درباره هوگو چاوز
تهران - ایرنا - هوگو چاوز به عنوان شصت‌وچهارمین رییس جمهور ونزوئلا، بیشتر به جهت روحیه انقلابی و مبارزی که با ابرقدرت‌های جهانی داشت در میان مردم جهان شناخته می‌شود. وی که در زمان ریاستش ارتباط خوبی با ایران و فلسطین داشت به خاطر مواضع ضد امپریالیستی‌اش از محبوبیت زیادی در میان ملت‌های عرب برخوردار بود.
هوگو رافائل چاوز فریاس در 1998 میلادی به عنوان رییس جمهوری ونزوئلا انتخاب و در دوم فوریه 1999 میلادی به طور رسمی تصدی این مقام را عهده دار شد. چاوز به عنوان رهبر انقلاب بولیواری شناخته می‌شد و به دلیل سیاست های سوسیال دموکراتیک و ضدیتش با جهانی‌سازی نئولیبرالی و سیاست خارجی آمریکا مشهور بود. او موسس حزب چپگرای جنبش جمهوری پنجم بود که از دسامبر 2007 میلادی در ونزوئلا در قدرت بود.
زندگی نامه
هوگو چاوز در 28 ژوئیه 1954 میلادی در منطقه روستایی سابانتا در غرب ونزوئلا به دنیا آمد. والدین او، معلم مدرسه بودند و او دومین فرزند خانواده در میان 6 برادرش بود.
هوگو چاوز در کودکیهوگو در مدرسه دولتی تحصیل کرد و در 1971 میلادی به عنوان دانشجو وارد دانشکده افسری ونزوئلا شد. قبل از به عهده گرفتن منصب دولتی، به عنوان یک سرباز چترباز و معلم تاریخ در دانشکده افسری مشغول به کار شد.
عکس خانوادگی از هوگو چاوزوی در 6 دسامبر 1998 میلادی به عنوان کاندیدای رفرمیست و جوان‌ترین رییسجمهوری کشورش با به دست آوردن 56درصد آرا انتخاب شد و در دوم فوریه 1999 میلادی ریاست جمهوری را به عهده گرفت.
با تصویب یک قانون جدید مدت ریاست جمهوری در ونزوئلا را از پنج سال به 6 سال افزایش داد. هوگو ائتلافی با کشور کوبا ایجاد کرد و با افزایش قدرت، تبدیل به مشهورترین رهبر چپگرای نیمکره غربی شد.
چاوز به کشورهای هم‌پیمان ونزوئلا کمک می‌کرد و با ایجاد برنامه‌های اجتماعی حمایت مردم فقیر کشورش را به دست آورده بود. وی دوباره در سال‌های 2006 و 2012 میلادی در انتخابات ریاست جمهوری پیروز شد.
چاوز و صبغه نظامی
چاوز دارای پیشینیه نظامی بود و در دوران خدمت خود در ارتش ونزوئلا یک نیروی انقلابی درون سازمان ارتش ونزوئلا ایجاد کرد و در 1992 میلادی کودتایی نافرجام جهت سرنگونی کارلوس اندرس پرس رییس جمهوری وقت ونزوئلا ترتیب داد.
چاوز پس از کودتا دستگیر شد. او پس از سپری کردن 2 سال در زندان از طرف رافائل کالدرا رییس جمهوری وقت ونزوئلا مورد عفو قرار گرفت. از این زمان به بعد او از نظامی گری فاصله گرفت و وارد عرصه سیاسی شد.
چاوز در جایگاه سیاستمدار
چاوز با استفاده از تبحر خویش در امر سخنوری و شخصیت کاریزماتیکی که به محبوبیت وی میان مردم می‌افزود به عنوان یک رهبر چپ گرا و یک سیمون بولیوار امروزی (قهرمان استقلال آمریکای لاتین از استعمار اسپانیا) در انتخابات ریاست جمهوری 1998 میلادی شرکت کرد و به عنوان رییس جمهوری ونزوئلا به وسیله مردم این کشور برگزیده شد.
هوگو چاوز پس از در اختیار گرفتن مقام ریاست جمهوری دست به اصلاحات گسترده‌ای موسوم به انقلاب بولیواری در شئون سیاسی و اقتصادی ونزوئلا زد. این اصلاحات مبنای قضاوت طرفداران و مخالفان چاوز درباره سیاست‌های وی در دوران ریاست جمهوری‌اش شد.
