روایت آماری مهاجرت کرمانشاهی‌ها
کرمانشاه - ایرنا - مقایسه 2 گزارش مرکز آمار از وضعیت مهاجرت استان‌ها نشان می‌دهد که کرمانشاه توانسته است پذیرای مهاجران بیشتری باشد و در عوض از میزان مهاجرت شهروندان خود به خارج از استان بکاهد؛ به همین دلیل رتبه آن چندین پله بهبود پیدا کرده است.
به گزارش خبرنگار ایرنا، پدیده مهاجرت موضوع جدیدی نیست بلکه از زمان حضور انسان بر کره زمین مطرح بوده و انسان های مستقر در یک مکان جغرافیایی خاص، بعد از کسب آگاهی و شناخت نسبی نسبت به نیازهای خود همواره بر آن بوده اند که برای رفع آنها اقدام کنند؛ یکی از بهترین شیوه های دستیابی به خواسته های بشر در طول تاریخ هم، مهاجرت از محل سکونت به مکانی دیگر بوده است.
فرایند مهاجرت موضوع پیچیده ای است که با زبان، فرهنگ و شرایط اقتصادی - اجتماعی ارتباط دارد؛ این پدیده از جمله عوامل مؤثر بر تغییرات و تحولات جمعیتی و از مهمترین عوامل خارجی تغییر تعداد و ساختار جمعیت است.
مهاجرت تا چند دهه اخیر پدیده ای مطلوب تلقی می شد زیرا اقتصاددانان مهاجرت های وسیع روستاییان و ساکنان شهرهای کوچک به شهرهای بزرگ را راه حل مناسبی برای نیروی کار اضافی و همچنین جوابگوی نیروی کار مورد نیاز صنایع شهری می دانستند ولی امروزه آن را یکی از عوامل اصلی بیکاری به حساب می آورند. (تودارو، مایکل، 1367، مهاجرت داخلی در کشورهای در حال توسعه)
مهاجرت در این معنا، در ایران بعد از اصلاحات ارضی دهه 1340 آغاز و تأثیرات آن نیز تشدید شده است.
طی سه دهه اخیر این نوع مهاجرت شدت زیادی گرفت به طوری که جمعیت شهرنشین ها از 30 درصد جمعیت کشور به بیش از 70 درصد رسیده و ایران را در میان 216 کشور دنیا در رتبه 12 جمعیت شهری قرار داده است.
گزارش مرکز آمار ایران از مهاجرت استان ها در دوره زمانی 1385 تا 1390 حاکیست در این دوره در مجموع پنج میلیون و 534 هزار و 666 نفر محل سکونت خود را ترک کرده و در محلی غیر از محل اقامت قبلی خود ساکن شده اند. محل اقامت قبلی 92 درصد از این جمعیت در داخل کشور و 1.9 درصد خارج از کشور بوده و 6.2 درصد هم محل اقامت قبلی خود را اظهار نکرده اند.
از مجموع 102 هزار و 519 نفر مهاجری هم که محل اقامت قبلی خود را در آخرین جابجایی خارج از کشور اعلام کرده اند، 76.8 درصد به نقاط شهری و بقیه به نقاط روستایی وارد شده اند.
همچنین از مجموع پنج میلیون و 89 هزار نفری که طی سال های 1385 تا 1390 محل اقامت خود را در داخل کشور تغییر داده اند، یک میلیون و 985 هزار نفر در بین استان های کشور و سه میلیون و 103 هزار نفر هم در داخل استان های محل زندگی خود جابجا شده و محل سکونت جدید انتخاب کرده اند.
روایت آماری مهاجرت کرمانشاهی‌ها
بررسی استان های کشور از نظر مهاجرپذیری و مهاجرفرستی طی دوره زمانی 1385 تا 90 نشان می دهد که 13 استان از 31 استان کشور (حدود 42 درصد از استان ها) مهاجر پذیر بوده اند؛ یعنی خالص مهاجرت در آنها عددی مثبت است. سایر استان های کشور هم مهاجر فرست بوده اند و خالص مهاجرت در آنها منفی است.
