حمله زمینی در تعلیق دو جبهه پرفشار
دنیای‌اقتصاد: اختلاف بر سر حمله زمینی به غزه در میان مقام‌های اسرائیلی روز به روز افزایش می‌یابد. گزارش‌ها حاکی از اختلاف نظر بین «یوآو گالانت» وزیر جنگ و بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر بر سر «هر چه زودتر تا دیر نشده» حمله زمینی به غزه در حال افزایش است. این در حالی است که ارتش اسرائیل برای آغاز حمله زمینی به کابینه فشار می‌آورد. «ناتالیا واسیلیوا» در گزارش 23اکتبر در «تلگراف» نوشت، گمان...
منابع نظامی اعلام کردند که ارتش اسرائیل باید «هر چه زودتر تا دیر نشده» عملیات زمینی خود را در غزه آغاز کند و در اظهاراتی که روز دوشنبه توسط روزنامه تایمز اسرائیل منتشر شد، ارتش «کاملا برای حمله زمینی آماده است.» مقام‌های نظامی هشدار دادند که کابینه باید به زودی تصمیم خود را بگیرد؛ زیرا این نیروها از روزها پیش در مرز مستقر هستند و «می‌توانند برای مدت طولانی در حالت آماده‌باش بمانند.» اسرائیل بیش از 300هزار نیروی ذخیره را طی چند روز پس از حملات 7اکتبر فراخواند و تعداد زیادی نیرو و تسلیحات در جنوب جمع شدند. در همین حال، روز یکشنبه، کانال14که گفته می‌شود نزدیک به نتانیاهو است، به نقل از مقام‌های ناشناس گفت که تشدید خشونت‌ها در امتداد مرز لبنان به این معنی است که «ما نباید اکنون وارد غزه شویم». گفته می‌شود که جلسات توجیهی رقیب ناشی از «بحران اعتماد» بین نخست‌وزیر و مقام‌های ارشد اوست و روزنامه «یدیعوت آحارونوت» می‌گوید که ارتش از بلاتکلیفی رهبران سیاسی ناامید شده است.
همزمان با افزایش گزارش‌ها درباره اختلاف احتمالی بین نخست‌وزیر و ارتش، نتانیاهو و گالانت، اواخر روز دوشنبه (1 مهرماه) بیانیه‌ای مشترک صادر و متعهد به «اعتماد کامل و متقابل» شدند و «سخنان و مواضع نادرست» را محکوم کردند. گالانت روز دوشنبه در حین سفر جنوب خود به سربازان گفت: «برای حمله آماده باشید؛ زیرا زمان آن فرا خواهد رسید. ما به‌طور کامل برای مرحله بعدی آماده می‌شویم. این یک حمله مرگبار خواهد بود.» روز یکشنبه، نتانیاهو با نیروهای مستقر در نزدیکی مرز لبنان صحبت کرد و در بحبوحه ترس از اینکه این گروه ممکن است برای باز کردن جبهه دوم تلاش کند، به حزب‌الله درباره «اشتباه زندگی‌اش» با ورود به جنگ هشدار داد. وی گفت: «ما شما را با نیرویی که نمی‌توانید تصور کنید فلج می‌کنیم و عواقب آن برای شما و دولت لبنان ویرانگر است.»
درگیری‌ها بین ارتش اسرائیل و حزب‌الله در هفته گذشته به‌طور پیوسته تشدید شده است و اسرائیل را مجبور کرده که دستور تخلیه بی‌سابقه ده‌ها منطقه مرزی را که حدود 200هزار نفر در آن زندگی می‌کنند، صادر کند. آژیرهای خطر صبح روز دوشنبه (1مهر) در شمال اسرائیل زمانی به صدا درآمد که ارتش اسرائیل یک «هدف هوایی مشکوک» را که از لبنان وارد شده بود، شناسایی کرد و یک موشک رهگیر برای ضربه زدن به آن پرتاب شد.
آمریکا: ما چیزی به اسرائیل دیکته نمی‌کنیم
«جرد زوبا» هم در گزارش 23اکتبر در المانیتور نوشت، برخی گروه‌ها در منطقه بی‌میل نیستند عملیاتی را علیه مواضع آمریکا در منطقه انجام دهند. این گزارشگر نوشت، گروه‌هایی از عراق تا لبنان و سوریه و یمن بدشان نمی‌آید مواضع آمریکا را با پهپاد و موشک هدف قرار دهند. با این حال، مقام‌های نظامی آمریکا می‌گویند این حملات باعث نمی‌شود که ما از حمایت از اسرائیل دست برداریم. آمریکایی‌ها افزودند که به حمایت بی قید و شرط از اسرائیل ادامه می‌دهند. این در حالی است که به نظر می‌رسد اسرائیل به دنبال آماده شدن برای حمله زمینی به غزه است. «آکسیوس» اولین‌بار روز دوشنبه گزارش داد که مقام‌های ارشد نظامی ایالات متحده، از جمله سپهبد جیمز گلین، معاون سابق فرمانده نیروی عملیات ویژه ایالات متحده که در نبرد رقه علیه داعش در شمال شرق سوریه شرکت داشت، به نیروهای اسرائیلی برای حمله به غزه مشاوره می‌دهند.
