دنیای اقتصاد: دیپلماسی مخفیانه تهران - واشنگتن
بلومبرگ، آزادسازی برخی از آمریکایی های بازداشت شده در ایران را از نتایج این «دیپلماسی مخفیانه» توصیف کرده است. جمهوری اسلامی ایران پیش از این تأکید کرده که به توافق مبادله زندانیان با آمریکا به عنوان یک مساله بشردوستانه می نگرد و ارتباطی میان مذاکرات در این زمینه با گفت وگوها بر سر مسائل دیگر وجود ندارد.
در حالی که قرار است تا چند روز دیگر گزارش فصلی رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی درباره فعالیت های هسته ای ایران منتشر شود، وبگاه شبکه خبری بلومبرگ با استناد به برخی منابع ناشناس، ادعاهایی درباره محتوای گزارش فصلی آژانس بین المللی انرژی اتمی مطرح کرده است.
وبگاه شبکه خبری بلومبرگ ادعا کرده انتظار می رود آژانس اتمی در آن گزارش این جمع بندی را مطرح کند که ایران در حال «کاهش سرعت ذخیره سازی اورانیوم با غنای 60 درصد» است.
به نوشته این وب سایت، بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی در تدارک توزیعِ گزارشِ فصلیِ این نهادِ سازمان ملل متحد پیش از نشست شورای حکام آژانس در روز 11 سپتامبر (20 شهریورماه) هستند. 11 سپتامبر یعنی زمان برگزاری نشست شورای حکام یکی از تاریخ های مهمی است که پیش‌تر «دنیای اقتصاد» به آن پرداخته بود.
«دنیای اقتصاد» اخیرا در گزارشی به چهار تاریخ کلیدی در روابط ایران و آمریکا اشاره کرده بود که علاوه بر 11 سپتامبر، 16سپتامبر، یک‌سالگی ناآرامی ها در ایران، 19سپتامبر زمان حضور ایران در نشست مجمع عمومی سازمان ملل و 18 اکتبر تاریخ پایان لغو تحریم های تسلیحاتی ایران و روز انتقال برجام را شامل می‌شود.
به گزارش دنیای اقتصاد، بلومبرگ به نقل از «برخی مقام های هسته ای» که اشاره ای به نام آنها نشده این «پیش بینی» را مطرح کرده که داده های آژانس اتمی نشان خواهند داد ایران در حال کاهش دادن تولید اورانیوم غنی شده خود است. بلومبرگ تلاش کرده کاهش ادعایی در نرخ غنی سازی ایران را به آنچه به گفته این رسانه «دیپلماسی مخفیانه میان تهران و واشنگتن» است، نسبت دهد.
بلومبرگ، آزادسازی برخی از آمریکایی های بازداشت شده در ایران را از نتایج این «دیپلماسی مخفیانه» توصیف کرده است. جمهوری اسلامی ایران پیش از این تأکید کرده که به توافق مبادله زندانیان با آمریکا به عنوان یک مساله بشردوستانه می نگرد و ارتباطی میان مذاکرات در این زمینه با گفت وگوها بر سر مسائل دیگر وجود ندارد.
علی واعظ، مدیر گروه بین المللی بحران به بلومبرگ گفته: «به عنوان یک سیگنال دیپلماتیک، این اولین نشانه واقعی کاهش سرعت [غنی سازی] تهران پس از چندین سال ادامه توسعه است.» او مدعی است: «البته از لحاظ فنی، کاهش 60 درصدی برای رفع نگرانی های مربوط به عدم اشاعه کمک چندانی نخواهد کرد.»
افزایش فروش نفت
همچنین بر اساس گزارش بلومبرگ، مقامات آمریکایی به طور خصوصی اذعان کرده اند که از قبل شروع به کاهش اجرای تحریم ها علیه فروش نفت ایران کرده اند و به تهران اجازه می دهند تا تولید خود را به بالاترین سطح از زمان شروع محدودیت ها در پنج سال پیش بازگرداند. ایران که چهارمین ذخایر نفتی جهان را در اختیار دارد، بیشترین نفت خام را در یک دهه گذشته به چین ارسال کرده است.
