یک‌شنبه 23 شهریور 1404

سامانه موشکی جدید ایران چه مشکلی برای دشمنان ایجاد می‌کند

وب‌گاه الف مشاهده در مرجع
سامانه موشکی جدید ایران چه مشکلی برای دشمنان ایجاد می‌کند

فرمانده نیروی پدافند هوایی ارتش اعلام کرده است که «سامانه باور 373 در فاصله 400 کیلومتری روی هدف قفل اولیه انجام می‌دهد و کمتر از 5 دقیقه طول می‌کشد تا موشک آن به هدف برخورد کند.» اما باور 373 دقیقا چیست؟ چرا مهم است و چه تغییری در معادلات نظامی منطقه ایجاد خواهد کرد؟

ایسنا پلاس: درست است که زمان زیادی از ایجاد سیستم موشکی باور 373 می‌گذرد اما شاید کمتر درباره تاثیر این سامانه موشکی در پیشرفت عملیات نظامی گفته و نوشته شده باشد. روز گذشته (15 آبان‌ماه) امیر صباحی‌فرد در سخنانی کوتاه درباره عملکرد باور 373 توضیح داد: «این سامانه در فاصله 400 کیلومتری روی هدف قفل اولیه انجام می دهد و در 360 کیلومتری هدف، قفل پایدار می‌کند و کمتر از 5 دقیقه طول می‌کشد تا موشک آن به هدف برخورد کند. سرعت موشک بالای 1800 متر در ثانیه است و بالای 110 هزار پا ارتفاع می گیرد. » اما باور 373 دقیقا چیست؟ چکار می‌کند و چه اهمیتی دارد؟

باور 373 چیست؟

سیستم موشکی باور 373 یک سیستم موشکی پدافند هوایی از نوع دور بُردِ سطح‌به‌هوا و خودکششی محسوب می‌شود که توسط وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ایران با همکاری قرارگاه پدافند هوایی خاتم‌الانبیا و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری طراحی و ساخته شده‌است. باور 373 اولین سیستم دفاع موشکی با برد بلند است که در خود ایران ساخته می‌شود.

این سامانه نخستین بار در مرداد 1398 با حضور حسن روحانی (رئیس‌جمهور وقت ایران) رونمایی شد. باور 373 اولین سامانه دفاع موشکی برد بلند تولید داخل ایران محسوب می‌شود. البته ساخت این سیستم پدافندی به سال 1387 بر می‌گردد؛ درست زمانی که در روسیه با روی کار آمدن دیمیتری مدودف از تحویل سامانه اس 300 خریداری شده ایران خودداری شد.

چه چیزی باور 373 را منحصر به فرد می‌کند؟

لانچرهای سامانه باور 373 مکعب مربعی هستند که اغلب با اهداف پدافندی در ناوها مورد استفاده قرار می‌گیرند. باور 373 دارای پست‌های جداگانه ارتباطی و نیز پست فرماندهی است. موشک‌های باور 373 از نوع صیاد4 هستند. این سامانه موشکی، توانایی شلیک 3 نوع موشک، در بردهای مختلف (مشابه اس -400 ولی با برد کمتر) برای شکار اهداف در بردها و ارتفاع‌های متفاوت را دارد و می‌تواند در لایه‌های مختلف دفاعی وارد عمل شود. بیشینه سرعت موشک صیاد 4، برابر با 6 تا 8 ماخ (نسبت سرعت شیئی در یک سیال به سرعت صوت در همان سیال) است.

باور 373 چه تغییری در معادلات نظامی منطقه ایجاد خواهد کرد؟

برای سامانه باور 373 دو آتش‌بار تعبیه شده و دارای دو سایت مجزا است که یکی از آنها به منظور توسعه زیر نظر وزارت دفاع و دیگری برای آزمایش‌های گرم میدانی توسط ارتش جمهوری اسلامی ایران مدیریت می‌شود اما باید گفت این سامانه هنوز وارد سازمان رزم نیروهای مسلح نشده است. کارکرد اصلی باور شکار اهداف در ارتفاع بالا و فواصل دور است و هدف شکار او هم دقیقا هواپیماها و پرنده‌هایی هستند که در ارتفاع خیلی زیاد پرواز می‌کنند که شامل هواپیماهای شنود و جاسوسی و هواپیماهای سوخت‌رسان می‌شود. منظور از سوخت‌رسان‌ها پرنده‌هایی هستند که نقش تامین لوجستیکی پرنده‌های تهاجمی را فراهم می‌کنند.

برای مثال «آواکس» ایستگاه راداریِ هواییه. هواپیمای آواکس یعنی یک ایستگاه راداری رو بفرستی روی هوای که از آسمان همه چیز رو رصد کند. هدف باور دقیقا «آواکس» و امثال آن است. باور برای مبارزه با چیزی مثل آواکس، هدفش را در 400 کیلومتری شناسایی کرده و بعد از رهگیری از فاصله 350 کیلومتری آن را شکار می‌کند.

آنچه مشخص است، این است که عربستان و آمریکا تعداد زیادی آواکس و هواپیماهای شنود و جاسوسی در اختیار دارند که چند فروندش در پایگاه هوایی «الظفره» امارات مستقر هستند. حالا باور آمده که جاسوس‌ها و تحرکات راداری آنها را زیر نظر گرفته و در نهایت منهدم کند.

پس باید گفت که هدف اول باور درگیری با جنگنده‌ها و عقبه لُجستیکی اطلاعاتی و سخت‌افزاری آنهاست. البته این موضوع درباره موشک‌های بالستیک هم صدق می‌کند اما در حال حاضر بالستسک‌ها برای ایران تهدید نیستند. اگر بخواهیم با یک مثال درباره عملکرد باور 373 توضیح دهیم، باید بگوییم که اگر یک آتش‌بار را در لبه خلیج فارس نصب کنیم، این سامانه تا نزدیک 400 متر آن‌طرف‌تر و در واقع تا خاک عربستان را می‌بیند و رصد می‌کند و اگر عاملی را تشخیص دهد از 350 کیلومتری با آن درگیر می‌شود.