یک مقام پنتاگون که خواست نامش فاش نشود، روز دوشنبه از تایید جزئیات گزارش اکسیوس خودداری کرد؛ اما اذعان کرد که افسران ارشد ارتش آمریکا که دارای تجربیاتی در عملیات ضد تروریسم در محیط‌های شهری هستند، به ارتش اسرائیل مشاوره می‌دهند. به نوشته گزارشگر المانیتور، اخبار مربوط به این ماموریت مستشاری در حالی منتشر می‌شود که تردیدها در میان مقام‌های ارشد نظامی آمریکا درباره توانایی ارتش اسرائیل برای آغاز موفقیت‌آمیز و حفظ تهاجم زمینی مکانیزه به غزه افزایش یافته است. دو منبع آگاه آمریکایی به المانیتور گفتند که این نگرانی‌ها تنها در هفته‌های اخیر و در بحبوحه گفت‌وگو با مقام‌های ارشد نظامی اسرائیل افزایش یافته است. توصیه‌های پنتاگون احتمالا برای اعمال مقداری نفوذ از سوی واشنگتن بر تصمیم‌های اسرائیل در جنگ طراحی شده است؛ اما احتمالا توسط ایران به‌عنوان شواهد دیگری از چراغ سبز ایالات متحده برای حمله اسرائیل به تصویر کشیده می‌شود.
کربی روز دوشنبه به خبرنگاران گفت: «نیروهای اسرائیل باید خودشان تصمیم بگیرند که چگونه عملیات انجام می‌دهند» و افزود: «ما در کار دیکته کردن شرایط به آنها نیستیم.» با افزایش تلفات غیرنظامیان در غزه، مقام‌های دولت بایدن به‌طور فزاینده‌ای بیانیه‌های عمومی صادر کرده و به اسرائیل درباره عملیات برنامه‌ریزی‌شده‌اش هشدار داده‌اند. با این حال، پنتاگون اعلام کرد هیچ شرطی برای تحویل تسلیحات آمریکایی به اسرائیل وجود نخواهد داشت. گزارش‌ها حاکی از آن است که مقام‌های آمریکایی از اینکه نتانیاهو برنامه‌ای برای اداره غزه پس از تهاجم ندارد، نگران هستند.
در همین حال، واشنگتن به دنبال مهار پیامدهای منطقه‌ای جنگ بوده است. روز جمعه، ناوشکن موشکی هدایت‌شونده نیروی دریایی آمریکا، «یواس‌اس کارنی» رگبار مرگبار چهار موشک کروز و حدود 19پهپاد را بر فراز دریای سرخ رهگیری کرد. پنتاگون گفت که حوثی‌های یمن این موشک‌ها را به سمت شمال شلیک کردند. او عبارت «به‌طور بالقوه به سمت اهدافی در اسرائیل» را مورد تاکید قرار داد. در عراق، مقام‌های آمریکایی به نیروهای امنیتی محلی برای کمک به جلوگیری از حملات به تاسیسات دیپلماتیک و پایگاه‌های مورد استفاده توسط نیروهای ائتلاف فشار آورده‌اند. لوید آستین، وزیر دفاع و آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه روز دوشنبه با محمد شیاع السودانی، نخست‌وزیر عراق تماس گرفتند. مقام‌های سابق امنیت ملی ایالات متحده به المانیتور گفتند که آنها باور ندارند که ایران خواهان جنگ منطقه‌ای با حضور ایالات متحده است. جو بوچینو، سخنگوی ارشد سنتکام تا اوایل سال جاری به المانیتور گفت: «دولت مایل است عادی‌سازی و ساختار امنیتی منطقه‌ای را که اسرائیل و سعودی‌ها را به هم پیوند می‌دهد، از سر بگیرد؛ اما این نگرانی واقعی وجود دارد که اسرائیلی‌ها بیش از حد جلو بروند و دست خود را بیش از حد باز کنند.» این مقام آمریکایی افزود: «تصاویر و ویدئوهایی که از غزه دنبال می‌شوند، وحشتناک است. این مساله پذیرش علنی اسرائیل در روزها و سال‌های آینده برای کشورهای عربی را واقعا دشوار خواهد کرد.»
