زاکانی چگونه از وقوع سیل در امامزاده داوود (ع) با خبر شد

شهردار منطقه 5 ضمن تشریح اقدامات مدیریت شهری در خصوص حادثه سیل امامزاده داوود (ع) گفت: وظیفه سازمان مدیریت بحران برای ما مشخص نبود که باید چه کند.

به گزارش خبرنگار مهر، منطقه 5 شهرداری تهران یکی از مناطق شهری تهران است که در شمال و شمال غرب کلان‌شهر تهران واقع شده و از شمال به رشته‌کوه البرز، از جنوب به بزرگراه شهید لشگری و میدان آزادی، از شرق به بزرگراه اشرفی اصفهانی و بزرگراه محمدعلی جناح و از غرب به منطقه 22 شهر تهران و استادیوم آزادی دسترسی دارد.

مساحت این منطقه پنج هزار و 420 هکتار است و تعداد قابل توجهی از بوستان‌ها هم‌چون بوستان جوانمردان، بوستان ارم و پارک جنگلی کوهسار را در خود جای داده‌است.

به‌منظور آگاهی از فعالیت‌ها و اقدامات شهرداری منطقه 5 در حوزه‌های مختلف، با احسان شریفی شهردار منطقه 5 به گفتگو نشستیم که در ادامه مشروح این گفتگو را می‌خوانید.

مهر: در ابتدا، لطفاً در خصوص اقدامات مدیریت شهری در مورد حادثه تلخ سیل امامزاده داوود (ع) توضیح دهید.

شریفی: در لحظات اولیه که سیل رخ داد، همکاران مدیریت بحران از طریق آتش نشانی مطلع شدند؛ چرا که مردم با آتش‌نشانی تماس گرفته بودند. حدود ساعت سه بامداد بود که همکاران مدیریت بحران موضوع را به بنده اطلاع دادند. نکته مهم این بود که به دلیل تاریکی فراگیر آن منطقه هیچ برداشتی از اینکه حجم موضوع حادثه چه میزان است، وجود نداشت. در همان زمان به شهردار تهران پیامی دادم که سیلی در منطقه امامزاده داوود (ع) رخ داده که از ابعاد آن بی‌خبر هستم. ساعت 5:30 صبح بود که آقای زاکانی با بنده تماس گرفت و جویای موضوع شد و گفتم چون هنوز هوا تاریک است مشخص نیست که حجم خرابی به چه میزان است. حدود ساعت 6 صبح تیم همراه شهردار تهران با بنده تماس گرفتند که همراه با آقای زاکانی به محل حادثه حرکت کرده‌اند.

مهر: اولین مواجهه مدیریت شهری با محل حادثه وقوع سیل امامزاده داوود (ع) چه بود؟

شریفی: زمانی که وارد امامزاده داوود (ع) شدیم بخش‌هایی را کاملاً گل فراگرفته بود. با کمک افراد محلی به سرمنشاء سیل رسیدیم. سرمنشاء سیل جایی بود که رودخانه وارد راسته بازار می‌شد و از زیر زمین می‌رفت که بر آن پل اجرا شده بود و آنجا ابتدای سیل بود.

مهر: ماجرای آن عکسی که برای مدیران شهری حاشیه درست کرد، چه بود؟

شریفی: مردم درخواست کردند که برویم وضعیت زندگی آن‌ها را ببینیم و به‌همین دلیل وارد گل شدیم و در آنجا بود که آن عکس درآمد. مقداری که جلوتر رفتیم حجم گل آن قدر زیاد بود که چکمه هم پاسخگو نبود.

مهر: همکاری و مساعدت سایر دستگاه‌های مسئول در خصوص حادثه سیل امامزاده داوود (ع) را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

شریفی: نکته‌ای که در خصوص حادثه سیل امامزاده داوود (ع) دارای اهمیت است این است که وظیفه سازمان مدیریت بحران برای ما مشخص نبود که باید چه کند. سوال اینجاست که سازمان‌های مدیریت بحران چه نقشی در این حوادث دارند؟ وزیر کشور فرمانده میدان را استاندار تهران مشخص کرد؛ البته همزمان با این حادثه، سیل فیروزکوه نیز رخ داده بود و ایشان فردای آن روز به سمت فیروزکوه رفتند. دستگاه‌های مدیریت بحران هر کدام اعلام کنند که چه ابزار و تجهیزاتی در خصوص حادثه سیل امامزاده داوود (ع) به محل حادثه آوردند. هیچیک از دستگاه‌های مدیریت بحران هیچ ابزار و تجهیزاتی نیاوردند و اگر آوردند آن‌قدر کم بود که کارایی نداشت.