همچنین خبرگزاری رویترز در این خصوص نوشت، به گفته مشاوران و شرکت هایی که محموله های نفتکش ها را دنبال می کنند، تولید و صادرات نفت ایران در ماه اوت به‌رغم تحریم های ایالات متحده افزایش یافت و تهران نفت خود را به خریداران از جمله چین می فروشد. تحلیلگران می گویند که صادرات بیشتر نتیجه موفقیت ایران در دور زدن تحریم های ایالات متحده و مسامحه واشنگتن در اجرای آنها است، زیرا دو کشور به دنبال روابط بهتر هستند.
الی گرانمایه، عضو شورای روابط خارجی اروپا در این باره گفت که کشورهای غربی به جای احیای تلاش ها برای امضای یک توافق بزرگ با ایران برای حل و فصل مسائل هسته ای یا پیچیده امنیت منطقه ای، رویکردی جزئی را با هدف کاهش تنش ها اتخاذ کرده اند.
وی افزود: «ما باید انتظار داشته باشیم که در سال آینده، قبل از انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده، چند دوره «کاهش تنش» وجود داشته باشد - شاید هر چند ماه یک‌بار.»
گزارش جدیدی که رافائل گروسی قرار است منتشر کند از دو جهت برای تحلیلگران و کارشناسان اهمیت دارد؛ نخست اینکه منتظر هستند ببینند در این گزارش کدام یک از مسائلی که طی یکی دو ماه گذشته توسط رسانه های غربی در خصوص همکاری در خصوص برنامه هسته ای ایران گفته شده، صحت دارد و دیگر اینکه همکاری های ایران و آژانس در مورد مسائل باقی‌مانده چقدر پیشرفت داشته است.
یکی از مهم‌ترین مباحثی که به ویژه در یک ماه گذشته توسط رسانه های غربی و اسرائیلی به آن پرداخته شد، قطع یا کاهش غنی‌سازی 60 درصد در ایران بود. حتی وال استریت ژورنال در گزارشی از رقیق سازی اورانیوم غنی‌شده ایران خبر داد که بسیار فراتر از قطع یا کاهش غنی سازی است.
روزنامه «وال استریت ژورنال» روز جمعه 19 مرداد در گزارشی نوشت که ایران تولید اورانیوم غنی شده در سطح نزدیک به استفاده برای مقاصد نظامی را به شکل قابل توجهی کاهش داده است. در این گزارش به نقل از منابع خبری این روزنامه آمده که حتی برخی از ذخایر اورانیوم غنی شده ایران در روند رقیق سازی قرار گرفته است.
اگر ایران ذخایر اورانیوم 60درصد خود را رقیق کرده باشد در واقع گامی مهم در راستای مدیریت تنش برداشته و اگر این مساله در گزارش گروسی هم تایید شود، می تواند بر مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل تاثیر بسزایی داشته باشد. حتی این امکان را فراهم می کند که مذاکرات در قالب پشت درهای بسته تداوم پیدا کند.
اما باید توجه داشت که اگر واقعا ایران با کاهش یا توقف غنی سازی 60 درصد موافقت کرده باشد یا حتی بخشی از آن را رقیق کرده باشد، در حوزه های دیگر هنوز همکاری ها با آژانس تکمیل نشده است. به عنوان مثال ایران اجازه داده تا روی سانتریفیوژها قطعات غنا سنج نصب شود که غنی سازی بیش از 60 درصد انجام نگیرد.
بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی در این رابطه توضیح داد که هیچ بازرسی آنلاین در تاسیسات هسته ای ایران وجود ندارد فقط بر روی خروجی غنی‌سازی 60 درصد فردو و نطنز دستگاه غنا سنج قرار دارد که پادمانی است.
