سالمندان؛ ظرفیت غیرفعال جامعه ایرانی / آموزش؛ بهترین هدیه به سالمندان عصر تکنولوژی

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از مرآت، ما هر روز در اطرافمان آدم های بسیاری را می بینیم که گویا چهره خسته شان را با خط هایی عمیق نقاشی کرده اند و در زمستان های زندگی، برفی همیشگی بر سر دارند و نمایندگان کهن سال نسلی هستند که از روزها و سال ها، خاطرات زیادی را در کوله بار عمرشان انبار کرده اند و ما به این نسل و به سپیدی ها و تجربه هایشان سخت محتاجیم و وظیفه داریم حرمتشان را حفظ کنیم.

دوره سالمندی مانند جوانی، یکی از مراحل زندگی است فقط با این تفاوت که دوران جوانی، سرشار از انرژی و تلاش است اما دوران سالمندی، همراه با تحلیل قوا و کاهش میزان فعالیت های فیزیکی است و آنچه در این دوره از اهمیت به سزایی برخوردار است، تاثیر سبک زندگی بر مراقبت از سالمندان است.

در سوره رم آمده است: «خدا همان کسی است که شما را آفرید، در حالی که ضعیف بودید. سپس بعد از ناتوانی، قوت بخشید و باز بعد از قوت، ضعف و پیری قرار داد. او هر چه بخواهد، می آفریند و دانا و تواناست» و همچنین خداوند در سوره اسرا آیه 23 حکم فرموده اند: " جز او را نپرستید و بر پدر و مادر نیکویی کنید. اگر یکی از آنان یا هر دو به سنین کهولت یا سالخوردگی رسیدند، زینهار کلمه ای که رنجیده خاطر شوند، نگویید. کمترین آزار به آنان نرسانید. با آنها به اکرام و احترام سخن بگویید. "

بر اساس تعریف سازمان جهانی بهداشت در کشورهای در حال توسعه افراد دارای سن 60 سال و بیشتر به عنوان سالمند شناخته می‌شوند و به دلیل درگیری با بیماری های وابسته به سن آسیب پذیرترین هستند و در این سال ها که در عصر معاصر بی سابقه بوده است مسئله تنهایی و بهداشت روانی افراد سالمند نیاز به توجه ویژه دارد.

امروزه تصویر سنتی از سالمندان به عنوان افرادی بیمار، از کار افتاده، وابسته و تنها، کاملا تغییر کرده است یعنی اینکه سالمندان در بسیاری از جوامع با گذر زمان و افزایش سن و در طی فرایندی که سالمندی موفق نامیده می‌شود، به شهروندان ارشد تبدیل می‌شوند.

مفهوم سالمندی مثبت واژه‌ای است که فرایند حفظ یک نگرش مثبت، بهتر زیستن و احساس خوب بودن فرد نسبت به خود، تناسب فیزیکی، سلامت جسمی و مشارکت تمام و کمال در عرصه‌های زندگی در مسیر سالمند شدن را توصیف می‌کند، سالمندی پاداش‌های نیکی به همراه دارد اما در برخی مقاطع، تغییرات عمده‌ای نیز رخ می‌دهد نظیر افت کارکرد جسمی، ضعف ارتباطات اجتماعی، اشتغال و گوشه‌گیری.

حفظ یک نگرش مثبت نسبت به سالمند شدن، کمک به افزایش اعتماد به نفس و مواجه‌شدن با چرخه‌های مختلف زندگی موجب احساس خوشی در سالمندان می‌شود.

آموزش سالمندان در حوزه تکنولوژی روز دنیا، مهم ترین وظیفه نسل جوان در جامعه امروز 

علیرضا ایزدپور، مدیرکل بهزیستی استان سمنان در گفت و گو با خبرنگار مرآت درباره روز جهانی سالمند گفت: بر اساس تعریف سازمان جهانی بهداشت در کشورهای در حال توسعه افراد دارای سن 60 سال و بیشتر به عنوان سالمند شناخته می‌شوند و سن تقویمی در بسیاری از موارد شاخص معتبری نیست و برای ارائه تعریف کامل از سالمندی باید این پدیده را از ابعاد و جنبه‌های گوناگون مورد توجه قرار داد.