مهر: مهم‌ترین چالش‌های موجود در خصوص حادثه سیل امامزاده داوود (ع) چه بود؟

شریفی: دسترسی به نواحی شمالی امامزاده داوود (ع) از پیچیده‌ترین موضوعاتی بود که باید به آن می‌رسیدیم؛ چرا که چند قهوه‌خانه در آنجا قرار داشت و اعلام شده بود که در این قهوه‌خانه‌ها که عمدتاً داخل زیرزمین بودند، تعداد زیادی از افراد به‌دلیل حجم باران زیاد در آنجا پنهان شده بودند؛ البته سگ‌های زنده‌یاب در ساعات اولیه حادثه نتوانستند کسی را زنده تشخیص دهند و بر همین اساس گمان بر این بود که تعداد فوتی‌ها در آن محل زیاد است.

مهر: آیا نمی‌شد با ابزار اولیه نسبت به خارج کردن گل و لای از آن محل اقدام کرد؟

شریفی: حجم گل و لای آن‌قدر زیاد بود که با دست، سطل و فرغون امکان جا به جایی گل و لای نبود و حتماً باید ماشین‌آلات به محل می‌آمد و به جز ماشین‌آلات زنجیری هیچ ماشین‌آلاتی امکان تردد نداشت. هفت تا هشت ساعت طول کشید و چند مسیر تخریب شد تا بالاخره اولین بیل مکانیکی زنجیری به محل حادثه وارد شد.

مهر: علت این تأخیر هفت تا هشت ساعته چه بود؟

شریفی: یکی از عوامل بروز تأخیر این بود که سیل چند معبر اصلی داخل امامزاده داوود (ع) را شسته بود و امکان اینکه با بالگرد این ماشین‌آلات را در ابتدای مسیر قرار دهند، وجود نداشت؛ چرا که فاصله کوه‌ها کوتاه بود و خلبان پرواز این کار را غیرممکن می‌دانست. در نهایت عملیات انجام شد و مجموعه فوتی‌ها حدود 25 نفر بود که ظرف سه چهار روز اول مشخص شد.

مهر: با توجه به اینکه محدوده کن در حریم شهر تهران قرار دارد، علت حضور و ماندگاری مدیریت شهری در محل حادثه چه بود؟

شریفی: با توجه به اینکه محل وقوع سیل، در محدوده شهر تهران نبود، شهرداری وظیفه داشت که در روز سوم محل حادثه را تخلیه کند و پس از آن نیز شهرداری محل را تخلیه کرد؛ اما با درخواست فرمانداری تهران، شهرداری در روز چهارم و پنجم دوباره به‌منظور مساعدت در عملیات به محل بازگشت.

مهر: دسترسی به سرداب امامزاده داوود (ع) از چالش‌های اصلی دستگاه‌ها بود، این اقدام چگونه عملیاتی شد؟

شریفی: یکی دیگر از مشکلات موجود، ناظر بر تمیز کردن سرداب بود. سرداب در عمق حدود 15 تا 20 متری زمین بود و پر از گل و لای شده بود و در روزهای سوم و چهارم با توجه به تابش آفتاب این گل و لای سفت شده بود و تمیز کردن سرداب کاری به‌شدت مشکل بود و برای این کار نیازمند یک باب کت زنجیری بودیم. هفت روز طول کشید که متوجه شدیم که ارتش یک باب کت زنجیری دارد و آمار آن را نه ما داشتیم و نه سازمان مدیریت بحران کشور. بعد از هفت روز اولین باب کت زنجیری به محل حادثه رسید و عملیات سرداب به‌طور مکانیزه از روز هفتم شروع شد و به‌دلیل اشیا ارزشمندی که داخل سرداب بود، مقداری درب آن را دیر باز کردند.

مهر: ارزیابی کلی شما نسبت به عملکرد دستگاه‌ها در خصوص حادثه سیل امامزاده داوود (ع) چیست؟

شریفی: بر اساس گزارش هواشناسی، حجم بارش 31.5 میلی متر بود و اگر بارش بیش از این بود و یا حجم تخریب بالاتر بود، امکانات شهر تهران و کشور باید با مدیریت بهتری وارد صحنه می‌شد. در طول این مدت کوه دوبار در مسیر امامزاده داوود (ع) به شهران ریزش داشت و هر دوبار شهرداری مسیر را گشود؛ در حالی ما دارای راهداری و وزارت راه هستیم و امکانات گسترده راهسازی در اختیار دولت قرار دارد که هیچیک پای کار نبود اما ادعا کردند که این امکانات توزیع شده است. به نظر می‌رسد تهیه فهرستی از تجهیزات، امکانات راهسازی، امکانات امداد و نجات و امکانات عملیات در مواقع سیل، آوار و زلزله اقدامی است که باید از سوی سازمان مدیریت بحران صورت گیرد.