«جرد زوبا» در بخش دیگری از گزارش خود در المانیتور افزود: همچنین درباره توانایی اسرائیل برای نبرد در یک «جنگ چند جبهه‌ای» تردید وجود دارد. در شمال اسرائیل، زرادخانه عظیم حزب‌الله همچنان یکی از نگرانی‌های اصلی کاخ سفید و پنتاگون است. بوچینو تایید کرد که پس از انتقال گلوله‌های توپخانه 155میلی‌متری از انبارهای آمریکایی در اسرائیل به انبارهای آمریکا در اروپا در بحبوحه ضدحمله اوکراین علیه روسیه، پنتاگون آن مهمات را دوباره به اسرائیل بازگردانده است. ژنرال بازنشسته جوزف ووتل که به‌عنوان رئیس فرماندهی مرکزی ایالات متحده در سال2016 تا 2019 فرماندهی همه نیروهای آمریکایی در خاورمیانه را بر عهده داشت، گفت: «اگر جناح شیعه لبنان موشک‌های خود را به سوی اسرائیل شلیک کند، پیامدهای درگیری منطقه‌ای بسیار بسیار زیاد خواهد بود.» ووتل افزود: «چنین اقدامی احتمالا سایر گروه‌های نیابتی را تشویق می‌کند تا در حملات به اسرائیل و نیروهای آمریکایی فعال شوند.» ووتل به المانیتور گفت: «این کار مانند ریختن بنزین روی آتش است.»
ژنرال ووتل با اشاره به حمله سال2019 به آرامکو به‌عنوان نمونه‌ای از اینکه «حمله در خلیج‌فارس چقدر می‌تواند ویرانگر باشد» گفت: «فکر می‌کنم اگر حزب‌الله دست به‌کار شود، باید درباره تهدیدات حفاظت از نیرو بسیار نگران باشیم.» با این حال، مقام‌های آمریکایی می‌گویند ایران مهیب‌ترین زرادخانه موشک‌های بالستیک، موشک‌های کروز و پهپادهای خاورمیانه را در اختیار دارد و چنین تسلیحاتی را می‌تواند در صورت نیاز به نیروهای نیابتی خود در منطقه بدهد تا اهرم فشاری بر آمریکا و متحدانش در منطقه ایجاد کند. ووتل به المانیتور گفت: «همیشه مهم است که به دشمنان خود احترام بگذاریم.»
«هلن کوپر»، «آدام انتوس» و «اریک اشمیت» هم در گزارش 23اکتبر در نیویورک‌تایمز به جنبه‌های دیگری از تشدید درگیری‌ها در غزه و فراتر از آن اشاره کردند. به نوشته این گزارشگران، مقام‌های ارشد دولت بایدن گفتند که این نگرانی وجود دارد که اسرائیل فاقد اهداف نظامی قابل دستیابی در غزه باشد. آنها افزودند که نیروهای اسرائیل هنوز آماده انجام یک تهاجم زمینی با طرحی که بتواند کارساز باشد، نیستند. لوید آستین، وزیر دفاع در مکالمات تلفنی با همتای اسرائیلی خود، یوآو گالانت، بر لزوم بررسی دقیق چگونگی تهاجم زمینی نیروهای اسرائیلی به غزه - جایی که حماس شبکه‌ای از تونل‌های پیچیده را در مناطق پرجمعیت دارد - تاکید کرده است. مقام‌های دولت بایدن می‌گویند که ایالات متحده به اسرائیل نگفته است که چه کاری انجام دهد و همچنان از تهاجم زمینی حمایت می‌کنند. اما پنتاگون یک تفنگدار دریایی سه‌ستاره به نام سپهبد جیمز گلین را به همراه دیگر افسران برای کمک به اسرائیلی‌ها در چالش‌های جنگ شهری فرستاده است. از سوی دیگر، گالانت هم با اشاره به اینکه «حماس برای ما غافلگیری دارد» افزود که «ما هم برای آنها غافلگیری داریم.» در عین حال، برخی رسانه‌های اسرائیلی تصاویری منتشر کردند که نشان می‌داد سربازان اسرائیلی در تونل‌های زیرزمینی در حال آموزش برای نحوه مقابله با حماس هستند.
