در واشنگتن چه خبر است؟
در حالی که همه در انتظار پاسخ واشنگتن به ملاحظات تهران در رابطه با پیش نویس جوزپ بورل هستند، برخی مقامات غربی از باقی ماندن «شکاف هایی» سخن می‌گویند که باید برطرف شود. ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در آخرین ارزیابی اش از بررسی پاسخ به ملاحظات ایران گفت: «هنوز موضوعات برجسته ای باقی مانده که باید حل شوند. برخی شکاف ها باید برطرف شوند.» سخنانی که واکنش میخائیل اولیانوف، نماینده...
این مقام روسی ادامه داد: «پس، ایالات متحده معتقد است که برخی از مسائل باقی‌مانده در مذاکرات وین هنوز وجود دارد و به زمان بیشتری نیاز دارد تا موضع خود را درباره آنها توضیح دهد؛ این [رفتار] به یک الگو تبدیل شده است؛ به محض اینکه به خط پایان نزدیک می شویم، مشکلات جدیدی [از نظر آمریکا] ظاهر می‌شود.» این دیپلمات روس البته در پایان تاکید کرد که این رفتار آمریکا، دلیلی برای بدبین شدن به نتیجه بخش بودن مذاکرات وین نیست. البته تنها پرایس درباره باقی ماندن شکاف صحبت نکرده و لورا روزن، روزنامه نگار آمریکایی نیز در گزارشی در خبرنامه خود تحت عنوان دیپلماتیک نوشت: «اکنون انتظار می رود که ایالات متحده پاسخ رسمی خود را در این هفته به اتحادیه اروپا ارسال کند، اما احتمالا هنوز حاوی شکاف هایی است که باید برطرف شود.»
همزمان بلومبرگ به نقل از یک مقام آمریکایی که نخواست نامش فاش شود، نوشت: «ایالات متحده همچنان در حال مطالعه متن اصلاح شده است. توافق نزدیک تر از دو هفته پیش است، اما نتیجه نامشخص است زیرا برخی شکاف ها باقی مانده و برخی از مسائل باقی‌مانده هنوز باید حل شوند.» در عین حال آدرین واتسون، سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا در بیانیه‌ای اعلام کرد که ایالات متحده پیشنهادهای جدیدی را برای موافقت ایران با توافق در نظر نمی‌گیرد. واتسون در بیانیه ای گفت: «گزارش‌هایی مبنی بر اینکه ما امتیازات جدیدی را برای ایران به عنوان بخشی از بازگشت مجدد به توافق هسته ای 2015 پذیرفته ایم یا در حال بررسی آن هستیم، کاملا نادرست است.»
بیشتر کشورها با پیشنهاد اروپا موافقند
باوجودی‌که برخی مقامات آمریکایی از باقی ماندن شکاف ها سخن می‌گویند، جوزپ بورل، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا می‌گوید بیشتر کشورهای حاضر در مذاکرات هسته ای موافق پیشنهاد اروپا برای احیای برجام هستند. بورل در مصاحبه‌ای با تلویزیون ملی TVE گفت «بیشتر آنها موافق هستند.» اما او هنوز پاسخی از آمریکا دریافت نکرده است. بورل روز دوشنبه نیز در یک کنفرانس خبری در سمینار کوادیس در اسپانیا گفت: «پاسخ ایران به پیشنهاد این اتحادیه درباره احیای برجام معقول بود.» اکنون اگر آمریکا به ملاحظات ایران پاسخ بدهد تاحدودی تکلیف برجام مشخص خواهد شد.
پرایس چه گفت؟
در رابطه با این تعلل آمریکا، ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا شامگاه دوشنبه گفت به محض تکمیل رایزنی های داخلی این کشور، پاسخ ایران به پیشنهاد اتحادیه اروپا داده خواهد شد. به گزارش خبرگزاری فارس، پرایس که در کنفرانس خبری وزارت امور خارجه صحبت می‌کرد، افزود: «ما در سریع ترین زمان ممکن تلاش خواهیم کرد تا پاسخ مناسبی به پاسخ ایران بدهیم. این فرآیندی است که می‌خواهیم اطمینان یابیم که با دقت و توجه به جزئیاتی که برای موضوعی به مهمی این ضروری بوده، انجام داده ایم.» پرایس اضافه کرد: «من می‌توانم تضمین دهم که حتی یک روز بیش از زمان لازم برای ارائه پاسخ به اتحادیه اروپا، وقت را از دست ندهیم.» وی گفت: «پاسخ ایران با نظرات متعددی همراه بوده است. این نیازمند زمان بیشتر برای مرور آنها و مشخص کردن پاسخ مان است. ما به‌طور جدی در حال مرور پاسخ ایران هستیم.» سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا گفت: «هنوز موضوعات برجسته ای باقی مانده که باید حل شوند. برخی شکاف ها باید برطرف شوند.» پرایس در این راستا ادامه داد: «ما به‌طور جدی در حال بررسی این نظرات هستیم. در عین حال، درباره مسیری که پیش رو داریم، با اتحادیه اروپا و متحدان اروپایی مان در تعاملیم. این رایزنی ها در سطوح مختلفی انجام شده است.»