مهر: یکی از روزنامه‌ها مدتی قبل در خصوص آمار مفقودین آمار شگفت‌آوری را منتشر کرد، آیا این آمار مقرون به واقع است؟

شریفی: خبر کذب دادن کیلومترشمار ندارد. بلافاصله ستادی از طرف پلیس و هلال احمر تشکیل شد که کسانی که دارای فرد مفقودی هستند، اعلام کنند و کانکسی را در ابتدای مسیر روستا قرار دادند و گفتند در صورت فقدان هر شخصی به آن محل اعلام کنند. آمار اخذ شده در این خصوص به 30 نفر نمی‌رسید؛ چطور ممکن است 200 نفر فوت کند و کسی سراغ 170 نفر را نگیرد؟!

مهر: در خصوص اقدامات مدیریت شهری منطقه 5 پیرامون ارائه خدمات برای راهپیمایی اربعین توضیح دهید.

شریفی: به‌طور سنتی در خصوص برگزاری راهپیمایی اربعین شهرداری منطقه 5 متولی مرز مهران است و امسال نیز بر اساس آخرین توافق صورت‌گرفته با استان ایلام و تقسیم‌بندی داخلی شهرداری حدفاصل پل زائر تا پایانه مرزی که یک مسیر 11 کیلومتری است، خدمات‌رسانی آن توسط شهرداری منطقه 5 صورت می‌گیرد. اولین ارزیابی محلی ما اردیبهشت‌ماه انجام شد و از اردیبهشت‌ماه، خرداد، تیر و تاکنون اکیپ‌های مختلف در حال رفت و آمد هستند و تجهیز محل، آماده‌سازی سرویس‌های بهداشتی، نصب سرویس‌ها و حمام‌های پرتابل، آماده‌سازی محیطی و ایجاد موکب از جمله اقداماتی است که در حال حاضر توسط همکاران در حال انجام است و ارتباط بسیار نزدیکی نیز با ستادهای مردمی در استان ایلام، استانداری ایلام، شهرداری و فرمانداری مهران وجود دارد.

مهر: زیرساخت‌های موجود در مرز مهران برای راهپیمایی اربعین در سال جاری را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

شریفی: حجم امکانات و زیرساخت‌ها بالا نیست و آن چیزی که در تمامی این سال‌ها ساخته شده مجموعاً 330 چشمه سرویس بهداشتی است و اگر به‌جای 330 چشمه سرویس بهداشتی دو هزار چشمه وجود داشت، طبعاً رفاه بهتر بود و اگر نمازخانه‌های بزرگ احداث شده بود و اگر مه‌پاش اجرا شده بود، شرایط نیز بهتر بود. در حال حاضر پیش‌بینی شده که حدود دو میلیون نفر از زائرین از مرز مهران تردد کنند و در حال حاضر مهم‌ترین مرز، مرز مهران است. 17 تا 18 کمیته تخصصی پیش‌بینی شده و کمیته خدمات شهری با شهرداری تهران است و موضوع خدمات شهری، شامل تمیز نگهداشتن محل و سرویس‌های بهداشتی با شهرداری منطقه 5 خواهد بود. جاده ایلام به مهران نیز همچنان به‌طور کامل دوبانده نشده و قرار بر این بود که تا اربعین آماده شود اما به نظر می‌رسد که تا اربعین آماده نخواهد شد. بر اساس بضاعت موجود سعی خواهیم کرد بالاترین ظرفیت و بیش از آن را داشته باشیم؛ اما به‌نظر می‌رسد بضاعت موجود و زیرساخت‌ها پاسخگوی این حجم از زائرین نیست.

مهر: آیا مدیریت شهری برنامه‌ای برای مردمی‌سازی برگزاری راهپیمایی اربعین ندارد؟

شریفی: اگر محور خدمت‌رسانی در اربعین مردم باشد، قطعاً مشکلات برطرف خواهد شد. در مسیر خدمت‌رسانی نجف تا کربلا سهم دولت عراق خیلی کم است؛ این در حالی است که مسیری که مربوط به ایران است عمدتاً توسط نهادهای حاکمیتی خدمت‌رسانی صورت می‌گیرد. تلاش بر این است که جبهه مردمی انقلاب و جبهه مردمی خیرین علاقمند به سیدالشهدا (ع) تقویت شود و این اراده در حال وقوع است و اگر این اقدام عملیاتی شود حتماً نحوه خدمت‌رسانی متفاوت خواهد شد و وابسته به شهرداری و امثال آن نخواهد بود. در کنار معاونت خدمات شهری که مسئول خدمات‌رسانی است، معاونت فرهنگی و اجتماعی را موظف کرده‌ایم که با گروه‌های مردمی، گروه‌های جهادی، خیرین و موکب‌داران ارتباط بگیرد و آمادگی داریم زیرساخت، امکانات و محل استراحت را برای آن‌ها فراهم کنیم تا آن‌ها خدمات خود را به زائرین ارائه دهند.