«کوپر - انتوس - اشمیت» در بخش دیگری از گزارش خود افزودند که یک مقام پنتاگون روز دوشنبه گفت که استقرار ژنرال گلین به این معنا نیست که پنتاگون در حال تصمیم‌گیری برای اسرائیل است. به گفته این مقام، ژنرال گلین در صورت آغاز تهاجم به غزه، در اسرائیل نمی‌ماند. مقام‌های اسرائیلی در واشنگتن به درخواست‌ها برای اظهارنظر پاسخ ندادند. اما روز یکشنبه، یک دیپلمات از سفارت اسرائیل توصیه دولت آمریکا به اسرائیلی‌ها را برای به تاخیر انداختن تهاجم زمینی رد کرد. این دیپلمات گفت: «ایالات متحده اسرائیل را در رابطه با عملیات زمینی تحت فشار قرار نمی‌دهد.» آستین در گفت‌وگوهای خود با گالانت، مبارزات سختی را که برای پاک‌سازی شهر موصل در عراق از وجود نیروهای داعش در سال‌های 2016 و 2017 در جریان بود، شرح داد. در آن زمان، آستین، رئیس فرماندهی مرکزی ایالات متحده بود و نیروهای آمریکایی از همتایان کرد و عراقی خود در جنگ حمایت می‌کردند. آستین روز یکشنبه به شبکه خبری ABC گفت: «اولین چیزی که همه باید بدانند و فکر می‌کنم همه می‌دانند، این است که نبرد شهری بسیار دشوار است.» او گفت که گالانت را «ترغیب» کرده تا «عملیات خود را مطابق با قانون جنگ انجام دهد.» مقام‌های آمریکایی به‌طور فزاینده‌ای نگران شده‌اند که تهاجم زمینی به غزه می‌تواند منجر به تلفات عظیم غیرنظامیان شود.
مقام‌های پنتاگون گفتند که آستین روز دوشنبه دوباره با گالانت گفت‌وگوی تلفنی داشت و بر «اهمیت حفاظت از غیرنظامیان» تاکید کرد. در پاسخ ایمیلی، ژنرال پاتریک رایدر، سخنگوی پنتاگون گفت که این دو نفر همچنین درباره کمک‌های امنیتی آمریکا به اسرائیل گفت‌وگو کردند. مقام‌های نظامی دولت بایدن می‌گویند که نگرانی‌شان از این است که ارتش اسرائیل مسیر نظامی روشنی برای دستیابی به هدف که همان زمین‌گیر کردن و نابودی حماس است، ندارند. مقام‌های آمریکایی می‌گویند در گفت‌وگوها و تماس‌ها با همتایان اسرائیلی‌شان هنوز برنامه عملی قابل دستیابی ندیده‌اند. بایدن هم آشکارا به آن اشاره کرد. او طی سخنرانی هفته گذشته خود در تل آویو هشدار داد که اسرائیل به «روشن بودن اهداف و ارزیابی صادقانه درباره اینکه آیا مسیری که شما در آن قرار دارید به آن اهداف خواهد رسید یا خیر» نیاز دارد. مقام‌های آمریکایی گفتند که اسرائیل باید تصمیم بگیرد که مثلا با استفاده از حملات هوایی همراه با حملات هدفمند نیروهای عملیات ویژه برای از بین بردن حماس تلاش کند (همان‌طور که هواپیماهای جنگی آمریکایی و سربازان عراقی و کرد در موصل انجام دادند) یا با تانک و پیاده نظام به جان غزه بیفتد (همان‌طور که تفنگداران دریایی و سربازان آمریکایی، همراه با نیروهای عراقی و انگلیسی، در فلوجه در سال 2004 انجام دادند). مقام‌های آمریکایی گفتند که هر دو تاکتیک منجر به خسارات سنگین خواهد شد؛ اما عملیات زمینی می‌تواند برای سربازان و غیرنظامیان بسیار خونین‌تر باشد. در پنتاگون، بسیاری از مقام‌ها معتقدند که عملیات پاک‌سازی موصل و رقه در عراق بیش از یک دهه پس از فلوجه، الگوی بهتری برای جنگ شهری است.