وی افزود: در رویکردهای نوین، جامعه‌شناسی سالمندی به عنوان انباشت تجارب افراد در طول دوران زندگی در بستر خانواده، جامعه و زمان تاریخی در نظر گرفته می‌شود و در فرهنگ اسلامی و ایرانی پیری نه به عنوان یک کلمه ناخوشایند، بلکه به صورت کمال، حکمت، خردمندی و فرزانگی تلقی می شود.

ایزدپور با اشاره به معیار های جهانی سالمندی در ایران و جهان خاطر نشان کرد: به طور کلی در اکثر کشورهای جهان 60 سالگی را سن سالمندی قلمداد می کنند و در بسیاری از کشورها نیز این سن به 65 سالگی افزایش یافته که این امر گاهی زاییده افزایش میزان امید به زندگی به دلیل بهبود شرایط بهداشتی، درمانی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در این کشورهاست.

مدیرکل بهزیستی استان سمنان درباره وضعیت استان در مقایسه با کشور در حوزه سالمندی تصریح کرد: استان ما را طبق سرشماری سال 95 حدود 9.98 درصد جمعیت سالمندان با جمعیتی بالغ بر 70 هزار نفر تشکیل می دهند و رتبه نهم در سطح استان های کشور را دارا هستیم.

وی با بیان اینکه طبق اصل اصل 29 قانون اساسی، اشاره مستقیم به پدیده پیری و حقوق افراد سالمند شده است اظهار کرد: برخورداری از تأمین اجتماعی از نظر بازنشستگی، بیکاری، پیری، از کار افتادگی، بی‌سرپرستی، در راه ماندگی، حوادث و سوانح، نیاز به خدمات بهداشتی و درمانی و مراقبت‌های پزشکی به صورت بیمه و غیره حقی است همگانی که دولت مکلف است طبق قوانین، از محل درآمدهای عمومی و درآمدهای حاصل از مشارکت مردم، خدمات و حمایت‌های مالی فوق را برای یکایک افراد کشور تأمین کند.

ایزدپور ادامه داد: بر این اساس کلیه سالمندان نیز به عنوان بخشی از افراد جامعه باید تحت پوشش تأمین اجتماعی قرار گیرند از خدمات بهداشتی، درمانی و مراقبت‌های پزشکی به صورت بیمه و غیر بیمه برخوردار شوند که البته سایر اصول قانون اساسی به خصوص فصل سوم آن تحت عنوان حقوق ملت نیز مجموعه‌ای از تسهیلات را برای آحاد ملت پیش‌بینی کرده که طبیعتا سالمندان نیز باید از آن‌ها برخوردار شوند.

مدیرکل بهزیستی استان سمنان درباره ارائه خدمات به سالمندان در استان عنوان کرد: خوشبختانه در استان سمنان تمامی دستگاه ها ضمن اجرای طرح تکریم و منزلت سالمندان تکالیف قانونی خود را نسبت به سالمندان بخوبی اجرا می کنند با این حال لازم است در سیاست‌گذاری‌ها، برنامه‌ریزی‌ها و فعالیت‌ها، حفظ و ارتقای سلامت و کیفیت زندگی سالمندان و استقلال و مشارکت فعال ایشان در جامعه لحاظ شود و در برنامه‌ریزی‌ها، مداخلات و خدمات حوزه سالمندی باید حداکثر استفاده از فناوری‌های نوین را متناسب با زیرساخت‌های کشور بکار گرفته و کلیه فعالیت‌ها، سامانه محور باشد.

وی با بیان اینکه پویش رسانه‌ای "من می‌توانم؛ هیچ وقت برای یادگیری دیر نیست" با هدف آموزش مهارت بهره‌برداری از فناوری دیجیتال به سالمندان در نظر گرفته شده است اذعان کرد: هم استانی های عزیز دعوت همگانی برای آموزش یک مهارت دیجیتال به سالمندان برای انجام فعالیت‌های روزمره زندگی به خصوص خریدهای الکترونیکی و ارتباطات تصویری را مد نظر قرار دهند و خواستار مشارکت تمامی همشهریان در این زمینه هستیم زیرا شاید برای هر کسی پیش آمده باشد که در مقابل دستگاه خود پرداز با سالمندی برخورد کرده باشد که نیاز به کمک به استفاده از دستگاه دارد و خود به تنهایی قادر نیست به تنهایی از آن استفاده کند.