مهر: در خصوص تخلفات مرادآباد و اقدامات مدیریت شهری در این رابطه توضیح دهید.

شریفی: یک تخلف عمده سنواتی در مرادآباد صورت گرفت که آن واگذاری حدود 200 هکتار از اراضی ملی در دهه هفتاد به تعدادی از اشخاص حقیقی محسوب می‌شود. با توجه به اینکه برای تمامی بیش از پنج هزار و 300 نفر سند تک برگ صادر شده، مدیریت این موضوع نیاز به همکاری چندوجهی دارد. وجه اول آن است که حسب تکلیفی که مقام معظم رهبری فرمودند، دولت موظف است زمین معوض و جایگزین در اختیار این افراد قرار دهد که وظیفه راه و شهرسازی است. نکته بعد این است که شهرداری موظف است از ساخت و سازهای غیرمجاز جلوگیری کند و دستگاه قضائی و انتظامی نیز موظف هستند تا در این زمینه همکاری داشته باشند. در این خصوص چند جلسه کمیته صیانت از حریم برگزار شد و طی این سال‌ها تلاش شده که هیچ‌گونه ساخت و سازی رخ ندهد و اگر شهرداری کار را رها کرده بود، در حال حاضر در آن 200 هکتار ساخت و ساز صورت گرفته بود.

مهر: آیا بنای غیرمجازی در اراضی مرادآباد ساخته شده است؟

شریفی: در حال حاضر تنها یک بنای غیرمجاز وجود دارد که متأسفانه بر آن نام مسجد گذاشته‌اند و در حال حاضر حکم قضائی اخذ شده و با توجه به حساسیت‌های موجود در شورای تأمین شهر تهران مطرح شد و در آینده نزدیک بر اساس مصوبه شورای تأمین رأی اجرا خواهد شد. توقع شهرداری از سایر دستگاه‌ها این است که حقوقی که قانونا حق مردم است را پرداخت کنند.

مهر: مدیریت شهری در منطقه 5 چه برنامه‌هایی برای استفاده از ظرفیت سازه چادری بوستان جوانمردان دارد؟

شریفی: سازه چادری بوستان جوانمردان از ابتدای سال جاری فعال است و اولین مراسمی که در آنجا برگزار شد، مراسم پیاده‌روی به‌مناسبت هفته سلامت و با حضور شهردار تهران بود که با همکاری وزارت بهداشت و وزارت ورزش صورت گرفت. در شب‌های محرم نیز شیعیان افغانستانی مقیم تهران در آنجا روضه قابل توجهی را در دهه اول محرم برگزار کردند. استفاده از ظرفیت این سازه در حوزه‌های فرهنگی از اولویت‌های مدیریت شهری در منطقه 5 محسوب می‌شود.

مهر: آیا اقدامی در جهت رفع گره ترافیکی ناشی از وجود کوروش مال در تقاطع پیامبر انجام شده است؟

شریفی: بر اساس گزارش رئیس پلیس راهور تهران، منطقه 5 از نظر کاهش نقاط حادثه‌خیز در رتبه اول تهران قرار دارد و بیش از 100 نقطه حادثه‌خیز را با هماهنگی پلیس راهور شناسایی و رفع کردیم. در مورد گره ترافیکی ناشی از وجود کوروش مال در تقاطع پیامبر، طراحی‌ها انجام شده و مجتمع کوروش تقبل هزینه کرده و عملیات اجرایی آن در روزهای آینده انجام می‌شود و چند مرحله با هماهنگی پلیس و معاونت ترافیک طرح هندسی درآمده است. با این اصلاح ترافیکی می‌توان بخشی از روانی ترافیک را ایجاد کرد.

مهر: در خصوص پروژه باغ گلاریس در محدوده باغ فیض توضیح دهید.

شریفی: باغی را در سال‌های پیش شهرداری منطقه 5 تملک کرده بود که بلااستفاده مانده بود. اتفاق خوبی که رخ داد این بود که با استفاده از ظرفیت داخلی همکاران شهرداری طراحی خوبی بر اساس ارزش‌های ایرانی - اسلامی صورت گرفت. فاز دوم کار نیز انجام شده و تا کمتر از یک ماه آینده پیمانکار آن انتخاب خواهد شد و در کمتر از یکسال آینده به مردم محله باغ فیض تقدیم خواهد شد.

مهر: از فرصتی که در اختیار قرار دادید، سپاسگزاریم.

شریفی: خواهش می‌کنم و ممنون از شما.