هوگو چاوز در دوره نخست ریاست جمهوری خود بر ونزوئلا دوران پر تلاطمی را سپری کرد. وی در 2002 میلادی از یک کودتا و اقدام به آدم ربایی جان سالم به در برد و توانست خود را در مقام رییس جمهوری حفظ کند. او همواره آمریکا را به طرح ریزی و اقدام به برپایی این کودتا متهم کرده است.
در اوخر 2005 میلادی نیز حامیان هوگو چاوز در پی یک پیروزی قاطع بر مخالفان، اکثر کرسی‌های مجلس ملی ونزوئلا را از آن خود کردند.
هوگو چاوز پس از پیروزی در انتخابات 3 دسامبر 2006 میلادی برای 6 سال دیگر به ریاست جمهوری ونزوئلا برگزیده شد.
اصلاحات اقتصادی چاوز
هوگو چاوز با هدف بهبود وضعیت رفاهی مردمان کشورش و کاهش اختلاف شدید طبقاتی برنامه‌های مبتکرانه‌ای را در اقتصاد ونزوئلا به اجرا درآورد. موفقیت این برنامه‌ها به تحول چشمگیری در زندگی جمعیت فقیر ونزوئلا منجر شده و او را به صورت قهرمان ملی مردم آمریکای لاتین درآورد. از اصلاحات چاوز در اقتصاد ونزوئلا می‌توان به این موارد اشاره کرد: ملی کردن برخی از صنایع بزرگ و پربازده، کاهش قدرت شرکت‌های چندملیتی و محدودیت در فعالیت‌های آن‌ها، ساخت صدها هزار خانه ارزان قیمت در نقاط مختلف کشور و واگذاری آن‌ها به مردم، مبادله پایاپای نفت مهم‌ترین منبع درآمد ارزی ونزوئلا با محصولات و خدمات کشورهای وارد کننده نفت؛ به طور مثال ونزوئلا در ازای نفتی که در اختیار کوبا قرار می‌داد از پزشکان و معلمان کوبایی برای توسعه کشور استفاده کرد.
چاوز از نگاه موافقان و مخالفان
طرفداران چاوز، وی را رهبری مردم گرا و قهرمان فقرا می‌دانند در مقابل منتقدان وی، چاوز را مردی مخالف سیاست‌های اقتصادی توصیف می‌کنند.
چاوز به ویژه در مقام یکی از منتقدان سیاست‌های آمریکا و اروپا در آمریکای جنوبی ظاهر شده و تمام هم و غم خویش را متوجه اتحاد و همبستگی میان کشورهای آمریکای لاتین و جهان سوم کرده است.
چاوز و رهبران سیاسی جهان
هوگو چاوز یکی از طرفداران پر و پا قرص فیدل کاسترو رهبر کوبا بود و از تصمیمات اقتصادی و سیاسی وی حمایت می‌کرد.
وی خود را ادامه‌دهنده راه قهرمانان آزادی آمریکای جنوبی همچون سیمون بولیوار، می‌دانست و همواره با لوئیس ایناسیو لولا رییس جمهوری سابق برزیل، برای ایفای نقش رهبری در آمریکای جنوبی در رقابت بود.
جورج دبلیو بوش رییس جمهوری آمریکا اما از جمله شخصیت‌های سیاسی است که همواره از طرف هوگو چاوز شدیدا مورد انتقاد قرار گرفته است.
چاوز یکی از منتقدان سرسخت رژیم صهیونیستی و آمریکا بود. ونزوئلا در پی حمله رژیم صهیونیستی به غزه، این رژیم را هولوکاست خواند و هرگونه روابط با تل‌آویو را قطع کرد. وی در ادامه گفت: تلاش‌های آمریکا برای به انزوا کشاندن سوریه با شکست مواجه شده است و تل آویو خیلی سریع در حال از دست دادن هم پیمانان‌خویش است.
سیاست خارجی چاوز
هوگو چاوز در دوران ریاست جمهوری خود سیاست خارجی خود را برپایه دیپلماسی نفتی قرار داد. او در 2007 میلادی پیشنهادی ارایه کرد که مطابق با آن برخی از کشورهای آمریکای جنوبی و آمریکای لاتین این امکان را یافتند که بهای 40 درصد از نفت خریداری شده از ونزوئلا را برای 25 سال با سود تنها یک درصد، عقب بیاندازند.