اما موصل و رقه هر دو منجر به تلفات غیرنظامی قابل توجهی شدند. درحالی‌که چنین ارقامی می‌تواند بسیار متفاوت باشد، اما آسوشیتدپرس تعداد غیرنظامیان کشته‌شده در تلاش برای پاک‌سازی موصل از شر جنگجویان داعش را بین 9000 تا 11000 اعلام کرد. مایکل نایتز، یکی از همکاران موسسه واشنگتن معتقد است که داعش تنها دو سال فرصت داشت تا از موصل دفاع کند. درحالی‌که حماس 15سال فرصت داشت تا یک «دفاع در عمق» متراکم را آماده کند که استحکامات زیرزمینی، سطح زمین و بالای زمین، تونل‌های ارتباطی، استقرارها و مواضع جنگی را دربرمی‌گیرد. سناتور جک رید، دموکرات از رود آیلند که ریاست کمیته نیروهای مسلح را بر عهده دارد، روز دوشنبه از اسرائیل خواست تا تهاجم زمینی به غزه را به تعویق بیندازد تا برای مذاکرات بر سر گروگان‌ها زمان بخرد، کمک‌های بشردوستانه بیشتری به غیرنظامیان فلسطینی برسد و به فرماندهان اسرائیلی فرصت بیشتری برای برنامه‌ریزی رزمی در شهر بدهد.
در غزه چه می‌گذرد؟
در غزه وضعیت همچنان بحرانی است. حملات هوایی اسرائیل باعث شد طی روز دوشنبه 140فلسطینی جان خود را از دست بدهند. همزمان آزادی قطره‌چکانی از سوی حماس هم ادامه دارد. در جدیدترین اقدام، این گروه دو زن مسن دیگر را روز دوشنبه آزاد کرد. امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه هم به تل‌آویو رفت. مکرون در نخستین سخنانش در اسرائیل گفت: «اولویت نخست آزادی گروگان‌هاست.» همزمان اسحاق هرتزوگ، رئیس‌جمهور در دیدار با امانوئل مکرون، رئیس دولت فرانسه گفت که اسرائیل به دنبال جنگ با حزب‌الله در شمال نیست، بلکه در عوض روی جنگ با حماس در نوار غزه متمرکز است. قطر هم اعلام کرد نباید به اسرائیل چراغ سبزی برای کشتار بی قید و شرط داد. الجزیره در گزارشی در همین رابطه نوشت که بازار غزه و بیمارستان‌ها همچنان محل حمله است.
«آلاس دایر سوسی» در گزارش 23اکتبر در الجزیره نوشت، «جاناتان اوفیر» موسیقیدان و نویسنده یهودی می‌گوید وقتی در 7اکتبر مشاهده کرد که غرب به‌طور همسان حمله حماس به اسرائیل را محکوم کرد به این نتیجه رسید که اتفاقاتی در راه است و اسرائیل دست به تلافی خواهد زد. او معتقد بود چراغ سبز آمریکا به اسرائیل سبب‌ساز قتل عام مردم خواهد شد. گزارشگر الجزیره نوشت، اوفیر یک موسیقیدان است که در اسرائیل متولد شد؛ اما در کپنهاگ زندگی می‌کند. او مدافع فلسطین است و از جمله یهودیانی است که منتقد سیاست‌های اسرائیل است و به تظاهراتی پیوست که خواهان توقف جنگ در غزه است. این گزارشگر نوشت که از گلاسگو تا لندن و از پاریس تا بارسلون شاهد تظاهراتی در حمایت از فلسطین بود که اقلیتی از یهودیان این قاره هم در آن شرکت داشتند.
اوفیر به الجزیره می‌گوید: «اسرائیل مدعی است که یهودیان دارایی‌های ملی‌اش هستند و از ما یهودیان به‌عنوان سلاح استفاده می‌کند: هم از بدن ما در نبردهای جمعیتی در برابر غیریهودیان به‌ویژه فلسطینیان و هم از نظر ایدئولوژیک به‌عنوان نمایندگان یهودی. اسرائیل از یهودیان به‌عنوان سپر انسانی استفاده می‌کند آن هم در حالی که به فلسطینی‌های تحت حاکمیت خود حمله می‌کند؛ خواه این حمله پاک‌سازی قومی باشد، خواه محاصره و خواه قتل عام.»
الجزیره همچنین نوشت که «نعما فرجون» هم در بیت‌المقدس بزرگ شد؛ اما خود را یک یهودی ضد صهیونیست معرفی می‌کند. او در سال 2001 اسرائیل را ترک کرد (درست بعد از آغاز انتفاضه دوم). او امروز 54 ساله است و در والنسیای اسپانیا زندگی می‌کند. او می‌گوید: به این دلیل از اسرائیل خارج شدم که نمی توانستم بار سنگینی را که شهروندان فلسطینی در دولت نژادپرست اسرائیل تحمل می‌کردند ببینم.» او می‌گوید: «رویدادهای فعلی نتیجه سال‌ها سرکوب و خشونت و محروم‌سازی مردمانی است که از سوی اسرائیل به آنها تحمیل شده است.»
--> اخبار مرتبط