رونق تجارت با گسترش دیپلماسی اقتصادی و مشارکت در پیمان‌های منطقه‌ای
تهران - ایرنا - شانگهای، اکو و اوراسیا از پیمان‌های منطقه‌ای و بین‌المللی هستند که دولت سیزدهم در 100 روز نخست آغاز فعالیت، با گسترش روابط با آنها، زمینه توسعه تجارت و افزایش صادرات را فراهم کرده است.
به گزارش روز دوشنبه خبرنگار اقتصادی ایرنا، آیت الله سید ابراهیم رییسی از نیمه مردادماه سکان دولت سیزدهم را به دست گرفت و در آغاز شهریورماه هیات دولت به طور رسمی کار خود را با دریافت رای اعتماد از مجلس شورای اسلامی آغاز کرد.
از همان آغاز دولت، رییس جمهوری بر افزایش مبادلات تجاری و بازارچه های مرزی، رشد صادرات و توسعه تجارت با همسایگان تاکید کرد تا چرخه اقتصادی کشور بر اساس صادرات و واردات به حرکت در بیاید و به دنبال آن شاهد بهبود اقتصاد و مهم‌تر از آن رشد شاخص‌های معیشت مردم باشیم.
کارشناسان اقتصادی نیز با اشاره به دستاوردهای دولت سیزدهم، توجه به توسعه مناسبات اقتصادی با کشورهای همسایه و اتحادیه‌های منطقه‌ای را راهکاری مطمئن برای افزایش صادرات غیر نفتی دانستند.
عضویت رسمی در سازمان شانگهای
سازمان همکاری های شانگهای در سال 1996 توسط رهبران چین، روسیه، قزاقستان، قرقیزستان و تاجیکستان با هدف همکاری‌های چندجانبه اقتصادی، فرهنگی، امنیتی و مبارزه با قاچاق مواد مخدر پایه گذاری شد و در حال حاضر کشورهای هند، قزاقستان، چین، قرقیزستان، پاکستان، روسیه، تاجیکستان و ازبکستان در این پیمان به عنوان اعضای اصلی، افغانستان، بلاروس و مغولستان به عنوان عضو ناظر و جمهوری آذربایجان، ارمنستان، پادشاهی کامبوج، نپال، ترکیه و سریلانکا نیز از شرکای گفت‌وگوی این سازمان محسوب می‌شوند. ایران نیز از 26 شهریورماه سال جاری در بیست و یکمین اجلاس سران این سازمان به عنوان نهمین عضو رسمی، معرفی شد.
این سازمان که از نظر فعالان اقتصادی به عنوان قدرت اقتصادی جهانی و منطقه‌ای شناخته می شود بهترین فرصت برای توسعه مبادلات تجاری و افزایش صادرات برای ایران محسوب می شود زیرا علاوه بر دستاوردهای سیاسی و امنیتی، مزایای اقتصادی گسترده ای را پیش روی تجار ایرانی قرار می‌دهد و مسیر مبادلات تجاری با کشورهای عضو را تسهیل می کند.
عضویت ایران در سازمان همکاری‌های شانگهای، فارغ از موضوع سیاسی و امنیتی، نقش اقتصادی این سازمان در منطقه را بسیار پررنگ خواهد کرد و به سرعت می تواند بر صادرات و واردات منطقه ای تاثیر فراگیر بگذارد و راه را برای دستیابی به بازارهای جهانی باز کند.
از سوی دیگر کشورهای عضو سازمان همکاری‌های شانگهای، یک سوم جمعیت جهان را تشکیل می دهند، در حال حاضر روسیه، چین و هند از جمله کشورهای عضو «بریکس» بوده و قدرت‌های نوظهور صحنه بین‌المللی محسوب می‌شوند که کنار هم قرار گرفتن چین و هند به عنوان پرجمعیت‌ترین کشورهای جهان با اقتصادهای روبه رشد، در کنار روسیه و ایران که بیشترین ذخایر نفت و گاز را در اختیار دارند، حکایت از تجمیع قدرت‌های بین‌المللی در یک سازمان منطقه‌ای دارد.
توسعه تعاملات با اعضای سازمان همکاری‌های شانگهای، فرصتی بی‌نظیر برای افزایش چندین برابری صادرات غیر نفتی و بهبود شرایط اقتصادی در اختیار کشور قرار می دهد زیرا با توجه به موقعیت جغرافیایی استثنایی ایران می توان بهترین بهره برداری را برای توسعه ارتباطات داشته باشیم.
بر اساس اعلام گمرک، میزان تجارت ایران با مجموعه کشورهای عضو پیمان شانگهای در سال 99 به 55 میلیون تن کالا به ارزش 28 میلیارد دلار رسید که سهم صادرات 46 میلیون تن به ارزش 14 میلیارد و 600 میلیون دلار و سهم واردات 9 میلیون تن به ارزش 13 میلیارد و 400 میلیون دلار بوده است.
اکو، اتحادی برای ساخت منطقه‌ای قدرتمند
سازمان همکاری اقتصادی اکو یک سازمان اقتصادی منطقه‌ای با حضور ایران، پاکستان و ترکیه در سال 1341 بنا نهاده شد که پس از فروپاشی شوروی، در سال 1372 با پیوستن افغانستان، جمهوری آذربایجان، قزاقستان، ترکمنستان، قرقیزستان، ازبکستان و تاجیکستان به پیمان بزرگ منطقه ای تبدیل شد.