در این دوره زمانی، البرز، اصفهان و گیلان سه استان اول مهاجرپذیر بودند و در مقابل، در بین استان های مهاجرفرست به ترتیب استان های خوزستان، کرمانشاه، لرستان، سیستان و بلوچستان و فارس بیشترین تعداد جمعیت را بر اثر مهاجرت از دست داده اند.
در واقع در طی سال های 1385 تا 90 بیش از 39 هزار و 262 مهاجر وارد استان کرمانشاه و ساکن شده اما 77 هزار و 981 نفر از استان خارج شده اند؛ بر این اساس تعداد خالص مهاجران استان منفی 38 هزار و 719 نفر بوده است.
آخرین بررسی آماری درباره «ویژگی های مهاجران» هم مربوط به دوره زمانی 95-1390 است که توسط دفتر جمعیت، نیروی کار و سرشماری مرکز آمار ایران انجام و در سال 1398 منتشر شده است.
بر پایه این بررسی، استان کرمانشاه با 2.4 درصد جمعیت کشور، 2.2 درصد سهم جمعیت و مهاجران وارد شده به استان ها را داشته است.
این گزارش حاکیست که طی سال های 1390 تا 95، 42 هزار و 425 مهاجر وارد استان و ساکن شده و از سوی دیگر 77 هزار و 553 کرمانشاهی به خارج استان مهاجرت کرده اند؛ بر این اساس تعداد خالص مهاجران استان منفی 34 هزار و 928 نفر بوده و عدد منفی 3.6 درصد را نشان می دهد.
طی این پنج سال استان کرمانشاه از نظر میزان خالص مهاجرت پس از استان های مهاجرفرست لرستان (منفی 7.3 درصد)، چهارمحال و بختیاری (منفی 4.6)، ایلام (منفی 4) و همدان (منفی 3.7) قرار گرفته است.
بهبود چند پله ای
مقایسه 2 دوره 1385 تا 90 و 1390 تا 95 نشان می دهد که تعداد مهاجران وارد شده به استان کرمانشاه سه هزار و 163 نفر افزایش یافته اما مهاجران خارج شده از استان 428 نفر کمتر شده است.
به عبارت دیگر تعداد خالص مهاجران استان با کاهش سه هزار و 791 نفری مواجه شده و کرمانشاه توانسته است که پذیرای مهاجران بیشتری باشد و در عوض از میزان مهاجرت شهروندان خود به خارج از استان بکاهد. به همین دلیل از رتبه دوم به پنجم استان های مهاجرفرست رسیده است.
علل و جزییات مهاجرت
مقایسه هرم مهاجران و غیرمهاجران استان در دوره زمانی 95-1390 نشان می دهد که در بین مردان بالاترین سهم مربوط به گروه سنی 34-30 ساله و در بین مهاجران زن بالاترین درصد مربوط به گروه سنی 29-25 ساله است که بیشتر برای جستجوی کار و شغل مناسب، تحصیل، خدمت وظیفه و... اقدام به مهاجرت می کنند.
در مجموع 94 هزار و 688 مهاجر از سایر استان ها یا خارج از کشور به کرمانشاه مهاجرت کرده یا در داخل استان جا به جا شده اند که از این نظر سهم مهاجران وارد شده به استان از کل مهاجران کشور 2/2 درصد بوده است.
از تعداد کل مهاجران وارد شده به استان یا شهرستان های آن، 51 هزار نفر مرد و 43 هزار نفر زن بوده اند؛ به عبارتی در برابر هر 100 زن 112 مرد مهاجر در استان کرمانشاه وجود داشته که این نسبت بالاتر از میانگین کل کشور بوده است.
همچنین بررسی وضع مهاجران 10 ساله و بیشتر استان ها هم نشان می دهد، از بین مهاجران فعال، استان کرمانشاه پس از استان های اردبیل، چهارمحال و بختیاری، آذربایجان شرقی و کردستان دارای بالاترین درصد افراد بیکار بوده به طوری که 16.4 درصد از مهاجران آن بیکار بوده اند.
*س_برچسب‌ها_س*