ایزدپور یادآور شد: به عنوان نسل جوان و فرزندان این قشر ارزشمند که روزی در تمام جنبه های زندگی از ما حمایت نموده اند حال زمان جبران زحمات آنها رسیده است و لازم است با حسن خلق به یاری سالمندان بپزداریم و بهترین راه برای کمک به سالمندان، آموزش و آشنا نمودن آنها با تکنولوژی روز و روش های استفاده از آنها می باشد زیرا جهان در حال تکامل است و ادامه روند یادگیری برای سالمندان بیش از هر زمان دیگری اهمیت دارد.

مدیرکل بهزیستی استان سمنان با اشاره به مناسب سازی فضای شهری برای سالمندان تصریح کرد: در دوران سالمندی برای کاهش صدمات محیطی به دلیل ناتوانی ها و ویژگی های خاص جسمی، باید اقداماتی را انجام داد مانند اینکه پیاده روها باید دارای سطح هموار با عرض کافی و بدون لغزندگی، دارای روشنایی کافی و مناسب، مکان هایی برای استراحت با صندلی مناسب و عاری از هرگونه مانع باشد، مراکز عمومی و ساختمانها باید دارای آسانسور، سطوح شیبدار فضای بهداشتی مناسب، ارتفاع پله هامناسب و دارای نرده های ایمن و مجهز به دستگیره کمکی باشد، بوستان ها و پارک ها باید همسطح، دارای ورودی مناسب و فضای بهداشتی مناسب باشد و...

وی با بیان اینکه شهر دوستدار سالمند سازمان بهداشت جهانی در سال 2007 چارچوب شهر دوستدار سالمند را به عنوان یک پاسخ مبتنی بر چالش‌های سالخوردگی جمعیت و افزایش شهرنشینی جامعه تدوین کرده است تشریح کرد: شهر دوستدار سالمند شهری است که در آن سالمندان و مردم عادی هر دو به یک اندازه از حقوق شهروندی برخوردارند و شهر، با سالمندان غریبه نیست و استانداردها و کدهای طراحی در مناسب‌سازی آن رعایت می‌شود و محورهای اصلی و هشت‌گانه محیط دوستدار سالمند بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی (who) عبارت اند از حمل و نقل، محیط‌های باز و اماکن عمومی، مسکن، مشارکت اجتماعی، منزلت و مشارکت در امور اجتماعی، مشارکت مدنی و اشتغال، ارتباطات و اطلاعات، حمایت اجتماعی و خدمات سلامت.

سالمندان نیازمند مراقبت های جسمی، روانی و اجتماعی

ایزدپور با اشاره به نیاز های مهم سالمندان در جامعه بیان کرد: حمایت اجتماعی در سالمندان باعث می‌شود که این افراد نسبت به زندگی گرایش و طرز برخورد مثبتی داشته باشند و ابعاد مختلف حمایت اجتماعی به ویژه حمایت احساسی نقش محافظتی برای سلامت روانی این افراد دارد.

مدیرکل بهزیستی استان با بیان اینکه سالمندان نیازمند مراقبت های جسمی، روانی و اجتماعی هستند تاکید کرد: سازمان بهزیستی با فعالیت هایی نظیر، برنامه تکریم سالمندان در دستگاه های دولتی، همکاری در طرح شیوه زندگی سالم در سالمندی با مراکز بهداشت و دانشگاه علوم پزشکی، تاسیس و راه اندازی مراکز شبانه روزی سالمندان، تاسیس و راه اندازی 5 مراکز روزانه و ویزیت در منزل سالمندان، اجرای طرح مراقبین، اجرای طرح توانبخشی در منزل سالمندان، اجرای طرح بنیاد فرزانگان، اجرای طرح توانمندسازی سالمندان و طرح آگاه سازی پیشگیری از معلولیت ها در دوران سالمندی توسط معاونت پیشگیری خدمت رسانی کرده است.

وی با اشاره به نقش خانواده در مشارکت اجتماعی سالمندان گفت: حمایت اجتماعی یک شبکه اجتماعی است که برای افراد، منابع روان‌شناختی و محسوسی را فراهم می‌کند تا بتوانند با شرایط استرس‌زای زندگی و مشکلات روزانه کنار بیایند و حمایت های اجتماعی از طرف خانواده و جامعه در سالمندان باعث می‌شود که این افراد نسبت به زندگی گرایش و طرز برخورد مثبتی داشته باشند و ابعاد مختلف حمایت اجتماعی به ویژه حمایت احساسی نقش محافظتی برای سلامت روانی این افراد دارد.