این سازمان هم اکنون با 10 عضو، حدود 480 میلیون نفر جمعیت، امکانات نفت، گاز و صنعت در اختیار دارد؛ برای توسعه اقتصادی پایدار کشورهای عضو به دنبال حذف تدریجی موانع تجاری در این منطقه است.
تهیه برنامه مشترک برای توسعه منابع انسانی در این 10 کشور و تسریع برنامه توسعه حمل و نقل و ارتباطات از دیگر اهداف اکو محسوب می شود که موجب رشد اقتصادی کشورهای منطقه و توسعه تبادلات تجاری خواهد شد و به همین دلیل است که فعالان اقتصادی معتقدند که گسترش روابط با سازمان همکاری‌های اقتصادی اکو، توسعه پایدار اقتصادی و افزایش سقف تجارت در منطقه را به دنبال دارد.
آمارها نشان می دهد ایران ظرفیت افزایش 50 درصدی مبادلات تجاری با کشورهای عضو همکاری‌های اقتصادی اکو را دارد و می تواند فرصت‌های بی‌شماری را برای افزایش حجم واردات و صادرات میان منطقه‌ای در اختیار کشور دهد.
دولت سیزدهم از همان آغاز بر توسعه تجارت با همسایگان تاکید داشت و به همین دلیل گسترش واردات و صادرات در چارچوب برنامه های منطقه‌ای برنامه‌ریزی شد که شامل اعضای سازمان اکو نیز می شود، زیرا این کشورها هم مرز یا در پیرامون ایران قرار دارند.
بر اساس اعلام گمرک، در نیمه نخست امسال، حجم تجارت ایران با اعضای سازمان همکاری‌های اقتصادی اکو، 15 میلیون و 307 هزار تن کالا به ارزش هفت میلیارد و 255 میلیون دلار بود که رشد 67 درصدی در وزن و 60 درصدی در ارزش کالای تبادل شده را نسبت به مدت مشابه نشان می‌دهد.
از مجموع کالای تبادل شده، 12 میلیون و 878 هزار و 839 تن کالا به ارزش چهار میلیارد و 555 میلیون و 123 هزار و 472 دلار، سهم صادرات و 2 میلیون و 428 هزار و 78 تن به ارزش 2 میلیارد و 700 میلیون و 106 هزار و 929 دلار نیز سهم واردات از 9 کشور عضو سازمان همکاری های اکو بود.
ترکیه با هفت میلیون و 214 هزار تن خرید کالا از ایران به ارزش 2 میلیارد و 308 میلیون دلار با رشد 396 درصدی در وزن و 247 درصدی در ارزش در رتبه نخست، افغانستان با خرید 2 میلیون و 516 هزار تن به ارزش 999 میلیون دلار با کاهش 25 درصدی در وزن و 10 درصدی در ارزش در جایگاه دوم، پاکستان با خرید یک میلیون و 361 هزار تن کالا به ارزش 544 میلیون دلار با رشد 41 درصدی در وزن و 39 درصدی در ارزش در جایگاه سوم، ازبکستان با خرید 411 هزار تن کالا به ارزش 217 میلیون دلار با رشد 438 درصدی در وزن و 328 درصدی در ارزش در جایگاه چهارم و جمهوری آذربایجان با خرید 389 هزار تن کالا به ارزش 212 میلیون دلار با رشد 22 درصدی در وزن و 18 درصدی در ارزش در جایگاه پنجم صادرات ایران قرار گرفتند.
اوراسیا، پلی برای دستیابی به بازارهای اروپا
اتحادیه اقتصادی اوراسیا پیمانی میان‌دولتی با کشورهای بلاروس، قزاقستان، روسیه، قرقیزستان و ارمنستان است که برای توسعه روابط تجاری، گمرکی و تعرفه ای ایجاد شد تا بتواند منطقه اوراسیا را از نظر اقتصادی و سیاسی متحد کند.
ایران در سال 98 توانست موافقتنامه ترجیحی با اوراسیا برای بیش از 800 قلم کالا برای دو سال را به امضا برساند تا زمینه را برای به دست آوردن تجارت آزاد با کشورهای عضو فراهم کند. از آبان ماه 99 نیز مذاکرات در این زمینه آغاز شده است.
با استقرار دولت سیزدهم، روند مذاکرات برای تجارت آزاد و عضویت در این اتحادیه تسریع شد و از سوی دیگر مبادلات تجاری میان ایران و اعضا نیز افزایش چشمگیری داشته است که می تواند چشم انداز روشنی را برای کشور فراهم کند.
تجارت با کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا افزایش صادرات و تقویت تجارت و مبادلات با مقاصد ثالث را در پی دارد و می تواند یک هدف فوق العاده برای توسعه صادرات ایران باشد. با توجه به ظرفیت بالا برای صادرات از جمله صنایع غذایی به این منطقه، این توسعه تجاری نه تنها می تواند توازن در مبادلات را فراهم کند بلکه افزایش صادرات را نیز در پی خواهد داشت.
بر اساس آخرین اعلام گمرک، در نیمه نخست 1400 بیش از پنج میلیون و 500 هزار تن کالا به ارزش 2 میلیارد و 483 میلیون دلار بین ایران با اعضای اتحادیه اقتصادی گمرکی اوراسیا کالا تبادل شد که سهم صادرات یک میلیون و 167 هزار و 858 تن به ارزش 514 میلیون و 399 هزار و 324 دلار و سهم واردات نیز چهار میلیون و 381 هزار و 453 تن به ارزش یک میلیارد و 968 میلیون و 730 هزار و 460 دلار بوده است.
*س_برچسب‌ها_س* *س_پرونده خبری_س*