در عین حال ایران با افزایش تعداد دفعات بازدید از فردو موافقت کرده است. اما همچنان دوربین ها آفلاین است و پروتکل الحاقی اجرا نمی شود. این اقدامات ایران بدان معنا است که ایران همکاری هایی را با هدف محدودسازی تنش انجام می دهد تا بتواند مذاکرات رفع تحریم ها را به سرانجامی برساند. همه این امتیازات نیز در یک توافق غیررسمی رد و بدل شده است.
به نظر می رسد اگر این‌چنین باشد ایران استراتژی «همکاری در عین استفاده از اهرم های هسته ا ی» را در دستور کار قرار داده است. آخرین صحبت های رافائل گروسی درباره همکاری های ایران با آژانس نیز موید همین موضوع است؛ گروسی از سرعت همکاری ها با ایران ناراضی است و در پاسخ به الجزیره مدعی شده که در خصوص وجود آثار اورانیوم در برخی مکان ها در ایران پاسخ راضی کننده ای دریافت نکرده است.
بنابراین ایران امتیازهایی داده اما می خواهد همکاری ها را موردی، تاکتیکی و موضوعی ادامه دهد. یعنی تاکتیک تهران این است که به صورت مورد به مورد مسائل حل و فصل شود تا بتواند ابزارها و اهرم های چانه زنی خود را برای تمام مراحل گفت‌وگوها حفظ کند. این همکاری های موردی - تاکتیکی نیز با هدف مدیریت تنش است.
زیرا اگر به ذخایر سوخت ایران افزوده شود، بحث نقطه گریز پیش می آید و خود به خود تنش ها بالاتر می رود. بنابراین ایران در این مقطع با همکاری موردی با آژانس علاوه بر مدیریت تنش، امتیازاتی نیز دریافت کرده است؛ همان‌طور که اشاره شد ایران در پی این توافقات غیررسمی، هم توانسته فروش نفت خود را افزایش دهد و هم وزارت خزانه داری اجازه داده عراق به نیابت از ایران از طریق اموال بلوکه‌شده ایران، بخشی از بدهی های بین المللی ما را پرداخت کند. همچنین قرار است 6 میلیارد دلار ایران از کره جنوبی عازم بانکی در قطر شود.
محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران نیز در آخرین اظهارنظرش با اشاره به تداوم همکاری این سازمان با آژانس بین المللی انرژی اتمی، گفت که با اقدام نظامی یا تحریم نمی توان برنامه هسته ای ایران را حذف کرد. اسلامی در گفت وگو با شبکه الجزیره تاکید کرد که «انصراف از کاهش پایبندی به توافق هسته ای نیازمند برداشتن کامل تحریم هاست و پایبندی آمریکا و طرف های دیگر به توافق هسته ای منجر به پایبندی ایران نیز خواهد شد.»
اسلامی خاطرنشان کرد که هدف قرار دادن تاسیسات هسته ای ایران بی فایده خواهد بود و با پاسخ قاطع و ویرانگر مواجه خواهد شد.
او گفت رژیم صهیونیستی خودش هم می داند که تهدیداتش مبنی بر هدف قرار دادن تاسیسات هسته ای ایران پوچ و توخالی است و قدرت انجام این کار را ندارد.
اسلامی تاکید کرد: «با اقدام نظامی یا تحریم نمی توان برنامه هسته ای ما را حذف کرد و سال 2023 شاهد پایان هیاهوی سیاسی در خصوص برنامه هسته ای ایران خواهد بود.»
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران افزود: «گفت وگوهایمان با آژانس بین المللی انرژی اتمی ادامه دارد و اخیرا پرونده ذرات اورانیوم غنی سازی‌شده در سطوح بالا بسته شد.» وی همچنین گفت که نصب دوربین های نظارتی بیشتر منوط به پایبندی طرف های دیگر به توافق هسته ای است.
کانال عصر ایران در تلگرام
تماشاخانه
ماجرای اعتبارنامه‌های مجلس / اولین مجلس و استدلال عجیب خلخالی / چه اتفاقی برای نماینده انزلی افتاد (فیلم)
جابه‌جایی باورنکردنی سازه تاریخی 950 تنی در فرانسه، نمونه ای نادر درجهان (فیلم)
فیلم های دیگر