تداوم ارتباطات برجامی اسرائیل وآمریکا
در حالی که شاهد تلاش های مقامات تل آویو برای سنگ اندازی در مسیر مذاکرات و تاثیرگذاری بر روند آن هستیم، پرایس گفت: «ما در هر قدم این روند (مذاکرات احیای برجام)، با شرکای اسرائیلی مان در ارتباط بوده ایم تا آنها را در جریان اطلاعات جدید از وضعیت قرار دهیم و درباره وضعیت برنامه هسته ای ایران تبادل نظر کنیم. مسلما، اسرائیل هم مانند ما نگرانی های عمیقی درباره وضعیت برنامه هسته ای ایران دارد. ما به سهم خود، عقیده داریم که بازگشتی دوجانبه به پایبندی به برجام، موثرین راه پرداختن به این نگرانی هاست اما همچنان در این باره با شرکای اسرائیلی مان صحبت خواهیم کرد.»
سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در پاسخ به این سوال که آیا در حال حاضر، آمریکا برای ارائه پاسخش به اتحادیه اروپا منتظر رایزنی با مشاور امنیت داخلی رژیم اسرائیل است یا نه، گفت: «ما در حال انجام دادن برخی رایزنی ها هستیم که مواردی از آنها داخلی اند، برخی دیگر خارجی اند، درباره برخی از آنها صحبت کرده ایم و درباره برخی دیگر نه، من در جایگاهی نیستم که جزئیات تمام آنها را شرح بدهم.»
او درباره دیدار آتی مقامات امنیتی رژیم صهیونیستی و آمریکا در واشنگتن و رایزنی احتمالی شان درباره موضوع ایران نیز گفت: «تقریبا در تمامی تعاملات عمیقمان با شرکای اسرائیلی، ایران موضوع بحث است. اغلب موضوع اصلی بحث است و من پیش بینی می‌کنم در مباحثات این هفته هم این طور باشد.» همچنین لورا روزن، روزنامه‌نگار آمریکایی روز دوشنبه در توییتی در این باره نوشت: «منبع من می‌گوید که می داند ایالات متحده احتمالا تصمیم خود را درباره پیشنهاد ایران گرفته است، اما در حال مشورت با متحدانش است و با تروئیکا و احتمالا اسرائیل و... هم قبل از ارسال پاسخ گفت‌وگو خواهد کرد.»
لغو دیدار بلینکن با مقام اسرائیلی
با وجودی‌که برخی مقامات آمریکا بر نقش پررنگ اسرائیل در جمع بندی شان درباره مذاکرات تاکید دارند اما یک رسانه عبری روز گذشته در گزارشی نوشت با توجه به پیشرفت مذاکرات هسته ای برای احیای برجام، دیدار ایال حولاتا، مشاور امنیت داخلی رژیم صهیونیستی با آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا لغو شد. در این گزارش آمده است که لغو دیدار وزیر خارجه آمریکا با حولاتا و برگزاری آن در سطح معاون وزیر درحالی است که تل آویو تلاش گسترده‌ای در راستای قانع کردن آمریکا برای عدم امضای توافق با ایران کرده است. همچنین برخی مسوولان صهیونیستی اعتراف کرده اند که در قانع کردن واشنگتن برای عدم امضای توافق هسته ای با ایران شکست خورده اند و اسرائیل اکنون در رویا‌رویی با ایران تنها مانده است.
بر اساس این گزارش، مشاور امنیت داخلی رژیم صهیونیستی با جیک سالیوان، همتای آمریکایی خود گفت‌وگوهایی درباره خواسته‌های تل‌آویو داشته است. از سوی دیگر، روزنامه هاآرتص نیز در گزارشی با اشاره به متن پیشنهادی اتحادیه اروپا در مذاکرات وین برای دستیابی به یک توافق بر سر احیای برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) اعلام کرده بود که اسرائیل مشاور امنیت داخلی خود را طی یک ماموریت فوری به واشنگتن می‌فرستد تا به دولت آمریکا درباره آنچه ضعف های آشکار در پیش نویس نهایی اتحادیه اروپا می داند، هشدار دهد.
تکرار ادعاهای آژانس
علاوه بر تل آویو، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز هر از چند گاهی در بحبوحه مذاکرات، ادعاهای چند ساله‌اش علیه ایران را مطرح می‌کند که شاید هدف از مطرح شدن این ادعاها، به زعم غربی ها تحت فشار قرار دادن تهران باشد. در این رابطه رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز دوشنبه در مصاحبه ای با شبکه خبری سی ان ان خطاب به ایران گفت: «به ما اطلاعات و پاسخ های ضروری و دسترسی به افراد و اماکن را بدهید تا بتوانیم درباره چیزهای خیلی زیادی که هنوز به توضیحات نیاز دارند شفاف سازی کنیم. وقتی که این اتفاق رخ بدهد ما هر چیزی را کنار خواهیم گذاشت و گزارشی برای توضیح درباره آنچه اتفاق افتاده تهیه خواهیم کرد و این مسائل فیصله خواهند یافت.»
وی در اظهاراتی که احتمالا به ادعاهای مربوط به «مواد هسته ای اعلام نشده در ایران» اشاره داشت، اضافه کرد: «اجازه بدهید توضیحی در اختیار ما قرار بگیرد. آنها الان کجا هستند؟ آن موقع، قادر خواهیم بود گزارشی داشته باشیم که می‌گوید درباره این مساله شفاف سازی کرده ایم.» به گزارش «ایسنا»، گروسی در این گفت‌وگو ادعا کرد: «تاکنون ایران توضیحات فنی معتبری نداده تا از طریق آن بتوانیم منشأ بسیاری از ذرات اورانیوم را توجیه کنیم.» این در حالی است که پایگاه خبری نور نیوز نزدیک به شورای عالی امنیت ملی در تحلیل این رویکرد آژانس نوشت: «تداوم اتخاذ این رویکرد از سوی گروسی نشان می‌دهد که او همچنان به همراه رژیم صهیونیستی اصلی‌ترین مانع برای به نتیجه رسیدن مذاکرات رفع تحریم‌ها هستند.
البته رفتارهای سوال برانگیز مدیرکل آژانس مسبوق به سابقه است، چه آنکه او در اقدامی که انتقادات بسیاری را متوجه خود کرد، پیش از برگزاری نشست شورای حکام در خردادماه سال جاری ضمن سفر به سرزمین های اشغالی و گفت‌وگو با مقامات رژیم صهیونیستی پایه‌گذار قطعنامه شورای حکام آژانس بر ضد ایران شد.» در این گزارش آمده است:«اتخاذ مواضع غیر سازنده مدیرکل آژانس تایید می‌کند که اصرار جمهوری اسلامی ایران در خصوص ضرورت حل و فصل مسائل پادمانی باقی‌مانده پیش از هرگونه توافقی دارای دلایل متقن و ناظر بر جلوگیری از تداوم رفتارهای سیاسی مدیرکل آژانس است.»
توافق، بعد از بسته شدن پرونده ادعایی
از سوی دیگر محمد مرندی، تحلیلگر مسائل سیاسی در واکنش به گزارش ادعایی رویترز به نقل از یک مقام ارشد آمریکایی مبنی بر اینکه ایران برخی از خواسته‌های اصلی خود از جمله «اصرار برای بسته شدن برخی از تحقیقات درباره برنامه هسته ای ایران توسط بازرسان بین‌المللی را کنار گذاشته که احتمال توافق را بیشتر می‌کند» در توییتی نوشت: «هیچ توافقی قبل از بسته شدن دائمی پرونده اتهامات نادرست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی علیه برنامه هسته ای ایران اجرا نخواهد شد.» به گزارش خبرگزاری فارس، مرندی ضمن آنکه این گزارش را «بسیار گمراه کننده» خواند، گفت: «ماه‌هاست که می گویم حذف سپاه پاسداران از FTO (فهرست ادعایی سازمان‌های تروریستی خارجی) پیش شرط نیست.» این کارشناس ایرانی در پایان تاکید کرد برنامه هسته ای ایران برچیده نخواهد شد.