ایزدپور با بیان اینکه سالمندان تنها یک درصد از مجموع قوانین تصویب شده در کشور را دارا هستند اظهار کرد: 62 درصد قوانین و مقررات اقتصادی، 22 درصد اجتماعی و 16 درصد رفاهی و بهداشتی است و دقت در همین سهم ناچیز نشان می دهد که اغلب این مصوبات نیز به صورت پراکنده و یا در قالب آیین نامه های اجرایی دولت و سازمان ها می باشد.

وی تاکید کرد: این زمینه ها که ما آن را به طور عمومی ابهام در تعریف و جایگاه سالمندی و سالمندان در برنامه ریزی فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی ازجمله سالمندی و تغییرات جمعیتی، جایگاه و موقعیت فرهنگی - اجتماعی سالمندان، هویت سالمندی و انتقال فرهنگی، مشارکت اجتماعی، خانواده، اوقات فراغت و ورزش، مراقبت و حمایت عمومی، بهداشت و سلامت، وضعیت اقتصادی و معیشت سالمندان، بازنشستگی، فضاهای سالمندی، مصرف کالاهای فرهنگی و آموزش و توانبخشی قوانین حمایت از سالمندان در کشور تعریف میکنیم متأسفانه به طور کلی جامع و کامل نبوده و بسیاری از مسایل و مشکلات سالمندان کشور با توجه به بافت فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی نادیده گرفته شده اند.

مدیرکل بهزیستی استان سمنان با بیان اینکه پدیده سالمندی فرایندی زیست شناختی است، نمی توان آن را متوقف نمود و یا معکوس کرد، ولی با مراقبت های صحیح در طی این دوران می توان به سالمندی توام با سلامتی دست یافت تشریح کرد: آموزش و توانمندسازی سالمندان در ارتقا جایگاه اجتماعی و همراهی جامعه با سالمندان بسیار با اهمیت می باشد با تأکید بر خودمراقبتی، افزایش دسترسی سالمندان به اقدامات پیشگیرانه سلامت، ترویج سبک زندگی سالم در تمامی دوره‌های سنی باجلب مشارکت بخش غیردولتی در اقدامات آموزش و توانمندسازی سالمندان این سازمان برنامه های را در طی سال مستمر اجرا می نماید.

ایزدپور با اشاره به اینکه درسازمان بهزیستی در خصوص سالمندان خدمات حول 3 محور صورت می گیرد گفت: این محور ها شامل محور "خانواده" که کلیه خدمات سازمان بهزیستی باهدف بهبود کیفیت زندگی سالمندان وحفظ حداکثر استقلال نسبی آنان در خانه، محور "مراکز شبانه روزی" که در خصوص آن دسته از سالمندانی ست که خانواده های آنان قادر به نگهداری آنان نبوده ویا فاقد سرپرست موثر وهمچنین سالمندان مجهول الهویه ارجاعی از مقامات قضایی و مراکز "روزانه" با هدف رساندن گروه هدف به حداکثر سطح استقلال و عملکرد هستند.

متاسفانه سیاست مشخصی برای حمایت از سالمندان به شکل عملیاتی و اجرایی وجود ندارد

احمد پیوندی، معاون توان بخشی اداره کل بهزیستی استان سمنان در گفت و گو با خبرنگار مرآت درباره سالمند و جایگاه آن ها در جامعه گفت: بر اساس سرشماری سال 1395 از جمعیت 79 میلیونی کشور، 7 میلیون و 400 هزار نفر یعنی 9.28 درصد سالمند هستند و پیش بینی می شود که درصد سالمندان ایران تا سال 2025 میلادی یعنی 5 سال دیگر به 10 درصد و تا 2050 یعنی 30 سال دیگر به بیش از 30 درصد برسد و سازمان بهزیستی ازجمله متولیان خدمات حمایتی، رفاهی وتوانبخشی به جامعه می باشدکه از دیرباز بیش از نیم قرن است که خدمات خودرا با توجه به نیاز جامعه هدف ارائه می نماید.

