دو دولتی نه در موضوع به رسمیت شناختن دولت فلسطین، که در پذیرش تقسیم سرزمین فلسطین به دو بخش است .
رهبر عالی جمهوری اسلامی ایران بارها صریحا عنوان کرده‌اند که فلسطین تقسیم‌پذیر نیست و هر گونه تقسیم آن غیرقابل قبول است.
دلیل چنین موضی از جانب ایران به علل مختلفی دارد.
در وهله اول، ایران از ابتدا موضع ضد‌صهیونیستی داشته و از زمان انقلاب 1357، روابط خود را با فلسطینی‌ها عمیق‌تر کرده‌است. چنین اقداماتی به منظور حمایت ایدئولوژیک و قانونی (قوانین حمایت از فلسطینیان) در نظام جمهوری اسلامی ایران همواره تداوم داشته است .
از سوی دیگر، ایران باور دارد که تقسیم فلسطین به دو بخش، منجر به صلح پایدار نخواهد شد، چرا که جبهه مقاومت را تضعیف کرده منجر به تثبیت مشروعیت اشغال اسرائیل خواهد کرد؛ از همین رو معتقد است راه‌حل نهایی باید مبتنی بر آزادی کامل تمام بخش‌های سرزمین فلسطین و اراده جمعی مردم فلسطین باشد، نه طرح تقسیم 1967 .
نگرانی از مصونیت حقوقی و سیاسی فلسطینیان
نگرانی دیگر ایران است که راهکار دو دولتی نتواند تضمین‌کننده حقوق اصلی فلسطینیان مانند حق بازگشت آوارگان، کنترل بر بیت‌المقدس و استقلال کامل باشد؛ به همین دلیل آن‌را ناکافی و حتی آسیب‌زننده می‌داند.
همچنین بخوانید ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید
