جنگ نفت آغاز شد
اقتصادنیوز: نیم قرن با اقتصاد ایران روایتی است از تحولات، شخصیتها و شاخصهای اقتصاد ایران و موضوعاتی که به نوعی با اقتصاد ایران ارتباط پیدا میکنند. شرایط فعلی اقتصادی ارتباط مستقیمی با گذشته آن دارد.
ما در این بخش تلاش داریم اخبار و گزارشهای اقتصادی را به گونهای به تصویر بکشیم تا مخاطب با مطالعه آنها به شناخت نسبی از اوضاع اقتصادی ایران دست یابد.«اقتصادنیوز» از آبان 1399 هر روز اقدام به انتشار اخبار و گزارشهای اقتصادی همان روز سالهای 1350، 1360، 1370، 1380 و 1390 کرد.
پارسال نیز هر روز در بخش «نیم قرن با اقتصاد ایران» اخبار همان روز در سالهای اول هر دهه در نیم قرن گذشته را منتشر کردیم. در ابتدای قرن پانزدهم با استفاده از اخبار و گزارشهای روزنامههای «اطلاعات» و «دنیای اقتصاد» هر روز روایتی اختصاصی از اقتصاد ایران و جهان در سالهای 1352، 1362، 1372، 1382 و 1392 تقدیم مخاطبان میشود.
13 شهریور 1352؛ جنگ نفت آغاز شد
عبدالسلام جلود، نخستوزیر لیبی در یک کنفرانس مطبوعاتی اظهار کرد که بهدنبال اقدام دولت لیبی در ملی کردن دارایی شرکتهای نفتی خارجی بهای نفت خام لیبی تقریبا دو برابر خواهد شد. جلود گفت که لیبی در مقابل هر بشکه نفت خود 6 دلار مطالبه خواهد کرد که تقریبا دو برابر قیمت جاری نفت لیبی است.
وی ضمنا اضافه کرد که لیبی دیگر عواید نفتی خود را به دلار به آمریکا قبول نخواهد کرد؛ زیرا دلار ارزش خود را به پولی دریافت میکند که قابلتبدیل به طلا باشد.
دولت لیبی روز شنبه گذشته اعلام کرده بود که 51 درصد داراییهای پنج شرکت مهم نفت خارجی را که روی هم بیش از دو میلیون بشکه نفت در روز تولید میکنند، ملی کرده است به طوریکه منابع نفتی گفتهاند با این اقدام دولت لیبی روزانه 1.2 میلیون بشکه نفت در اختیار خواهد داشت.
نخستوزیر لیبی اعلام کرد: اقدام دولت لیبی در مورد شرکتهای نفتی به هیچ وجه به دولت آمریکا مربوط نمیشود و لیبی هرگونه اعتراض را از جانب دولت آمریکا به منزله مداخله در امور داخلی خود تلقی خواهد کرد.
نخستوزیر لیبی گفت که اعراب از نفت خود بهعنوان سلاحی در کشمکش خاورمیانه استفاده نخواهد کرد مگر آنکه مجبور به چنین کاری بشوند، ولی وی اضافه کرد که از نفت باید برای وارد کردن فشار به آمریکا و وادار ساختن آن به تغییر سیاستش در قبال اسرائیل استفاده شود.
سرگرد جلود گفت: بحران انرژی یک بحران مصنوعی است که آمریکا آن را اختراع کرده و هدفش مداخله نظامی در کشورهای عربی است.
روزنامه تایمز لندن در سرمقاله خود کوششهای اخیر جهان عرب را برای استفاده از نفت بهعنوان یک حربه مبارزات سیاسی بر ضد اسرائیل مورد بحث قرار داده و نوشته است: جنگ نفت روز به روز حدت بیشتری کسب میکند. امروز وزیران کشورهای عضو سازمان ممالک عربی صادرکننده نفت در کویت گرد خواهند آمد.
قیمت پیکان افزایش یافت
بررسی کارشناسان وزارت اقتصاد درباره تجدیدنظر روی قیمت اتومبیلهای داخلی دیشب پایان یافت و قیمت جدید مدلهای مختلف پیکان تعیین و جهت اجرا ابلاغ شد.
براساس قیمتهای جدید مدلهای مختلف پیکان از 15 هزار ریال تا 18 هزار ریال افزایش یافت. در قیمت پیکان تاکسی تغییری داده نشد و قیمت پیکان تاکسی همان قیمت چهار سال قبل یعنی 171 هزار و 900 ریال اعلام شده است.
قیمت جدید پیکان با توجه به نوسانات ارزی و افزایش نرخی که ارزهای اروپایی نسبت به سایر ارزها بهویژه دلار پیدا کردهاند و همچنین تورم جهانی و ترقی قیمت مواد اولیه به وسیله کارشناسان وزارت اقتصاد تعیین و اعلام شده است.
قیمتهای جدید از امروز به نمایندگیهای فروش پیکان ابلاغ شده از صبح امروز به اجرا درآمد.
میزان افزایش قیمت مدلهای مختلف پیکان به شرح زیر است:
- اتومبیل پیکان دولوکس 16 هزار ریال (قیمت قبلی 239 هزار و 900 ریال)
- اتومبیل پیکان کار 15 هزار ریال (قیمت قبلی 202 هزار و 900 ریال)
- اتومبیل جوانان 17 هزار ریال (قیمت قبلی 275 هزار ریال)
- اتومبیل وانت 18 هزار ریال (قیمت قبلی 165 هزار ریال)
شرکت نفتی ایران و انگلیس در دریای شمال به گاز رسید
شرکت ملی نفت ایران با مشارکت شرکت نفتی بریتیش پترولیوم که از مدتی پیش سرگرم حفاری در مناطقی از دریای شمال است، به یک منبع گاز طبیعی برخورد کردند. شرکت ملی نفت ایران در این منطقه با همکاری شرکت نفتی انگلیس «بی پی» عملیات اکتشافی انجام میدهد و گاز یافتشده در یکصد مایلی شرق جزایر «شتلند» قرار دارد.
بیپی که این خبر را فاش کرده است، میافزاید: هنوز از میزان اندوخته گاز این ناحیه برآورد دقیقی در دست نیست. با وجود این فشار گاز به حدی است که ادامه حفاری را تا تابستان آینده غیرممکن میسازد. این نخستین قسمت حفاری مشترک «بیپی» و شرکت ملی نفت ایران است که به نتیجه میرسد.
گزارشهای دیگری که از لندن رسیده حاکی است که در جزایر شتلند در اسکاتلند حفاریهای مقدماتی از وجود منابع قابلتوجه نفتی در این مناطق حکایت میکند.
قیمت هر پهلوی 70 ریال افزایش یافت
قیمت طلا در تهران ترقی کرد و از مثقالی 112 تومان به مثقالی 116 تومان رسید.
حاجمحمد اشتری، نائب رئیس صنف طلا و جواهر و ساعت گفت: ترقی طلا با وجود کاهش مظنه این فلز در بورسهای بینالمللی قابل تعمق است.
در حالیکه طلا در لندن 12 دلار در هر اونس تنزل کرده و به هر اونس 108 دلار رسیده، در همین مدت تهران مثقالی 4 تومان به قیمت طلاهای خود اضافه کرده است.
اشتری دلیل این امر را کمبود طلا در بازار تهران بهخصوص کمبود شمش میداند. اکنون تعداد زیادی از کارگاههای سازنده طلا در تهران به علت وارد نشدن شمش تعطیل شدهاند. قیمت مسکوکات نیز ترقی کرد و این ترقی برای هر پهلوی 70 ریال است.
در بازار، هر پهلوی طلا 192 تومان، نیم پهلوی طلا 96 تومان و ربع پهلوی 48 تومان معامله میشود.
تب تند معاملات ارزها هم با فروکش کردن مسافرتهای تابستانی کند شده و در این روزها میزان الحراره بازار بیشتر شاهد استحکام دلار بوده است.
این ارز در حال حاضر 71 ریال، مارک 28.65 ریال، فرانک سوئیس 23.5 ریال، فرانک فرانسه 16.5 ریال و لیره انگلیس 176 ریال فروخته میشود.
13 شهریور 1382؛ ایران در اندونزی مخازن نفت میسازد
گزارشهای رسیده از اندونزی حاکی است، ایران و عمان ابراز تمایل کردند که برای ذخیرهسازی نفتهایی که به شمال شرق آسیا صادر میکند، در اندونزی مخازن نفت بسازند.
خبرگزاری رسمی اندونزی «آنتارا» به نقل از یک مقام اتاق بازرگانی این کشور نوشت که ایران و عمان جزایر «تینگی» و «ولی» در جنوب غرب جاوه را برای ساخت مخازن انبار نفت صادراتی خود به شمال شرق آسیا در نظر گرفتند.
«مکرم حکیم» افزود که ایران و عمان میخواهند قبل از عرضه نفت خود به بازار کشورهایی مانند چین، ژاپن، کره جنوبی و تایوان نفت خام خود را در اندونزی انبار کنند.
حکیم همچنین گفت: یک کشور عربی که وی به نام آن اشاره نکرد نیز قصد دارد در اندونزی پالایشگاه نفت تاسیس کند.
13 شهریور 1392؛ پنج چالش اقتصاد ایران
علی طیبنیا، وزیر امور اقتصادی و دارایی در بیست و چهارمین همایش بانکداری اسلامی هدف دولت تدبیر و امید را بهبود شرایط معیشت مردم از طریق رونق تولید و مهار تورم دانست.
وی افزود: رسیدن به این هدف، مستلزم استفاده از سیاست پولی و مالی مناسب است.
هماهنگی سیاستهای پولی و مالی شرط لازم برای توفیق برنامههای پولی و مالی دولت است. دستیابی به هماهنگی در سیاستهای پولی و مالی خود نیز مستلزم درک واحد از مشکلات اقتصادی کشور است؛ بنابراین ضروری است در وهله اول درک واحدی از مشکلات و مسائل اقتصادی کشور داشته باشیم تا بتوانیم سیاستها را بر مبنای آن تنظیم کنیم.
وزیر امور اقتصادی و دارایی درخصوص چالشهایی که سیاستهای پولی و مالی کشور با آن روبهرو است، گفت: چالش اول ساختار نامتعادل بودجه دولت است که در 40 سال گذشته همیشه شاهد بودجه نامتوازن بودیم. بخش عمده بودجه از محل درآمدهای نفتی، تامین مالی شده و سهم مالیات بسیار کم بود.
وی چالش دوم را عدم تعادل در بخش تجارت خارجی عنوان و اظهار کرد: سهم بالای درآمدهای نفتی و سهم کمدرآمدهای غیرنفتی باعث تورم سنگین شده و بهدلیل تزریق درآمد نفت به بودجه دولت، تولید ملی سرکوب شده است.
چالش سوم سیاستهای پولی و مالی، بانکمحور بودن اقتصاد و عدمتوسعه بازار سرمایه است که از نگاه وزیر اقتصاد باعث شده مردم و دولت تمام نیازهایشان را از شبکه بانکی مطالبه کنند و نظام بانکی توان پاسخگویی ندارد.
او چالش چهارم را مداخله گسترده دولت در سیاستهای پولی دانست که عدم تناسب بین نرخ سود سپردهها و نرخ تورم، توان بانکها را در جذب سپردههای مردم تحتتاثیر قرار داده و حجم بالای مطالبات معوق، پایین بودن سرمایه بانکهای دولتی و عدم ساماندهی بازار غیرمتشکل پولی از تبعات آن است.
بدهی دولت به بانکها نیز چالش پنجمی بود که به اعتقاد وزیر اقتصاد مقابله با آن نیاز به سیاستگذاری مناسب دارد.
ولیا... سیف، رئیسکل بانک مرکزی نیز در این همایش گفت: اگر تصور کنیم هدف از بانکداری اسلامی تنها حذف ظاهری ربا یا غرر از معاملات بانکی است. شاید به خطا رفته باشیم. آیا میتوان گفت نظام بانکی که در آن قوانین، بخشنامهها، دستورالعملها و قراردادها با ضوابط شرعی انطباق دارد اما از اخلاق دور است، حقوق سپردهگذار و سایر ذینفعان را تضییع میکند، در ارائه تسهیلات تبعیضآمیز رفتار میکند و در توزیع منابع ناکارآمد عمل میکند، اسلامی است.
همچنین بخوانید