پیوندی با اشاره به اهمیت حمایت از سالمندان خاطر نشان کرد: متاسفانه سیاست مشخصی برای حمایت از سالمندان به شکل عملیاتی و اجرایی وجود ندارد و طرح پیش‌نویس لایحه جامع قانون حمایت از سالمندان در سطح کشور درحال بررسی است و بررسی مشکلات حقوقی سالمندان شامل ابعاد گوناگونی است که لازم است در زمینه‌های بازنشستگی، رفاهی، خدمات درمانی و بهداشت، اوقات فراغت و سایر ابعاد اجتماعی مورد بررسی قرار گیرد، به نحوی که این موارد جزء، حقوق سالمندان محسوب شود و امکان مطالبه‌گری برای آنان را فراهم کند.

وی افزود: توجه به مسائل گوناگون سالمندان اعم از معیشت، تکریم سالمندان، سلامت، رفاه، توانمندسازی، زندگی همراه با منزلت اجتماعی و نظیر آن به شکلی الزام‌آور به لحاظ حقوقی و قانونی و نه تنها از نگاه حمایتی صرف، از جمله مسائل مهمی است که می بایست در لایحه جامع قانون حمایت از سالمندان مورد توجه قرار گرفته است.

معاون توان بخشی اداره کل بهزیستی استان سمنان با بیان اینکه براثر تحلیل رفتن قوای جسمانی و ذهنی سالمندان تنوع و کثرت مسائل در سالخوردگی امری کاملا طبیعی به نظر می رسد تصریح کرد: سالمندان نیازمند مراقبت های جسمی، روانی و اجتماعی هستند و برخی از مسائل دوره سالمندی شامل مشکلات حرکتی، کاهش نیرو به علت تغییرات فیزیولوژیکی بدن، بی خوابی، فراموشی، کمبود درآمد، تنهایی، استقلال فرزندان، کاهش سطح انگیزش، از دست دادن عزیزان (همسر فرزند دوستان) افزایش وابستگی به دیگران می باشد که اولین نکته در رفع این مسائل خود مراقبتی در دوران سالمندی است.

وی ادامه داد: خودمراقبتی، عملی است که در آن، هر فردی از دانش، مهارت و توان خود به عنوان یک منبع استفاده میکند تا "به طور مستقل" و با بیماری های کمتر به سالمندی سالم، فعال و پویا برسد

پیوندی با اشاره به جایگاه جامعه در مشارکت سالمندان در محیط شهری تشریح کرد: سالمندی دوران پختگی، ورزیدگی و زمان احساس بی نیازی است و فرصت سیر به سوی کمال و رسیدگی به خویشتن است؛ سالمندان باور ارزش های وجودی خانواده و جامعه هستند و لازم است که با مشارکت خود سالمندان، خانواده‌ها، مراقبین، داوطلبین، سمن‌ها، خیرین و همکاری‌های بین بخشی، ضمن تقویت امکانات موجود و تأکید بر فرهنگ ایرانی اسلامی که همیشه احترام و توجه به سالمندان از ارزش‌های والای آن بوده است، جامعه‌ای امن، متناسب و پاسخگو برای نیازهای متفاوت و متنوع سالمندان فراهم کنیم، به‌طوری که آنان با داشتن حق انتخاب، به زندگی با حداکثر کیفیت و استقلال ادامه دهند.

معاون توان بخشی اداره کل بهزیستی استان سمنان با اشاره به وضعیت استان سمنان در حوزه سالمندی عنوان کرد: تعداد سالمندان تحت پوشش 3 هزار و 369 نفر می باشد که در حوزه توانبخشی و اجتماعی سازمان پرونده دارند و حدود 550 نفر از سالمندان در مراکز غیردولتی توانبخشی تحت پوشش و از خدمات آن مراکز بهره مند می گردند و تعداد یک هزار و 200 سالمند در استان مستمری از بهزیستی دریافت می کنند.

وی با اشاره به قوانین موجود در کشور در حوزه سالمندان اذعان کرد: دستگاه های اجرایی و نهادهای مسئول و مرتبط با سالمندان در حد وظایف جاری خود و اعتبارات تخصیص یافته، اقداماتی را در زمینه حمایت از سالمندان انجام می دهند اما از آنجا که حل مسأله سالمندی به عنوان مسأله ای که هم اکنون آثار آن مشهود است و در آینده شدت بیشتری خواهد یافت نیازمند مسئولیت پذیری و همکاری تعداد بیشتری از دستگاه های اجرایی و نهادهای عمومی است.