منتقدان چاوز او را متهم می‌کنند از ثروت نفتی کشور برای گسترش نفوذ سیاسی خود و دولت کوبا در سراسر منطقه استفاده کرده است. چاوز میلیاردها دلار از درآمدهای نفتی ونزوئلا را در کشورهای دیگر آمریکای لاتین سرمایه گذاری یا صرف کمک به بازپرداخت بدهی کشورهایی چون آرژانتین و برزیل کرد در نوامبر 2007 میلادی و در اجلاسی در شیلی هوگو چاوز در حضور نخست وزیر وقت اسپانیا خوزه لوئیز زاپاته رو و پادشاه اسپانیا در سخنانی خوزه ماریو ازنار نخست‌وزیر وقت اسپانیا را فاشیست خطاب کرد.
چاوز، الگو و راهگشای طیف جدیدی از رهبران چپگرای آمریکای لاتین بود. او در بخش سیاست خارجی مخالف نفوذ آمریکا در آن منطقه و در پی برقراری ارتباط با متحدانی چون ایران، کوبا و دیگر مخالفان واشنگتن بود. چاوز در این میان مناسبات خود را با کشورهایی چون لیبی، روسیه و چین نیز گسترش داد.
هوگو چاوز در محضر رهبر انقلابمرگ چاوز و واکنش سران کشورها
سرانجام هوگو رافائل چاوز فریاس پس یک دوره 2 ساله مبارزه با بیماری سرطان، 6 مارس 2013 میلادی درگذشت. وی در مجموع 14 سال ریاست جمهوری ونزوئلا را بر عهده داشت.
جیمی کارتر رییس جمهوری سابق آمریکا در اظهار نظری گفت: هوگو چاوز به خاطر ادعاهای جسورانه و خودکامه‌اش و نیز تلاش هایش برای استقلال دولت های آمریکای لاتین در یادها خواهد ماند.
باراک اوباما رییس جمهوری وقت آمریکا هم با انتشار بیانیه‌ای کوتاه اعلام کرد که کاخ سفید در این لحظات بحرانی پس از مرگ آقای چاوز، پشتیبانی و حمایت خود از مردم این کشور را اعلام می کند و امیدوار است که روابط سازنده میان دولت‌های 2 کشور بهبود یابد.
اظهارات اوباما در حالی مطرح شد که نیکلاس مادورو معاون رییس جمهوری ونزوئلا، دقایقی پس از مرگ چاوز در اظهاراتی همراه با هیجان و تاثر، یک بار دیگر ابتلای سرطان رییس جمهوری را به دشمنان او نسبت داد. ادعایی که از طرف کاخ سفید تکذیب شد.
فرانسوا اولاند رییس جمهوری وقت فرانسه چاوز را به خاطر عزمش برای برپایی عدالت مورد تحسین قرار داد.
رائول کاسترو رییس جمهوری کوبا در این کشور 2 روز عزای عمومی اعلام کرد.
کریستینا فرناندز رییس جمهوری وقت آرژانتین در این کشور سه روز عزای عمومی اعلام کرد.
مایکل مور کارگردان آمریکایی نیز با ابراز ناراحتی از مرگ چاوز گفت: چاوز شخصی بود که نفت را متعلق به مردم اعلام کرد و با این کار 75 درصد از فقر را در این کشور از بین برد اما این کار برای او خطرناک بود و آمریکا کودتایی برای کنار زدن او ترتیب داد، هر چند او با رأی گیری قانونی انتخاب شده بود.
محمود احمدی‌نژاد که ارتباط خوبی در زمان ریاست جمهوری اش با چاوز داشت در پیامی در گذشت چاوز را تسلیت گفت و هیات دولت ایران یک روز عزای عمومی اعلام کرد. احمدی‌نژاد علاوه بر این چاوز را شهید راه پاسداری از ارزش‌های انسانی و انقلابی دانسته و در پایان پیام تسلیت خود خطاب به نیکلاس مادورو کفیل ریاست جمهوری ونزوئلا آورده است: تردید ندارم که او بازخواهد گشت و به همراه همه صالحان و عیسی مسیح و تنها باقی‌مانده از نسل پاکان، انسان کامل، خواهد آمد و جامعه بشری را در استقرار صلح و عدالت کامل و مهربانی و کمال یاری خواهد کرد.
*س_برچسب‌ها_س*