جمعیت ایران در سال های آتی با شیب تندی به سمت سالمندی حرکت می کند

پیوندی با بیان اینکه جمعیت ایران در سال های آتی با شیب تندی به سمت سالمندی حرکت می کند اظهار کرد: طی دو دهه آینده، پدیده سالمندی در کشور ما یک مسأله جدی خواهد بود و افزایش انفجارگونه نرخ زاد و ولد در دهه 1360 و تغییراتی که به تبع آن در ساختار جمعیت کشور ایجاد شده، توجه به پدیده سالمندی به عنوان یک پدیده حتمی در آینده را ضرورت می بخشد و امید به زندگی در زنان بیشتر از مردان و سالخوردگی در زنان بیشتر است که در واقع جمعیت سالمند به سمت زنانه شدن پیش می رود.

معاون توان بخشی اداره کل بهزیستی استان سمنان درباره مهمترین اقدامات در تغییر نگرش جامعه و مدیریت شهری نسبت به سالمندان گفت: طراحی مراکز نگهداری موقت سالمندی، برنامه ریزی برای بهبود سبک زندگی و آموزش و توانمندسازی در دوره های قبل از سالمندی برای داشتن سالمندی سالم و فعال، فرهنگ سازی برای مواردی مانند تکریم سالمندان، ازدواج سالمندی، مشارکت اجتماعی سالمندان، ایجاد محیط های دوستدار سالمند، تربیت نیروی انسانی متخصص و کارشناس حوزه سالمندی، تشکیل بانک اطلاعات سالمندان، طراحی کارت منزلت سالمندان با تخفیفات، تسهیلات و خدمات فراگیر و مبتنی بر دهک بندی درآمدی و استحقاق سنجی، گسترش استارت اپ ها و اپلیکشن های حوزه سالمندی از جمله اقدامات لازم برای تغییر نگرش جامعه خواهد بود.

در پایان میتوان گفت که بدیهی است با توجه به رشد فزاینده جمعیت سالمندی در دهه های آینده در صورت عدم وجود زیرساخت های مناسب کشور با مشکلات جدی مواجه خواهد شد.

افزایش تعداد افراد مجهول الهویه جهت دریافت خدمات شبانه روزی با توجه به کمبود منابع اعتباری، بالا بودن فاصله قیمت تمام شده خدمات مراقبتی، نابرابری رفاهی در مناطق مختلف و عدم توانایی خانواده های دهک های پایین جهت پرداخت هزینه های مراقبت از مهمترین مشکلات و معضلات در مسیر راه ارگان های در ارتباط با سالمندان نیازمند حمایت خواهد بود و پیگیری این موضوعات نیازمند عزمی جدی است.

با توجه به اهمیت جایگاه اجتماعی سالمندان، کاهش سرمایه اجتماعی با توجه به رشد جمعیت گروه هدف نیازمند مراقبت و الزام اعضای خانواده به ارائه خدمات و بی بهره ماندن از مشارکت اجتماعی و فرصت های اشتغال و به تبع آن محرومیت اقتصادی این روزها شاید از مهمترین تهدیدات قشر سالمند نیازمند حمایت باشد.

عدم امکان توسعه مراکز روزانه آموزشی توانبخشی سالمندان در تمام شهرستان های کشور به دلیل وابسته به یارانه بودن این مراکز و وجود محدودیت های اعتباری و ضمنا در اولویت بودن تاسیس مراکز روزانه آموزشی توانبخشی کودکان نیز در این شرایط مزید بر علت شده است که گویا با این شرایط باید در انتظار یک معجزه برای حضور فعال اجتماعی سالمندان در جامعه باشیم.

به طور کلی چه سالمندان غیرنیازمند و چه سالمندان نیازمند حمایت و معلول و یا آسیب دیده چشم انتظار تدوین یک طرح بلند مدت با 2 فوریت برای اجرای سریع در کشور خواهند ماند و تا زمانی که سالمندان در کشور به یک قشر فعال و تاثیرگذار در جامعه تبدیل نشود شاید بتوان گفت که وضعیت پیری کشور نیز رفع نخواهد شد.

انتهای پیام /